Το ασφαλιστικό στο στόχαστρο της Επιτροπής Αλήθειας

Την πρώτη της δημόσια συνεδρίαση πραγματοποίησε η Επιτροπή Αλήθειας Δημοσίου Χρέους, μετά την μετατροπή της σε σωματείο, τον Μάρτιο του 2016. Η συνεδρίαση πραγματοποιήθηκε στα γραφεία του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών, με την παρουσία δεκάδων πολιτών. Ειδικά την πρώτη μέρα, το Σάββατο 5 Νοεμβρίου, η συνεδρίαση ξεκίνησε με τη συμμετοχή περισσότερων από 250 ενδιαφερομένων. Στο επίκεντρο των συζητήσεων βρέθηκαν δύο θέματα: το ασφαλιστικό και οι τράπεζες. Οι προκαταρκτικές εισηγήσεις που παρουσιάστηκαν από μέλη της Επιτροπής επιδίωξαν να δείξουν τον καταστρεπτικό ρόλο που διαδραμάτισε η υπαγωγή της Ελλάδας στο καθεστώς της χρεοκρατίας και των μνημονίων στα συνταξιοδοτικά δικαιώματα των κατοίκων της χώρας και στη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού τομέα.

ΤΟΥ ΛΕΩΝΙΔΑ ΒΑΤΙΚΙΩΤΗ

Το βασικό μέλημα της Επιτροπής ήταν να ανασκευάσει το ευρέως διαδεδομένο επιχείρημα ότι οι συνταξιούχοι στην Ελλάδα παίρνουν υψηλές συντάξεις, επειδή το ελληνικό κράτος πρόνοιας είναι υπερβολικά γενναιόδωρο κι αυτή είναι η αιτία του δημοσιονομικού εκτροχιασμού, σύμφωνα με αυτή την ερμηνεία. Η σημασία της απάντησης σε τούτο το επιχείρημα ξεπερνάει τις θεωρητικές αναζητήσεις, καθώς στην «αλήθεια» αυτής ακριβώς της αιτιακής σχέσης εδράζονται και οι θεραπείες – σοκ που προκρίνονται απ’ όλες ανεξαιρέτως τις κυβερνήσεις την τελευταία 6ετία: μείωση των συντάξεων και των κοινωνικών παροχών ώστε να δημιουργηθούν τα απαραίτητα πλεονάσματα που θα επιτρέψουν την επαναφορά στη δημοσιονομική σταθερότητα. Το πόσο λάθος, πέρα από κοινωνικά άδικη και οδυνηρή, είναι αυτή η συνταγή αποδεικνύεται όχι μόνο από την αύξηση του δημόσιου χρέους παρά τις αλλεπάλληλες μειώσεις συντάξεων, αλλά και από τα σαθρά θεμέλια του επιχειρήματος περί «γενναιόδωρου ελληνικού κοινωνικού κράτους».

Ανύπαρκτη κοινωνική πολιτική

Όπως παραστατικά φαίνεται και στο διάγραμμα που παραθέτουμε, οι συντάξεις ως ποσοστό του ΑΕΠ το 2009 παρότι συγκαταλέγονταν στις υψηλότερες, συγκρινόμενες με άλλες ανεπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες, σε μεγάλο βαθμό κάλυπταν το κενό που από τότε δημιουργούσαν οι ελλειμματικές κοινωνικές δαπάνες. Είναι εντυπωσιακό πόσο χαμηλές, σε σχέση πάντα με άλλες χώρες,  ήταν οι λοιπές κοινωνικές δαπάνες στην Ελλάδα, όπου συμπεριλαμβάνονται τα επιδόματα ανεργίας, στέγασης, σε ΑΜΕΑ κ.α. Στην Ελλάδα ήταν μόνο 4,3% του ΑΕΠ, όταν στη Γερμανία ήταν 7,9% του ΑΕΠ κι η μέση τιμή στις χώρες του ΟΟΣΑ ήταν 7,3% του ΑΕΠ. Μια γεύση για τις απαράδεκτες χαμηλές κοινωνικές δαπάνες στην Ελλάδα δίνει ο αριθμός όσων λαμβάνουν επίδομα ανεργίας, καθώς μόνο 105.000 άνεργοι σε ένα σύνολο 1,35 εκ. το 2015 επιδοτούνταν.  Λαβαίνοντας υπ’ όψη όλα τα παραπάνω, ως αποτέλεσμα, το άθροισμά των κοινωνικών δαπανών (συντάξεις, υγείας και λοιπές) στην Ελλάδα κυμαινόταν στα μέσα ευρωπαϊκά επίπεδα, 24,4% του ΑΕΠ. Το ίδιο έτος οι κοινωνικές δαπάνες στη Γαλλία υπερέβαιναν το 30% και σε Δανία, Σουηδία, Βέλγιο και Φινλανδία έτειναν στο 30%. Τη δική του σημασία δε έχει πως οι 3 από τις 4 αυτές χώρες ούτε κατά διάνοια δεν αντιμετώπισαν δημοσιονομική κρίση.

Δημόσιες δαπάνες για κοινωνική πρόνοια (ως ποσοστό του ΑΕΠ, 2009)

Πηγή: Koutsogeorgopoulou, V, κ.α. (2014), “Fairly sharing the social impact of the crisis in Greece”, OECD Economic Department Working Papers, No. 1106.

Το επιχείρημα του «γενναιόδωρου ελληνικού κράτους πρόνοιας» το οποίο ασπάζονται όλες οι κυβερνήσεις που εφαρμόζουν μνημονιακές πολιτικές, ηχεί προκλητικά αν επίσης ρίξουμε μια ματιά στο ύψος των συντάξεων. Με βάση στοιχεία του αρμόδιου υπουργείου, το 45% των συνταξιούχων, δηλαδή σχεδόν ο 1 στους 2, παίρνει σύνταξη λιγότερα από 665 ευρώ, όπου βρίσκεται το όριο της φτώχειας. Επίσης, τα δύο τρίτα των συνταξιούχων, τον Μάιο του 2015, έπαιρναν σύνταξη μικρότερη των 1.000 ευρώ. Σήμερα, μετά και τις πρόσφατες περικοπές, εύκολα μπορούμε να φανταστούμε ότι θα είναι πολλοί περισσότεροι όσο λαβαίνουν σύνταξη κάτω των 1.000 ευρώ.

Σανίδα σωτηρίας οι συντάξεις

Παρόλα αυτά, κι εξ αιτίας της απότομης πτώσης μισθών και ημερομισθίων και της παράλληλης αύξησης της ανεργίας, οι συντάξεις αποτελούν σανίδα σωτηρίας για εκατοντάδες χιλιάδες νοικοκυριά. Ενδεικτικό είναι πρόσφατο εύρημα του Ινστιτούτου Μικρών Επιχειρήσεων της ΓΣΕΒΕΕ, βάσει του οποίου οι συντάξεις είναι η κύρια (κι όχι η μοναδική) πηγή εισοδήματος για τα μισά περίπου νοικοκυριά. Κι αυτή μάλιστα η αναλογία έχει αυξηθεί μεταξύ 2012 και 2015 όχι επειδή αυξήθηκαν οι συντάξεις (οι συντάξεις μειώθηκαν!) αλλά επειδή μειώθηκαν απότομα οι άλλες δύο πηγές εισοδήματος, από μισθούς κι επιχειρηματική δραστηριότητα. Μειώθηκαν μάλιστα με πολύ ταχύτερο μισθό απ’ ότι οι συντάξεις και γι’ αυτό το λόγο οι συντάξεις εμφανίζονται να αυξάνουν τη συμμετοχή τους! Εύκολα καταλαβαίνουμε επομένως ότι αν τυχόν και μειωθούν περαιτέρω οι συντάξεις οι δραματικές συνέπειες θα απλωθούν σε όλη την κοινωνία, βυθίζοντας στη φτώχεια όχι μόνο τα «τιμημένα γηρατειά» αλλά επίσης τα παιδιά τους και τα εγγόνια τους…

Στη συνεδρίαση της Επιτροπής, που διεξήχθη με τη συμμετοχή των μελών της από άλλες χώρες της Ευρώπης (Βέλγιο, Ισπανία, Γαλλία) και τη στήριξη που προσέφερε η ανεξάρτητη ευρωβουλευτής Σοφία Σακοράφα αφιερώθηκε χρόνος στη συζήτηση για την πορεία του δημόσιου χρέους. Κοινή συμφωνία ήταν πως η κρίση χρέους επιδεινώνεται. Το Μνημόνιο Τσίπρα, όπως ακριβώς είχε συμβεί και με τα δύο προγενέστερα Μνημόνια όξυνε τη δημοσιονομική κρίση. Είναι χαρακτηριστική η πρόβλεψη στο προσχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού πως το δημόσιο χρέος το 2017 θα φτάσει το 175% του ΑΕΠ. Να σημειωθεί πώς το 2012 ανερχόταν στο 160% του ΑΕΠ. Τον επόμενο μάλιστα χρόνο το χρέος θα αυξηθεί πολύ περισσότερο απ’ όσο προβλέπει η κυβέρνηση καθώς το ΑΕΠ είναι αδύνατο να αυξηθεί κατά 2,7% όπως ανέφερε το προσχέδιο που κατατέθηκε τον Οκτώβριο. Μελέτες ξένων τραπεζών, που δεν έχουν κανένα συμφέρον να εξωραΐζουν την κατάσταση, «προσγειώνουν» τις προβλέψεις σε επίπεδα πολύ κάτω του 1%! Οι προβλέψεις για μια σοβαρή ανάπτυξη αποδεικνύονται επίσης φρούδες υπό το βάρος των κακών μηνυμάτων που συνεχώς έρχονται για την ελληνική οικονομία. Όπως για παράδειγμα η πρόσφατη ανακοίνωση της Στατιστικής Υπηρεσίας ότι η συνολική αξία των ελληνικών εξαγωγών για το πρώτο 9μηνο του έτους (Ιανουάριος – Σεπτέμβριος) ανήλθε σε 18,6 δισ. ευρώ από 19,3 δισ. την αντίστοιχη περυσινή περίοδο. Σημειώθηκε μείωση δηλαδή σε ετήσια βάση κατά 3,7%.

