Αντιφασιστική αφύπνιση στο Αμβούργο

Δεν συμβαίνει συχνά, αλλά ορισμένες φορές οι κάλπες εκπέμπουν μηνύματα προς τις πιο διαφορετικές κατευθύνσεις. Αυτό συνέβη πολύ πρόσφατα στις κρατιδιακές εκλογές του Αμβούργου, στο γερμανικό βορρά, όπου τα αποτελέσματα όλων σχεδόν των κομμάτων ισοδυναμούσαν με μια ανατροπή.

Το πιο ευχάριστο αποτέλεσμα ήταν η συντριβή της γερμανικής Δεξιάς. Το CDU συγκέντρωσε ένα απίστευτα χαμηλό ποσοστό, μόλις το 11,2% των ψήφων, που ήταν το δεύτεροι χειρότερο αποτέλεσμα σε κρατιδιακό επίπεδο στην ιστορία του κόμματος. Η αλήθεια είναι πώς η πτώση των χριστιανοδημοκρατών ήταν αναμενόμενη, όχι όμως σε τέτοιο βαθμό.

Το χαστούκι των γερμανών ψηφοφόρων απέναντι στους υποψηφίους της γερμανικής Δεξιάς ήταν η άμεση αντίδραση στα γεγονότα της Θουριγγίας. Μόλις στις αρχές Φεβρουαρίου στο γερμανικό αυτό κρατίδιο ο εκλεκτός των Ελεύθερων Δημοκρατών του FDP (ναι, του φιλελεύθερου κόμματος που ομνύει στην επιχειρηματικότητα, τις αρχές του ελεύθερου ανταγωνισμού και στην πρωθιέρειά τους την Μάργκαρετ Θάτσερ) εκλέχτηκε πρόεδρος με τις ψήφους των νεοναζί της Εναλλακτικής για τη Γερμανία. Η μεγαλύτερη ωστόσο κοινοβουλευτική ομάδα που σήκωσε το χεράκι της για να φορέσει το στέμμα του, ευτυχώς για λίγες ώρες, ήταν των Χριστιανοδημοκρατών, του κόμματος της Άνγκελα Μέρκελ. Η εκλογή του προκάλεσε σοκ στην γερμανική κοινωνία. Χιλιάδες διαδηλωτές πολιόρκησαν τα γραφεία των νεοφιλελεύθερων που αποδείχτηκε ότι δεν έχουν κανένα πρόβλημα να συναγελάζονται με τα μιάσματα των νοσταλγών του Χίτλερ από το Βερολίνο και την Φρανκφούρτη μέχρι το Μόναχο και την Λειψία. Άμεση ήταν και η αντίδραση του γερμανικού πολιτικού συστήματος, με την Μέρκελ να χαρακτηρίζει το μαύρο μέτωπο νεοφιλελεύθερων – νεοναζί – Δεξιάς ως «κακή μέρα για την Δημοκρατία» και «ασυγχώρητη πράξη». Ενώ σε σύσκεψη που έγινε την αμέσως επόμενη μέρα μεταξύ των κομμάτων του κυβερνητικού συνασπισμού αποφασίστηκε να ξαναγίνουν εκλογές για να σβήσει μία και καλή από την πολιτική ιστορία της Γερμανίας η ψηφοφορία της Θουριγγίας, όπου να σημειωθεί ότι δεύτερη μεγάλη πόλη μετά την Ερφούρτη είναι η Βαϊμάρη. Σε κάθε περίπτωση ωστόσο αποτέλεσε σημείο καμπής στην μεταπολεμική ιστορία της Γερμανίας, εκθέτοντας ανεπανόρθωτα όχι τόσο τους νεοφιλελεύθερους που είναι γνωστή η πολιτική συγγένειά τους με τους νεοφασίστες από τα χρόνια ακόμη του Πινοτσέτ, αλλά την mainstream Δεξιά που η ίδια έχει κάθε δικαίωμα να χαρακτηρίζει τους νοτιοευρωπαίους τεμπέληδες και χαραμοφάηδες διαχέοντας ρατσιστικό δηλητήριο σε όλη την Γερμανία, αλλά όχι να συγκυβερνάει με τους οπαδούς της φυλετικής καθαρότητας.

Η Δεξιά του Αμβούργου έπεσε θύμα κι άλλης μια κακής συγκυρίας – που μόνο τυχαία δεν μπορεί να χαρακτηριστεί: Της δολοφονικής επίθεσης από έναν ακροδεξιό στις 19 Φεβρουαρίου στην πόλη της Χανάου, πλησίον της Φρανκφούρτης, που οδήγησε στον θάνατο 10 ανθρώπων. Η αντίδραση του γερμανικού Τύπου ήταν άμεση και αυστηρή. Το περιοδικό Spiegel χαρακτήρισε την ακροδεξιά τρομοκρατία σαν «αποτυχία της Γερμανίας» κι έγραφε δύο μέρες μετά την δολοφονική επίθεση: Η τρομοκρατική επίθεση στη Χανάου έχει για μια ακόμη φορά δείξει πόσο ανοχύρωτη είναι η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας. Η μάχη ενάντια στον ακροδεξιό εξτρεμισμό και τον εθνικο-σοσιαλισμό θα όφειλε πραγματικά να είναι στο DNA της χώρας, λόγος ύπαρξής της. Αλλά δεν είναι, ούτε ποτέ ήταν. Στη Γερμανία μπορούν να συγχωρηθούν πολλά, αλλά δεν μπορεί να συγχωρηθεί η απάθεια στη μάχη απέναντι στους Νεοναζί και την ακροδεξιά βία».

Το κόμμα της Μέρκελ επομένως στο Αμβούργο πλήρωσε ανεξόφλητους λογαριασμούς των χριστιανοδημοκρατών από το ένα άκρο της Γερμανίας στο άλλο. Και μέσα με αυτούς φυσικά την κρίση διαδοχής που έχει παραλύσει το κόμμα μετά την παραίτηση της Άνεγκρετ Κραμπ – Καρενμπάουερ από την ηγεσία του κόμματος, που οδήγησε σε συνέδριο στις 25 Απριλίου ή 9 Μαΐου.

