ΠΡΟΣΦΥΓΗ ΣΤΟ ΔΝΤ: Κοινωνική οπισθοδρόμηση ιστορικών διαστάσεων (Πριν, 25/4/2010)

Η αστική τάξη θα επιχειρήσει να οδηγήσει τις εργατικές κατακτήσεις στο επίπεδο της δεκαετίας του ’50 

Ακόμη και οι πιο διαπρύσιοι υποστηρικτές του «τέλους της μεταπολίτευσης» δεν μπόρεσαν να συμφωνήσουν με τις μεθόδους στις οποίες κατέφυγε η αστική τάξη για να επιχειρήσει να βάλει το τελευταίο καρφί στο φέρετρο των εργατικών και κοινωνικών κατακτήσεων των τελευταίων τριών δεκαετιών. Δεν ήταν όμως η πρώτη φορά. Η αστική τάξη ακόμη και με το τέλος της γερμανικής κατοχής όσο – όσο πουλήθηκε στον βρετανικό ιμπεριαλισμό για να μπορέσει να υφαρπάξει τη νίκη από τα χέρια της ΕΑΜικής αντίστασης. Στη συνέχεια πουλήθηκε πάλι όσο – όσο στην αμερικανοκρατία για να νικήσει τον Δημοκρατικό Στρατό ανοίγοντας την αυλαία για την πιο σκοτεινή περίοδο της σύγχρονης ιστορίας που κορυφώθηκε με τη χούντα των συνταγματαρχών. Το τέλος της δε επήλθε μόνο με την έκρηξη του ριζοσπαστισμού της μεταπολίτευσης, όταν η αστική τάξη υποχρεώθηκε να ενσωματώσει μια σειρά από μέτρα αστικού εκδημοκρατισμού στο πολιτικό σύστημα και να αναγνωρίσει μια σειρά εργατικών δικαιωμάτων για να θωρακίσει έτσι την πολιτική της κυριαρχία και να εκτονώσει την αμφισβήτηση. Αυτές ακριβώς οι τομές είναι που τίθενται υπό αίρεση με την ιστορική απόφαση του Γιώργου Παπανδρέου να οδηγήσει την Ελλάδα στο σφαγείο του ΔΝΤ.

Η προσφυγή στον μηχανισμό διάσωσης της ΕΕ συνιστά απόφαση στρατηγικής σημασίας για την ταξική πάλη στην Ελλάδα και ιστορικών διατάσεων οπισθοδρόμηση για τρεις λόγους.

Αρχικά γιατί η αστική τάξη εκχωρεί καθοριστικά πεδία άσκησης της πολιτικής σε υπερεθνικά, ιμπεριαλιστικά κέντρα, που απειλούν να τινάξουν στον αέρα όλο το δίχτυ κοινωνικών συμμαχιών της αστικής τάξης. Γι αυτό το λόγο δεν ήταν τυχαία η δημόσια παρέμβαση δέκα επιστημονικών φορέων και επιμελητηρίων (ΤΕΕ, ΟΕΕ, κ.λπ) που αποδοκίμασαν την προσφυγή. Ήδη εκλεγμένοι υπουργοί στέκονται κλαρίνο σε ασήμαντους τεχνοκράτες και τους δίνουν οι ίδιοι τα χαρτιά και τα αρχεία που ζητούν, μετατρέπονται δηλαδή σε γλοιώδεις κλητήρες, για να επιδείξουν διάθεση συνεργασίας. Παπακωνσταντίνου και Λοβέρδος αποτελούν κορυφαία δείγματα υποτέλειας. Έτσι, η αστική τάξη μετά την εκχώρηση της νομισματικής και της δημοσιονομικής πολιτικής σε υπερεθνικά κέντρα, ελέω ευρώ, εκχωρεί πλέον το σύνολο της πολιτικής λειτουργίας, για να μην αναλάβει το πολιτικό κόστος από τα αντεργατικά μέτρα που θα εφαρμοστούν. Σε ένα ανώτερο επίπεδο ανάλυσης είναι πολύ εύκολο να προβλέψουμε ότι στο τέλος του δρόμου (…με τις λεύκες) ο βαθμός διείσδυσης του ξένου κεφαλαίου θα έχει φθάσει σε επίπεδα ρεκόρ. Πολυεθνικές επιχειρήσεις θα αλώσουν νευραλγικούς τομείς της οικονομίας – όσους τουλάχιστον έχουν απομείνει και δεν έχουν παραδοθεί μέχρι στιγμής στους Αμερικάνους και τους Γερμανούς. Είναι χαρακτηριστική η απόφαση του υπουργού Οικονομικών να εκχωρήσει τον έλεγχο των οικονομικών του δημοσίου στις «τέσσερις μεγάλες» λογιστικοελεγκτικές εταιρείες αγγλοσαξονικής προέλευσης, που έως πρότινος ήταν πέντε αλλά η μία εξ αυτών καταπλακώθηκε από τα ερείπια της αμερικανικής Ένρον το 2002, πληρώνοντας έτσι τις υπογραφές που έβαζε φαρδιά πλατιά κάτω απ’ όλα τα λογιστικά της βιβλία που τα έβρισκε.. θαυμάσια. Το ένα καλύτερο από το άλλο. Κι ο Παπακωνσταντίνου τώρα έβαλε αυτές τις εταιρείες να εγγυώνται την αξιοπιστία του δημόσιου λογιστικού…