Υπό αυτό το πρίσμα η συνέχιση εξυπηρέτησης του δημόσιου χρέους είναι καταστρεπτική για την κοινωνία. Το οδυνηρό αντίτιμο που πληρώνουν εργαζόμενοι, συνταξιούχοι και άνεργοι για την αποπληρωμή του χρέους αποτυπώνεται ανάγλυφα σε μία σύγκριση: Τα χρήματα που θα πληρώσει το ελληνικό δημόσιο το 2017 (5,5 δισ. ευρώ) για τόκους ξεπερνούν σημαντικά το ύψος των ληξιπρόθεσμων οφειλών του δημοσίου σε νοσοκομεία, δήμους και οργανισμούς κοινωνικής ασφάλισης, που αθροιστικά ανέρχονται σε 4,2 δισ. ευρώ. Αν επομένως το ελληνικό δημόσιο σταματούσε να πληρώνει τους τόκους (που είναι η πιο στοιχειώδης μορφή παύσης πληρωμών) θα έδινε φιλί ζωής στο κοινωνικό κράτος που μέχρι και σήμερα συνθλίβεται στις συμπληγάδες του ΔΝΤ και της ΕΕ. Τούτων δοθέντων η Επιτροπή Αλήθειας κάλεσε την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ να αρνηθεί να πληρώσει στο ΔΝΤ τη δόση των 306 εκ. ευρώ (από την πρώτη δανειακή σύμβαση του 2010) που προβλέπεται για τις 7 Δεκεμβρίου 2016.

Τέλος, όπως ανακοίνωσε η πρόεδρος της Επιτροπής Ζωή Κωνσταντοπούλου, στη συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε, η επόμενη ανοιχτή δημόσια συνεδρίαση θα διεξαχθεί στις 4 Απριλίου 2017, οπότε θα συμπληρώνονται και δύο χρόνια από την ίδρυσή της. Μέχρι τότε, πέραν των δύο προαναφερθέντων θεμάτων, η Επιτροπή θα ασχοληθεί με την καταγραφή και την ανάδειξη όλων των διαστάσεων της κοινωνικής γενοκτονίας που έχει συντελεστεί με ευθύνη των δανειστών και των εθελόδουλων κυβερνήσεων.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Επίκαιρα στις 11 Νοεμβρίου 2016

Οι συντάξεις στις συμπληγάδες των πιστωτών

Πολύ πριν το θέμα του ελληνικού δημόσιου χρέους συνδεθεί τόσο ευθέως όσο και απροειδοποίητα, εξ αιτίας του ανοιχτού μικροφώνου του προέδρου του Γιούρογκρουπ Γερούν Ντέιζελμπλουμ, με την τρέχουσα αξιολόγηση είχε ανοίξει με το άρθρο παρέμβασης που έγραψε ο διευθυντής πλέον του Ευρωπαϊκού Τμήματος του ΔΝΤ, Πολ Τόμσεν, στο μπλογκ του ΔΝΤ, στις 11 Φεβρουαρίου (Εδώ ολόκληρο το άρθρο).

ΤΟΥ ΛΕΩΝΙΔΑ ΒΑΤΙΚΙΩΤΗ

Από αυτό το άρθρο αν κάτι έγινε ευρέως γνωστό είναι το αίτημα του Δανού για νέα μέτρα ύψους 4-5% του ΑΕΠ ως απαραίτητη προϋπόθεση για να υλοποιηθεί ο στόχος του πρωτογενούς πλεονάσματος ύψους 3,5% ΑΕΠ. Απαίτηση που υπερβαίνει σημαντικά το αντίστοιχο αίτημα των Ευρωπαίων για νέα μέτρα ύψους γύρω στο 3% του ΑΕΠ.

Εξαπατά η Αυγή

Όμως, στο επίκεντρο του άρθρου του στελέχους του ΔΝΤ, που όλα δείχνουν πώς έχει την ευθύνη των διαπραγματεύσεων εκ μέρους του οργανισμού, δε βρισκόταν τόσο η ανάγκη εφαρμογής νέων μέτρων, παρότι τη θεωρεί αδιαπραγμάτευτη. Ο Τόμσεν κυρίως ασχολιόταν με μια σχέση κι όχι με έναν αριθμό. Συγκεκριμένα, με τη σχέση μεταξύ των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων και της ελάφρυνσης του χρέους. Σε κάθε περίπτωση η συζήτηση αφορά το αναγκαίο μίγμα κι ο ένας όρος, εκ μέρους του ΔΝΤ πάντα, δεν τίθεται διαζευκτικά ως προς τον άλλο. Επομένως, το σύντομο κείμενο (διαβάστε εδώ) που συνοδεύει κι επεξηγεί τον πρωτοσέλιδο τίτλο της Κυριακάτικης Αυγής (13 Μαρτίου 2015), «το ταμείο επιμένει στην κατά κοινή παραδοχή λανθασμένη συνταγή των άγριων περικοπών που προκαλούν ύφεση για να μείνει στο πρόγραμμα, εκτός αν οι Ευρωπαίοι συναινέσουν σε ριζική απομείωση του ελληνικού χρέους», διαστρεβλώνει τους όρους της συζήτησης, όπως με σαφήνεια έχουν τεθεί. Με τα λόγια του Δανού: «όσες μεταρρυθμίσεις και να γίνουν, δεν θα μπορέσουν να καταστήσουν το Ελληνικό χρέος βιώσιμο χωρίς την ελάφρυνση του, και από την άλλη μεριά, όσες ελαφρύνσεις του χρέους και να γίνουν δεν θα μπορέσουν να καταστήσουν βιώσιμο το Ελληνικό ασφαλιστικό σύστημα χωρίς ασφαλιστικές μεταρρυθμίσεις. Πρέπει να γίνουν και τα δύο. Αναμφίβολα, η Ελλάδα και οι Ευρωπαίοι εταίροι της θα πρέπει να πάρουν δύσκολες πολιτικές αποφάσεις στους επόμενους μήνες».

Διαφορετικά ειπωμένο: ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ θα ψηφίσουν λίαν συντόμως βαριά αντιλαϊκά μέτρα, όση γενναιοδωρία κι αν δείξουν οι Ευρωπαίοι στο θέμα τους χρέους! Οι απαιτήσεις του ΔΝΤ τέθηκαν ήδη στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και, στον αντίποδα των όσων ισχυρίζεται η κυβέρνηση, η υλοποίησή τους δε συναρτάται από την μεγαλοψυχία του Σόιμπλε να αποδεχθεί ελάφρυνση του χρέους, αλλά αντίθετα το επιχείρημα που θα ειπωθεί θα είναι πώς όσο πιο βαθιά μπει το μαχαίρι των περικοπών στις συντάξεις τόσο πιο γαλαντόμοι θα είναι οι Ευρωπαίοι όταν ανοίξει η συζήτηση για το χρέος. Οι όροι του ΔΝΤ ανατρέπουν από ακόμη πιο νεοφιλελεύθερες θέσεις τις γνωστές και απαράδεκτες προτάσεις Κατρούγκαλου κι εν συντομία αφορούν: μείωση του ποσού της εθνικής σύνταξης από τα 384 ευρώ στα 180, χορήγησή της έπειτα από τουλάχιστον 20 έτη ασφάλισης, περικοπές στις συντάξεις άνω των 1.000 ευρώ, οριζόντιες μειώσεις στις επικουρικές και τα εφάπαξ Δημοσίου και ΔΕΚΟ, κ.α.

Ωστόσο, όσο δρακόντεια είναι τα μέτρα που ζητούν οι πιστωτές για το συνταξιοδοτικό με το έωλο επιχείρημα ότι η Ελλάδα δαπανά πολλαπλάσιο ποσοστό του ΑΕΠ της για συντάξεις, γύρω στο 10%, σε σχέση με άλλες χώρες της Ευρώπης που κατά μέσο όρο δαπανούν 2,5% (εδώ μια απάντηση), άλλο τόσο αυστηρά προκαθορισμένα είναι και τα όρια επί των οποίων θα κινηθεί η ελάφρυνση χρέους αν και όποτε έρθει. Αναφέρει κατά λέξη η απόφαση της Συνόδου για το ευρώ της 12^ης Ιουλίου 2015 (η οποία προφανώς δε δεσμεύει το ΔΝΤ) που σήμανε την πλήρη και ταπεινωτική παράδοση του ΣΥΡΙΖΑ στους πιστωτές: «η ευρωομάδα παραμένει έτοιμη να εξετάσει, αν χρειαστεί, πιθανά πρόσθετα μέτρα (πιθανή παράταση των περιόδων χάριτος και αποπληρωμής), για να εξασφαλιστεί ότι οι ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες παραμένουν σε βιώσιμο επίπεδο. Τα μέτρα αυτά θα εξαρτώνται από την πλήρη υλοποίηση των μέτρων τα οποία πρόκειται να συμφωνηθούν σε πιθανό νέο πρόγραμμα και θα εξεταστούν μετά την πρώτη θετική ολοκλήρωση επανεξέτασης. Η σύνοδος κορυφής για το ευρώ τονίζει ότι δεν μπορούν να αναληφθούν απομειώσεις της ονομαστικής αξίας του χρέους».