Από την άλλη δεν περνάει απαρατήρητο το γεγονός ότι οι φασίστες κατάφεραν και συγκέντρωσαν τον ίδιο αριθμό ψήφων, με τις προηγούμενες εκλογές. Η πτώση του ποσοστού τους οφείλεται στην αύξηση τη συμμετοχής στις εκλογές…

Συμβολικό ωστόσο ήταν το εκλογικό αποτέλεσμα και για τους σοσιαλδημοκράτες. Το SPD στο Αμβούργο κατέγραψε ένα από τα καλύτερα ποσοστά του, κερδίζοντας 39%. Πίσω από αυτή την επιτυχία βρίσκεται μια φιλολαϊκή πολιτική που έχει κατασκευάσει μαζικά νέες κατοικίες κι έχει επεκτείνει την μέριμνα και την κοινωνική πολιτική.  Κορυφαία πολιτική κίνηση των Σοσιαλδημοκρατών ήταν η μάχη που έδωσαν μαζί με τους κατοίκους του πολυπληθούς κρατιδίου για την επαναδημοτικοποίηση του δικτύου ηλεκτροδότησης, ενάντια στην εταιρεία Vattenfall, μετά την αποτυχία της ιδιωτικοποίησης.  Όλα αυτά βρίσκονται στον αντίποδα της δεξιάς κι αντιλαϊκής πολιτικής που ακολουθεί η ηγεσία των σοσιαλδημοκρατών σε κεντρικό επίπεδο.

Τέλος, το υψηλό ποσοστό που συγκέντρωσαν οι Πράσινοι κι έφτασε το 24% δείχνει ότι ολοένα και περισσότερο παύουν να λειτουργούν σαν ομάδα πίεσης κι  αποτελούν σταθερά του πολιτικού συστήματος στη Γερμανία.

Παλιός γνώριμος του μεγάλου συνασπισμού ο νέος «τσάρος» της Γερμανίας

Μπορεί το 2018 να επιφύλασσε την απογείωση στην πολιτική καριέρα του πρωθυπουργού του Αμβούργου, Όλαφ Σολτς, με την επιλογή του στη θέση του υπουργού Οικονομικών, οι βάσεις ωστόσο για να κόψει το νήμα στις 7 Φεβρουαρίου τέθηκαν ένα χρόνο πριν: το 2017.

ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΒΑΤΙΚΙΩΤΗΣ

Τότε ήταν που το όνομά του ακούστηκε στην κούρσα διαδοχής του σοσιαλδημοκρατικού κόμματος από κοινού με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, και σε αντιπαράθεση με τον αντι-καγκελάριο Σίγκμαρ Γκάμπριελ. Όσο κι αν η συνέχεια ήταν γνωστή, με τον Μάρτιν Σουλτς να κερδίζει το χρίσμα και να καλείται στη συνέχεια στα πάτρια εδάφη να σώσει τη χαμένη τιμή του SPD, και το αποτέλεσμα των σοσιαλδημοκρατών στις εκλογές του Σεπτεμβρίου δεδομένο, καθώς το πρόβλημα του κόμματος δεν ήταν ο ηγέτης αλλά η ταύτιση του κόμματος με τη Δεξιά, αν κάτι δεν ήταν εύκολα προβλέψιμο ήταν η αμφισβήτηση του Μάρτιν Σουλτς από τον Όλαφ Σολτς, την επόμενη των εκλογών. Δείχνοντας τις πολιτικές του φιλοδοξίες έδωσε στη δημοσιότητα ένα κείμενο με τίτλο «Καμία συγγνώμη! Απαντήστε σε νέες ερωτήσεις για το μέλλον! Καθαρές Αρχές!». Κι αν κάποιος υπέθετε ότι οι καθαρές αρχές υπονοούν μια επιστροφή στις ρίζες της σοσιαλδημοκρατίας, δηλαδή τις κοινωνικές παροχές και το κράτος πρόνοιας διαψεύστηκε.

Ο πρωθυπουργός του Αμβούργου, που τον Ιούλιο του 2017 δέχθηκε πολύ σκληρή κριτική με αφορμή τις βίαιες διαδηλώσεις που συνόδευσαν τη σύνοδο των αρχηγών των επτά ισχυρότερων κρατών του κόσμου στην πόλη του εξ αιτίας της ανοχής που επέδειξε, αυτή τη φορά έστριψε το τιμόνι όλο δεξιά. Τάχθηκε αναφανδόν υπέρ του μεγάλου συνασπισμού, κι ας διαφωνούσαν με την προοπτική μιας νέας συνεργασίας τα πιο μαχητικά τμήματα του κόμματος, όπως οι συνδικαλιστές και η νεολαία. «Δεν θα ήταν σοφό ούτε να χαράξουμε κόκκινες γραμμές ούτε να χαρακτηρίσουμε κάποια θέματα ως μη διαπραγματεύσιμα σε αυτή τη φάση», τόνισε στο γερμανικό πρακτορείο ειδήσεων DPA δηλώνοντας με αυτό τον τρόπο ότι τα πάντα μπορούν να συζητηθούν με τους Χριστιανοδημοκράτες, προκειμένου να ανοίξει ο δρόμος για έναν ακόμη μεγάλο συνασπισμό.

Ο ίδιος ο Σολτς άλλωστε έχει κατ’ επανάληψη και από διαφορετικά πόστα εργαστεί για τον μεγάλο συνασπισμό, πριν αναλάβει καθήκοντα στη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Γερμανίας, που ως επίσημη ονομασία έχει «Ελεύθερη και Χανσεατική πόλη του Αμβούργου» λόγω της συμμετοχής της στην μεσαιωνική Χανσεατική Ένωση που εγγυούταν το ελεύθερο εμπόριο από τη Βαλτική ως τη Βόρεια Θάλασσα. Μετά τις κοινοβουλευτικές εκλογές του 2005, ο Σολτς ανέλαβε πρώτος επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας του SPD κι από αυτή τη θέση εργάστηκε συστηματικά με τον χριστιανοδημοκράτη ομόλογό του για να υποστηρίξει και να προασπίσει τον μεγάλο συνασπισμό, από εσωτερικές κι εξωτερικές αμφισβητήσεις. Στη συνέχεια συμμετείχε σε κοινοβουλευτικές επιτροπές που επέβλεπαν το έργο της ομοσπονδιακής υπηρεσίας πληροφοριών (BND), της υπηρεσίας αντικατασκοπείας του στρατού (MAD) και του γερμανικού γραφείου για την προστασία του Συντάγματος (BfV). Μεταξύ 2009 και 2011 συμμετείχε στην Ομάδα Εργασίας  του κόμματός του για το θέμα του Αφγανιστάν και του Πακιστάν, ενώ το 2010 συμμετείχε στη σύνοδο της Λέσχης Μπίλντερμπεργκ στην Ισπανία.

