Σαμαράς και Τσίπρας, τα αγόρια του Τζον Πόλσον

 

Κάτι παραπάνω από δικαιολογημένη είναι η ανησυχία που προκάλεσε η αξίωση του μεγαλοεπενδυτή και μεγαλομετόχου της Τράπεζας Πειραιώς Τζον Πόλσον να έχει λόγο για τα πρόσωπα που θα απαρτίζουν τη διοίκηση της τράπεζας, καθώς η συγκεκριμένη του κίνηση όπως εκδηλώθηκε με αφορμή την τοποθέτηση ως διευθύνοντος συμβούλου του Χρ. Παπαδόπουλου (την οποία απέρριψε), δείχνει να εγκαταλείπει μια παθητική τακτική και να παρεμβαίνει ενεργά στο εξής στην καθημερινή διαχείριση της τράπεζας.

ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΒΑΤΙΚΙΩΤΗΣ

Η υλοποίηση αυτής της τακτικής θα οδηγήσει για πρώτη φορά μια συστημική τράπεζα της ευρωζώνης στα χέρια ενός κερδοσκοπικού κεφαλαίου. Σε ό,τι αφορά δε τα καθ’ ημάς ο κίνδυνος να οδηγηθούν σε λουκέτο χιλιάδες μεγάλες επιχειρήσεις με μη εξυπηρετούμενα δάνεια στην Πειραιώς είναι κάτι παραπάνω από ορατός. Η ούτως ή άλλως εγγενής τάση αυτών των επενδυτικών κεφαλαίων προς την άγρια κερδοσκοπία, που καθιστά αβέβαιη την επιβίωση ακόμη και της ίδιας της τράπεζας επιβεβαιώθηκε τον Ιανουάριο με τη φαινομενικά ανεξήγητη στήριξη που παρείχε ο Πόλσον στον Άνθιμο Θωμόπουλο, ο οποίος οδηγούσε την ανακεφαλαιοποίηση της Πειραιώς στα βράχια, με την σωτήρια για τους ιδιοκτήτες τελικά κατάληξη του σχεδίου ανακεφαλαιοποίησης να οφείλεται στον ίδιο τον Μιχάλη Σάλλα που πήρε το τιμόνι στα χέρια του λίγο πριν τη σύγκρουση…

Αν κάποιοι ωστόσο δε δικαιούνται να ομιλούν, πολλοί περισσότερο να ανησυχούν, είναι οι άνθρωποι του Τσίπρα κι ίδιος ο πρωθυπουργός. Κι αυτό επειδή, πρώτο, στο Μνημόνιο Τσίπρα που υπογράφτηκε το καλοκαίρι του 2015 προβλέπεται ρητά στις σελίδες 329-331 ότι στο όνομα της αποφυγής πολιτικών παρεμβάσεων η διοίκηση του χρηματοπιστωτικού συστήματος περνάει στους ξένους. Δεύτερο, επειδή οι όροι υπό τους οποίους έγιναν τόσο οι προηγούμενες ανακεφαλαιοποιήσεις όσο κι η πιο πρόσφατη (που όπως φαίνεται δεν ήταν κι η τελευταία) επέτρεψαν σε γύπες, τύπου Πόλσον, να εισέλθουν στο μετοχικό κεφάλαιο των τραπεζών και με επενδύσεις ύψους 300-400 εκ. ευρώ να ελέγχουν χαρτοφυλάκια και ενεργητικό δεκάδων δις. ευρώ. Η κρατικοποίηση των συστημικών τραπεζών θα είχε αποτρέψει τον αφελληνισμό τους!

Ούτε ο Σαμαράς επίσης δικαιούται να διαμαρτύρεται για τον αφελληνισμό των τραπεζών, όπως κάνει με την ερώτηση που κατέθεσε στη Βουλή, μαζί με 41 ακόμη βουλευτές του κόμματος. Γιατί ο Αντ. Σαμαράς ως πρωθυπουργός κάλεσε τον Πόλσον και τους ομοίους του να επενδύσουν στην Ελλάδα! Ήταν συγκεκριμένα στις αρχές Οκτωβρίου του 2013 κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στη Νέα Υόρκη όταν συναντήθηκε με πολλούς διαχειριστές κερδοσκοπικών κεφαλαίων καλώντάς τους να «στηρίξουν» την Ελλάδα. Με τον δισεκατομμυριούχο Πόλσον τότε πραγματοποίησε μια από τις πιο πολύωρες συναντήσεις του. Κράτησε σχεδόν ολόκληρο απόγευμα. Ας δώσει τώρα στη δημοσιότητα ο Σαμαράς τα όσα συζήτησαν αντί να εξανίσταται για τον αφελληνισμό των ελληνικών τραπεζών…

Κατόπιν τούτων, Τσίπρας και Σαμαράς διεκδικούν επάξια τον χαρακτηρισμό «Paulson boys»…

Το άρθρο δημοσιεύθηκε πρώτη φορά στην εφημερίδα Πριν, στις 10 Ιουλίου 2016

Πολλαπλές ζημιές στο δημόσιο από την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών (Πριν, 8/11/2015)

Εξόχως ανησυχητικά ήταν τα μηνύματα που εξέπεμψαν τα συνεχή σφυροκοπήματα που δέχτηκαν οι τραπεζικές μετοχές την προηγούμενη εβδομάδα, χάνοντας σωρευτικά το 20% της αξίας τους, παρότι την Δευτέρα με το άνοιγμα του χρηματιστηρίου οι τιμές τους σημείωσαν άνοδο. Ήταν η πρώτη αντίδραση στα αποτελέσματα των τεστ αντοχής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, που προκάλεσαν ανακούφιση καθώς εκτιμούσαν σε χαμηλά, διαχειρίσιμα επίπεδα το κόστος της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών (4,4 δισ. στο βασικό και 14,4 δισ. στο χειρότερο σενάριο), απομακρύνοντας ως προς το παρόν τον κίνδυνο άμεσης υπαγωγής τους στον ευρωπαϊκό Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό.

ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΒΑΤΙΚΙΩΤΗΣ

Ωστόσο, η δρομολόγηση των διαδικασιών ανακεφαλαιοποίησης και από τις τέσσερις συστημικές τράπεζες, κι ειδικότερα το άνοιγμα των βιβλίων προσφοράς μέσω των οποίων θα βρεθούν τα νέα ιδιωτικά κεφάλαια, ανέτρεψε την αρχική αισιοδοξία, με την κάθετη πτώση των τιμών των τραπεζικών μετοχών στο ελληνικό χρηματιστήριο να προοικονομεί, με απόλυτη βεβαιότητα, ότι η τελική τιμή που θα διαμορφωθεί για τις μετοχές, στη βάση των προσφορών που κατατέθηκαν, υπολείπεται σημαντικά των σημερινών που ούτως ή άλλως τείνουν στο μηδέν.

Πρόκειται για πολύ σημαντική εξέλιξη καθώς η περαιτέρω πτώση των τιμών των τραπεζικών μετοχών (που από την αρχή του χρόνου έχουν χάσει το 79% της αξίας τους) θα οδηγήσει σε απαξίωση τις μετοχές που ήδη έχει στο χαρτοφυλάκιο του το ελληνικό δημόσιο. Μάλιστα, βάσει των δηλώσεων των αρμόδιων υπουργών όταν ξεκινούσε από το δημόσιο η διάσωση των τραπεζών θα επρόκειτο για μια οικονομικά ουδέτερη διαδικασία με το κράτος σε βάθος χρόνου να παίρνει πίσω τις τοποθετήσεις του στο ακέραιο. Η πραγματικότητα αποδείχθηκε πολύ πιο σκληρή με το δημόσιο ήδη να χάνει το 80% σχεδόν των αρχικών του τοποθετήσεων (ύψους 40 δισ. ευρώ), μέσω του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Οι απώλειες θα συνεχισθούν ακόμη και μετά την ολοκλήρωση της αγοράς των μετοχών και της διαδικασίας ανακεφαλαιοποίησης, καθώς χιλιάδες πρώην ομολογιούχοι που είδαν τους τίτλους τους να μετατρέπονται σε μετοχές θα σπεύσουν να ρευστοποιήσουν, για να αποφύγουν μεγαλύτερες ζημιές…