Ο δεύτερος λόγος για τον οποίο η απόφαση του ΠΑΣΟΚ είναι ιστορική είναι γιατί επανακαθορίζονται οι γεωπολιτικοί προσανατολισμοί της ελληνικής αστικής τάξης. Με τον «μηχανισμό διάσωσης» (που στην πραγματικότητα είναι μηχανισμός καταστροφής) η Ελλάδα μετατρέπεται σε κερκόπορτα για την άλωση της ευρωζώνης από τις ΗΠΑ. Έτσι, ο ευρωπαϊκός ιμπεριαλισμός κι ειδικότερα η Γερμανία παραχωρεί συνειδητά στην Ουάσινγκτον που ελέγχει το ΔΝΤ μερίδια συνιδιοκτησίας για να αποτραπεί η άσκηση μιας αναδιανεμητικής πολιτικής στο επίπεδο της ευρωζώνης. Σε οικονομικό επίπεδο, έχει σημασία πως η απόφαση των ηγετών της ευρωζώνης που επέβαλλε η Μέρκελ στις 25 Μαρτίου σηματοδοτεί την μετεξέλιξη της ΕΕ, την ανάδυση μιας νέας ΕΕ, μέσα από το καμίνι της δημοσιονομικής κρίσης, η οποία θα είναι πολύ πιο αντιδημοκρατική. Στις συζητήσεις που ήδη διεξάγονται για τα συμπεράσματα από την ελληνική κρίση, περιλαμβάνονται μέτρα συνεχούς ελέγχου και ενεργότερης παρέμβασης των Βρυξελλών ακόμη και στις διαδικασίες κατάρτισης εθνικών προϋπολογισμών, με το επιχείρημα ότι οι γενικοί στόχοι του 3% για το έλλειμμα και του 60% για το δημόσιο χρέος δεν στάθηκαν ικανοί να επιβάλουν την ουσιαστική συμμόρφωση των εθνικών κυβερνήσεων με τους στόχους της δημοσιονομικής πειθαρχίας. Άρα τι απομένει; Οι Βρυξέλλες να έχουν άποψη για τον κάθε κωδικό του προϋπολογισμού, για κάθε δαπάνη προς ασφαλιστικά ταμεία και διορισμούς. Παρόλα αυτά, σε όσο συντηρητική κατεύθυνση και να μεταλλαχθεί η ΕΕ, η παρέμβαση του ΔΝΤ (ακόμη κι αν συμβάλει με το ένα τρίτο των χρημάτων, με μειοψηφικούς δηλαδή όρους) έχει το δικό της τεράστιο αρνητικό φορτίο, όπως βεβαιώνει κι η εμπειρία δεκάδων άλλων χωρών που ισοπεδώθηκαν κάτω από τις ερπύστριές του.

Ο τρίτος και σημαντικότερος λόγος για τον οποίο η απόφαση του Παπανδρέου χαρακτηρίζεται ιστορική είναι γιατί ξεκινάει κι επίσημα μια νέα περίοδος ταξικής πάλης όπου η αστική τάξη θα επιχειρήσει να τα πάρει όλα, οδηγώντας τις κοινωνικές κατακτήσεις στο επίπεδο της πρώτης μεταπολεμικής εποχής. Εδώ ότι και να προβλέψουμε είναι πολύ πιθανό να διαψευστούμε. Το σίγουρο είναι πως αμοιβές, κατακτήσεις όπως ο 13ος κι ο 14ος μισθός, οι συλλογικές συμβάσεις εργασίας, το υπάρχον όριο απολύσεων του 2% και τα ωράρια θα επιχειρηθούν να καρατομηθούν. Κι αν όχι φέτος σίγουρα το 2011. Απρόσμενος – για τους πολλούς – σύμμαχος του ΔΝΤ και της αστικής τάξης θα είναι η ύφεση που θα προκαλείται από την εφαρμογή των αντεργατικών μέτρων. Όπως συνέβη και στη Ιρλανδία για παράδειγμα όπου το έλλειμμα του 2009 εκτινάχθηκε στο 14,3% (όταν το 2008 ήταν 7,3%, το 2007 ήταν πλεόνασμα της τάξης του 0,1% και το 2006 πάλι πλεόνασμα της τάξης του 3%!) η υιοθέτηση ανάλογων περιοριστικών μέτρων, ακόμη και χωρίς την επίσημη προσφυγή στο ΔΝΤ, οδηγεί σε κατάρρευση τα δημόσια έσοδα και τους στόχους της δημοσιονομικής πολιτικής στο υπερπέραν. Οπότε ξεκινάει νέο τροπάριο για νέα ακόμη πιο αντιλαϊκά μέτρα, μήπως έτσι και πιαστούν οι στόχοι, που συνεχίζουν να απομακρύνονται. Είναι το σπιράλ θανάτου που περιέγραψε πρόσφατα ο μεγαλοκερδοσκόπος Τζορτζ Σόρος – χωρίς φυσικά αυτό να τον εμποδίσει να παίξει ενεργό ρόλο στην προσφυγή της Ελλάδας στο ΔΝΤ. 