Στην πολιτική διαδρομή του Όλαφ Σολτς, από την εποχή που αποφοίτησε από τη Νομική Σχολή του Αμβούργου μέχρι που ακολουθώντας τη γραμμή του SPD και σε αντιπαράθεση με τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε τον οποίο θα αντικαταστήσει δήλωσε το 2012 ότι η θέση της Ελλάδας είναι εντός του κοινού νομίσματος, αν κάτι διακρίνεται είναι ότι αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του σκληρού μηχανισμού του SPD, υπηρετώντας πιστά το κόμμα του. Ακόμη κι όταν αυτό πραγματοποιούσε τις πιο θεαματικές του στροφές. Για παράδειγμα, από το 2002 ως το 2004 ήταν γενικός γραμματέας του σοσιαλδημοκρατικού κόμματος και παραιτήθηκε ταυτόχρονα με την ανακοίνωση εκ μέρους του Γκέρχαρντ Σρέντερ ότι θα αποχωρήσει από το κόμμα, ανταποκρινόμενος έτσι στην οξύτατη κριτική που αντιμετώπιζε και τη ραγδαία πτώση των ποσοστών δημοτικότητάς του, μετά την ψήφιση των αντεργατικών μέτρων της Ατζέντας 2010.

Δοθέντων των παραπάνω, η τοποθέτηση του Όλαφ Σολτς στο υπουργείο Οικονομικών αναμφισβήτητα θα σηματοδοτήσει μια στροφή σε σύγκριση με τα έργα και τις ημέρες του μισητού Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.  Επ’ ουδενί όμως δε θα αμφισβητήσει την κατεύθυνση της οικονομικής πολιτικής του μεγάλου συνασπισμού για την οποία έχει κοπιάσει στην πράξη περισσότερο από το νεόφερτο Μάρτιν Σουλτς…

Πηγή: Νέα Σελίδα

Γερμανία: στο τέλος της συναίνεσης κερδίζει πάντα ο φασισμός!

Πολλαπλά μηνύματα έστειλαν οι γερμανοί ψηφοφόροι και προς διαφορετικές κατευθύνσεις με την ψήφο τους στις 24 Σεπτεμβρίου, έστω κι αν αυτό δεν φαίνεται με την πρώτη ματιά.

Του Λεωνίδα Βατικιώτη

Εκ πρώτης όψης η Άνγκελα Μέρκελ ξεκινά μια τέταρτη θητεία στη γερμανική καγκελαρία, κατακτώντας μια θέση δίπλα στον Αντενάουερ που έχτισε την μεταπολεμική Γερμανία και τον Κολ, που έφερε σε πέρας την προσάρτηση της Ανατολικής Γερμανίας. Το επίτευγμα της Μέρκελ αφορά την ενορχήστρωση της επίθεσης του γερμανικού κεφαλαίου στην ίδια της τη χώρα και όλη την Ευρώπη. Δεν είναι και λίγο…

Το τίμημα ωστόσο που πλήρωσε το γερμανικό κατεστημένο δεν είναι κι αμελητέο, καθώς ο πάλαι ποτέ κραταιός ως …θάνατος γερμανικός δικομματισμός ανήκει οριστικά και αμετάκλητα στο παρελθόν. Αιώνες φαίνεται να έχουν περάσει από τη δεκαετία του ’70, όταν η Δεξιά (CDU/CSU) και οι Σοσιαλδημοκράτες (SPD) κέρδιζαν ακόμη και το 90% των ψήφων. Την Κυριακή η Δεξιά συγκέντρωσε 33% (από 41%) χάνοντας 1 εκ. ψήφους και επιτυγχάνοντας το χειρότερο εκλογικό της ποσοστό από το 1949. Οι Σοσιαλδημοκράτες, που κουβάλησαν τον Ιανουάριο μέχρι και τον Σουλτς από το Ευρωκοινοβούλιο (όπου εξελέγη με το χρίσμα της Μέρκελ, για να μην ξεχνιόμαστε) διεκδικώντας έναν αέρα ανανέωσης, συγκέντρωσαν 20,5% των ψήφων, χάνοντας 5 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με τις προηγούμενες εκλογές και πετυχαίνοντας κι αυτοί το χειρότερο αποτέλεσμα τους από το 1933!

Το πρώτο μήνυμα επομένως αφορά το πλήγμα που δέχτηκε ο δικομματισμός. Οι ψηφοφόροι τους γύρισαν την πλάτη λόγω της τυφλής υποταγής τους στα κελεύσματα της αστικής πολιτικής που προκρίνει τη διάλυση του κράτους πρόνοιας και την ελαστικοποίηση της εργασίας. Έτσι, όσο περισσότερο ομοιάζουν Δεξιά και Σοσιαλδημοκράτες, τόσο περισσότερο οι ψηφοφόροι τους μαυρίζουν.

Το δεύτερο μήνυμα είναι η στροφή στην άκρα και άγρια Δεξιά. Αντίθετα όμως με τις δεσπόζουσες ερμηνείες, η άνοδος της φιλοναζιστικής Εναλλακτικής για τη Γερμανία (AfD) από το 5% στο 12,6% και των θατσερικών Φιλελεύθερων (FDP) από 5% στο 10,7% προετοιμάστηκε από την Μέρκελ. Προφανώς και οι δύο αυτοί σχηματισμοί αμφισβητούν σε βαθμό αναιρέσεως ουσιώδεις πλευρές της εξωτερικής και οικονομικής πολιτικής της, η Μέρκελ ωστόσο τους άνοιξε το δρόμο για να ξεπεραστεί τελικά από τους γνήσιους φιλελεύθερους και τους αμόλυντους ρατσιστές. Η Μέρκελ που θέλει να μείνει στην ιστορία ως «μητέρα του έθνους» ξεκίνησε τις ρατσιστικές επιθέσεις στους λαούς της Νότιας Ευρώπης, όταν ξέσπασε η κρίση για να συγκαλύψει την εξυπηρέτηση που έκανε στην Ντόιτσε Μπανκ με τα λεγόμενα δάνεια διάσωσης κι η ίδια η Μέρκελ επίσης έχει οδηγήσει την τιμή του μισθού στα χαμηλότερα επίπεδα από ιδρύσεως γερμανικού κράτους… Γνήσια τέκνα της επομένως είναι τα ναζίδια της Εναλλακτικής νοσταλγοί του Χίτλερ και του Ολοκαυτώματος, που αναδείχτηκαν σε τρίτο κόμμα, και οι οπαδοί της ελεύθερης αγοράς των Φιλελεύθερων.