Στο ύψος του το χρέος

Δοθέντων όλων των παραπάνω το πιθανότερο είναι στο τέλος να οδηγηθούμε σε μια συμφωνία που θα περιλαμβάνει από τη μια δρακόντειες περικοπές στις συντάξεις, (μεταξύ πολλών άλλων εξ ίσου αντιλαϊκών μέτρων στη φορολογία, τις ιδιωτικοποιήσεις, κ.α.) κι από την άλλη επιδερμικές αλλαγές στο προφίλ του χρέους, που δε θα επιφέρουν όμως καμιά ουσιαστική μείωση του. Η ακριβής λύση που θα προκριθεί μεταξύ Ουάσινγκτον και Βερολίνου ώστε να υλοποιηθούν και οι δύο απαράβατοι όροι που έχει θέσει ο Σόιμπλε (παραμονή του ΔΝΤ στο πρόγραμμα ως κριτήριο αξιοπιστίας από τη μια και σεβασμός των όρων ελάφρυνσης που τέθηκαν με τη συμφωνία της 12^ης Ιουλίου 2015 από την άλλη, για να μη δυσαρεστηθούν οι δεξιοί ψηφοφόροι της Γερμανίας) είναι άγνωστη. Κι ούτε εύκολα μπορεί να προβλεφθεί καθώς τα περιθώρια ελιγμών κι αυθαιρεσίας του ΔΝΤ μειώθηκαν σημαντικά επειδή έχει εκτεθεί από τις ως τώρα συμμετοχές του στο ελληνικά προγράμματα, ενώ η βιωσιμότητα του χρέους δεν ήταν ποτέ εξασφαλισμένη. Έτσι παραβιαζόταν κατάφωρα ένας από τους σημαντικότερους όρους υπό τους οποίους δανείζει το ΔΝΤ: να είναι εξασφαλισμένη η βιωσιμότητα του χρέους.

Οι αλχημείες που επιστράτευσε το ΔΝΤ για εμφανίσει ως βιώσιμο το ελληνικό χρέος το 2010 παρουσιάζονται στο βιβλίο του Παναγιώτη Ρουμελιώτη, Το άγνωστο παρασκήνιο της προσφυγής στο ΔΝΤ (εκδ. Α.Α.Λιβάνη, 2012), που εκείνη την εποχή διατελούσε αντιπρόσωπος της Ελλάδας στο Ταμείο. Αναφέρει στη σελίδα 125: «Στην έκθεσή τους για την έγκριση και την εκταμίευση της πρώτης δόσης του δανείου προς την Ελλάδα, οι εμπειρογνώμονες του Ταμείου ανέφεραν ότι θεωρούσαν βιώσιμο το δημόσιο χρέος σε μεσοπρόθεσμη βάση. Καθώς, όμως, υπήρχαν πολλοί αστάθμητοι παράγοντες ήταν δύσκολο να δηλώσουν κατηγορηματικά ότι το ελληνικό χρέος ήταν βιώσιμο. Ακόμη και στην περίπτωση αυτή, το ΔΝΤ έπρεπε να υποστηρίξει το πρόγραμμα λόγω του υψηλού συστημικού κινδύνου, αλλά και εξ αιτίας των επιπτώσεων που θα είχε σε άλλες χώρες η μη έγκριση του προγράμματος χρηματοδότησης της Ελλάδας. Για να μπορέσει η νομική υπηρεσία του Ταμείου να εγκρίνει την εκταμίευση της πρώτης δόσης του δανείου, ερμήνευσε διασταλτικά το καταστατικό του ΔΝΤ και επικαλέστηκε τον κίνδυνο μιας συστημικής αποσταθεροποίησης, επειδή ακριβώς δεν ήταν βέβαιη η βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους»!

Το δημόσιο χρέος της Ελλάδας επομένως δεν έπαψε να είναι βιώσιμο το 2015, όταν για πρώτη φορά το ΔΝΤ αναγνώρισε επίσημα τη μη βιωσιμότητά του. (Δες εδώ σχετικό άρθρο). Ομολογία που κατά κοινή παραδοχή έγινε κάτω από την πίεση των αποκαλύψεων που έκανε η Επιτροπή Αλήθειας Δημόσιου Χρέους με το πρώτο πόρισμά της τον Ιούνιο του 2015 (εδώ η σχετική έκθεση) και τις δημόσιες ακροάσεις που προηγήθηκαν στο πλαίσιο των εργασιών της. Κατά συνέπεια, δεν ισχύει πως «η βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους επιδεινώθηκε ραγδαία μετά τις εκλογές του Ιανουαρίου του 2015», όπως γράφει ο βουλευτής της ΝΔ και υπεύθυνος του κόμματος για τη Δημοσιονομική Πολιτική, Χρ. Σταϊκούρας, σε πρόσφατο άρθρο του (εδώ), προσπαθώντας να υπερτονίσει τα σημεία διαφωνίας του με την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ για να συγκαλυφθεί η συμφωνία τους στο πιο βασικό: το Μνημόνιο του 2015!

Οι εικονικές διαμάχες ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ από την μια και ΕΕ και ΔΝΤ από την άλλη (με το ρόλο του «καλού μπάτσου» να εναλλάσσεται) δεν κρύβουν την προθυμία τους να συμφωνήσουν σε ένα νέο πακέτο αντιλαϊκών μέτρων που θα προκαλέσει ακόμη μεγαλύτερη φτώχεια στα λαϊκά στρώματα. Προϋπόθεση για να ανατραπεί αυτή η προοπτική είναι η προβολή του αιτήματος μονομερούς διαγραφής του δημόσιου χρέους! Είναι ένα αίτημα στο οποίο διαφωνούν όλοι οι πιστωτές (Ευρωπαίοι και ΔΝΤ) όπως και οι μνημονιακοί παλιάς και νέας κοπής (ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ), ενώ μπορεί να ενώσει το λαό!

Το άρθρο δημοσιεύθηκε πρώτη φορά στην ιστοσελίδα kommon.gr

 

Έξοδος από το ευρώ και τη λιτότητα (Πριν, 26/7/2015)

Δυσφήμιση της ρήξης με τους δανειστές

ΡΕΛΑΝΣ ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑ

Στην αντεπίθεση πέρασε η κυβέρνηση προσπαθώντας να νομιμοποιήσει την υποταγή της στις πιέσεις των πιστωτών, εμφανίζοντας την συμφωνία που υπέγραψε στις 13 Ιουλίου ως την μοναδική συμφέρουσα επιλογή για τα λαϊκά συμφέροντα.

ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΒΑΤΙΚΙΩΤΗΣ

Σε αυτή την κατεύθυνση ο ίδιος ο πρωθυπουργός Αλ. Τσίπρας επιχείρησε να δυσφημίσει και να συκοφαντήσει την υπαρκτή δυνατότητα της ρήξης ταυτίζοντάς την με το σχέδιο του γερμανού υπουργού Οικονομικών Β. Σόιμπλε, όπως είχε κατατεθεί στις 10 Ιουλίου 2015. Την Τρίτη συγκεκριμένα, επιτέθηκε στον Π. Λαφαζάνη και τον Γ. Βαρουφάκη κατηγορώντάς τους ότι αναζήτησαν ένα αριστερό σχέδιο στο σχέδιο Σόιμπλε, για πρόθεση αρπαγής του νομισματικού αποθέματος από την Τράπεζα της Ελλάδας και για σχέδιο απόδοσης μέρους της σύνταξης σε υποσχετικές (IOU).

Το φάντασμα των υποσχετικών δε ήταν παρά το προπέτασμα καπνού για να κρύψει ο Αλ. Τσίπρας την μείωση που θα δουν στις συντάξεις τους 2,6 εκ. συνταξιούχοι λόγω της αύξησης της ονομαστικής εισφοράς ασθένειας στο 6% από 4% στις κύριες και από 0% στις επικουρικές συντάξεις, ενώ η πραγματική μείωση θα είναι πολύ μεγαλύτερη. Η μείωση αν και θα επιβληθεί αναδρομικά, θα φανεί στις συντάξεις τον Σεπτέμβριο, οπότε και θα έχει οριστικοποιηθεί το νέο ασφαλιστικό, που θα ανακοινωθεί είτε αρχές Αυγούστου πριν δηλαδή τη νέα συμφωνία και στο πλαίσιο των προκαταρκτικών δράσεων όπως ορίζει με σαφήνεια η συμφωνία της 12^ης Ιουλίου, ή μετά την υπογραφή της στο πλαίσιο του νέου μνημονίου που θα συνοδεύσει τη νέα δανειακή συμφωνία ύψους 82-86 δισ. ευρώ. Για τους συνταξιούχους επομένως, ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι ο Αλ. Τσίπρας που πήρε επάξια τη σκυτάλη από τους προκατόχους του επιβάλλοντας μια νέα μείωση στις συντάξεις, η οποία μάλιστα πλήττει και τους χαμηλοσυνταξιούχους. Όχι οι υποσχετικές.

Σε ό,τι αφορά τα νομισματικά αποθέματα ύψους 22 δισ. ευρώ που αποκάλυψε ο Π. Λαφαζάνης ότι διαθέτει η Τράπεζα της Ελλάδας για περίπτωση έκτακτης ανάγκης, δεν υπήρξε καμία διάψευση εκ μέρους της κεντρικής τράπεζας. Επομένως αυτό το απόθεμα υφίσταται και κάλλιστα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να καλύψει τις βραχυπρόθεσμες ανάγκες νομισματικής κυκλοφορίας σε περίπτωση εξόδου από το ευρώ. Άμεσα, το ερώτημα που γεννιέται είναι γιατί αυτό το απόθεμα δεν αξιοποιήθηκε, δηλαδή δε ρίχτηκε στην αγορά έτσι ώστε να αποτραπούν τα όρια στις τραπεζικές αναλήψεις κι η κυβέρνηση να ξεφύγει από τον θανάσιμο εναγκαλισμό της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας που αρνιόταν πεισματικά να απελευθερώσει ρευστότητα μέσω του έκτακτου μηχανισμού (ELA), κρατώντας τον σε πολύ πιο χαμηλά επίπεδα από το 2012, όπως φαίνεται στο διάγραμμα που παραθέτουμε κι έτσι πίεζε την κυβέρνηση να υποκύψει στα τελεσίγραφα… Επομένως οι κατηγορίες περί ριφιφί στην κεντρική τράπεζα προς την Αριστερή Πλατφόρμα επιχείρησαν να καλύψουν την απροθυμία της κυβέρνησης να αξιοποιήσει υπαρκτές δυνατότητες ακύρωσης των εκβιασμών των πιστωτών.

Η έξοδος από το ευρώ όπως την προτείνει ο Σόιμπλε πιο πολλά κοινά στοιχεία έχει με την γραμμή Μέρκελ και Τσίπρα που καταλήγουν «πάση θυσία στο ευρώ», παρά με τη ριζοσπαστική γραμμή εξόδου από το ευρώ, που αντιμετωπίζει τη νομισματική ανεξαρτησία ως αναγκαίο μέσο για την ανατροπή της πολιτικής της λιτότητας και τον τερματισμό των νεοαποικιακών πολιτικών.

