Οι πάγοι λιώνουν σε Βόρειο και Νότιο Πόλο

Το πρώτο «λιώσιμο των πάγων» στην πρώιμη μεταπολεμική εποχή στη Ρωσία συνδέθηκε με το τέλος του σταλινισμού και τα πρώτα δειλά ανοίγματα της Σοβιετικής Ένωσης. Ήταν η αντίδραση της νικήτριας Μόσχας μετά το τέλος του Δευτέρου Παγκόσμιου Πολέμου και ένα μικρό δείγμα ότι λάβαινε υπ’ όψη της την κριτική που δεχόταν εντός κι εκτός της χώρας για τις απάνθρωπες πρακτικές που χρησιμοποιούσε κατά των διαφωνούντων.

ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΒΑΤΙΚΙΩΤΗΣ

Το δεύτερο «λιώσιμο των πάγων» που συντελείται στις μέρες μας έχει ως επίκεντρο τον Βόρειο Πόλο κι όσο κι αν η Μόσχα δεν είναι ο πρωτεργάτης αυτής της διαδικασίας έχει τη συμβολή της. Κυρίως όμως από την τήξη των πάγων έχει να δρέψει τεράστια οικονομικά κέρδη, περισσότερα από κάθε άλλη χώρα που ωφελείται από την κλιματική αλλαγή και τις δραματικές συνέπειες που προκαλεί στο Βόρειο Πόλο, όπως η Νορβηγία, η Γροιλανδία, ο Καναδάς και οι ΗΠΑ.

Τα τεράστια οφέλη που ήδη δρέπει η Ρωσία από την εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων του Βόρειου Πόλου ήρθαν στην επιφάνεια με αφορμή έρευνα που έδωσε στη δημοσιότητα η εταιρεία GlobalData και δείχνουν, όπως φαίνεται στο συνημμένο διάγραμμα, ότι οι μεγάλοι κερδισμένοι είναι οι ρωσικές εταιρείες Gazprom (που μόνη της φέτος θα παράξει άνω του 50% της συνολικής παραγωγής υδρογονανθράκων στην Αρκτική), Rosneft, Novatek και Lukoil και ακολουθούν οι νορβηγικές Equinor και Aker BP και η αμερικανική Conoco Philips. Οι επιδόσεις των ρωσικών εταιρειών στην Αρκτική οφείλονται σε μεγάλο βαθμό στα μεγάλα κίνητρα που προσφέρει η Μόσχα σε όσες ιδιωτικές και δημόσιες εταιρείες επενδύουν σε υποδομές στο Βόρειο Πόλο, που  κάθε φορά δοκιμάζουν τα όρια της επιστήμης. Αρκεί να έχουμε υπ’ όψη μας ότι οι θερμοκρασίες συχνά αγγίζουν τους – 50 βαθμούς Κελσίου. Σε αυτές τις συνθήκες κατασκευάζονται τερματικοί σταθμοί, υποθαλάσσιοι αγωγοί, παγοθραυστικά πλοία μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) που μπορούν να ταξιδεύουν σε παγωμένη θάλασσα πάχους 2,1 μέτρων, κ.α. Η Μόσχα ανταμείβει γενναιόδωρα τις επενδύσεις ξέροντας ότι όσο αναγκαίες είναι, είναι κι άλλο τόσο δύσκολα βιώσιμες τουλάχιστον στα αρχικά τους στάδια. Έτσι, η Novatek, που είναι η μεγαλύτερη ιδιωτική εταιρεία φυσικού αερίου για να κατασκευάσει έναν τερματικό σταθμό εξαγωγής LNG στη βορειοδυτική Σιβηρία θα απαλλαγεί από φόρους ύψους 1,56 δισ. δολ. από το ομοσπονδιακό προϋπολογισμό και 626 εκ. δολ. από τον προϋπολογισμό της αντίστοιχης περιφέρειας.