Η δεξιά στροφή που συντελείται στη Γερμανία όμως θα έχει και συνέχεια. Η προσπάθεια της Μέρκελ να ανακτήσει μέρος έστω των ψηφοφόρων της που στράφηκαν στην ναζιστική Εναλλακτική για τη Γερμανία (ο ηγέτης της οποίας Αλεξάντερ Γκάουλαντ δήλωσε πρόσφατα ότι «οι Γερμανοί έχουν το δικαίωμα να είναι υπερήφανοι για τα κατορθώματα των Γερμανών στρατιωτών σε δύο παγκοσμίους πολέμους»!) θα σημάνει ότι η ξενοφοβία και ο ρατσισμός στο εξής θα εκπορεύονται κι επισήμως από την καγκελαρία. Σημαίνει επίσης ότι στη νέα Μπούντεστανγκ όπου θα κάθονται 80 ναζί βουλευτές η ίδια η Μέρκελ θα επιχειρήσει να γίνει ο εκφραστής του συνθήματος «πρώτα η Γερμανία», κατ’ αντιστοιχία του συνθήματος που όρισε ως προμετωπίδα του ο Τραμπ στις ΗΠΑ. Οι εκλογές που θα γίνουν το 2018 στη Βαυαρία όπου το αδελφό κόμμα του CDU, το CSU συγκέντρωσε κι αυτό το χαμηλότερο ποσοστό από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο (38,5% από 49,3% το 2013) θα επισημοποιήσουν την στροφή στα άκρα δεξιά του πολιτικού mainstream.

Προφανώς, η στροφή στην άκρα Δεξιά που προετοιμάστηκε από την Μέρκελ δεν είναι παρά η αντανάκλαση στο πολιτικό πεδίο πολύ βαθύτερων κοινωνικών διεργασιών που ως κοινό παρανομαστή έχουν την σκλήρυνση της αστικής πολιτικής, όπως συντελείται παγκόσμια εξ αιτίας της οικονομικής κρίσης. Το 1 εκ. των μεταναστών και προσφύγων που εγκαταστάθηκαν στη Γερμανία ήταν μόνο η αφορμή. Κι αν δεν υπήρχαν αυτοί, θα βρισκόταν κάτι άλλο. Τα κόμματα σε αυτό το άνυδρο τοπίο προσαρμόζονται στις επιταγές του κεφαλαίου προκρίνοντας την όξυνση της ταξικής πάλης και νέους γύρους ανηλεών επιθέσεων στο εισόδημα και τα κοινωνικά δικαιώματα. Προσδεθείτε…

Πολλαπλά συμπεράσματα επιδέχεται και η ήττα των Σοσιαλδημοκρατών, που μάλλον πρέπει να ζητήσουν κατάργηση των εκλογών καθώς κάθε φορά που στήνονται κάλπες χάνουν λίγα εκατομμύρια ψηφοφόρους, αρχής γενομένης από τις εκλογές του 2005, όταν ο Σρέντερ ηττήθηκε από την Μέρκελ για να συνεχίσουν μέχρι τώρα ακάθεκτοι την πορεία προς τον πάτο. Αιτία της συντριβής του SPD που δεν φαίνεται να έχει ημερομηνία λήξης είναι η χιονοστιβάδα αντεργατικών μέτρων που ψήφισε η κυβέρνησή του (υπό την επωνυμία Χαρτζ 4) με τη συναίνεση της συνδικαλιστικής γραφειοκρατίας. Επίσης, η συμμετοχή του στον αποκαλούμενο «μεγάλο συνασπισμό» που έφερε την Μέρκελ στη καγκελαρία και το SPD στο πολιτικό περιθώριο. Για τούτο το λόγο και από νωρίς το απόγευμα της Κυριακής οι σοσιαλδημοκράτες έσπευσαν να ανακοινώσουν ότι δεν θα ενταχθούν στον μεγάλο συνασπισμό εγκαινιάζοντας έτσι μια πορεία απογαλακτισμού της από την Δεξιά. Κι αυτό είναι το τρίτο συμπέρασμα από τις γερμανικές εκλογές, που δεν αφορά μόνο την Γερμανία ούτε καν μόνο το Λίνκε που ετοιμάζεται κι αυτό να προβάρει κυβερνητικά κουστούμια στοχεύοντας να συμμετέχει στην κυβέρνηση στις επόμενες εκλογές: Στο τέλος του δρόμου της συναίνεσης καραδοκεί ο φασισμός, που προβάλλει ως το διαφορετικό κι η δύναμη της ανανέωσης και της συνέπειας, ενώ για τους πρωταγωνιστές της συναίνεσης πάντα η απαξίωση!

Η πολιτική συντριβή των γερμανών σοσιαλδημοκρατών έχει μια ξεχωριστή επικαιρότητα για τα ελληνικά πράγματα, επειδή ο μεταλλαγμένος ΣΥΡΙΖΑ που αποτελεί το τελευταίο αποκούμπι του ΣΕΒ και των πιστωτών, φλέρταρε με το παράδειγμα του SPD. Θυμάμαι σαν και τώρα να ρωτάω πρωτοκλασσάτο στέλεχος του το Σεπτέμβριο του 2015 για το πώς θα μπορούν να κρατήσουν το κόμμα τους ενωμένο μετά την στροφή 180 μοιρών που έκαναν υπογράφοντας το άθλιο μνημόνιο Τσίπρα τον Αύγουστο εκείνης της χρονιάς. Η φαιδρή απάντηση που έλαβα, σε πλήρη δυσαρμονία με το βαθυστόχαστο ύφος του συνομιλητή ΣΥΡΙΖΑίου, περιέγραφε και επικαλούταν την στροφή 180 μοιρών που έκανε ο Σρέντερ με την ψήφιση της Ατζέντας 2010, για να με πείσει ότι οι ψηφοφόροι είναι ένα πολιτικό σφουγγάρι που απορροφά ό,τι του δώσεις χωρίς αντιρρήσεις και ακολουθεί αδιαμαρτύρητα τις πολιτικές στροφές. Κι αν αυτό συνέβη στη Γερμανία, κατά τον ΣΥΡΙΖΑ,  γιατί να μη γίνει κι εδώ;