Σε αυτό το πλαίσιο, η διαδικασία της τρέχουσας ανακεφαλαιοποίησης που δρομολογήθηκε από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ, τους τραπεζίτες και τους δανειστές, θα αποδειχθεί εξόχως βλαπτική για το ελληνικό δημόσιο όχι μόνο (κι ενδεχομένως όχι τόσο) για τα 10 δισ. ευρώ που τελικά θα απαιτηθούν για τη συμμετοχή του δημοσίου, όπως την αξιολόγησε κοινοτικός αξιωματούχος. Ένα επιπλέον πλήγμα κι ίσως το μεγαλύτερο στο δημόσιο συμφέρον θα επέλθει από τις διαδικασίες που επελέγησαν κι οι οποίες ως κοινό τους χαρακτηριστικό έχουν την επιστροφή των τραπεζών σε ιδιώτες όσο το δυνατό συντομότερα και με κάθε κόστος, ακόμη και με το πέρασμά τους σε πάσης φύσης άγνωστης προέλευσης κερδοσκοπικά κεφάλαια, που είναι οι πλέον ευνοημένοι των «βιβλίων προσφοράς». Έτσι, τραπεζικοί παράγοντες θεωρούν πιθανή την μείωση της συμμετοχής του δημοσίου σε επίπεδα γύρω στο 30%, εξέλιξη που σηματοδοτεί την απώλεια της ευκαιρίας εθνικοποίησής των τραπεζών, στη βάση της συμμετοχής του δημοσίου στο μετοχικό τους κεφάλαιο. «Πάσα» στους ιδιώτες αποτελεί και η απόφαση του δημοσίου να συμμετέχει στις ανάγκες ανακεφαλαιοποίησης με μια σχέση 75%-25% με μετατρέψιμα ομόλογα – μετοχές, ενώ θα μπορούσε να συμμετάσχει με μετοχές έτσι ώστε να έχει αποφασιστικό λόγο στη διοίκησή τους.

Εν κατακλείδι, ο ΣΥΡΙΖΑ (κι ειδικότερα η παρέα των γκόλντεν μπόις της Αριστεράς, Δραγασάκης, Σταθάκης και Τσακαλώτος) ανέλαβε να φέρει σε πέρας την πιο βρόμικη δουλειά: συνεχίζοντας το έγκλημα της διάσωσης των χρεοκοπημένων τραπεζών με δημόσιο χρήμα, να ακυρώσει κάθε ελπίδα εθνικοποίησης των τραπεζών.

Πακτωλό χρημάτων δίνει ο ΣΥΡΙΖΑ στις χρεοκοπημένες τράπεζες

Με το ενδιαφέρον πλέον να επικεντρώνεται στο κατά πόσο θα συνεχίσουν να είναι σε ελληνικά χέρια οι τράπεζες μετά την ολοκλήρωση της αναγκαίας ανακεφαλαιοποίησης δόθηκαν στη δημοσιότητα χθες Σάββατο 31 Οκτωβρίου το πρωί τα αποτελέσματα των τεστ αντοχής που διενήργησε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα στις συστημικές τράπεζες.

ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΒΑΤΙΚΙΩΤΗΣ

Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις οι συνολικές ανάγκες και των τεσσάρων τραπεζών ανέρχονται σε 4,39 δισ. ευρώ με το βασικό σενάριο και σε 14,4 δισ. ευρώ με βάση το δυσμενές  σενάριο εξέλιξης της οικονομίας τα επόμενα χρόνια, ενώ η πλέον εκτεθειμένη τράπεζα είναι η Πειραιώς που χρειάζεται 2,21 και 4,93 δισ. ευρώ, αντίστοιχα. Οι ανάγκες των άλλων τραπεζών προσδιορίστηκαν σε 0,26 δισ. και 2,74 δισ. για την Άλφα, 0,34 και 2,12 για την Γιούρομπανκ και 1,58 και 4,60 για την Εθνική, αντίστοιχα. Οι διοικήσεις των τραπεζών έχουν διορία μέχρι την Παρασκευή 6 Νοεμβρίου να ανακοινώσουν τα σχέδια κάλυψης των κεφαλαιακών τους αναγκών, με βάση τις προϋποθέσεις που όρισε ο νόμος για τις τράπεζες που ψηφίστηκε την ίδια μέρα, με τη διαδικασία κατεπείγοντος. Όπως ακριβώς είθισται σε ανάλογες περιπτώσεις, με όλους σχεδόν τους βουλευτές να ψηφίζουν σαν γίδια, χωρίς να καταλαβαίνουν το παραμικρό…

Να σημειωθεί πως δεν είναι η πρώτη φορά που η ΕΚΤ υλοποιεί αξιολογήσεις των περιουσιακών στοιχείων των τραπεζών για να ελέγξει την ικανότητά τους να αντεπεξέλθουν στην οικονομική συγκυρία. Η τελευταία φορά ήταν τον Μάρτιο του 2014, με τις εκτιμήσεις τους να έχουν διαψευστεί και τις ελληνικές τράπεζες να βρίσκονται σε πολύ χειρότερη κατάσταση. Επομένως, ας μην παίρνουμε στα σοβαρά τις καθησυχαστικές δηλώσεις των κυβερνητικών που προσπαθούν να μας πείσουν ότι με την υπό εξέλιξη ανακεφαλαιοποίηση λύνεται οριστικά το πρόβλημα των τραπεζών, όπως έκανε ο Γ. Σταθάκης λέγοντας «ότι το νομοσχέδιο αποτελεί ένα από τα τρία κομβικά σημεία για επιστροφή στην ανάπτυξη».

Η κυβέρνηση, δια στόματος των αρμόδιων μνημονιακών υπουργών Γ. Σταθάκη και Ευκλ. Τσακαλώτου, επιχείρησε να χρυσώσει το χάπι μιας ακόμη ένεσης ρευστότητας με λεφτά των φορολογουμένων στο χρεοκοπημένο τραπεζικό σύστημα επικαλούμενη τον κίνδυνο κατάσχεσης μέρους των καταθέσεων σε περίπτωση που η διαδικασία ανακεφαλαιοποίησης δεν λήξει ως τις 31 Δεκεμβρίου 2015. Οπότε, από 1 Ιανουαρίου 2016 θα ενεργοποιηθεί η οδηγία BRRD (την οποία μάλιστα ο ΣΥΡΙΖΑ ψήφισε!) βάσει της οποίας η διάσωση των τραπεζών γίνεται με δικούς τους πόρους κι όχι με λεφτά των φορολογουμένων, όπως τώρα. Έτσι, κάτω από ένα νέο εκβιασμό ξεκινούν οι διαδικασίες χρηματοδότησης των τραπεζών ακόμη και με 25 δισ. ευρώ από το νέο δάνειο που θα φτάσει τα 86 δισ. ευρώ.

Η χρηματοδότηση των τραπεζών (που από το 2008 ως το 2014 έλαβαν 146,35 δισ. ευρώ, στο πλαίσιο μέτρων ανακεφαλαιοποίησης, εγγυήσεων και ρευστότητας) από τον ΣΥΡΙΖΑ ενταφιάζει το αίτημα εθνικοποίησης των τραπεζών το οποίο στηριζόταν στη συμμετοχή του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας στο μετοχικό τους κεφάλαιο. Έως και τώρα το 57,24% των μετοχών της Εθνικής, το 66,9% της Πειραιώς, το 66,2% της Άλφα και το 35,41% ελέγχεται από το δημόσιο, με τη δυνατότητα να θέσει η κυβέρνηση υπό τον έλεγχό της τις τρεις τουλάχιστον τράπεζες να παραμένει ανοιχτή, θεωρητικά.