Η σημασία του Αρκτικού ωκεανού και το πώς μπορεί να αλλάξει τον παγκόσμιο χάρτη των υδρογονανθράκων αναδεικνύεται αν πάρουμε υπ’ όψη μας ότι ο Αρκτικός κύκλος διαθέτει βεβαιωμένα κοιτάσματα 90 δισ. βαρέλια πετρελαίου (διπλάσια της Λιβύης) και 47 τρισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου (διπλάσια του Ιράν). Από όλη αυτή την ποσότητα η ρωσική ζώνη έχει το μεγαλύτερο μερίδιο. Συγκεκριμένα, 48 δισ. βαρέλια πετρελαίου και 43 τρισ. κυβικά μέτρα αερίου, αντίστοιχα, που ισούνται με το 14% και 40% των αποθεμάτων της σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο. Με βάση μάλιστα πρόσφατη δήλωση ρώσου αξιωματούχου το 2035 η Ρωσία μπορεί να αντλεί από την Αρκτική το 90% όλου του φυσικού αερίου που παράγει. Είναι εμφανές επομένως ότι η πλήρης εκμετάλλευση των αποθεμάτων του Βόρειου Πόλου θα προκαλέσει δυσανάλογα μεγάλα οφέλη για τη Ρωσία, βελτιώνοντας τη θέση της στον διεθνή ανταγωνισμό.

Για να καθυστερήσει τουλάχιστον, αν όχι να ματαιώσει αυτή την προοπτική, η Ουάσιγκτον έχει επιβάλλει από το 2014 κιόλας κυρώσεις στις ρωσικές εταιρείες που λειτουργούν σε δύο κατευθύνσεις: Αρχικά, κόβουν το δρόμο στις ρωσικές πετρελαϊκές για τις αγορές κεφαλαίου της Δύσης δυσκολεύοντας έτσι τη χρηματοδότηση τόσων μεγάλων επενδυτικών σχεδίων. Επιπλέον, καθιστούν απαγορευτική για τις πετρελαϊκές εταιρείες της Δύσης την οικονομική συνεργασία με ομοειδείς ρωσικές. Έτσι, για παράδειγμα ακυρώθηκε κοινοπραξία της Shell με την Gazprom για την ανάπτυξη εκμεταλλεύσεων στη Σιβηρία, άλλη κοινοπραξία με την γαλλική Total για την εκμετάλλευση κοιτάσματος στη θάλασσα του Μπάρεντς βόρεια της Νορβηγίας, κοκ.

Οι πάγοι λιώνουν όμως και στην άλλη άκρη του κόσμου. Σε μια παράλληλη εξέλιξη στο Νότιο Πόλο, ερευνητική βάση της Αργεντινής κατέγραψε υψηλή θερμοκρασία ρεκόρ για την περιοχή. Επιβεβαιώνοντας τις διογκούμενες ανησυχίες για την άνοδο της παγκόσμιας θερμοκρασίας, ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Σταθμός Εσπεράνζα επιβεβαίωσε ότι η θερμοκρασία την Παρασκευή 7 Φεβρουαρίου στο βορειότερο σημείο της χερσονήσου της Ανταρκτικής έφτασε τους 18,3 βαθμούς. Το συγκεκριμένο ύψος του υδραργύρου μπορεί να αποτελεί ρεκόρ για την συγκεκριμένη μετεωρολογική βάση, δεν αποτελεί όμως ρεκόρ για την Ανταρκτική, μιας και τον Ιανουάριο του 1982 είχε καταγραφεί θερμοκρασία – ρεκόρ ύψους 19,8 βαθμών. Οι θερμοκρασίες ρεκόρ που καταγράφονται στο Νότιο Πόλο τις τελευταίες δεκαετίες επιταχύνουν και εκεί το λιώσιμο των πάγων, που θα προκαλέσει άνοδο της στάθμης των ωκεανών. Ήδη, οι πάγοι που λιώνουν ετησίως έχουν αυξηθεί έξι φορές από το 1979 μέχρι το 2017…

Πηγή : Νέα Σελίδα