Μερικές φορές όμως αυτό το σφουγγάρι σε σβήνει κι από τον πολιτικό χάρτη…

Πηγή: Kommon

Φούσκα ο πολλά υποσχόμενος Μάρτιν Σουλτς

Απότομη προσγείωση στην πραγματικότητα για το σοσιαλδημοκρατικό κόμμα έφεραν τα αποτελέσματα των εκλογών στο κρατίδιο του Ζάαρλαντ που διενεργήθηκαν την Κυριακή 26 Μαρτίου 2017. Εκ πρώτης όψεως οι συγκεκριμένες εκλογές δεν είχαν να στείλουν κάποιο πολιτικό μήνυμα, δεδομένου του μικρού πληθυσμού του κρατιδίου (800.000 είναι περίπου οι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους) που βρίσκεται κοντά στα γαλλικά σύνορα και της παραδοσιακής δεξιάς κυριαρχίας, με εξαίρεση ένα διάλλειμα 13 ετών όταν πρωθυπουργός ήταν ο χαρισματικός Όσκαρ Λαφοντέν.

ΤΟΥ ΛΕΩΝΙΔΑ ΒΑΤΙΚΙΩΤΗ

Οι εκλογές στο Ζάαρλαντ ωστόσο είχαν εδώ και πολλές εβδομάδες χαρακτηριστεί κρας τεστ για τους Σοσιαλδημοκράτες. Η ανάδειξη του Μάρτιν Σουλτς στην ηγεσία τους αποτέλεσε αφορμή για να δημιουργηθούν προσδοκίες εκλογικής αντεπίθεσης του SPD, με τους πιο τολμηρούς να ονειρεύονται ότι μπορεί ακόμη και να κερδίσει τις εκλογές της 24ης Σεπτεμβρίου. Δεν έλειψαν μάλιστα και δημοσκοπήσεις που πρόβλεπαν ότι η Μέρκελ μπορεί να αποτύγχανε να κερδίσει μια τέταρτη θητεία στην καγκελαρία, λόγω της επιρροής του Σουλτς.

Η αλήθεια είναι ότι η επιστροφή του Σουλτς στα πολιτικά πράγματα της Γερμανίας έδωσε μια ώθηση στο SPD. Κι αυτό δε συνέβη καθόλου τυχαία. Ο Σουλτς δεν κουβάλαγε στις πολιτικές του αποσκευές κανένα από τα βαρίδια που έχουν καταδικάσει το σοσιαλδημοκρατικό κόμμα της Γερμανίας στην ανυποληψία, αφότου ο Γκέρχαρντ Σρέντερ επέβαλε τις αντεργατικές μεταρρυθμίσεις με την Ατζέντα 2010, που διέλυσε το αξιοζήλευτο γερμανικό κράτος πρόνοιας και τις σταθερές εργασιακές σχέσεις. Ο μόνος πολιτικός ρόλος που είχε αναλάβει ο Μάρτιν Σουλτς πριν εγκατασταθεί στις Βρυξέλλες και γίνει γνωστός ως πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου ήταν επαρχιακός δήμαρχος. Ο ίδιος μάλιστα μετά την επιστροφή του στα πολιτικά του πράγματα της Γερμανίας φρόντισε να κάνει ακόμη πιο ορατή την απόστασή του από την βαριά αρνητική κληρονομιά του Σρέντερ υποσχόμενος να τροποποιήσει ορισμένες διατάξεις της Ατζέντας 2010. Επομένως, αν κάπου όφειλε ο Σουλτς την πολιτική του έλξη ήταν στην απόσταση που τον χώριζε από το SPD. Μια απόσταση πρώτα χιλιομετρική και στη συνέχεια πολιτική καθώς ούτε συνεργάτης του Σρέντερ διετέλεσε, ούτε χρεώθηκε τον «μεγάλο συνασπισμό» με την Μέρκελ στο πλαίσιο του οποίου οι σοσιαλδημοκράτες ταυτίστηκαν με τη Δεξιά, χάνοντας κάθε πολιτική αυτοτέλεια. Κάπου εκεί τελείωσε κι ο μήνας του μέλιτος του «Άγιου Μάρτιν» (όπως είχαν φτάσει να τον αποκαλούν οι οπαδοί του κόμματος που τον έβλεπαν σαν σωτήρα) με τους γερμανούς ψηφοφόρους.

Νίκη και άνοδος της Δεξιάς

Μετά ήρθαν οι εκλογές το κρατίδιο του Ζάαρλαντ, όπου αποδείχτηκε ότι ο Μάρτιν Σουλτς δεν μπορούσε να διαχωριστεί από τη δεξιά πολιτική του κόμματος του. Κι εισέπραξε το κατάλληλο αντίτιμο… Προς επίρρωση η απορριπτική ψήφος των κατοίκων του μικρού κρατιδίου που ανέδειξαν πρώτο κόμμα το δεξιό Χριστιανοδημοκρατικό της Μέρκελ (CDU) με 40,7%, όταν στις προηγούμενες εκλογές είχε κερδίσει 5,5 εκατοστιαίες μονάδες λιγότερες και δεύτερο κόμμα το σοσιαλδημοκρατικό με 29,6%, όταν στις προηγούμενες εκλογές είχε κερδίσει μία μονάδα επιπλέον!  Με τον Σουλτς επομένως έχασαν οι Σοσιαλδημοκράτες…

Με βάση αυτά τα αποτελέσματα εμφανίζεται ως μονόδρομος μια νέα κυβέρνηση συνεργασίας μεταξύ της Δεξιάς και του SPD, που είναι όμως σίγουρο ότι θα ψαλιδίσει ακόμη περισσότερο τη δυναμική του Σουλτς, καθώς θα αρχίσει και ο ίδιος να χρεώνεται τη συνεργασία με την Μέρκελ και τον Σόιμπλε. Οδεύοντας έτσι προς τις εκλογές θα εξανεμίζεται η φρεσκάδα που έφερε ή, καλύτερα, θα αποκαλύπτεται ότι αυτή η ανανέωση δεν ήταν τίποτε περισσότερο από ένα επικοινωνιακό παιχνίδι που σκόπευε στην εξαπάτηση των γερμανών ψηφοφόρων.