Ειρήσθω εν παρόδω: αντιστρέφοντας τον παραπάνω μηχανισμό αναδεικνύεται κι πιο «έξυπνος» τρόπος για την μείωση του δημόσιου χρέους όπως μετριέται ως ποσοστό επί του ΑΕΠ: Με την αύξηση δηλαδή του ΑΕΠ, όπως συνέβαινε κι επί Σημίτη, όταν η ταχύτερη μεγέθυνση του ΑΕΠ από το δημόσιο χρέος είχε σαν αποτέλεσμα αυτό να μειώνεται ως ποσοστό επί του ΑΕΠ. Κατ’ επέκταση η μακροπρόθεσμη χρεοκοπία του ελληνικού καπιταλισμού δεν είναι δεδομένη, ακόμη και στο πλαίσιο του υπάρχοντος πλαισίου άσκησης οικονομικής πολιτικής, όπως επιμόνως υποστηρίζουν οι Φαϊνάνσιαλ Τάιμς υποκινώντας και δικαιολογώντας τις κερδοσκοπικές επιθέσεις.

Οι τεκτονικές δονήσεις που θα σημάνει η προσφυγή (που έγινε κατά διαταγή των τραπεζιτών οι οποίοι θα αποδειχθούν οι μεγάλοι κερδισμένοι) θα προκαλέσουν σαρωτικές αλλαγές και στο πολιτικό σύστημα. Άλλωστε σε όλες τις χώρες που δέχθηκαν να εφαρμόσουν τους όρους δανειοδότησης του μισητού ιμπεριαλιστικού οργανισμού η επόμενη μέρα δεν συνοδεύτηκε απλώς από την εκλογική ήττα του κυβερνώντος κόμματος που πλήρωσε με αυτό τον τρόπο την υπαγωγή της χώρας στο θάλαμο βασανιστηρίων του ΔΝΤ. Η επόμενη μέρα χαρακτηρίστηκε από την αναμόρφωση του πολιτικού χάρτη! Στην Ελλάδα το ΠΑΣΟΚ είναι βαριά εκτεθειμένο στη συνείδηση των εργαζομένων και των ψηφοφόρων του γιατί μέσα σε έξι μήνες ξεπέρασε κάθε ιστορικό προηγούμενο πολιτικής απάτης και κοροϊδίας. Η μεταστροφή στις πολιτικές προτιμήσεις των ψηφοφόρων είναι ήδη ορατή. Σε έρευνα της Public Issue που διενεργήθηκε για τον Σκάι το 69% των ερωτηθέντων έχει αρνητική γνώμη για το ΔΝΤ και μόνο το 23% έχει θετική όταν τον Ιανουάριο του 2009, οι περισσότεροι (το 40%) είχαν θετική γνώμη κι οι λιγότεροι (38%) αρνητική. Κι αυτά ανακοινώθηκαν το πρωί της Παρασκευής πριν δηλαδή το διάγγελμα από το Καστελόριζο που θα μείνει στην ιστορία για την αφέλεια και την προκλητικότητα που υπέκρυπτε η σκηνοθεσία του, οξύνοντας τη σχέση του ΠΑΣΟΚ με τους ψηφοφόρους του. Καθαρή επίσης είναι κι η άποψη που διατηρεί το 51% των ερωτηθέντων ότι η προσφυγή της Ελλάδας στο ΔΝΤ θα βλάψει την Ελλάδα, ενώ το 52% απαντά ότι οι χώρες που ήδη προσέφυγαν δεν ωφελήθηκαν. Σε αυτό το πλαίσιο καθόλου δεν ξαφνιάζει η απότομη απαξίωση του Παπανδρέου. Ενώ τον Φεβρουάριο του 2010 τον εμπιστευόταν για τη διαχείριση των οικονομικών προβλημάτων το 55% και τον απέρριπτε το 43%, τώρα τον εμπιστεύεται το 47% και τον απορρίπτει το 52%. Το επόμενο διάστημα η πτώση της δημοτικότητάς του θα ακολουθήσει ρυθμούς καταιγιστικούς, ενώ η ΝΔ απατάται αν πιστεύει ότι η ίδια θα γλιτώσει ή πολύ περισσότερο θα επωφεληθεί από τη φθορά του ΠΑΣΟΚ.

Απέναντι σε αυτή την κρίση η εργατική τάξη επωμίζεται ιστορικές ευθύνες για όλη την κοινωνία, για όλο το έθνος. Μόνο που για να εκπληρώσει το ιστορικό της καθήκον πρέπει πρώτα να γίνει τάξη για τον εαυτό της.