Πρακτικά ωστόσο, με το νέο νόμο που ψήφισε η κυβέρνηση το Σάββατο (πολλά άρθρα του οποίου είναι αντιγραφή αντίστοιχου νόμου που ψήφισε η ΝΔ το 2014) ανοίγει ο δρόμος για την αλλαγή των διοικήσεων που θα απομακρύνουν όμως τη δυνατότητα ελέγχου των τραπεζών από το δημόσιο, καθώς φωτογραφίζονται μάνατζερ από τη διεθνή αγορά. Η διοίκηση επίσης του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας περνάει στους δανειστές καθώς αυξάνεται μέσω της Εκτελεστικής Επιτροπής και της Επιτροπής Επιλογής η επιρροή τους.

Όλα για τους τραπεζίτες!

Εθνική Τράπεζα, λίκνο της διεθνούς κερδοσκοπίας (Unfollow, Ιούνιος 2014)

Τα όσα συνέβησαν στο ελληνικό χρηματιστήριο στα μέσα Μαΐου με επίκεντρο την μετοχή της Εθνικής Τράπεζας, χωρίς να ιδρώσει το αφτί κανενός εισαγγελέα, θα αποτελούσαν απλώς ένα ακραίο παιχνίδι κερδοσκοπίας. Δυστυχώς αποτελούν την επίσημη πρώτη στα όσα πρόκειται να ακολουθήσουν όχι μόνο στις τράπεζες αλλά στο σύνολο σχεδόν της ελληνικής οικονομίας, τουλάχιστον στις σημαντικότερες επιχειρήσεις της, από τη στιγμή που τον τόνο στην ελληνική αγορά κεφαλαίων ανέλαβε να δώσει η άγρια κερδοσκοπία αξιοποιώντας τα εκατομμύρια που επένδυσε σε ελληνικές μετοχές και τις τράπεζες.

Του Λεωνίδα Βατικιώτη

Για την κυβέρνηση Σαμαρά και την διοίκηση της Εθνικής Τράπεζας η συμμετοχή ακραίων κερδοσκοπικών κεφαλαίων στην πρόσφατη ανακεφαλαιοποίηση της ήταν μια ακόμη ένδειξη της αναβάθμισης της οικονομίας και της εξόδου από την κρίση, του περίφημου successstory. Στην πραγματικότητα οι όροι της ανακεφαλαιοποίησης ήταν τέτοιοι που η Εθνική χαρίστηκε στους κερδοσκόπους, σε βάρος όχι μόνο των ελλήνων φορολογουμένων, αλλά επιπλέον των εργαζομένων της και της ίδιας της οικονομίας. Αρκεί μια ματιά στο who is whoτων νέων μετοχών, για να εξακριβωθεί η «τραγική ποιότητα» των επενδυτών μας, για να χρησιμοποιήσουμε την ορολογία του Ν. Δένδια: Σόρος, το κράτος του Αμπού Ντάμπι, J.P. Morgan, Pimco, Fidelity και, μεταξύ άλλων, η Blackrock. Εκ των έσω οι Σπ. Λάτσης, Β. Μαρινάκης, Ν. Πατέρας κ.α.

Στους μετόχους εξωτερικού δεν ξεχωρίζει μόνο η συμμετοχή επαγγελματιών κερδοσκόπων που επισήμως λειτουργούν στο πλαίσιο της εξωτερικής πολιτικής της Ουάσινγκτον, σαν το μακρύ της χέρι δηλαδή. Ξεχωρίζει επίσης η παρουσία επενδυτικών κεφαλαίων-πλυντηρίων και άλλων που η συμμετοχή τους συνιστά κορυφαία σύγκρουση συμφέροντος, όπως πχ της Blackrock που για τις ελληνικές τράπεζες, μετά τους ελέγχους που διενήργησε κατ’ εντολή του ΔΝΤ, ξέρει περισσότερα κι απ’ τους μετόχους της. Γνωρίζει επομένως όχι μόνο την ακριβή χρηματοοικονομική της κατάσταση αλλά και πότε είναι η ώρα να …«βγει».

Από τους μετόχους «εσωτερικού» πρόκληση αποτελεί η παρουσία του Λάτση, που δεν αφήνει ούτε ένα ξεπούλημα δημόσια περιουσίας που να μην …τρουπώσει. Πλέον συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων που έχει, μέσω των warrants, η συμμετοχή του στο μετοχικό κεφάλαιο μπορεί να φτάσει το 6,25% του συνόλου.

Πούλαγαν αέρα οι επενδυτές!

Οι όροι της αύξησης μετοχικού κεφαλαίου της Εθνικής αποτελούν ξεπούλημα, κι ουδέποτε θα είχε προχωρήσει αν τα μέλη του ΤΧΣ δεν είχαν εξασφαλίσει με νόμο το ακαταδίωκτό τους, πρώτα και κύρια λόγω της τιμής που επελέγη: 2,2 ευρώ η μετοχή όταν η τιμή κλεισίματος στο χρηματιστήριο της πιο κοντινής ημερομηνίας (8 Μαΐου 2014) ήταν 2,58 ευρώ, ενώ η τιμή με την οποία έγινε η αύξηση μετοχικού κεφαλαίου το 2013 ήταν 4,29 ευρώ. Η έκπτωση που προκύπτει σε σχέση με πέρυσι φτάνει το 48%! Κατά συνέπεια δημιουργήθηκε ζημιά για όσους ήταν ήδη «μέσα», με πρώτο και κύριο το ΤΧΣ που μετά κι απ’ αυτή την αύξηση συνεχίζει να διατηρεί το 57% των μετοχών, από 84% που διατηρούσε πριν την πρόσφατη αύξηση. Στη συνέχεια, λόγω των επιλογών της Εθνικής, του ΤΧΣ και του επιτελείου του Στουρνάρα, ζημιά προκλήθηκε στα ασφαλιστικά ταμεία που διατηρούν τοποθετήσεις, όπως και στους μικρομέτοχους στους οποίους δεν επιτράπηκε καν να συμμετάσχουν στην αύξηση, όπως δεν επιτράπηκε σε κανέναν επενδυτή από την Ελλάδα. Το φιλέτο ήταν «μόνο για ξένους», σε μια κορυφαία περίπτωση διακριτικής μεταχείρισης μετόχων, και το σημαντικότερο μόνο για τους μεγάλους καρχαρίες κι όχι για την μαρίδα…

Το χειρότερο όμως ήταν πως ήδη είχαν διαμορφωθεί οι προϋποθέσεις για κερδοσκοπικά παιχνίδια: η τιμή που επελέγη, το κερδοσκοπικό προφίλ των νέων επενδυτών σε συνδυασμό με το περιθώριο τριών ημερών που δίνει το χρηματιστήριο για την τακτοποίηση των συναλλαγών επέτρεψαν ένα άγριο σορτάρισμα στην μετοχή της Εθνικής, που ξεπέρασε τα επιτρεπτά όρια φτάνοντας στο σημείο των «γυμνών πωλήσεων», δηλαδή χωρίς αντίκρισμα, 5,7 εκ. μετοχών μιας και το αντίκρισμα θα ήταν οι νέες μετοχές. Πρωταγωνιστές ήταν οι επενδυτές που είχαν ήδη εξασφαλίσει την αγορά των νέων μετοχών και  ξεκίνησαν να τις πουλούν πριν καν τις πάρουν στα χέρια τους, με αποτέλεσμα όταν έφτασε το πλήρωμα του χρόνου και έπρεπε να καλύψουν τις θέσεις τους να αποδειχθεί η γύμνια τους. Κι όταν αποκαλύφθηκε η αρπαχτή και για λίγες ώρες είχαν πάρει φωτιά τα τηλέφωνα αναγκάστηκαν να αγοράσουν μετοχές σε υψηλότερες τιμές, με προφανή και μεγάλη χασούρα, για να μπορούν να τις εμφανίσουν και να κλείσει όπως-όπως το θέμα που δημιουργήθηκε.