Το αρνητικό πρόσημο των εκλογικών αποτελεσμάτων στο κρατίδιο του Ζάαρλαντ υπογραμμίζεται από δύο ακόμη στοιχεία. Το πρώτο σχετίζεται με το αποτέλεσμα της ακροδεξιάς Εναλλακτικής για τη Γερμανία (AfD) που μπορεί να υπολείπεται των προσδοκιών που είχαν δημιουργηθεί ειδικά το 2016, όταν η προσφυγική κρίση ήταν στο αποκορύφωμά της, έφτασε ωστόσο το 5,9%.

Μάλιστα, η Εναλλακτική για τη Γερμανία επιχείρησε πρόσφατα να ανακτήσει το χαμένο έδαφος, που άφησε η μείωση των μεταναστευτικών ροών από τη Μέση Ανατολή, παρουσιάζοντας μια σειρά προγραμματικών θέσεων τις οποίες μάλιστα εμφάνισε ως όρους εκ των ων ουκ άνευ για τη συμπερίληψή τους στο κυβερνητικό πρόγραμμα σε περίπτωση συγκρότησης συμμαχικής κυβέρνησης με τα δύο δεξιά κόμματα. Ωστόσο, ούτε το CDU ούτε η CSU έχουν αφήσει ανοιχτό ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Οι προγραμματικές θέσεις της Εναλλακτικής ήταν πάντως δηλωτικές για το δημόσιο φλερτ του κόμματος με τις χιτλερικές πολιτικές παραδόσεις. Για παράδειγμα, στην περίπτωση των «εγκληματιών μεταναστών», κατά την ορολογία της, που ακόμη και δέκα χρόνια μετά αφότου έχουν γίνει Γερμανοί πολίτες συμμετέχουν αποδεδειγμένα σε τρομοκρατικές ομάδες ή συμμορίες η Εναλλακτική πρότεινε να τους αφαιρείται η ιθαγένεια! Πρόκειται για μέτρο που δεν παραβιάζει μόνο το γερμανικό σύνταγμα (που από το 1949 απαγόρευσε ανάλογες κυρώσεις) αλλά και το διεθνές δίκαιο, το οποίο απαγορεύει τέτοιου είδους τιμωρίες που στο παρελθόν χρησιμοποιήθηκαν κατά κόρον από τους Ναζί απέναντι σε μορφές όπως ο Άλμπερτ Αϊνστάιν και η Χάνα Άρεντ.

Φλερτ με το ναζισμό

Η Εναλλακτική για τη Γερμανία, μαζί με την απαγόρευση της μαντήλας, την κατάργηση του φόρου κληρονομιάς και των ελέγχων στα ενοίκια, πρότεινε επιπλέον να επανέλθουν τα «Ελβετικού τύπου» δημοψηφίσματα, στο όνομα της προώθησης της άμεσης δημοκρατίας. Μόνο που τα τοπικά δημοψηφίσματα απαγορεύονται από το σύνταγμα της Γερμανίας, επειδή τέτοιες ακριβώς ψηφοφορίες είχε χρησιμοποιήσεις κι ο Χίτλερ το 1933 για να ανέλθει στην εξουσία. Η Εναλλακτική επομένως θέτει ζήτημα συνταγματικής αναθεώρησης η οποία μάλιστα να καταργήσει εκείνες τις ασφαλιστικές δικλείδες που τέθηκαν ώστε ποτέ ξανά οι Γερμανοί να μη δώσουν τα κλειδιά της καγκελαρίας σε κάποιο φασίστα. Σημείο των καιρών κι αυτό…

Το δεύτερο στοιχείο που υπογραμμίζει τον αρνητικό χαρακτήρα του εκλογικού αποτελέσματος σχετίζεται με την αποτυχία των Πράσινων να συγκεντρώσουν 5% των ψήφων, που ως αποτέλεσμα είχε να μην εκλέξουν βουλευτές. Έτσι κι όποια σχέδια καταστρώνονταν για κυβέρνηση μεταξύ σοσιαλδημοκρατών, Αριστεράς που κέρδισε 12,4% και Πρασίνων έμειναν στα χαρτιά. Στην πραγματικότητα ωστόσο από πουθενά δεν φαινόταν ως πιθανό ένα τέτοιο ενδεχόμενο, μιας και οι Σοσιαλδημοκράτες έχουν επιλέξει ως στρατηγικούς του συμμάχους τη Δεξιά. Γι’ αυτό και οι ψηφοφόροι τους τιμώρησαν, απορρίπτοντας τη συντηρητική τους πολιτική γραμμή, όπως υλοποιείται ανεξαρτήτως ηγέτη…

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Επίκαιρα στις 30 Μαρτίου 2017

Γερμανία: Μεγάλος συνασπισμός για την κατάκτηση της Ευρώπης (Επίκαιρα, 5-11/12/2013)

merkel-gabriel-seehoferΤέλος καλό, όλα καλά άραγε μετά την συμφωνία των Σοσιαλδημοκρατών και της Δεξιάς επάνω στο κείμενο έκτασης 185 σελίδων με τίτλο Διαμορφώνοντας το μέλλον της Γερμανίας, που αποτελεί την βάση για την κυβέρνηση συμμαχίας; Για την ίδια την Γερμανία κι ειδικότερα για τα κόμματα που θα μοιραστούν την εξουσία ναι, για την υπόλοιπη Ευρώπη όχι! Η νέα κυβέρνηση συνασπισμού μόνο δεινά θα προκαλέσει.