Η έκδοση υποσχετικών που προτείνει ο Σόιμπλε άρρηκτα συνδεδεμένη με την αποπληρωμή του χρέους

Προς άγρα εντυπώσεων και μόνο ήταν, επίσης, η προσπάθεια του Αλ. Τσίπρα να ταυτίσει τον Π. Λαφαζάνη και μέσω αυτού κάθε εναλλακτικής αριστερής ρήξης απέναντι στους πιστωτές, με τον Γ. Βαρουφάκη, καθώς ο πρώην υπουργός Οικονομικών μπορεί να μην υπέγραψε την εξευτελιστική συμφωνία της 13^ης Ιουλίου (που φέρει ημερομηνία 12 Ιουλίου), αναλαμβάνει ωστόσο ακέραια την ευθύνη για σειρά ενεργειών που οδήγησαν στην τελική υποταγή στους πιστωτές: Από τη συμφωνία της 20^ης Φεβρουαρίου στο πλαίσιο της Ευρωομάδας όπου υπήρχε η σαφής δέσμευση για αποπληρωμή «πλήρως και εγκαίρως» όλων των χρηματοοικονομικών υποχρεώσεων της Ελλάδας – δήλωση που ισοδυναμεί με αναγνώριση του χρέους, μέχρι την πληρωμή όλων των υποχρεώσεων προς τους δανειστές το τελευταίο πεντάμηνο που οδήγησε ακόμη και στην Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου με την οποία επιχειρήθηκε να δεσμευθούν τα ρευστά διαθέσιμα εκατοντάδων οργανισμών του δημοσίου, για να πληρωθεί το ΔΝΤ.

Το πλέον αναληθές και προβοκατόρικο ωστόσο επιχείρημα αφορά την ταύτιση του σχεδίου του Σόιμπλε για έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ, με τη ριζοσπαστική πρόταση ρήξης που περιλαμβάνει την έξοδο από το ευρώ, ως μέσο προφανώς για την ανατροπή της λιτότητας κι όχι ως αυτοσκοπό.

Το σχέδιο του Σόιμπλε δεν αποτελεί αυτή τη στιγμή την κυρίαρχη γραμμή του γερμανικού ιμπεριαλισμού που εκπροσωπείται από την πιο (επιφανειακά) συναινετική και μετριοπαθή γραμμή της Μέρκελ. Εκφράζει ωστόσο μια πιο επιθετική γραμμή διαχείρισης της κρίσης που προκρίνει τη φυγή προς τα εμπρός με την δημιουργία γύρω από τη Γερμανία μιας πειθαρχημένης ομοσπονδίας του ευρώ. Είναι ένα σχέδιο που εκ των πραγμάτων κατακερματίζει την ΕΕ και τη ευρωζώνη που ξέρουμε κι έχει περιέλθει σε γνώση της κυβέρνησης μέσω των συνομιλητών του γερμανού υπουργού Οικονομικών. Ο ίδιος μάλιστα στις συζητήσεις του δεν έχει διστάσει να κατηγορήσει την Μέρκελ για έλλειψη οράματος, χαρακτηρίζοντάς την απαξιωτικά γραμματέα νεολαίας επαρχιακής οργάνωσης του κομμουνιστικού κόμματος της Ανατολικής Γερμανίας…

Το σημαντικότερο ωστόσο, για να κατανοήσουμε τα σχέδια που καταστρώνονται, είναι ότι όλα τα προηγούμενα χρόνια το ευρωπαϊκό κεφάλαιο κι ειδικότερα το ιδιωτικό χρηματοπιστωτικό, προετοιμάστηκε ώστε μια πιθανή έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ να μην έχει σοβαρές συνέπειες για τον ευρωπαϊκό καπιταλισμό, όπως θα είχε αν συνέβαινε το 2009. Φαίνεται χαρακτηριστικά στο διάγραμμα που παραθέτουμε απ’ όπου φαίνεται ότι η έκθεση των γερμανικών, γαλλικών, ιταλικών, ισπανικών και ολλανδικών τραπεζών στην Ελλάδα από 144,1 δισ. δολ. το 2009 έχει μειωθεί κατά 87,5%(!) σε 17,99 δισ. δολ. Ουσιαστικά έχουν αποκόψει την Ελλάδα από τις ενοποιημένες αγορές κεφαλαίου, προκρίνοντας προφανώς άλλες μορφές ενσωμάτωσης της στον καπιταλισμό, μικρότερου κινδύνου.

Η πρόταση του Σόιμπλε όπως κατατέθηκε γραπτά κι όπως έχει διατυπωθεί πιο αναλυτικά δημόσια από ακραίους νεοφιλελεύθερους Γερμανούς (όπως ο Χανς Βέρνερ Ζιν επικεφαλής του γερμανικού οικονομικού Ινστιτούτου Ifo) στην πλήρη της ανάπτυξη περιλαμβάνει τα εξής: Πρώτο, προσωρινή έξοδο από την ευρωζώνη κι όχι μόνιμη αποβολή, δεύτερο παραμονή στην ΕΕ, τρίτο αποπληρωμή του χρέους και τέταρτο έκδοση υποσχετικών για εσωτερικές πληρωμές. Είναι ένα σύνολο προτάσεων που παρά την φαινομενική τους ομοιότητα με τη ριζοσπαστική πρόταση εξόδου από το ευρώ, βαθαίνουν και διαιωνίζουν και δεν ακυρώνουν τις συνέπειες από την παραμονή στη ευρωζώνη.

Συγκεκριμένα, η κατά Σόιμπλε έξοδος από την ευρωζώνη δεν ισοδυναμεί με πλήρη ανάκτηση της νομισματικής κυριαρχίας, δηλαδή με την ελευθερία της Ελλάδας να επιβάλλει όποια συναλλαγματική ισοτιμία επιθυμεί στο νέο της νόμισμα (διατηρώντας ακόμη και το δικαίωμα των ανταγωνιστικών υποτιμήσεων) και να καθορίζει ελεύθερα την ποσότητα χρήματος που θα κυκλοφορεί και τα βασικά επιτόκια. Για να αποφευχθεί ένα τέτοιο ενδεχόμενο, που θα αμφισβητούσε τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της Γερμανίας στο πλαίσιο του ανταγωνισμού της με άλλα κεφάλαια, έχει προταθεί η επαναφορά του Μηχανισμού Συναλλαγματικών Ισοτιμιών που προετοίμασε την εισαγωγή του ευρώ. Πρόκειται για έναν περιθώριο διακυμάνσεων, ενδεικτικού εύρους ±2,5%, που έχει επιτυχημένα χαρακτηριστεί «φίδι μέσα στο τούνελ». Η πειθάρχηση της νομισματικής πολιτικής θα επιτυγχάνεται μέσα από την προσδοκία της επιστροφής στο ευρώ, καθώς κάθε προσπάθεια υποτίμησης άνω του επιτρεπτού ορίου θα σημαίνει την ακύρωση του σχεδίου επανένταξης.

Ο σημαντικότερος ωστόσο μηχανισμός πειθάρχησης θα είναι ο δημοσιονομικός και θα υλοποιείται μέσω της παραμονής στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όρος που αναφέρεται ρητά στις προτάσεις του Σόιμπλε. Σε αυτό το πλαίσιο η λιτότητα θα είναι δεδομένη και θα υλοποιείται μέσω των προβλέψεων του Δημοσιονομικού Συμφώνου: Εαρινό εξάμηνο, ισοσκελισμένοι προϋπολογισμοί και πολλά ακόμη μέτρα θα αποδειχθούν πολύ σύντομα εξ ίσου αποτελεσματικά στον αποκλεισμό κάθε ίχνους αναδιανεμητικής πολιτικής για τις 9 χώρες της ΕΕ που δεν ανήκουν στην ευρωζώνη, με τους εκβιασμούς της ΕΚΤ.

Το βασικότερο μέλημα ωστόσο της σκληρής γερμανικής γραμμής αφορά την αποπληρωμή του δημόσιου χρέους κι αυτό το στόχο έρχεται να εξυπηρετήσει η πρόταση έκδοσης υποσχετικών. Τα υποκατάστατα χρήματος εμφανίζονται ως μονόδρομος λόγω μιας διπλής πίεσης: της προτεραιότητας που έχει η εξυπηρέτηση των δανειακών αναγκών από την μια, με αποτέλεσμα τα ευρώ να πηγαίνουν πρώτα και κύρια στο ΔΝΤ, την ΕΚΤ και για πληρωμή των τόκων, και από την άλλη, της ασφυκτικά περιορισμένης νομισματικής βάσης, με αποτέλεσμα να μην αρκεί για την κάλυψη των εσωτερικών αναγκών στις καθημερινές συναλλαγές. Επομένως, οι υποσχετικές του Σόιμπλε συνδέονται άρρηκτα με την αποπληρωμή του χρέους και τη διευκολύνουν. Ακόμη κι όταν επικαλούνται μια αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους που και πάλι δεν θα περιλαμβάνει μονομερείς ενέργειες, αλλά όπως έγινε το 2012 κι αυτή η αναδιάρθρωση του χρέους θα σχεδιαστεί και θα υλοποιηθεί από τους πιστωτές.