Η έρευνα που ξεκίνησε από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, ακόμη κι αν καταλήξει στην επιβολή προστίμου, δεν πρόκειται να ξαναβάλει το τζίνι στο μπουκάλι. Το συγκεκριμένο περιστατικό, όσο ακραίο κι αν είναι, στο εξής θα συμβαίνει όλο και συχνότερα, λόγω του ότι τα (κερδοσκοπικά) κεφάλαια αντιστάθμισης κινδύνου (hedgefunds) που έχουν μαζευτεί στην Ελλάδα από το καλοκαίρι του 2013, με πρόσκληση του ίδιου του Σαμαρά κατά την επίσκεψή του στις ΗΠΑ, λειτουργούν σε αυτήν ακριβώς την – βραχυπρόθεσμη – βάση. Δεν πρόκειται για κάποια ηθική κατηγορία ή κριτική. Εκ του καταστατικού τους τα συγκεκριμένα επενδυτικά κεφάλαια ενδιαφέρονται για αποδόσεις στη βάση το πολύ ενός εξάμηνου, αναλαμβάνοντας υψηλότερους κινδύνους. Το αποτέλεσμα όμως είναι να αυξάνονται οι κλυδωνισμοί στην οικονομία, ακόμη και στο χρηματιστήριο. Η πτώση που κατέγραψε το ΧΑΑ από τις 18 Μαρτίου μέχρι τις 22 Μαΐου (από 1.370 μονάδες στις 1.151, δηλαδή 16%) με βασικό υπεύθυνο τις τραπεζικές μετοχές δεν δικαιολογούταν από πουθενά αλλού πέρα από τις βραχυπρόθεσμες μεταβολές στις θέσεις των συγκεκριμένων κεφαλαίων αντιστάθμισης κινδύνων. Η ορμητική τους είσοδος επομένως στην Ελλάδα μόνο την σταθερότητα, που υπόσχεται ο Σαμαράς, δεν δημιουργεί.

Κατ’ όνομα κρατικές οι τράπεζες

Οι κίνδυνοι μάλιστα αυξάνονται εκθετικά λόγω της επιλογής τους να τοποθετηθούν στις τράπεζες που το στίγμα τους στον επιχειρηματικό χάρτη θα γίνει πολύ πιο έντονο το επόμενο χρονικό διάστημα, όσο θα ξαναχαράσσεται ο επιχειρηματικός χάρτης, στα μέτρα των τραπεζών. Κατ’ αρχάς ακόμη κι η δική τους «ιδιωτικοποίηση» που είναι ο απώτερος στόχος αργεί. Μέχρι στιγμής παρότι οι τέσσερις μεγαλύτερες συστημικές τράπεζες έχουν αντλήσει μόνο σε δύο μήνες 8 δισ. ευρώ από το χρηματιστήριο με αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου, και τον τελευταίο χρόνο 37 δισ. από τον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, κατά πλειοψηφία ανήκουν στο ΤΧΣ, είναι δηλαδή κατ’ όνομα κρατικές. Χαρακτηρισμός που απέχει σημαντικά από την πραγματικότητα λόγω του ότι τις αποφάσεις συνεχίζουν να τις λαμβάνουν οι ίδιες αποτυχημένες ιδιωτικές διοικήσεις, αξιοποιώντας την απόφαση Τρόικας και κυβέρνησης να διατηρήσουν τα προνόμια τους από τη στιγμή που κατέβαλαν με ιδιωτική συμμετοχή το 10% στις αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου. Φυσικά, γιατί το όριο τέθηκε στο 10% κι όχι στο 30%, 40% ή 50%+1 ουδέποτε αιτιολογήθηκε, αφήνοντας ανοιχτή την μία και μοναδική ερμηνεία: τόσα μπορούσαν, τόσα έβαλαν και τα υπόλοιπα τα άφησαν για μας, που μέχρι στιγμής έχουμε επιβαρυνθεί με 211,5 δις. ευρώ για την διάσωσή τους.

Ως αποτέλεσμα μετά από δύο επιτυχείς, για τραπεζίτες και κυβέρνηση, γύρους αυξήσεων κεφαλαίου η συμμετοχή του ΤΧΣ στις τράπεζες ανέρχεται στα εξής ποσοστά: Γιούρομπανκ 35,4%, Εθνική 57,2%, Πειραιώς 67,3% και Άλφα Μπανκ 69,9%! Με άλλα λόγια, ακόμη και σήμερα, παρά μάλιστα τους σκανδαλώδεις όρους πώλησης που επέβαλλαν, η απόλυτη πλειοψηφία των μετοχών (για τις τρεις τουλάχιστον) ανήκει στο δημόσιο με την ευρεία έννοια. Δηλαδή, παραμένει στο τραπέζι η δυνατότητα πλήρους κρατικοποίησής τους, χωρίς φυσικά καμιά αποζημίωση στις διοικήσεις τους που θα πρέπει να απολογηθούν στην δικαιοσύνη για την ζημιά που έχει υποστεί το δημόσιο συμφέρον από τις πράξεις και τις παραλείψεις τους. Όπως έγινε ακόμη και στην Ιρλανδία, όπου δεν υιοθετήθηκε καν το ισλανδικό ριζοσπαστικό μοντέλο του λουκέτου, ωστόσο στελέχη της Anglo-IrishBankοδηγήθηκαν στη φυλακή αφού κρίθηκαν ένοχοι για παράνομες δανειοδοτήσεις. Στην Ελλάδα ούτε καν αυτό δεν έγινε κι οι υπαίτιοι της χρεοκοπίας τους συνεχίζουν να διοικούν τις τράπεζες, στέλνοντας τον λογαριασμό στους φορολογούμενους.

Κόκκινα δάνεια και μαύρη εργασία

Για το μέλλον μάλιστα αυτός ο λογαριασμός προβλέπεται, για πολλούς λόγους, αρκετά αυξημένος. Είναι πριν απ’ όλα το κόστος που θα απαιτηθεί για την πλήρη «ιδιωτικοποίησή» τους που θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί τα επόμενα 3,5 χρόνια. Επίσης είναι το κόστος των μη εξυπηρετούμενων δανείων, που υπερβαίνουν το 30%, αγγίζοντας σύμφωνα με έγκυρες εκτιμήσεις ακόμη και τα 70 δισ. ευρώ. Η αποτίμηση και η διαχείρισή τους, ωστόσο, είναι εξόχως προβληματική λειτουργώντας σαν γάγγραινα για την κεφαλαιακή βάση των τραπεζών για τρεις λόγους.

Πρώτο, γιατί ακόμη κι οι αναχρηματοδοτήσεις που έχουν συμφωνηθεί (πολλές εκ των οποίων έγιναν άρον-άρον) δεν εξυπηρετούνται με αποτέλεσμα η κατηγορία των «κόκκινων» δανείων να αυξάνεται συνεχώς. Δεύτερο, γιατί οι εξασφαλίσεις που τα συνοδεύουν, συνήθως ακίνητα, είναι υπερτιμημένες, με αποτέλεσμα οι ζημιές που προκύπτουν μετά την αφαίρεση των προσημειώσεων να πρέπει να αυξηθούν. Τέλος, επειδή η προτεραιότητα που διατηρεί το δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία σε περίπτωση κατάσχεσης εξανεμίζει ακόμη κι αυτά τα θεωρητικά οφέλη των τραπεζών.

Κοινή συνισταμένη των παραπάνω είναι ότι τα κεφάλαια που θα απαιτηθούν για να περάσουν οριστικά την διαχωριστική γραμμή ζωής και θανάτου θα αυξάνεται. Θα ξεπεράσει ακόμη και τις προβλέψεις των stresstestsπου παρήγγειλε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα κι αναμένεται να δημοσιοποιηθούν τον Οκτώβριο, κι εκτιμώνται, το ανώτερο, σε 5 δις. ευρώ. Καθόλου τυχαία δεν είναι η απόφαση του ΤΧΣ να διατηρήσει τα 11,5 δις. ευρώ που περίσσεψαν μέχρι στιγμής από τα 50 δις. της ανακεφαλαιοποίησης. Στο κόστος της ιδιωτικοποίησης και των κόκκινων δανείων προστίθεται η υποχρέωση αποπληρωμής ως τις 28 Φεβρουαρίου 2015 στην ΕΚΤ 40 δις. ευρώ τα οποία είχαν δανειστεί οι ελληνικές τράπεζες τα τελευταία χρόνια κι επίσης το μέρισμα στους κερδοσκόπους.