Αν και το κείμενο που αποτελεί την βάση συμφωνίας για την τρίτη θητεία της Μέρκελ στην καγκελαρία μένει να εγκριθεί από τα 475.000 μέλη του σοσιαλδημοκρατικού κόμματος που θα ψηφίσουν σε εσωκομματικό δημοψήφισμα στις 15 Δεκεμβρίου, έτσι ώστε να ανοίξει και επίσημα ο δρόμος για να αναλάβει τα καθήκοντά της η Μέρκελ στις 17 Δεκεμβρίου, στην πραγματικότητα καμία έκπληξη δεν αναμένεται. Δημοσκοπήσεις που έχουν ήδη δει το φως της δημοσιότητας προεξοφλούν ότι ένα πολύ υψηλό ποσοστό μεταξύ των μελών του σοσιαλδημοκρατικού κόμματος (SPD) που φτάνει ακόμη και το 78% εγκρίνουν την δημιουργία του λεγόμενου μεγάλου συνασπισμού.

 

ΤΟΥ ΛΕΩΝΙΔΑ ΒΑΤΙΚΙΩΤΗ

Η στροφή των σοσιαλδημοκρατών υπέρ της συγκυβέρνησης επιτεύχθηκε μετά την συμφωνία της Μέρκελ που ηγείται της δεξιάς συμμαχίας (CDU/CSU) να συμπεριλάβει στην προγραμματική συμφωνία δύο αιτήματα που αποτελούσαν αυστηρούς όρους για το SPD. Το πρώτο σχετίζεται με την εισαγωγή βασικού ωρομισθίου, ύψους 8,5 ευρώ, καθώς η Γερμανία ήταν από τις ελάχιστες χώρες της Ευρώπης που δεν είχαν βασικό μισθό ή ωρομίσθιο. Η εισαγωγή του θα αποτρέψει ακραία φαινόμενα εκμετάλλευσης που είχαν εμφανιστεί στην αγορά εργασίας τα τελευταία χρόνια ως αποτέλεσμα της διαμόρφωσης μιας αγοράς εργασίας δύο ταχυτήτων, με την κατώτερη ταχύτητα στο πλαίσιο των «μίνι δουλειών» να δουλεύει υπό καθεστώς μεσαίωνα. Παρόλα αυτά δεν διαφεύγει της προσοχής το γεγονός ότι ο βασικός μισθός θα εισαχθεί την 1/1/2015 και θα ισχύει μόνο για εκείνες τις επιχειρήσεις στις οποίες δεν έχει συμφωνηθεί κάτι διαφορετικό. Όρος που δίνει το χρονικό περιθώριο ενός ολόκληρου έτους στην γερμανική εργοδοσία να συμμαζέψει τα του οίκου της, έστω και σε επίπεδο επιχείρησης, ώστε να αποφύγει την υιοθέτηση του ωρομισθίου των 8,5 ευρώ. Το βασικό ωρομίσθιο παρόλα αυτά θα σημάνει αυξήσεις για ένα διόλου ευκαταφρόνητο κομμάτι εργαζομένων στην Γερμανία. Και δεν είναι το μοναδικό φιλεργατικό μέτρο. Εξ ίσου φιλεργατικές είναι κι οι αλλαγές που υπόσχεται ο μεγάλος συνασπισμός στο συνταξιοδοτικό καθεστώς. Ειδικότερα, προβλέπεται η πρόωρη συνταξιοδότηση στα 63 χρόνια όσων εργαζομένων έχουν συμπληρώσει 45 χρόνια δουλειάς και επιπλέον παροχές για γυναίκες που εγκαταλείπουν την δουλειά για να μεγαλώσουν τα παιδιά τους. Παρότι αυτά τα μέτρα δεν σηματοδοτούν το τέλος της πολιτικής λιτότητας και κατεδάφισης του κράτους πρόνοιας που εισήχθη επί Σρέντερ με την λεγόμενη Ατζέντα 2010, εξασφαλίζουν ορισμένες παροχές για ένα κομμάτι εργαζομένων που δεν συγκαταλέγεται στην επισφάλεια κι αποτελεί προνομιακή δεξαμενή ψήφων κυρίως για την Δεξιά.

Παροχές στη Γερμανία, περικοπές στην Ελλάδα

Σε αυτό το σημείο δεν μπορούν να αποφευχθούν οι συγκρίσεις με την Ελλάδα (και τις άλλες χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας) όπου έχει επιβληθεί καθεστώς έκτακτης ανάγκης, με αφορμή την δημοσιονομική κρίση. Στην Ελλάδα για παράδειγμα η Γερμανία, που στην δική της αγορά εργασίας εισάγει τον βασικό μισθό, απαίτησε μέσω της Τρόικας και των γκαουλάιτερ της Τασκ Φορς την κατάργηση του βασικού μισθού, όπως διαμορφωνόταν μέσα από ελεύθερες διαπραγματεύσεις εργοδοτών και εργαζομένων και την κάθετη μείωση μισθών και ημερομισθίων. Ενώ την ίδια ώρα που η Γερμανία αυξάνει τις συνταξιοδοτικές παροχές στην Ελλάδα η Τρόικα πιέζει για νέα αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης ακόμη και κατά 2-3 έτη, για αλλαγή του τρόπου υπολογισμού των συντάξεων, ακόμη και για μείωση των βασικών συντάξεων που μέχρι στιγμής δεν έχουν θιχτεί, όπως με σαφήνεια υπέδειξε ο ΟΟΣΑ σε πρόσφατη έκθεση του. Η δυνατότητα της Γερμανίας να ενισχύει την συνοχή στο εσωτερικό της δεν είναι άσχετη με την διάλυση που επιβάλλει στην ευρωπαϊκή περιφέρεια. Η όξυνση της κρίσης δημόσιου χρέους, μέσω των μέτρων λιτότητας που απαιτούν τα Μνημόνια, αυξάνει τα γερμανικά πλεονάσματα (δημοσιονομικά και εμπορικά) επιτρέποντας στην Γερμανία να ασκεί κοινωνική πολιτική, σε μια εποχή που και μόνο η επίκλησή της στην υπόλοιπη Ευρώπη τείνει να χαρακτηριστεί ύβρις και αιτία πολέμου. Ενδεικτικό της προτεραιότητας που αναγνωρίζει η γερμανική ελίτ στην σφυρηλάτηση του εσωτερικού μετώπου είναι κι ένα ακόμη ασυνήθιστο μέτρο που περιλαμβάνεται στην συμφωνία: Η επιβολή διοδίων στους αυτοκινητοδρόμους αποκλειστικά για ξένους κι ας αποτελούν μόνο το 5% της κίνησης. Για να είναι μάλιστα τύποις συμβατό με το ευρωπαϊκή δίκαιο αυτό το μέτρο και να μην μπορεί να κατηγορηθεί η Γερμανία για διακρίσεις σε βάρος των υπόλοιπων ευρωπαίων πολιτών, η ελάφρυνση των Γερμανών θα επέλθει μέσω φορολογικών επιστροφών. Επί της ουσίας όμως πρόκειται για κατάφωρη παραβίαση της αρχής της ίσης αντιμετώπισης. Κι αυτό συμβαίνει την ίδια ώρα που στην Ελλάδα τα διόδια αναμένεται να αυξηθούν ακόμη και κατά 60% (τα διόδια των Αφιδνών για παράδειγμα από 2,10 θα φτάσουν τα 3,35 ευρώ) ως αποτέλεσμα της αναθεώρησης των συμβάσεων που πάγωσαν το 2010, ενώ αναμένεται να τοποθετηθούν πολλοί ακόμη καινούργιοι σταθμοί. Αξίζει εδώ να σκεφτούμε τι αντιδράσεις θα δημιουργούνταν αν επιχειρούταν να εφαρμοστεί ένα ανάλογο μέτρο και στην Ελλάδα που έχει πολύ περισσότερους λόγους εξ αιτίας της αυξημένης σημασίας του οδικού τουρισμού. Οι αντιδράσεις δε, δεν θα προέρχονταν μόνο από τις κοινοτικές αρχές που θα επέβαλαν εν μία νυκτί δυσβάστακτα και παραδειγματικά πρόστιμα, αλλά ακόμη κι από πολιτικούς και τον Τύπο, που συλλήβδην θα χαρακτήριζαν το μέτρο αντι-ευρωπαϊκό, κατηγορώντας όποιον το πρότεινε για επαρχιωτισμό και θιασώτη του εθνικού απομονωτισμού. Όταν το κάνει όμως η Γερμανία, τότε …σιγή ιχθύος!