Από την άλλη, σχέδια έκδοσης υποσχετικών που κατατέθηκαν ως λύση ανάγκης για να διευκολυνθούν οι συναλλαγές μέχρι να εκδοθεί το καινούργιο νόμισμα δεν μπορούν να ταυτίζονται με την πρόταση Σόιμπλε, τζογάροντας στη φαινομενική τους ομοιότητα, γιατί εξυπηρετούν ένα σχέδιο ρήξης, κι όχι διασφάλισης της σημερινής καταστρεπτικής πολιτικής. Διατρέχοντας εξ αρχής αυτά τα σχέδια τον κίνδυνο διασυρμού τους, λόγω της ομοιότητάς τους με ομόηχες προτάσεις που κατατέθηκαν όχι μόνο από το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών αλλά και από τις Βρυξέλλες, δεν μπορούν να διασφαλίσουν ότι η βραχυπρόθεσμη περίοδος της κυκλοφορίας τους δεν θα εξελιχθεί σε χάος, δημιουργώντας ένα νομισματικό απαρτχάιντ, μικρής έστω διάρκειας, μεταξύ όσων θα έχουν ευρώ και θα συνεχίσουν να πραγματοποιούν συναλλαγές με αυτά από την μια κι όσων θα περιμένουν τα μαγικά χαρτάκια του μισθού ή της σύνταξής τους, επιχειρώντας στη συνέχεια να ικανοποιήσουν με τη βοήθειά τους τις καταναλωτικές ανάγκες τους.

Μια ρεαλιστική λύση για να ξεπεραστεί το πρόβλημα των μέσων συναλλαγής μέχρι να εκδοθεί το νέο νόμισμα θα ήταν η έκδοση καρτών για όλους τους πολίτες από το υπουργείο Οικονομικών, στη βάση του ΑΦΜ, που θα ακολουθούταν από μια φαστ τρακ διαδικασία υποκατάστασης των συναλλαγών με ρευστό σε συναλλαγές με την βοήθεια ηλεκτρονικού χρήματος.

Η έξοδος επομένως από το ευρώ όπως την υπερασπίζεται ο Σόιμπλε κι άλλα τμήματα του ευρωπαϊκού κεφαλαίου που προκρίνουν την επιτάχυνση των διαδικασιών αναμόρφωσης της ευρωζώνης στη βάση των νέων δεδομένων  που δημιούργησε η κρίση χρέους, κόβοντας και πετώντας με λίγα λόγια τα ξερά κλαδιά, πιο πολλά κοινά στοιχεία έχει με την γραμμή Μέρκελ και Τσίπρα που καταλήγουν «πάση θυσία στο ευρώ», παρά με τη ριζοσπαστική γραμμή εξόδου από το ευρώ, που αντιμετωπίζει τη νομισματική ανεξαρτησία ως αναγκαίο μέσο για την ανατροπή της πολιτικής της λιτότητας και τον τερματισμό των νεοαποικιακών πολιτικών.

Όρκοι πίστης στο ευρώ από ΣΥΡΙΖΑ και ΚΚΕ

ΤΟ ΚΟΙΝΟ ΝΟΜΙΣΜΑ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΕΠΙΛΟΓΗ ΤΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ

Η επικράτηση της «ήπιας» γραμμής της Μέρκελ, σε ό,τι αφορά την θέση της Ελλάδας στο ευρώ, δεν σημαίνει ότι η απειλή αποσύρεται από το τραπέζι. Ήδη, από την Παρασκευή αυξάνονται οι πιέσεις για ένα νέο τρίτο, πακέτο μέτρων που θα ψηφισθεί τις επόμενες μέρες ώστε να δοθεί το νέο δάνειο – γέφυρα για να καλυφθούν οι χρηματοδοτικές ανάγκες του επόμενου διαστήματος, υπό την ίδια γνωστή απειλή. Το δεύτερο δάνειο – γέφυρα θα χρειαστεί σε εκείνη την περίπτωση που οι διαπραγματεύσεις δεν πρόκειται να ολοκληρωθούν εντός του Αυγούστου, οπότε δε θα έχει εκταμιευθεί το δάνειο,  και θα πρέπει «πλήρως και εγκαίρως» να πληρωθούν τα χρέη. Οι δανειακές υποχρεώσεις που πρέπει να πληρωθούν τον Αύγουστο αφορούν 188 εκ. ευρώ στο ΔΝΤ 3,4 δισ. και στην ΕΚΤ, ενώ τον Σεπτέμβρη πρέπει να πληρωθούν 1,56 δισ. ευρώ στο ΔΝΤ.

Η έξοδος από το ευρώ θα επανέρχεται ξανά και ξανά ως απειλή, νομιμοποιώντας τους χειρότερους εκβιασμούς κι εξασφαλίζοντας τις πιο εξευτελιστικές υποχωρήσεις από τη μεριά της κυβέρνησης (όπως για παράδειγμα την πρόσκληση στο ΔΝΤ να συμμετέχει στο νέο δάνειο ή την επάνοδο της τρόικας στην Αθήνα, σε επαυξημένη έκδοση, υπό τη μορφή κουαρτέτου), όσο στο πλαίσιο της Αριστεράς θα συνεχίσει να είναι μια απαγορευμένη συζήτηση, που νομιμοποιεί τις αστικές θέσεις των ηγεσιών. Κι εδώ οι ευθύνες του ΣΥΡΙΖΑ και του ΚΚΕ είναι τεράστιες και ιστορικές. Εκκινώντας από διαφορετικές αφετηρίες το κάθε κόμμα (την δογματική και ανιστόρητη ευρωλαγνεία ο ΣΥΡΙΖΑ και την μετάθεση στο απώτερο μέλλον κάθε άμεσου αιτήματος που μπορεί να βελτιώσει την θέση των εργαζομένων και να προκαλέσει ρήξεις στην αστική κυριαρχία σήμερα το ΚΚΕ) και τα δύο κόμματα της παραδοσιακής Αριστεράς δίνουν όρκο πίστης στο ευρώ και καταγγέλλουν τη δραχμή επιδιώκοντας συμμαχίες με τα πιο συντηρητικά και κυρίως μικροαστικά τμήματα της κοινωνίας, που συνεχίζουν να θεωρούν το ενιαίο νόμισμα ως όχημα κοινωνικής ανόδου. Κυρίως όμως ΣΥΡΙΖΑ και ΚΚΕ δίνοντας όρκους αιώνιας πίστη στο ευρώ, κλείνουν το μάτι στην αστική τάξη που όχι απλά τάσσεται με το κοινό νόμισμα, αλλά έχει αναγορεύσει την υπεράσπισή του σε κόκκινη γραμμή που χωρίζει εχθρούς και φίλους…

ΠΡΩΤΟ ΔΑΝΕΙΟ ΓΕΦΥΡΑ: Όπως ήρθαν τα 7,16 δισ. ευρώ, έτσι έφυγαν

ΚΙΝΔΥΝΕΥΟΥΝ ΟΙ ΤΡΑΠΕΖΕΣ!

Τη Δευτέρα 20 Ιουλίου απελευθερώθηκε το πρώτο δάνειο – γέφυρα προς την Ελλάδα, ύψους 7,16 δισ. ευρώ, από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Χρηματοπιστωτικής Σταθεροποίησης (EFSM). Όλο όμως σχεδόν το ποσό επιστράφηκε στους πιστωτές! Ειδικότερα, 3,5 δισ. ευρώ δόθηκαν στην ΕΚΤ για την αποπληρωμή ομολόγων, 2 δισ. για την εξόφληση δόσεων προς το ΔΝΤ που εκκρεμούσαν από τον Ιούνιο και 900 εκ. ευρώ για τόκους του μηνός Ιουλίου. Στην Ελλάδα αν κάτι έμεινε το πρώτο πακέτο αντιλαϊκών μέτρων που ψηφίστηκε στις 15 και 22 Ιουλίου! Με άλλα λόγια, για να μας βοηθήσουν να πληρώσουμε τους πιστωτές δεχθήκαμε: να ακριβύνουν χιλιάδες προϊόντα που πλέον θα επιβαρύνονται με ΦΠΑ 23%, να τους χαρίσουμε τη στατιστική υπηρεσία που θα γεμίσει με …Γεωργίου, να υιοθετήσουμε έναν κώδικα πολιτικής δικονομίας που μόλις τον Δεκέμβρη του 2014 είχαν απορρίψει όλοι οι δικηγόροι της Ελλάδας και να ενσωματώσουμε την οδηγία «για την εξυγίανση», υποτίθεται, των τραπεζών που επί της ουσίας ακυρώνει τη δυνατότητα του δημοσίου να ασκήσει τα πλειοψηφικά του δικαιώματα στις συστημικές τράπεζες. Κι ο νόμος μάλιστα ψηφίσθηκε ενώ πληθαίνουν οι ενδείξεις ότι οι συστημικές τράπεζες δεν πρόκειται να σωθούν ούτε με τα 25 δις. που θα λάβουν  για ανακεφαλαιοποίηση συν τα 7,7 δισ. για «μαξιλάρι ρευστού» από το νέο δάνειο. Τροχιοδεικτικές βολές ενδέχεται να αποδειχθούν τόσο η άρον – άρον πώληση τραπεζικών θυγατρικών στο εξωτερικό, όπως έκανε η Άλφαμπανκ με τα υποκαταστήματά της στη Βουλγαρία τα οποία πούλησε στην Γιούρομπανκ έναντι 1 ευρώ, όπως κι η φημολογούμενη πώληση των καταστημάτων στην Κύπρο, όσο και δηλώσεις γερμανών αξιωματούχων, όπως του εκπροσώπου της Γερμανίας στην Τραπεζική Εποπτεία της ΕΚΤ, που σε συνέντευξή του έθεσε το ερώτημα «κατά πόσο οι τέσσερις μεγάλες ελληνικές τράπεζες είναι μακροπρόθεσμα βιώσιμες». Η απάντηση κατά το πιθανότερο σενάριο θα δοθεί το φθινόπωρο, όταν θα δημοσιευθούν τα αποτελέσματα των τεστ αντοχής που σύντομα θα ξεκινήσει η ΕΚΤ.

Πολύ πιο σύντομα ωστόσο θα δοθεί και στη δημοσιότητα το νέο Μνημόνιο, που θα συνοδεύσει την δανειακή. Παραμένοντας ακόμη ανοιχτό κατά πόσο τα επώδυνα μέτρα για την κατάργηση των πρόωρων συντάξεων και την υπερφορολόγηση των αγροτών (τα οποία με βάση το κείμενο της 12^ης Ιουλίου έπρεπε ήδη να είχαν ψηφιστεί) θα ψηφισθούν τελικά αρχές Αυγούστου, πριν δηλαδή τη νέα συμφωνία ή αν θα συμπεριλαμβάνονται σε αυτήν, το σίγουρο είναι πως το νέο Μνημόνιο θα περιλαμβάνει νέα αντιλαϊκά μέτρα. Θα είναι μια επώδυνη συμφωνία που θα τσακίσει για μια ακόμη φορά το λαϊκό εισόδημα, σε όφελος του κεφαλαίου.

Οι πιστωτές κρατώντας στα χέρια τους την δέσμευση του Τσίπρα ό,τι θα συμφωνήσει να υπογράψουν ό,τι κι αν του δώσουν διαμορφώνουν καθημερινά ένα κλίμα αισιοδοξίας, προσπαθώντας να πείσουν την κοινωνία πως τα δύσκολα είναι πίσω μας, στην «εποχή των αμφιβολιών». Εκεί αποσκοπούν οι (αδιανόητοι πριν λίγο καιρό) διθύραμβοι στο πρόσωπο του Τσίπρα από τις σημαντικότερες γερμανικές, αμερικανικές κι ελληνικές εφημερίδες μέχρι και την Αυριανή. Κι ο εκλογικός σχεδιασμός της κυβέρνησης τους πιστωτές εξυπηρετεί πριν απ’ όλα, μια και ο χρόνος που προκρίνεται θα είναι μετά την υπογραφή της νέας συμφωνίας και πριν αρχίσουν τα νέα αντιλαϊκά μέτρα να έχουν επιπτώσεις στην καθημερινή ζωή των ανθρώπων. Ας μην ξεχνάει όμως το Μαξίμου πως αντίστοιχα βαθυστόχαστα σενάρια έκανε και το ΠΑΣΟΚ κι η ΝΔ, μέχρι που τα σάρωσε η λαϊκή αγανάκτηση…

Μειώσεις σε συντάξεις απαιτούν οι δανειστές (Πριν, 19 Απριλίου 2015)

Με επίθεση απ’ όλα τα μέτωπα συνεχίστηκαν οι διαπραγματεύσεις της κυβέρνησης με τους δανειστές την εβδομάδα που πέρασε, ενώ αδύνατο πλέον θεωρείται και το ενδεχόμενο της συμφωνίας, που θα απελευθέρωνε την δόση των 7,2 δισ. ευρώ, στη συνεδρίαση του συμβουλίου υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης στη Ρίγα της Λετονίας, στις 24 Απριλίου.

ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΒΑΤΙΚΙΩΤΗΣ

Οι πιέσεις που ξεκίνησαν από τους Ευρωπαίους, με τον γερμανό υπουργό Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε να σέρνει τον χορό, και συνεχίστηκαν με την υποβάθμιση της πιστοληπτικής αξιολόγησης της Ελλάδας από τον οίκο αξιολόγησης  Στάνταρ & Πουρς, ολοκληρώθηκαν από την αμερικανική πολιτική ηγεσία που κάλεσε ευθέως την κυβέρνηση να υιοθετήσει αντεργατικές μεταρρυθμίσεις! Χωρίς περιστροφές ο αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα σε συνέντευξη που έδωσε προχθές Παρασκευή με τον ιταλό πρωθυπουργό Ματέο Ρέντσι τόνισε ότι «οι Έλληνες πρέπει να κάνουν ευέλικτη την αγορά εργασίας», δείχνοντας μάλιστα ως πρότυπο τον ιταλό πρωθυπουργό! Η ευθεία παρέμβαση των ΗΠΑ στο αδιέξοδο που έχει εμφανιστεί στις διαπραγματεύσεις φέρνει στην επιφάνεια και το επίδικο των αντιπαραθέσεων, με τους πιστωτές να πιέζουν για την εφαρμογή αντιλαϊκών μέτρων που δεν έχουν καμία σχέση με την δημοσιονομική ισορροπία και τα δημόσια έσοδα.

Το ίδιο φάνηκε κι από την παρέμβαση του γερμανού υπουργού, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε που κατηγόρησε την ελληνική κυβέρνηση ότι κατέστρεψε όλη την πρόοδο που είχε συντελεστεί μέχρι σήμερα. Τα στοιχεία ωστόσο τον διαψεύδουν! Με βάση ανακοινώσεις της ελληνικής στατιστικής υπηρεσίας, το 2014, όταν δηλαδή στην κυβέρνηση ήταν η μαριονέτα των πιστωτών, Αντώνης Σαμαράς, έκλεισε με πρωτογενές πλεόνασμα μόλις 0,4% όταν η δέσμευση ήταν για 1,5%. Επίσης, τα έσοδα της γενικής κυβέρνησης έφτασαν τα 82 δισ. ευρώ (45,8% του ΑΕΠ), όταν στο τέλος του 2013 ανήλθαν στα 87,1 δισ. (47,8% του ΑΕΠ). Πιστός ο Σόιμπλε στην απόφασή τους να θυσιαστούν τα δημοσιονομικά μεγέθη στον βωμό των αντεργατικών μεταρρυθμίσεων (στο πλαίσιο της οποίας απόφασης το δημόσιο χρέος έκλεισε το 2014 στο 177% του ΑΕΠ) έκανε το άσπρο μαύρο, εμφανίζοντας την παταγώδη αποτυχία του Σαμαρά ακόμη και να πετύχει ό,τι έγινε ένα χρόνο πριν, ως επιτυχία.

Στόχος των «θεσμών», δηλαδή ΕΕ και ΔΝΤ, πέρα από την εφαρμογή αντεργατικών μεταρρυθμίσεων είναι κι ένα νέο αντιασφαλιστικό τερατούργημα, που θα μειώσει τις συντάξεις. Θεωρώντας ως αιτία πολέμου οι πιστωτές την κατάργηση της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος από την ελληνική κυβέρνηση αυτό που ζητούν είναι την μείωση του δημοσιονομικού βάρους που προκαλεί το ασφαλιστικό σύστημα. Σε αυτή την κατεύθυνση αξιοποιούν πρόσφατα στοιχεία της Γιούροστατ, βάσει των οποίων η Ελλάδα το 2012 είχε το ρεκόρ των συνταξιοδοτικών δαπανών ως ποσοστό του ΑΕΠ (17,5%), με την δεύτερη θέση να ανήκει στην Ιταλία (16,5%) και την τρίτη στην Γαλλία (15,5%). Ο συγκεκριμένος δείκτης ωστόσο δεν είναι αξιόπιστος λόγω της κατακρήμνισης (εξ αιτίας των Μνημονίων) του ελληνικού ΑΕΠ την συγκεκριμένη χρονιά, που ως αποτέλεσμα έχει να υπερδιογκώνεται με πλαστό τρόπο ο αριθμητής: οι συντάξεις ως ποσοστό. Αν εξετάζαμε τις συνταξιοδοτικές δαπάνες ως ποσοστό του δυνητικού ΑΕΠ (δηλαδή του παραγόμενου προϊόντος σε συνθήκες πλήρους ή σχεδόν πλήρους απασχόλησης των συντελεστών), όπως έκανε η εφημερίδα Γουόλ Στριτ Τζέρναλ στις 27 Φεβρουαρίου 2015 (εδώ το σχετικό δημοσίευμα), τότε οι ελληνικές επιδόσεις θα μειώνονταν αισθητά φτάνοντας στο 15%, ενώ τα πρωτεία θα κρατούσε η Ιταλία. Το ελληνικό ασφαλιστικό σύστημα αντιμετωπίζεται στις πραγματικές του διαστάσεις αν δούμε τρία άλλα μεγέθη: τι ύψους συντάξεις παίρνουν οι συνταξιούχοι κι επίσης σε συγκριτική βάση ποιο είναι το ποσοστό αναπλήρωσης και η συνταξιοδοτική δαπάνη κατά κάτοικο.

Πρώτο, με βάση τα πιο πρόσφατα στοιχεία του Ενιαίου Συστήματος Ελέγχου Πληρωμών και Συντάξεων «Ήλιος», του υπουργείου Εργασίας Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας που αφορούν τον Ιανουάριο του 2015 (εδώ η σχετική έκθεση) το μέσο εισόδημα (προ φόρων και κρατήσεων) των 2.023.616 συνταξιούχων γήρατος (σε ένα σύνολο συνταξιούχων 2.654.198) ανερχόταν σε 956,83 ευρώ. Οι μισοί δε απ’ αυτούς τους συνταξιούχους (1.011.781 άτομα) έπαιρναν σύνταξη κάτω από 800 ευρώ! Ό,τι και να λένε οι στατιστικές, όταν οι μισοί συνταξιούχοι πρέπει να επιβιώσουν τον μήνα με λιγότερα από 800 ευρώ, είναι εμφανές ότι μόνο ως ανέκδοτο μπορεί το ασφαλιστικό σύστημα να χαρακτηριστεί όχι απλώς γενναιόδωρο, αλλά κι ως το πιο γενναιόδωρο της Ευρώπης. Δεύτερο, με βάση την έκθεση του ΟΟΣΑ (εδώ η σχετική έκθεση), Pensions at a glance 2013 (Συντάξεις με μια ματιά 2013), όπου αναφέρεται πως για το 2013 οι συνταξιοδοτικές δαπάνες στην Ελλάδα μειώθηκαν στο 13% του ΑΕΠ, το ποσοστό αναπλήρωσης στην Ελλάδα ανέρχεται σε 53,9% όταν ο μέσος όρος του ΟΟΣΑ ήταν 54,4%. Στην Ελλάδα επομένως οι συντάξεις ήταν χαμηλότερες των (ήδη σχετικά χαμηλών) μισθών σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες. Τρίτο, εξετάζοντας την συνταξιοδοτική δαπάνη κατά κάτοικο, όπως παρατίθεται στον διπλανό πίνακα, βλέπουμε ότι στην Ελλάδα (που ενώ ήταν σταθερή μέχρι και το 2011 αυξάνεται απότομα το 2012 λόγω του μαζικού κύματος πρόωρων συνταξιοδοτήσεων) οι δαπάνες για συντάξεις γήρατος ανέρχονται στο 72% του μέσου όρου της ΕΕ των 28 (2.241,31 ευρώ) και στο 65% του μέσου όρου της ευρωζώνης των 18 (2.472,02 ευρώ). Στην βάση των παραπάνω, και προς διάψευση των εντυπώσεων που δημιουργούνται για «καλοπληρωμένους συνταξιούχους», χρειάζεται να αναφερθεί πως ο κίνδυνος φτώχειας στην Ελλάδα μεταξύ των συνταξιούχων φτάνει στο 15%, όταν ο μέσος όρος της ευρωζώνης ανέρχεται στο 13%! Οι συνταξιούχοι της Ελλάδας επομένως, μιας χώρας που υποτίθεται πως κρατάει τα σκήπτρα στις συνταξιοδοτικές δαπάνες, βρίσκονται πιο κοντά στη φτώχεια απ’ τον μέσο συνταξιούχο της ευρωζώνης…

Σε σενάρια διπλού νομίσματος οδηγεί η εξυπηρέτηση του χρέους προς το ΔΝΤ

Με ποιοτικούς όρους, το πρόβλημα των «πολλών συνταξιούχων της Ελλάδας» είναι επίσης η άλλη όψη ταξικών πολιτικών που εφαρμόστηκαν τα προηγούμενα χρόνια και φόρτωναν στα ασφαλιστικά ταμεία το κόστος των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων. Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι τράπεζες που μόλις τα προηγούμενα χρόνια οδήγησαν σε «εθελούσια έξοδο» 15.000 υπαλλήλους, χωρίς ποτέ να καταβάλουν το σχετικό κόστος στα ταμεία, εν προκειμένω το Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης, με τη διοίκηση της Άλφα Μπανκ να πρωτοστατεί στη στάση πληρωμών. Ταυτόχρονα, οι μύδροι που εξαπολύει από το οικονομικό της δελτίο στις υψηλές συνταξιοδοτικές δαπάνες φτάνουν την υποκρισία στο έσχατο της όριο… Καλύτερη εικόνα των ιδιομορφιών του ελληνικού ασφαλιστικού συστήματος αποκτούμε αν δούμε επίσης τις συνταξιοδοτικές δαπάνες στους συνταξιούχους άνω των 65 ετών. Στη σχετική κατάταξη η Ελλάδα καταλαμβάνει την 10^η θέση. Μετά από Λουξεμβούργο, Αυστρία, Ολλανδία, Γαλλία, Φινλανδία, Βέλγιο, Ιρλανδία, Ιταλία και Γερμανία. Κάτω δε και από τον μέσο όρο της ευρωζώνης. Με αυτό το φίλτρο δεν απομονώνονται μόνο οι πρόωρες συνταξιοδοτήσεις, αλλά επιπλέον αναδεικνύεται το δημογραφικό πρόβλημα της Ελλάδας όπως αποτυπώνεται στο ασυνήθιστα υψηλό για τα ευρωπαϊκά δεδομένα ποσοστό (20%) του πληθυσμού που είναι άνω των 65 ετών κι εξηγεί πως εν τέλει το πρόβλημα δεν είναι οι πολλοί συνταξιούχοι, αλλά οι …λίγοι εργαζόμενοι. Παραμόρφωση που οδηγήθηκε σε παροξυσμό με τις πολιτικές των Μνημονίων από το 2010 και μετά.

Η ελληνική κυβέρνηση, εν κατακλείδι, έχει σοβαρότατους λόγους να συνεχίσει να επιμένει πως το ασφαλιστικό σύστημα δεν επιδέχεται καμιάς συντηρητικής αναμόρφωσης. Το αν θα φανεί μέχρι τέλους συνεπής είναι φυσικά άλλο θέμα. Η απροθυμία της μέχρι στιγμής να διακόψει τις διαπραγματεύσεις, όταν το αδιέξοδο είναι πασιφανές, και να προχωρήσει σε στάση πληρωμών πρώτα και κύρια στο ΔΝΤ προοιωνίζεται μια ατιμωτική συμφωνία με τους δανειστές. ΕΕ και ΔΝΤ από την άλλη την ίδια στιγμή που τα έχουν …στυλώσει ανοίγουν την στρόφιγγα της έκτακτης χρηματοδότησης μέσω ELA (όπως έκαναν στις 14 Απριλίου εγκρίνοντας 800 εκ. ευρώ επιπλέον) όχι μόνο για να διατηρηθεί εν ζωή το τραπεζικό σύστημα αλλά και για να φανεί πως οι υποχωρήσεις της κυβέρνησης ανταμείβονται.

Θανάσιμη απειλή ωστόσο προς τους εργαζόμενους αποτελούν τα σενάρια πληρωμής των δημοσίων υπαλλήλων με υποσχετικές (IOU) που επανέρχονται με σταθερό τρόπο. Σημείο αφετηρίας τους δεν είναι μόνο η άρνηση των δανειστών να ξεπαγώσουν τα 7,2 δις. ευρώ. Είναι επίσης κι η πρόθεση της κυβέρνησης να πληρώσει με κάθε κόστος τις δόσεις στο ΔΝΤ (746,6 εκ. στις 12 Μαΐου, 1,53 δισ. τον Ιούνιο, 448 εκ. στις 13 Ιουλίου, κοκ.) και τα ομόλογα που λήγουν η οποία προκαλεί, πρωτογενώς, το πρόβλημα. Με αυτό τον τρόπο η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ απειλεί να μετατρέψει την στάση πληρωμών των πιστωτών προς την ίδια σε στάση πληρωμών της κυβέρνησης προς τους δημόσιους υπαλλήλους, που θα πληρώσουν τον λογαριασμό. Γι’ αυτό το λόγο η άμεση κήρυξη χρεοστασίου στους δανειστές κι η μονομερή διαγραφή του χρέους αποτελούν μονόδρομο για να σωθούν τα λαϊκά εισοδήματα.

Επικοινωνιακό τρικ Σαμαρά – Βενιζέλου η αποπομπή του Θεοχάρη (Πριν, 7 Ιουνίου 2014)

Ο γενικός γραμματέας Εσόδων, Χάρης Θεοχάρης, είχε την τύχη του πρώην γραμματέα του υπουργικού συμβουλίου, Τάκη Μπαλτάκου: έπρεπε να θυσιαστεί μόνο και μόνο για να συνεχιστεί να εφαρμόζεται η ίδια πολιτική (μένοντας να αποδειχθεί κατά πόσο η καρατόμηση των γραμματέων αποτελεί προπομπό και για την κυβέρνηση του Σαμαρά). Κι όπως η αποπομπή του αντικομμουνιστή  Μπαλτάκου δεν σήμανε την αναίρεση του ακροδεξιού χαρακτήρα της εφαρμοζόμενης πολιτικής, έτσι κι η ατιμωτική εκδίωξη του Χάρη Θεοχάρη δεν σημαίνει ότι μπαίνει έστω ένα φρένο στην φοροκλοπή και την επίθεση στα εισοδήματα.

ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΒΑΤΙΚΙΩΤΗΣ

Την πολιτική αυτή γραμμή έρχεται να την εγγυηθεί η ίδια η θέση του γενικού γραμματέα εσόδων, που δημιουργήθηκε κατ’ απαίτηση των δανειστών και στη βάση των όσων προβλέπει το πλαίσιο της νέας οικονομικής διακυβέρνησης και θα καλυφθεί εντός 10 ημερών. Δεν την εγγυάται το πρόσωπο, που σε κάθε περίπτωση παραμένει αναλώσιμο και κυρίως μισητό, πληρώντας όλα τα προσόντα για να λειτουργεί σαν αποδιοπομπαίος τράγος. Ο αντιδημοκρατικός χαρακτήρας της αποστολής του Θεοχάρη εξασφαλίζεται εξ αιτίας της λεγόμενης ανεξαρτησίας που απολαμβάνει και των βασικών χαρακτηριστικών της θέσης που προβλέπει τεχνοκράτη και μη εκλεγμένο πολιτικό πρόσωπο, παρότι η θέση είναι πολιτική: Τα δημόσια έσοδα εξασφαλίζει και την εφαρμογή της οικονομικής πολιτικής εξυπηρετεί. Θέτοντας όμως ως όρο να μην προέρχεται από την επετηρίδα του υπουργείου Οικονομικών κι ούτε να επιλέγεται από την κυβέρνηση, όπως συμβαίνει με άλλους γενικούς γραμματείς υπουργείων, το μήνυμα που στέλνεται είναι ότι η συγκέντρωση των εσόδων υπερβαίνει πολιτικές αντιπαλότητες, αποτελώντας όχι μόνο κοινό σκοπό αλλά κι ανώτερη, ως προς την σημασία της, επιδίωξη. Έτσι συγκαλύπτεται και θωρακίζεται με τον καλύτερο τρόπο η ταξική φορολογική πολιτική που θα φορολογεί ακόμη και γιαπιά από τον επόμενο μήνα οπότε ξεκινά η είσπραξη του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ), την ίδια ώρα που εξακολουθεί να κάνει τα στραβά μάτια στον έλεγχο των υπεράκτιων εταιρειών του Κρανιδίου, καθυστερώντας προκλητικά τον φορολογικό τους έλεγχο… Μάλιστα δεν είδαμε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, που έσπευσε να εκφράσει την ανησυχία της για την αποπομπή του Θεοχάρη, ή την πολιτική ηγεσία του υπουργείου να εκφράζουν την δυσαρέσκειά τους για την χαρακτηριστική κωλυσιεργία που παρατηρείται στο άνοιγμα των βιβλίων των συγκεκριμένων εταιρειών, που και μόνο η λειτουργία τους έπρεπε να αποτελεί φορολογικό παράπτωμα και τεκμήριο ενοχής για τον φορολογούμενο. Το σκάνδαλο μάλιστα είναι πως αγνοείται ακόμη και κατά πόσο οι 34 υπεράκτιες εταιρείες (από ένα σύνολο 315 που βρίσκονται στο μικροσκόπιο των ελεγκτικών αρχών σε ένα ευρύτερο σύνολο 6.575 υπεράκτιων εταιρειών εκμετάλλευσης ακινήτων στο σύνολο της επικράτειας) έχουν καταβάλλει τα πρόστιμα των 40 εκ. ευρώ που τους έχουν επιβληθεί. Αν επομένως ο Θεοχάρης έπρεπε να κριθεί από τον έλεγχο των υπεράκτιων το συμπέρασμα θα ήταν να διωχθεί ως ανεπαρκής και να τιμωρηθεί μάλιστα. Το γεγονός ότι αποχωρεί περίπου σαν ήρωας με βάση τις αντιδράσεις των πιστωτών (και με τις δάφνες μάλιστα της Τρόικας στην οποία είχε υπαχθεί, παρακάμπτοντας τις ελληνικές αρχές, προς μεγάλο τους εκνευρισμό πολύ συχνά) αποκαλύπτει ότι η φορολογική πολιτική που προκρίνει την απόκρυψη του πλούτου εκ μέρους της ολιγαρχίας είναι μια άνωθεν επιβαλλόμενη πολιτική, ή η άλλη, η σκοτεινή όψη της συνεχούς φοροληστείας για τους πολλούς.

Αποτέλεσμα μάλιστα της απροθυμίας των φορολογικών αρχών να επιβάλλουν ακόμη και την εφαρμογή του νόμου στον πλούτο είναι η υστέρηση που καταγράφεται στα φορολογικά έσοδα, δεδομένης της εξάντλησης της φοροδοτικής ικανότητας εργαζομένων, συνταξιούχων και μικρομεσαίων. Ως απόρροια, στα 62 δις. ευρώ ληξιπρόθεσμων οφειλών προς το δημόσιο, μόνο το πρώτο τετράμηνο του έτους προστέθηκαν 4,3 δις. επιπλέον. Ο αριθμός μάλιστα των φορολογουμένων που αδυνατούν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους στην εφορία φτάνει τα 2,5 εκ. άτομα. Με άλλα λόγια ο 1 στους 3 οικονομικά ενεργούς πολίτες έχει γονατίσει! Η (οριακή μεν αλλά σαφής) αύξηση των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου προς ιδιώτες τον Απρίλιο, με βάση πρόσφατα στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Εσόδων, που έφτασαν τα 4,76 δις. ευρώ (από 4,72 τον Μάρτιο) είναι καθαρό σύμπτωμα της εισπρακτικής αποτυχίας της φορολογικής γραμμής που ακολουθείται: φορολογική αφαίμαξη για τους πολλούς που δεν έχουν και ασυλία για τους λίγους που έχουν… Το έγκλημα ολοκληρώνεται όταν η κυβέρνηση στη συνέχει μεταφέρει την ασφυξία στα νοσοκομεία, τους ΟΤΑ και τα ασφαλιστικά ταμεία, για να μπορούν οι πιστωτές να πληρώνονται στην ώρα τους.

Το ότι η οικονομική πολιτική μένει ανεπηρέαστη από την εκπαραθύρωση του Θεοχάρη (στον οποίο πριν καν κάνει γνωστή την παραίτησή του είχε χρεωθεί όλη η αναλγησία της φορολογικής πολιτικής Σαμαρά – Βενιζέλου από την υποχρέωση των φορολογουμένων, ανεξαρτήτως ηλικίας, να έχουν ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, μέχρι τον εμπαιγμό των καθαριστριών) φαίνεται πεντακάθαρα από τις εξελίξεις σε δύο, χαρακτηριστικά μέτωπα που συγκεντρώνουν όλο το ενδιαφέρον: Την υλοποίηση των απαιτήσεων της Τρόικας για την εκταμίευση της δόσης και τις ιδιωτικοποιήσεις.

Επιτάχυνση των ιδιωτικοποιήσεων και μείωση συντάξεων υπογραμμίζουν την συνέχιση της οικονομικής πολιτικής

Το ΤΑΙΠΕΔ, που λειτουργεί εξ ίσου ανεξέλεγκτα με την γενική γραμματεία Εσόδων αποτελώντας καρκίνωμα που πρέπει να ξεριζωθεί, επιταχύνει τις διαδικασίες για το ξεπούλημα των δύο μεγάλων λιμανιών της χώρας (Πειραιά και Θεσσαλονίκης) και 55 ακινήτων (από ένα σύνολο 80.000 ακινήτων που έχει στα κατάστιχά του), μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται συγκροτήματα Ξενία, το χιονοδρομικό κέντρο του Παρνασσού (που βρίθει παρανομιών) και νεοκλασικά στην Πλάκα και το Πασαλιμάνι. Η εμμονή κυβέρνησης και πιστωτών στην προώθηση των ιδιωτικοποιήσεων, με τα έσοδά τους  να πηγαίνουν αποκλειστικά και μόνο στην εξυπηρέτηση του δημόσιου χρέους δηλαδή στην Γερμανία, εξηγείται αν δούμε την θετική συμβολή των νυν και πρώην ΔΕΚΟ συνολικά στην οικονομία. Νερό στο όνομά τους έπρεπε να πίνουν οι νεοφιλελεύθεροι, αντί να τους ρίχνουν την πέτρα του αναθέματος! Φαίνεται ανάγλυφα από μια πρόχειρη ματιά στα αποτελέσματα του πρώτου τριμήνου των 203 εισηγμένων εταιρειών. Οι 5 πιο κερδοφόρες εταιρείες είναι οι εξής: Εθνική, ΔΕΗ, Jumbo, ΟΤΕ και ΟΠΑΠ. Δηλαδή, οι 4 από τις 5 είτε σώθηκαν με λεφτά των φορολογουμένων (Εθνική), είτε είναι δημόσιες (ΔΕΗ) είτε ήταν δημόσιες στο πρόσφατο παρελθόν (ΟΤΕ, ΟΠΑΠ). Ακόμη μάλιστα κι οι κλάδοι της ιδιωτικής οικονομίας που ξεχώρισαν (ακίνητα με προεξάρχουσες εταιρείες την EurobankPropertiesκαι την LamdaDevelopment ή κατασκευές) το χαρακτηριστικό τους είναι πως πρόκειται για κρατικοδίαιτους κλάδους, που ζουν στραγγίζοντας τα δημόσια ταμεία… Εν είδει παρενθέσεως μπορούμε να φανταστούμε πόσο ακόμη ποιο βίαιη θα είναι η κρίση του ελληνικού καπιταλισμού την επόμενη φορά, όταν ακόμη κι αυτές οι δημόσιες ή ημι-δημόσιες επιχειρήσεις θα έχουν παραδοθεί ολοσχερώς στον ιδιωτικό τομέα και δεν θα μπορούν να λειτουργήσουν εξισορροπητικά, περιορίζοντας τις ζημιές και μετριάζοντας την καταστροφική κίνηση του οικονομικού κύκλου, αποτελώντας μια οδό ασφαλούς διαφυγής όπως συμβαίνει σήμερα που καλούνται να σώσουν τον ελληνικό καπιταλισμό. Η επιτάχυνση των ιδιωτικοποιήσεων, κατόπιν απαίτησης της κυβέρνησης και της Τρόικας δείχνει ότι καμία επιβράδυνση δεν επίκειται στην βιαιότητα εφαρμογής της αντιλαϊκής πολιτικής κι ας πληθαίνουν οι ενδείξεις ότι ο Σαμαράς προετοιμάζεται για εκλογές ακόμη και τον Σεπτέμβριο, λόγω της παραλυτικής κατάστασης που έχει διαμορφωθεί στην κυβέρνηση.

Το ίδιο συμπέρασμα υπογραμμίζει κι η ευκολία με την οποία η κυβέρνηση φέρεται πρόθυμη να νομοθετήσει και να εφαρμόσει ό,τι απαιτείται για να καταβληθούν κανονικά οι δόσεις: από την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ και περαιτέρω μέτρα απελευθέρωσης επαγγελμάτων, με τους φαρμακοποιούς να βρίσκονται πάλι στην πρώτη γραμμή της επίθεσης, μέχρι μείωση των συντάξεων. Η πρόωρη διάλυση της Βουλής, που παρέχει στην κυβέρνηση την ευκολία να ελέγχει την σύνθεση της κοινοβουλευτικής της ομάδας αποκλείοντας την συμμετοχή όσων αντιδρούν, προμηνύεται ένα καυτό καλοκαίρι με τον ένα αντιλαϊκό νόμο να ψηφίζεται μετά τον άλλο. Πολύ πιο βαριά όμως στις πλάτες των φορολογουμένων δεν θα πέσουν τα νέα μέτρα (με εξαίρεση προφανώς αυτά του νέου Μνημονίου που θα συνοδεύσουν το νέο δάνειο το οποίο προανήγγειλαν Σόιμπλε και Ντέιζελμπλουμ) αλλά τα παλιά που θα αρχίσουν να εφαρμόζονται από τις επόμενες κιόλας εβδομάδες, κατ’ εφαρμογή των όσων έχουν ήδη ψηφιστεί από το 2010. Ξεχωρίζει το ψαλίδισμα των επικουρικών συντάξεων όχι τόσο λόγω του ύψους της μείωσης (10 ευρώ κατά μέσο όρο στη μέση επικουρική που ανέρχεται σε 200 ευρώ ή 5,2%), αλλά επειδή θα είναι το βάπτισμα του πυρός για την λεγόμενη «ρήτρα μηδενικού ελλείμματος», που προβλέπει την αναπροσαρμογή των συντάξεων κάθε εξάμηνο στην βάση των εσόδων του ταμείου. Ξεχάστε επομένως έκτακτες επιχορηγήσεις από τον κρατικό προϋπολογισμό για να καλυφθούν οι τρύπες των ταμείων, ξεχάστε τα ελλείμματα των ταμείων, ξεχάστε εν τέλει κι εκείνες τις συντάξεις, κύριες κι επικουρικές, που εξασφάλιζαν μέχρι πρόσφατα ένα αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης στην τρίτη ηλικία.

Φαίνεται επομένως ότι η αποπομπή του Θεοχάρη από τη γενική γραμματεία Εσόδων δεν ήταν παρά ένα επικοινωνιακό τρικ, προς άγρα εντυπώσεων, που δεν προαναγγέλλει καμιά στροφή στην οικονομική πολιτική Σαμαρά – Βενιζέλου.