Η υπόσχεση που έδωσε η διοίκηση της Εθνικής στις 20 Μαΐου για διανομή μερίσματος δεν στρεφόταν στους μικρομετόχους που έχουν καταστραφεί από την αγορά της μετοχής της Εθνικής – αρκεί να σκεφτούμε ότι πριν την κρίση η τιμή της ξεπερνούσε τα 150 ευρώ! Η διοίκηση της Εθνικής στους κερδοσκόπους απευθυνόταν που αγόρασαν Εθνική προσβλέποντας στο μέρισμα! Από την μια λοιπόν αυξημένες απαιτήσεις από την άλλη η απαίτηση για κέρδη. Σε αυτό το βωμό θα θυσιαστούν χιλιάδες ποιοτικές θέσεις εργασίας που θα καταργηθούν στο όνομα των συνεργιών (ενδεικτικό γεγονός είναι η αναγγελθείσα πρόσληψη χαμηλόμισθων υπαλλήλων στην Εθνική μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος εθελούσιας συνταξιοδότησης), θα μειωθούν μισθοί και θα κλείσουν χιλιάδες υπερχρεωμένες επιχειρήσεις προκειμένου να ρευστοποιηθούν τα περιουσιακά τους στοιχεία για να ταϊστεί ο μινώταυρος της κερδοσκοπίας.

Το μέλλον επομένως που μας επιφυλάσσουν οι τράπεζες απορροφώντας πόρους που θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν για δημόσιες επενδύσεις και την δημιουργία θέσεων εργασίας, είναι πιο ζοφερό από το παρελθόν, όσο παραμένουν ιδιωτικές και δεν εθνικοποιούνται, ακόμη και τώρα.

Νέο, ολέθριο Μνημόνιο Σαμαρά με διαδικασία εξπρές (Πριν, 30 Μαρτίου 2014)

Πολυνομοσχέδιο – οδοστρωτήρας

Εφάμιλλο σε αντιδραστικότητα των τριών μεγάλων μνημονίων (Μάιος 2010, Φεβρουάριος και Νοέμβριος 2012) είναι το πολυνομοσχέδιο που στην τελική του μορφή δόθηκε στην δημοσιότητα την Παρασκευή και αναμένεται να ψηφιστεί από την Βουλή σήμερα το βράδυ. Οι διαδικασίες εξπρές στο αποκορύφωμά τους! Αποκλείεται έστω κι ένας μνημονιακός βουλευτής να ξέρει τι ακριβώς περιλαμβάνουν οι 227 σελίδες του κι οι εκατοντάδες παραπομπές σε άλλους νόμους, κι επομένως τι θα ψηφίσει. Αλλά ποιος τους υπολογίζει αυτούς… Οι βουλευτές ΝΔ και ΠΑΣΟΚ δεν είναι απλώς γίδια που θα μπορούσαν να ψηφίσουν ακόμη κι έναν Χρυσό Οδηγό ή τον Τσελεμεντέ μόνο και μόνο για να μην χάσουν την έδρα τους. ΝΔ και ΠΑΣΟΚ παίζουν το τελευταίο τους χαρτί, ξέροντας ότι δεν θα προλάβουν να δουν ούτε καλοκαίρι. Μάρτυρας ότι εγκαταλείπουν το πλοίο που βυθίζεται σαν τα ποντίκια, με πρώτο και καλύτερο τον Μπουμπούκο που φέρεται να έχει εξασφαλίσει από τον Σαμαρά θέση στο ευρωψηφοδέλτιο, γνωρίζοντας πως ο χρόνος του τελείωσε.

Η κυβέρνηση έχοντας πλήρη επίγνωση της αντιλαϊκότητας του πολυνομοσχεδίου επέλεξε να κατατεθεί …νύχτα για να μην προλάβουν εργαζόμενοι, άνεργοι, νέοι και συνταξιούχοι να μάθουν τη νέα φτώχεια που θα φέρει. Η επιδίωξη της κυβέρνησης είναι να γίνει νόμος στα κρυφά, για να μην αναλάβει το τεράστιο πολιτικό κόστος που επισείει η ψήφισή του, και είναι ικανό να τινάξει στον αέρα όλη την συζήτηση περί ανάκαμψης και μαζί όποια πολιτικά κέρδη προσδοκά η κυβέρνηση. Η ίδια φυσικά θα εμφανίσει την ψήφιση του νόμου ως όρο εκ των ων ουκ άνευ για να εγκριθούν οι δόσεις (συνολικού ύψους 8,3 δις. ευρώ από την ευρωζώνη και 3,6 δισ. από το ΔΝΤ), που όχι μόνο είναι σε αναμονή από τον Σεπτέμβριο αλλά κι ένα σημαντικό μέρος τους (γύρω στα 9 δισ. ευρώ) θα καταλήξει και στην ΕΚΤ για την εξόφληση των ομολόγων Αλογοσκούφη με τα οποία χρηματοδοτήθηκαν οι τράπεζες το 2008. ΕΚΤ πίνει, ΔΝΤ και κράτη μέλη κερνάνε εν ολίγοις…

Το πολυνομοσχέδιο περιλαμβάνει σε αδρές γραμμές τέσσερα είδη μέτρων. Πρώτο, αλλαγές που πλήττουν ευθέως κατοχυρωμένα εργατικά δικαιώματα. Δεύτερο, ρυθμίσεις που φιλελευθεροποιούν τις αγορές προϊόντων καταργώντας προστατευτικές ρυθμίσεις. Τρίτο, μέτρα που διευκολύνουν την περαιτέρω προώθηση των ιδιωτικοποιήσεων και τέταρτο ρυθμίζουν τους όρους ιδιωτικοποίησης συγκεκριμένα των τραπεζών, σε βάρος του δημόσιου χρήματος. Επιπλέον, στο πολυνομοσχέδιο υπάρχουν και ρυθμίσεις που διευκολύνουν την κυβερνητική προπαγάνδα και ξεκινούν από τον τρόπο διανομής του πρωτογενούς πλεονάσματος ύψους 450.000 ευρώ μέχρι την μείωση των εξωφρενικών προστίμων που είχε ανακοινώσει το υπουργείο Οικονομικών με πρόσφατο νόμο, χωρίς ωστόσο αυτά τα πρόσκαιρα μέτρα επ’ ουδενί να αναιρούν τον αντιδραστικό και μόνιμο χαρακτήρα των αλλαγών που φέρνει το πολυνομοσχέδιο. Πιο πολύ μοιάζουν με προσγείωση στην πραγματικότητα, όπως ορίζεται από την αύξηση των ληξιπρόθεσμων χρεών στην εφορία κατά 1 δισ. τον μήνα και την εκτίναξή τους στα 63,2 δισ. ευρώ στο τέλος Ιανουαρίου.

Μείωση κατά 50% των αυξήσεων που δικαιούνται λόγω τριετιών οι μακροχρόνια άνεργοι, μείωση των εργοδοτικών εισφορών στα ασφαλιστικά ταμεία με αποτέλεσμα να καταργηθούν κοινωνικές παροχές όπως το επίδομα στράτευσης, μειώσεις στις επικουρικές συντάξεις και επέλαση των πολυεθνικών μονοπωλίων φέρνει το πολυνομοσχέδιο που ψηφίζεται σήμερα.

Κυνική αν κι όχι ευθεία ομολογία ότι οι απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων δεν πρόκειται να σταματήσουν με την συμπλήρωση του μνημονιακού στόχου των 11.400 εργαζομένων για φέτος (μέρος του συνόλου των 25.000 απολύσεων που ανέλαβε να υλοποιήσει από πέρυσι η κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου) αποτελεί η πρόβλεψη για την χορήγηση αποζημιώσεων στους «διαθέσιμους» του δημοσίου που απολύονται. Εξαίρεση αποτελούν όσοι έχουν υπηρεσία μέχρι 3 έτη, που δεν παίρνουν ούτε 1 ευρώ! Για υπηρεσία από 3 έτη και 1 ημέρα έως 6 έτη καταλογίζονται αποδοχές διαθεσιμότητας (κι όχι κανονικού μισθού!) μισού μήνα, για υπηρεσία από 6 έτη και 1 μέρα ως 12 έτη καταλογίζονται αποδοχές διαθεσιμότητας ενός μήνα, κοκ. Η αποζημίωση δεν θα υπερβαίνει τα 15.000 ευρώ, ανεξαρτήτως ετών προϋπηρεσίας και ύψους μισθών. Η τυποποίηση της αποζημίωσης των απολυμένων δημοσίων υπαλλήλων, η δημιουργία δηλαδή ενός ΟΑΕΔ για τους δημοσίους, προδικάζει ότι οι απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων στο μέλλον θα πέφτουν σαν βροχή… Είτε σε επίπεδο ξεχωριστών μονάδων και υπουργείων, σε περίπτωση αναδιαρθρώσεων, είτε ευρύτερα, ελέω ισοσκελισμένων προϋπολογισμών, οι απολύσεις στο δημόσιο τομέα θα είναι μια υπόθεση τόσο συνηθισμένη όσο και στον ιδιωτικό. Οι συνέπειες φυσικά θα είναι δραματικές: στην ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών του εναπομείναντος κράτους πρόνοιας, στην έκταση της φτώχειας, στο επίπεδο της ανεργίας.

Κυβέρνηση και Τρόικα εκμεταλλεύονται ωστόσο ακόμη και την ανεργία προκειμένου να μειώσουν το κόστος της εργασίας, προς όφελος του κεφαλαίου. Σε διάταξη του πολυνομοσχεδίου διευκολύνονται οι δουλεμπορικές εταιρείες και κατά κόσμο Εταιρείες Προσωρινής Απασχόλησης να διευρύνουν την δράση τους, υπονομεύοντας περαιτέρω τις σταθερές σχέσεις εργασίας. Επίσης, προβλέπεται πως στους εγγεγραμμένους άνεργους, άνω των 25 ετών με διάρκεια συνεχόμενης ανεργίας μεγαλύτερη των 12 μηνών (όπως ορίζεται η μακροχρόνια ανεργία) που προσλαμβάνονται ως υπάλληλοι ο κατώτατος μισθός προσαυξάνεται με 5% για κάθε τριετία και συνολικά με 15% για προϋπηρεσία 9 ετών και άνω, δηλαδή το μισό των όσων προβλέπεται για τους υπόλοιπους εργαζόμενους. Λαμβάνοντας υπ’ όψη μας το μειωμένο μισθό και ημερομίσθιο για τους νέους κάτω των 25 ετών, όπως ψηφίστηκε με το μνημόνιο που συνόδευσε την ανταλλαγή των ομολόγων, κι επίσης την διάβρωση που έχουν προκαλέσει στην αγορά εργασίας τα βάουτσερ του ΟΑΕΔ που νομιμοποίησαν την τσάμπα δουλειά, αντιλαμβανόμαστε ότι πλέον αμφισβητούνται κι αυτά τα θεσμοθετημένα ψιχία των 481 ευρώ και των εναπομεινασών ωριμάνσεων κι επιδομάτων.

Μίνι ασφαλιστικό περιλαμβάνει το πολυνομοσχέδιο που στερεί από ασφαλιστικά και επικουρικά ταμεία σημαντικούς πόρους

Ορισμένα επιδόματα, όπως των στρατευμένων, θυσιάζονται επισήμως στον βωμό της μείωσης των εργοδοτικών εισφορών κατά 3,9% που θα σημάνουν περισσότερα κέρδη για όσους τουλάχιστον εργοδότες πληρώνουν κοινωνική ασφάλιση… Το μεγαλύτερο ωστόσο πλήγμα έρχεται στα ίδια τα ασφαλιστικά ταμεία, καθώς προβλέπεται η μεταφορά κοινωνικών πόρων ύψους 1,7 δισ. ευρώ από τα αποθεματικά τους στον κρατικό προϋπολογισμό. Πρόκειται για μία ακόμη μεγάλου μεγέθους ληστεία των ασφαλιστικών ταμείων όπως αυτής που συνόδευσε την αναδιάρθρωση του δημόσιου χρέους. Κι αν τότε η αρπαγή των αποθεματικών ύψους 14 δισ. ευρώ, με ευθύνη του υπουργού Οικονομικών, Β. Βενιζέλου, στήριξε την αναδιάρθρωση του χρέους, τώρα έρχεται να στηρίξει την εμφάνιση πλεονασμάτων και την αποπληρωμή του δημόσιου χρέους. Χαμένοι της ρύθμισης, μεταξύ άλλων, θα είναι ο ΟΓΑ που αποχαιρετάει το 10% της φορολογίας φυσικών προσώπων, αξίας 1 δισ. ετησίως, το οποίο στο εξής θα εισπράττεται από το υπουργείο Οικονομικών, ο Λογαριασμός Αλληλεγγύης Γενεών (ΑΚΑΓΕ) που παύει να εισπράττει 500 εκ. ευρώ ετησίως από το 4% των εσόδων του ΦΠΑ, το οποίο θα υπάγεται στην δικαιοδοσία του υπουργείου Οικονομικών, κ.λπ. Το σχέδιο κυβέρνησης και Τρόικας είναι οφθαλμοφανές: οδηγούν σε χρεοκοπία τα ασφαλιστικά ταμεία για να αυξήσουν τα δημόσια έσοδα και να μπορούν να καυχώνται ότι η Ελλάδα επειδή εμφάνισε αυξημένο πρωτογενές πλεόνασμα υπερέβη την κρίση. Την ίδια ώρα που οι ασφαλισμένοι θα έχουν να μοιραστούν όλο και λιγότερα αποθεματικά, ενώ οι ιδιώτες της υγείας και της κοινωνικής ασφάλισης ήδη σπεύδουν να καλύψουν το κενό που αφήνει πίσω του το κρατικό ριφιφί στα ασφαλιστικά ταμεία, πλασάροντας νέα προϊόντα. Διδακτικό: το περιθώριο δράσης στον ιδιωτικό τομέα, που ζητούν επίμονα οι νεοφιλελεύθεροι, δεν έρχεται μόνο του κι ούτε είναι τόσο κοινωνικά ουδέτερο όσο ακούγεται. Συνοδεύεται πάντα από την δραματική επιδείνωση για τους πολλούς, λόγω της κρατικής απόσυρσης. Κι όσοι μπορούν, πληρώνουν στους ιδιώτες… Όσοι αδυνατούν να πληρώσουν για ιδιωτικά συνταξιοδοτικά και νοσοκομειακά προγράμματα ή για λόγους αρχής δεν επιθυμούν, όπως συμβαίνει με την πλειοψηφία των εργαζομένων, αφήνονται στη μοίρα τους…

Καθόλου τυχαίο δεν είναι που στο ίδιο νομοσχέδιο τίθεται επιτακτικά η σύνταξη αναλογιστικών μελετών για τα επικουρικά ταμεία. Οι μειώσεις από την 1^η Ιουλίου κιόλας μπορεί να φτάσουν ακόμη και το 50%, λόγω της περικοπής κοινωνικών πόρων, η αξία των οποίων ανέρχεται σε 200 εκ. ευρώ. Σε μείωση της παρεχόμενης σύνταξης θα οδηγήσει η δημιουργία μιάς νέας κλάσης ασφαλισμένων που θα συνταξιοδοτηθούν μετά την 1^η Ιουλίου 2014 των οποίων οι παροχές θα υπολογίζονται στη βάση του διανεμητικού συστήματος προκαθορισμένων εισφορών. Οι εισφορές του κάθε ασφαλισμένου θα τηρούνται σε ατομικές μερίδες κι ο υπολογισμός της τελικής του σύνταξης θα είναι συνάρτηση αυτών των εισφορών. Πρόκειται για ένα σύστημα που ισοδυναμεί με την αποθέωση του κατακερματισμού, το οποίο εχθρεύεται κάθε έννοια και δομή συλλογικής διεκδίκησης και κοινού συμφέροντος. Είναι η πλήρης εξατομίκευση, όπου ο κάθε τωρινός εργαζόμενος και μελλοντικός συνταξιούχος, θα αποτελεί μια κατηγορία μόνος του. Η προσπάθεια που καταβάλει το κεφάλαιο δημιουργώντας αυτό το ασφαλιστικό μωσαϊκό είναι ο κάθε εργαζόμενος να θεωρείται ο ίδιος, ατομικά υπεύθυνος για την σύνταξη που θα λαβαίνει στο μέλλον, το οποίο σημαίνει μεγαλύτερη πρόσδεση και εξάρτηση από τον εργοδότη και τις ατομικές συμβάσεις εργασίας. Έτσι, το ασφαλιστικό σύστημα έρχεται όχι μόνο να συμπυκνώσει τις αντιδραστικές αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις αλλά και να τις εμβαθύνει. Η απροκάλυπτη προσπάθεια της Τρόικας και της κυβέρνησης να στηρίξουν το κεφάλαιο στο πλαίσιο της ταξικής πάλης αναδεικνύεται κι από τα μέτρα για τα εργασιακά που ήρθαν στην επιφάνεια με αφορμή το έγγραφο που αποκάλυψε η Εφημερίδα των Συντακτών την Δευτέρα 24 Μαρτίου, όπου προβλέπεται ακόμη κι η επαναφορά της ανταπεργίας: του δικαιώματος δηλαδή της εργοδοσίας να προχωράει σε εκδικητικό κλείσιμο των επιχειρήσεων μετά από μια απεργία. Ιδιαίτερα διαδεδομένη τακτική την δεκαετία του ’70 που απαγορεύθηκε στις αρχές της δεκαετίας του ’80.

Επιστρέφοντας στο ασφαλιστικό που περιλαμβάνει το πολυνομοσχέδιο, αξίζει να τονίσουμε ότι ο κίνδυνος της πλήρους κατάρρευσης των ασφαλιστικών ταμείων δεν απομακρύνεται παρόλα αυτά. Έρχεται πιο κοντά, όσο κι αν μειώνονται οι παροχές στους ασφαλισμένους. Η πρόβλεψη μηνιαίας καταβολής των εισφορών στον ΟΑΕΕ, ενώ μέχρι τώρα ήταν κάθε δίμηνο, φέρνει στην επιφάνεια την δραματική κατάσταση των ταμείων που δεν περιορίζεται φυσικά μόνο στις ταμειακές ροές τους.

Σημαντικό πλήγμα στα εργατικά δικαιώματα σηματοδοτεί και η λειτουργία των εμπορικών καταστημάτων όλες τις Κυριακές για ένα ολόκληρο χρόνο. Ορίζεται στο νόμο, ότι «με απόφαση του υπουργού Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, που εκδίδεται μετά από διαβούλευση με τοπικούς και συλλογικούς φορείς ορίζονται τουλάχιστον τρεις τουριστικές περιοχές, όπου επιτρέπεται πιλοτικά για ένα έτος η προαιρετική λειτουργία και τις υπόλοιπες Κυριακές». Κοινώς, ήταν να μην γίνει η αρχή, να ξεκινήσει δηλαδή η λειτουργία των καταστημάτων την Κυριακή έστω υπό όρους χρονικούς ή τοπικούς. Κι αυτή ακόμη η διάταξη, που φυσικά περιγράφει σε κάθε περιφέρεια τις τρεις τουριστικές περιοχές – φιλέτα, θα αποδειχθεί μεταβατική με την επόμενη να καταργεί κάθε είδους περιορισμό. Η λειτουργία των εμπορικών καταστημάτων τις Κυριακές πρώτ’ απ’ όλα θα καταστρέψει την προσωπική και οικογενειακή ζωή χιλιάδων εμποροϋπαλλήλων που θα δουλεύουν ακατάπαυστα, και μόνο κατά σύμπτωση τα ρεπό τους (αν υπάρχουν κι αυτά) θα συμπίπτουν με τα ρεπό των συντρόφων, συγγενών και φίλων τους. Με άλλα λόγια, αποκτήνωση κι επιστροφή στις συνθήκες εργασίας της προπολεμικής εποχής. Αυτό θα είναι το αποτέλεσμα για τους εργαζόμενους από την κατάργηση της κυριακάτικης αργίας. Η επέκταση της άδειας λειτουργίας των καταστημάτων κι άλλες Κυριακές τον χρόνο θα οξύνει την κρίση που μαστίζει το λιανικό εμπόριο, καθώς θα σπρώχνει όλο και περισσότερο τους καταναλωτές, επομένως και τον τζίρο, στα εμπορικά κέντρα και τις μεγάλες εμπορικές οδούς, οδηγώντας σε χρεοκοπία μικρές αγορές και επιχειρήσεις. Τάση που θα εντείνει την φτώχεια από την μια, ενώ θα ισχυροποιήσει την θέση των πολυεθνικών στη εγχώρια αγορά.

Όλα για τις πολυεθνικές

ΣΥΝΤΡΙΒΗ ΤΩΝ ΜΕΣΑΙΩΝ ΣΤΡΩΜΑΤΩΝ, ΠΛΗΓΜΑ ΣΤΟΥΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΕΣ

Δεν είναι όμως μόνο το άνοιγμα των καταστημάτων τις Κυριακές που λειτουργεί σε όφελος των μεγάλων επιχειρήσεων. Το πολυνομοσχέδιο που αναμένεται να ψηφιστεί σήμερα περιλαμβάνει ένα καταιγισμό διατάξεων που ως στόχο έχουν την φιλελευθεροποίηση των αγορών, δηλαδή την κατάργηση διατάξεων που ρύθμιζαν μέχρι τώρα τον ανταγωνισμό. Στο εξής δημιουργείται μια ζούγκλα, όπου καλείται να επιβιώσει ο ισχυρότερος. Το αποτέλεσμα ξέρουμε ποιο θα είναι. Οι διατάξεις του πολυνομοσχεδίου προέρχονται από την γνωστή εργαλειοθήκη του ΟΟΣΑ, την έκθεση δηλαδή που συνέταξε με την βοήθεια του ΙΟΒΕ στην κατεύθυνση απορρύθμισης της αγοράς. Ενσωματώθηκε το 82% των οδηγιών.

Οι αλλαγές που μονοπώλησαν το ενδιαφέρον αφορούν στο γάλα, στα φάρμακα και στα ταξί. Σε ό,τι αφορά το γάλα η Τρόικα λειτουργεί σαν βαποράκι γερμανικών και ελβετικών πολυεθνικών με τα συμφέροντα τους να τέμνονται με αυτά των κυβερνητικών στην εξυπηρέτηση των ελληνικών μεγάλων βιομηχανιών. Κι όλοι μαζί ενάντια στους καταναλωτές και τους μικρούς κτηνοτρόφους που κάθε χρόνο αντιμετωπίζουν αυξημένες δυσκολίες. Το νέο που εισάγει το νομοσχέδιο είναι η δημιουργία τριών κατηγοριών γάλακτος (παστεριωμένο, υψηλής θερμικής επεξεργασίας και ημέρας), η εξαφάνιση της ένδειξης «φρέσκο γάλα» κι επίσης η ανάθεση στην κάθε βιομηχανία του ορισμού της διάρκειας ζωής του γάλακτος σε συνάρτηση με την τεχνολογία που χρησιμοποιεί. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι θα μας ταράξουν στο μπαγιάτικο. Η κάθε γαλακτοβιομηχανία θα γράφει ό,τι την συμφέρει στις ετικέτες, με τον ανταγωνισμό μεταξύ τους να οδηγεί προς τα κάτω την ποιότητα του γάλακτος. Άλλωστε κι η υψηλή θερμική παστερίωση τι άλλο σημαίνει πέρα από γάλατα χωρίς διατροφική αξία, αποστερημένα από βιταμίνες, πρωτεΐνες, υδατάνθρακες και ιχνοστοιχεία, όπως καταγγέλλουν οι παραγωγοί, που ως ζητούμενο έχει την απελευθέρωση της παραμονής στο ράφι των σούπερ μάρκετ; Η καθιέρωση δε της ετικέτας «γάλα ημέρας», με διάρκεια ζωής δύο ημερών, αποκλείει εξ αρχής την πρόσβαση πολλών γαλακτοπαραγωγών στις αγορές των μεγάλων αστικών κέντρων, ενώ ενισχύει τις τάσεις συγκέντρωσης της κτηνοτροφικής παραγωγής (κυρίως της μικρής και απομακρυσμένης) γύρω από τις μεγάλες βιομηχανίες.

Στο κλείσιμο χιλιάδων φαρμακείων πρόκειται να οδηγήσει κι η απορύθμιση που εισάγει το πολυνομοσχέδιο, με απώτερο στόχο να δοθεί η δυνατότητα να λειτουργούν φαρμακεία σε κάθε εμπορικό κέντρο, ενώ κάθε φαρμακοβιομηχανία ή αλυσίδα να ανοίξει τα δικά της φαρμακεία.

Οι αλλαγές που εισάγονται στην υποπαράγραφο με τίτλο «άρση εμποδίων στον ανταγωνισμό στον κλάδο του τουρισμού» αποσκοπούν στην ενίσχυση των τάσεων καθετοποίησης στον τουρισμό και τις μεταφορές, με απώτερο στόχο να δοθούν στο ίδιο το κεφάλαιο τα συνεχώς συρρικνούμενα μερίδια αγοράς που ελέγχει ακόμη η μικρή ιδιοκτησία.

Το πολυνομοσχέδιο περιλαμβάνει επίσης την κατάργηση της ενιαίας τιμής βιβλίου, που θα οδηγήσει τον τζίρο στα μεγάλα βιβλιοπωλεία των αστικών κέντρων δημιουργώντας μια υδροκέφαλη αγορά, και άλλες διατάξεις που αφορούν την λειτουργία λατομείων, φούρνων, κ.α. Κοινός παρανομαστής είναι η πλήρης ασυδοσία στη λειτουργία του μεγάλου κεφαλαίου.

ΙΔΙΩΤΙΚΟΠΟΙΗΣΕΙΣ: Χαρίζουν περιουσία, ξεπουλούν τράπεζες

ΥΠΕΡΑΝΩ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ ΤΟ ΤΧΣ

Στο πολυνομοσχέδιο λύνεται και πλήθος εκκρεμοτήτων που αφορά το ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας την οποία μεθοδικά προωθεί το ΤΑΙΠΕΔ: από την μεταβίβαση στο ταμείο ξεπουλήματος «κατά πλήρη κυριότητα, νομή και κατοχή» πλήθους ακινήτων του δημοσίου από το Βαρθολομιό μέχρι το Κρανίδι, μέχρι την επίλυση νομικών εκκρεμοτήτων για την ανεμπόδιστη ολοκλήρωση των ιδιωτικοποιήσεων ή την δημιουργία κινήτρων. Για παράδειγμα, με την διάταξη που αναφέρει πως «το εισόδημα που προκύπτει από την εκμετάλλευση μέχρι τριών δρομώνων ίππων δεν θεωρείται κέρδος από επιχειρηματική δραστηριότητα» (αλλά πιθανά ψυχική ικανοποίηση από …κλασσικό αθλητισμό) ανοίγει ο δρόμος για την ιδιωτικοποίηση του ΟΔΙΕ και την εκχώρηση του ιπποδρομιακού στοιχήματος.

Πλήθος διατάξεων αφορά την διευκόλυνση της ιδιωτικοποίηση του ΟΣΕ, της ΔΕΗ, της ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ και των λιμανιών. Τα κίνητρα που έχει η κυβέρνηση να επιταχύνει την ιδιωτικοποίηση των συγκεκριμένων επιχειρήσεων αποτυπώθηκαν ανάγλυφα στα οικονομικά τους αποτελέσματα που δόθηκαν στην δημοσιότητα την ίδια μέρα. Έτσι, για παράδειγμα, τα μετά φόρων κέρδη της ΕΥΔΑΠ στο τέλος του 2013 αυξήθηκαν κατά 51% φτάνοντας τα 78 εκ. ευρώ. Τα κέρδη του ΟΛΠ το 2013 αυξήθηκαν κατά 30% φθάνοντας τα 11,82 εκ. ευρώ από 8,04 στο τέλος του 2012. Αντί λοιπόν η κυβέρνηση να διατηρήσει την συμμετοχή της στο μετοχικό κεφάλαιο αυτών των επιχειρήσεων εξασφαλίζοντας υψηλά δημόσια έσοδα στο διηνεκές, ετοιμάζεται έναντι ενός ευτελούς και βραχυπρόθεσμου οφέλους που κι αυτό θα πάει στους πιστωτές για την αποπληρωμή του δημόσιου χρέους, να τις ξεπουλήσει στο ιδιωτικό κεφάλαιο για να βελτιώσει κατ’ αυτόν τρόπο την δική του κερδοφορία. Έτσι το κατασυκοφαντημένο δημόσιο έρχεται να σώσει τον ιδιωτικό τομέα.

Η σημαντικότερη τομή ωστόσο που εισάγει το πολυνομοσχέδιο αφορά την ιδιωτικοποίηση των τραπεζών. Με τις συγκεκριμένες διατάξεις ολοκληρώνεται η ληστεία του δημόσιου χρήματος που ξεκίνησε με την δημιουργία του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Πλέον ορίζεται ότι είναι δυνατή η διάθεση νέων μετοχών σε ιδιώτες σε τιμή χαμηλότερη απ’ αυτή που τις απέκτησε το ΤΧΣ, ακόμη κι από την χρηματιστηριακή τους αξία, ανοίγοντας έτσι τον δρόμο για τον αφελληνισμό του τραπεζικού συστήματος. Μάλιστα για να αποτραπούν διώξεις στο μέλλον εναντίον των στελεχών του ΤΧΣ, με διευθύνοντα σύμβουλο την Αναστασία Σακελαρίου, προβλέπεται το ακαταδίωκτο των μελών του. Η θωράκιση απέναντι στο νόμο των στελεχών του ΤΧΣ, που καταργεί την συνταγματική πρόβλεψη για ισονομία όλων των πολιτών, είναι η άλλη όψη των ελληνικών «νόμων της Νυρεμβέργης» (που καθιέρωσαν στην χιτλερική Γερμανία την δημιουργία δικαίου δύο ταχυτήτων: ένα για τους άριους κι ένα για τους υπόλοιπους), βάσει των οποίων για τους αλλοδαπούς κρατούμενους του Ξένιου Δία δεν ισχύει το 18μηνο ως ανώτατο χρονικό όριο προφυλάκισης. Όποιος λοιπόν αποφασίζει για τις τράπεζες είναι υπεράνω του νόμου κι όποιος δεν είναι Έλληνας κάτω του νόμου… Επίτευγμα! Σε ό,τι αφορά πάντως το ΤΧΣ η προνοητικότητα τους να εξασφαλίσουν το ακαταδίωκτο αποτελεί και τεκμήριο ενοχής για την τεράστια ζημιά που έχει ήδη υποστεί το δημόσιο από τις αποφάσεις του κι όσες ακόμη θα υποστεί, με αφορμή το πέρασμα όλων των μετοχών στους ιδιώτες.

Το πολυνομοσχέδιο διαψεύδει πλήρως τους ισχυρισμούς της κυβέρνησης ότι δεν πρόκειται να ληφθούν νέα μέτρα. Βρίθει νέων μέτρων λιτότητας που θα επιδεινώσουν περαιτέρω την ήδη δραματική κατάσταση της εργατικής τάξης στην Ελλάδα, όπως αποτυπώθηκε πριν λίγες μέρες στους πίνακες της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, βάσει των οποίων το τελευταίο τρίμηνο του 2013 μόνο στην Ελλάδα και στην Κύπρο υπήρχαν μειώσεις μισθών. Σε όλη την υπόλοιπη Ευρώπη καταγράφηκαν αυξήσεις. Συγκεκριμένα το τελευταίο, τέταρτο τρίμηνο του 2013 ο δείκτης μισθών σε όλη την οικονομία μειώθηκε κατά 6,2% σε σχέση με ένα χρόνο πριν όταν και τότε είχε μειωθεί κατά 2,6%. Η μείωση των μισθών συνεχίζεται σταθερά στην ελληνική οικονομία από το τρίτο τρίμηνο του 2010. Το πολυνομοσχέδιο εγγυάται πως αυτή τη τάση θα συνεχιστεί και στο μέλλον.