Δικομματική συναίνεση η ευρωπαϊκή διχοτόμηση

Το σημαντικότερο όμως μέρος της συμφωνίας που επήλθε μεταξύ των δύο δεξιών κομμάτων και των σοσιαλδημοκρατών δεν αφορά την Γερμανία, όπου τα αποτελέσματα της συνεχιζόμενης λιτότητας θα διορθώνονται εν μέρει με μέτρα όπως τα προηγούμενα ρευστοποιώντας τα οφέλη που αποκομίζει από την ευρωζώνη, αλλά την Ευρώπη. Πίσω από τις δηλώσεις της Μέρκελ και του ηγέτη του SPD, Σίγκμαν Γκάμπριελ, ότι η Ευρώπη δεν θα μετατραπεί σε ένωση χρέους και πίσω από την εκνευριστικά επαναλαμβανόμενη λέξη «ανταγωνισμός», που υπάρχει 42 φορές στο επίμαχο κείμενο της συμφωνίας, κρύβεται μια στρατηγική συναίνεση για την διαιώνιση της αποικιοκρατικής πολιτικής που εφάρμοσε η Μέρκελ κατά τις δύο προηγούμενες θητείες της, οδηγώντας στην καταστροφή τις περιφερειακές χώρες. Αυτό άλλωστε εγγυάται η παραμονή του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε στο υπουργείο Οικονομικών. Στο εξής τα καταστροφικά «σχέδια διάσωσης» για τις περιφερειακές χώρες της ευρωζώνης που θα φέρνει προς συζήτηση και ψήφιση στην γερμανική βουλή (Μπούντεστανγκ) δεν θα αντιμετωπίζουν την αντιπολίτευση των σοσιαλδημοκρατών, όπως συνέβαινε τα προηγούμενα χρόνια, αλλά θα έχουν την εκ των προτέρων έγκρισή τους. Θα καμφθεί επίσης κι η δυσπιστία του συνταγματικού δικαστηρίου της Καρλσρούης. Το σημαντικότερο ωστόσο είναι ότι όλο και περισσότεροι Γερμανοί θα σέρνονται πίσω από το επιθετικό άρμα της Μέρκελ στην εκστρατεία της να κατακτήσει εκ νέου την Ευρώπη, περιμένοντας το δικό τους μερίδιο, που μπορεί να μην έλθει και ποτέ. Ποιός εγγυάται άλλωστε ότι η κυβέρνηση δεν θα επικαλεστεί έκτακτους λόγους ώστε οι παραπάνω υποσχέσεις να μην εφαρμοστούν ποτέ ή να εφαρμοστούν με τέτοιους όρους που θα είναι δώρο άδωρο;

Τα όσα διατυπώνονται για την Ελλάδα στην συμφωνία επιβεβαιώνουν την απειλή που συνιστά για την Ευρώπη ο μεγάλος συνασπισμός. Διαψεύδοντας όσους πρόβλεπαν ότι η συμμετοχή του SPD στην κυβέρνηση θα ελαφρύνει τις πιέσεις στη χώρα μας, η «βοήθεια» που επιφυλάσσει ο μεγάλος συνασπισμός για την Ελλάδα περνάει μέσα από αποικιοκρατικούς θεσμούς, όπως της λεγόμενης ελληνογερμανικής φιλίας με επίκεντρο την τοπική αυτοδιοίκηση που καθοδηγείται από τον κατοχικό διοικητή Φούχτελ και στο επίκεντρό του έχει την λεηλασία της Ελλάδας και την αναίρεση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων. Τα ίδια και χειρότερα δηλαδή μας περιμένουν στο μέλλον.

Εν κατακλείδι ο μεγάλος συνασπισμός που ενώνει τους δύο μεγάλους πολιτικούς χώρους της Γερμανίας διασπά την Ευρώπη. Θα κάνει πιο επιθετική την Γερμανία απέναντι όχι μόνο στην δεύτερη ταχύτητα της ευρωζώνης και της ΕΕ (νότιες χώρες, ανατολική Ευρώπη) αλλά και απέναντι σε παραδοσιακούς συμμάχους της, όπως η Γαλλία. Υπ’ αυτό το πρίσμα μόνο δεινά θα επιφέρει.

Αρέσει σε %d bloggers: