Ετικέτα: Σερβία

ΚΟΣΟΒΟ: Λάδι στην φωτιά των Βαλκανίων ρίχνουν πάλι Γερμανία και ΗΠΑ, του Λεωνίδα Βατικιώτη

Από μία κλωστή κρέμεται η ειρήνη στο ΝΑΤΟϊκό προτεκτοράτο του Κοσόβου μετά τις αλλεπάλληλες προκλήσεις της Γερμανίας και των Αμερικανών που αμφισβητούν το μοναδικό διεθνώς αναγνωρισμένο και δεσμευτικό στάτους της περιοχής.

Το Κόσοβο, βάσει της απόφασης 1244 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ του 1999 απολαμβάνει ουσιώδους αυτονομίας ενώ συνεχίζει να αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γιουγκοσλαβίας. Επίσης, απόφαση της Διάσκεψης Κορυφής ΕΕ – Δυτικών Βαλκανίων στη Θεσσαλονίκη στις 21 Ιουνίου 2003 ανέφερε ότι «εμείς οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων υποστηρίζουμε την πλήρη εφαρμογή της απόφασης 1244 του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών για το Κοσυφοπέδιο». Επίσης, στην μετέπειτα συμφωνία των Βρυξελλών του 2013 ρυθμίστηκαν εκκρεμότητες μεταξύ Σερβίας και Πρίστινας, χωρίς να αμφισβητείται η ισχύς της απόφασης 1244 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.

Στην πράξη αντίθετα, τόσο το 1244 όσο και οι Συμφωνίες της Θεσσαλονίκης και των Βρυξελλών μοιάζουν με τις Συμφωνίες του Μινσκ, όπως δήλωσε η πρώην γερμανίδα καγκελάριος: Υπογράφτηκαν μόνο και μόνο για να κερδίσει χρόνο η Δύση και να προλάβει το Κόσοβο να εξοπλιστεί ώστε να υλοποιηθούν τα αμερικανο-γερμανικά σχέδια, παρά κι ενάντια στο διεθνές δίκαιο. Γι’ αυτό τον λόγο οι προβλέψεις που προστατεύουν τους Σέρβους δεν έχουν υλοποιηθεί με ευθύνη Γερμανίας και ΗΠΑ οι οποίες όχι μόνο προστατεύουν το Κόσοβο αλλά του επιτρέπουν να λειτουργεί κι ως παγκόσμιο κέντρο εμπορίας ναρκωτικών, σωματεμπορίας και κάθε είδους απάτης.

Το έτος που φεύγει μια σειρά γεγονότων ωθεί στην επιτάχυνση της ανεξαρτητοποίησης του Κοσόβου από την Σερβία, με κάθε μάλιστα κόστος.

Σημείο – σταθμός σε αυτή την πορεία η δήλωση ανεξαρτητοποίησης του Κοσόβου από την Σερβία τον Φεβρουάριο του 2008, που βρήκε θερμή υποστήριξη από τους Αμερικανούς δια στόματος Τζο Μπάιντεν μάλιστα όταν ήταν αντιπρόεδρος του Μπάρακ Ομπάμα. Δύο χρόνια μετά την ανεξαρτητοποίηση του Κοσόβου το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο προέβη σε μια πρωτοφανή απόφαση καθώς έκρινε ότι η μονομερής ανακήρυξη δεν παραβιάζει το διεθνές δίκαιο. Ήταν μία απόφαση κόλαφος για την διεθνή νομιμότητα καθώς από την μια αμφισβητούσε το απαραβίαστο των συνόρων και από την άλλη προσέφερε την νομική κάλυψη σε οποιαδήποτε εθνότητα θα διεκδικούσε την απόσχισή της. Για την ακρίβεια όχι σε οποιαδήποτε εθνότητα, αλλά αυστηρά σε εκείνες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως μοχλοί αποσταθεροποίησης και όργανα εξυπηρέτησης του ιμπεριαλισμού, βλέπε τα ναζιστικά μορφώματα των Βαλτικών Δημοκρατιών, κράτη – θραύσματα της ενιαίας Γιουγκοσλαβίας, κοκ.

Έκτοτε πάνω από 100 κυβερνήσεις έχουν αναγνωρίσει το Κόσοβο ως ανεξάρτητο κράτος. Από την Ευρωπαϊκή Ένωση πέντε κράτη δεν το έχουν αναγνωρίσει ώστε να μην δημιουργηθεί προηγούμενο: Ισπανία, Κύπρος, Ελλάδα, Ρουμανία και Σλοβακία. Κατά συνέπεια η ΕΕ ως όλον δεν έχει αναγνωρίσει ακόμη το Κόσοβο κι ούτε πρόκειται να το κάνει αν δεν θέλει να δει την Καταλονία κι άλλες αμφισβητούμενες περιοχές που κατοικούνται από εθνικές μειονότητες να διεκδικούν ή να ανακηρύττουν την δική τους εθνική ανεξαρτησία επικαλούμενες το προηγούμενο του Κοσόβου.

Παρόλα αυτά, η Γερμανία χρησιμοποιώντας την ΕΕ σαν το μακρύ της χέρι και στολή παραλλαγής ώθησε τους κατσαπλιάδες του Κοσόβου να καταθέσουν επίσημο αίτημα ένταξης στην ΕΕ. Άμεσα δε να ζητήσουν απελευθέρωση της βίζας ώστε να επιτρέπονται ταξίδια και διαμονή από το ΝΑΤΟϊκό προτεκτοράτο στις 27 χώρες της ΕΕ μέχρι και 90 ημέρες, χωρίς εκ των προτέρων έγκριση.

Το πράσινο φως για την κατάργηση της βίζας αναμένεται να δοθεί επίσημα στις αρχές του 2023 από το Ευρωκοινοβούλιο και από το Συμβούλιο της ΕΕ· με άλλα λόγια είναι θέμα πολύ λίγων εβδομάδων. Οργανισμοί δηλαδή που όταν θέλουν να αποφασίσουν κοινές προμήθειες ή την επιβολή πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου συζητούν και διαφωνούν επί έναν ολόκληρο χρόνο, τώρα για να δημιουργήσουν ένα ακόμη υποτελές τους κρατίδιο στην καρδιά των Βαλκανίων και να ακρωτηριάσουν την Σερβία θα συνεδριάσουν και θα αποφασίσουν με διαδικασίες φαστ τρακ…

Η έγκριση ωστόσο του κοσοβαρικού αιτήματος ένταξης εγείρει πολύ σοβαρά ζητήματα, που δεν επιτρέπεται να προσπεραστούν αδιάφορα. Η γερμανική εμμονή να ενταχθεί το προτεκτοράτο του Κοσόβου στην ΕΕ ισοδυναμεί με μια πανηγυρική και ντε φάκτο ακύρωση του βέτο στην (ούτε για αστείο ενιαία) ευρωπαϊκή εξωτερική πολιτική. Η Γερμανία δεν αφήνει ευκαιρία να πάει χαμένη που να μην θέσει το αίτημα της δημόσια. Υποστηρίζει μάλιστα, όπως έγραψε ο γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς, ότι το βέτο θα θυσιασθεί «για καλό σκοπό»: στον βωμό της Ευρωπαϊκής ισχύος. Απαξιώνει μάλιστα ως «εγωιστικά μπλοκαρίσματα» τα βέτο που έχουν τεθεί στο παρελθόν.

Τα γερμανικά συμφέροντα υπεράνω όλων

Το παράδειγμα του Κοσόβου ωστόσο άλλα δείχνει: Πρώτο, ότι το βέτο έχει ήδη καταργηθεί όταν τυπικά κυρίαρχα κράτη (όπως Ελλάδα, Ισπανία, Κύπρος, Ρουμανία και Σλοβακία) συναινούν να χορηγηθεί βίζα και να δοθεί προενταξιακό καθεστώς σε ένα κράτος που δεν αναγνωρίζουν! Σε ένα κράτος που επίσημα δεν υφίσταται! Πρόκειται για ακραία περίπτωση ακύρωσης εθνικών κρατών και ταπείνωσης! Δείχνει, δεύτερο, ότι η σημερινή ενιαία υποτίθεται Ευρώπη, είναι στην πραγματικότητα μια Γερμανική Ευρώπη! Το Βερολίνο χρησιμοποιεί την ΕΕ, τσαλαπατώντας όλες τις θεσμοθετημένες διαδικασίες λήψης αποφάσεων, για να επιβάλλει τα δικά του στενά οικονομικά και γεωπολιτικά συμφέροντα, τα οποία μάλιστα καταπατούν το διεθνές δίκαιο, όπως το ψήφισμα 1244. Κατά συνέπεια το Βερολίνο έχει ήδη καταργήσει ντε φάκτο το βέτο για να εξυπηρετήσει την επιστροφή του γερμανικού αλυτρωτισμού για τρίτη φορά.

Οι ραγδαίες εξελίξεις των τελευταίων μηνών επιτάχυναν την διαδικασία οριστικής ανεξαρτητοποίησης του Κοσόβου. Συγκεκριμένα, η προσπάθεια απαγόρευσης στους 120.000 Σέρβους που κατοικούν στο βόρειο Κόσοβο να χρησιμοποιούν σερβικές πινακίδες κυκλοφορίας στα ΙΧ αυτοκίνητά τους, η προσπάθεια σύλληψης Σέρβου μειονοτικού αστυνομικού που κατηγορείται ότι πυροβόλησε αστυνομικούς του Κοσόβου, η μετέπειτα αποχώρηση όσων Σέρβων αστυνομικών και δικαστικών υπηρετούσαν στη δημόσια διοίκηση του Κοσόβου και κυρίως η δημιουργία οδοφραγμάτων στα εδαφικά όρια της σερβικής μειονότητας δημιούργησαν την εύφλεκτη ύλη που καθιστά θέμα χρόνου μια αναζωπύρωση.

Η πολυεθνική ΝΑΤΟϊκή δύναμη 4.000 στρατιωτών που στρατοπεδεύει μόνιμα στο Κόσοβο στο αποκορύφωμα των ταραχών ανήγγειλε στρατιωτική άσκηση, που δεν ήταν τίποτε άλλο από επίδειξη δύναμης απέναντι στην Σερβία, ώστε να αποθαρρύνει οποιαδήποτε κίνηση του σερβικού στρατού.

Ενδεικτικό στοιχείο για την εξόφθαλμη στράτευση των ΝΑΤΟϊκών στο πλευρό των Κοσοβάρων είναι η απάθεια που έδειξαν το 2004 στη διάρκεια ταραχών οι οποίες οδήγησαν στον θάνατο δεκάδων Σέρβων και στην βίαιη εκδίωξη χιλιάδων οικογενειών μειονοτικών που κατέφυγαν στην Σερβία για να γλυτώσουν το πογκρόμ και τις καθημερινές ταπεινώσεις. Η εθνοκάθαρση σε βάρος των Σέρβων διευκόλυνε το σχέδιο των Κοσοβάρων κατσαπλιάδων για ένα εθνικά ομοιογενές Κόσοβο. Έτσι, για να γίνουν ακόμη πιο έντονες οι αναλογίες, οι Σέρβοι του Κοσόβου υπέμεναν τα μαρτύρια των ρωσώφωνων στο Ντονμπάς από το 2014 που έγινε το πραξικόπημα του Μεϊντάν…

Το παράδοξο μάλιστα είναι ότι στο ψήφισμα 1244 του ΟΗΕ (κατ’ εντολή του οποίου επιχειρεί η KFOR στο Κόσοβο) προβλέπεται η ανάπτυξη σερβικού στρατού στο Κόσοβο, στο πλαίσιο συγκεκριμένων αποστολών. Αντίθετα, αν κάτι δεν προβλέπεται είναι η απαγόρευση της εισόδου και δράσης του, όπως συνέβη όταν η Σερβία υπέβαλε τη σχετική αίτηση. Η βιασύνη μάλιστα της γερμανίδας υπουργού Εξωτερικών, Αναλένα Μπέρμποκ, να απορρίψει το αίτημα των Σέρβων προκάλεσε την άμεση αντίδραση του σέρβου προέδρου Αλεξάνταρ Βούτσιτς που εγκάλεσε την γερμανίδα υπουργό ως αναρμόδια να απαντήσει, ενώ της επέρριψε την ευθύνη για την απροθυμία της Πρίστινας να εφαρμόσει τις συμφωνίες που έχει ως τώρα υπογράψει και αφορούν τα δικαιώματα των Σέρβων του Κοσόβου. 

Η Σερβία του 2022 δεν είναι η Σερβία της δεκαετίας του 2000. Έχει αναβαθμίσει τις στρατιωτικές της υποδομές κι έχει δηλώσει ότι δεν θα υποχωρήσει μπροστά στο χρέος της να υπερασπιστεί τους διωκόμενους Σέρβους του Κοσόβου. Το βράδυ της Δευτέρας 26 προς Τρίτη 27 Δεκεμβρίου ο πρόεδρος της χώρας έθεσε τον στρατό και την αστυνομία σε ύψιστη ετοιμότητα, αφήνοντας όλα τα ενδεχόμενα ανοιχτά!

Η ένταση στο Κόσοβο, όσο θα έρχεται πιο κοντά η ένταξη του στην ΕΕ, θα οδηγήσει την Σερβία να παγώσει την δική της ενταξιακή πορεία, να έρθει σε σύγκρουση με Βρυξέλλες και Βερολίνο και ταυτόχρονα να πλησιάσει ακόμη περισσότερο την Μόσχα και την Κίνα.
Ταυτόχρονα, η Γερμανία θα εκμεταλλευτεί την δημιουργία μιας χαίνουσας πληγής στο κέντρο των Βαλκανίων για να νομιμοποιήσει την αποστολή στρατού της εκτός συνόρων και την στρατιωτικοποίηση της ίδιας της ΕΕ…

Η Ελλάδα μόνο χαμένη θα βγει από την ανεξαρτητοποίηση του Κοσόβου κατά πολλούς τρόπους. Το ευρωπαϊκό «πλυντήριο» του Κοσόβου που κατοικείται από μουσουλμάνους θα απομακρύνει την Ελλάδα από την Σερβία ενώ θα δώσει νέα ώθηση στα αναθεωρητικά σχέδια της Μεγάλης Αλβανίας, που υποστηρίζονται επίμονα και παντοιοτρόπως από την Τουρκία…

Το Κόσσοβο διχάζει πάλι τη Σερβία

Μόνο απρόοπτα δεν ήταν τα επεισόδια που ξέσπασαν στο Βελιγράδι το προηγούμενο Σαββατοκύριακο. Συγκεκριμένα, το Σάββατο το βράδυ χιλιάδες Σέρβοι συγκεντρώθηκαν έξω από τη δημόσια τηλεόραση στο Βελιγράδι και εισέβαλαν στο κτίριο της, φωνάζοντας συνθήματα εναντίον της κυβέρνησης, ενώ ανάλογη συγκέντρωση πραγματοποιήθηκε και την Κυριακή με τους διαδηλωτές να απειλούν ότι θα κρατήσουν εγκλωβισμένο τον πρόεδρο της χώρας Αλεξάνταρ Βούτσιτς στο προεδρικό μέγαρο.


Μόνο απρόοπτα δεν ήταν τα επεισόδια που ξέσπασαν στο Βελιγράδι τo προηγούμενο Σαββατοκύριακο. Συγκεκριμένα, το Σάββατο το βράδυ χιλιάδες Σέρβοι συγκεντρώθηκαν έξω από τη δημόσια τηλεόραση στο Βελιγράδι και εισέβαλαν στο κτίριο της, φωνάζοντας συνθήματα εναντίον της κυβέρνησης, ενώ ανάλογη συγκέντρωση πραγματοποιήθηκε και την Κυριακή με τους διαδηλωτές να απειλούν ότι θα κρατήσουν εγκλωβισμένο τον πρόεδρο της χώρας Αλεξάνταρ Βούτσιτς στο προεδρικό μέγαρo.

Ο ίδιος, ατάραχος, μετά την προγραμματισμένη συνέντευξη Τύπου έπαιξε μια παρτίδα σκάκι δείχνοντας με αυτό τον τρόπο ότι μπορεί να περάσει ατελείωτες ώρες εντός του προεδρικού μεγάρου.

ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΒΑΤΙΚΙΩΤΗΣ

Κάτι που δε χρειάστηκε καθώς μετά από λίγες ώρες οι συγκεντρωμένοι αποχώρησαν κι ο ίδιος ο πρόεδρος της Σερβίας εξήλθε του προεδρικού, μην αφήνοντας χαμένη την ευκαιρία να χαιρετήσει τους ελάχιστους που είχαν απομείνει από τους 2.000 περίπου διαδηλωτές.

Η αφορμή για τη συγκέντρωση του προηγούμενου Σαββατοκύριακου ήταν οι διεργασίες που είναι σε εξέλιξη με εντατικούς μάλιστα ρυθμούς από το καλοκαίρι του 2018 γύρω από το Κόσσοβο. Ειδικότερα οι διαδηλωτές κατήγγειλαν σχέδιο της κυβέρνησης που προωθεί αποφασιστικά ο ίδιος ο πρόεδρος, βάσει του οποίου η Σερβία θα αναγνωρίσει το Κόσσοβο κι ως αντάλλαγμα θα προσαρτήσει στα εθνικά της σύνορα βόρειες επαρχίες του Κοσόβου, όπου κατοικούν περίπου 100.000 Σέρβοι και θεωρούνται μάλιστα ως τόποι ξεχωριστής ιστορικής σημασίας για τους ίδιους. Η πρόοδος που έχει επιτευχθεί μεταξύ των δύο πολιτικών ηγεσιών έγινε εμφανής τον Φεβρουάριο κατά τη διάρκεια του Συνέδριου Ασφαλείας του Μονάχου όταν κι οι δύο ηγέτες άνοιξαν τα χαρτιά τους. Ο μεν σέρβος πρόεδρος δήλωσε ότι «και οι δύο ξέρουμε τι θέλουμε και δεν είναι τόσο μακριά όσο φαίνεται». Ο δε ηγέτης του Κοσόβου Χασίμ Θάτσι δήλωσε την αισιοδοξία του ότι το 2019 θα είναι έτος συμφωνίας.

Η συμφωνία μεταξύ των δύο μερών προωθείται σθεναρά από τις ΗΠΑ και την υπεύθυνη για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Ασφάλειας της ΕΕ, Φεντερίκα Μογκερίνι. Η Γερμανία, δε φαίνεται να στοιχίζεται πλήρως πίσω από το προωθούμενο σχέδιο καθώς η τελευταία δήλωση του Βερολίνου εξέφραζε σοβαρές επιφυλάξεις για τις συνέπειες που θα ακολουθήσουν. Συγκεκριμένα, αυτό που είχε ειπωθεί είναι ότι υπάρχει κίνδυνος ένα τέτοιο σχέδιο να ανοίξει ξανά το κουτί της Πανδώρας στα Βαλκάνια. Μικρά ή μεγάλα εμπόδια σε ένα τέτοιο σχέδιο επίλυσης θα θέσει και η άρνηση πέντε κρατών – μελών της ΕΕ να αναγνωρίσουν το Κόσοβο: Ισπανία, Σλοβακία, Ρουμανία, Κύπρος και Ελλάδα. Παρόλα αυτά προωθητικό ρόλο στην αναγνώριση του Κοσόβου διαδραματίζουν οι Βρυξέλλες κι η προοπτική ένταξης των δυτικών Βαλκανικών χωρών στην ΕΕ, καθώς η επίλυση των διαφορών Σερβίας – Κοσόβου και η αναγνώριση του τελευταίου αποτελούν προϋπόθεση για την ένταξη.

Ως προς το παρών, το σχέδιο φαίνεται να έχει τελματώσει καθώς οι αβρότητες μεταξύ Θάτσι και Βούτσιτς επισκιάστηκαν από την άρνηση του Βελιγραδίου να συναινέσει στην ένταξη του Μαυροβουνίου στην Ίντερπολ, με την Πρίστινα να απαντά επιβάλλοντας δασμούς ακόμη και ύψους 100% σε πολλά σερβικά προϊόντα. Στην πράξη δηλαδή ναρκοθετώντας τη συνεργασία μεταξύ των δύο μερών. Η κάθε κίνηση πάντως βρίθει συμβολισμών: Σε ό,τι αφορά την ένταξη του Κοσόβου στην Ίντερπολ έκπληξη δεν πρέπει να προκαλεί το «κόκκινο» της Σερβίας, αλλά το «πράσινο φως» όλων των άλλων κρατών, δεδομένου ότι αποτελεί πρωτεύουσα του οργανωμένου εγκλήματος: Πορνεία, ναρκωτικά και όπλα διατίθενται στις καλύτερες τιμές, άμεσα παραδοτέα. Το κρατίδιο που δημιούργησε το ΝΑΤΟ για να επιταχύνει την αποσύνθεση της Σερβίας φέρει τα πιο αποτρόπαια φυσιογνωμικά χαρακτηριστικά του δημιουργού του. Από την άλλη, η οξύτατη αντίδραση των ΗΠΑ απέναντι στους κοσοβάρικους δασμούς στα σερβικά προϊόντα είναι τουλάχιστον ακατανόητη καθώς κι η Ουάσιγκτον μετέρχεται ακριβώς των ίδιων μέσων για να συνετίσει τους εχθρούς της. Γιατί λοιπόν οι δασμοί των ΗΠΑ απέναντι στην Κίνα να είναι θεμιτοί κι οι δασμοί του Κοσόβου στη Σερβία αθέμιτοι;

Παράλληλα, πολλαπλό ενδιαφέρον παρουσιάζει η στάση της Μόσχας. Αντίθετα με ό,τι θα περίμενε κανείς η Ρωσία δε φέρεται να προβάλλει αντιρρήσεις απέναντι σε αυτό το ενδεχόμενο. Πίσω από την στροφή της ρωσικής διπλωματίας ενδεχομένως να βρίσκεται η εξυπηρέτηση των δικών της άμεσων συμφερόντων. Αρχικά, η αποδοχή του Βελιγραδίου να περάσει από τα εδάφη του η επέκταση του αγωγού Turk Stream, όπως συμφωνήθηκε μεταξύ του Ρώσου ηγέτη Βλαντιμίρ Πούτιν και του σέρβου προέδρου κατά την επίσκεψη του πρώτου στη σερβική πρωτεύουσα τον Ιανουάριο. Το σερβικό τμήμα, με την επωνυμία New Transmission Gas Pipeline (NTGP) με βάση tweet του ρώσου πρέσβη στη Σερβία, Αλεξάντερ Τσέπουριν, θα είναι έτοιμο το 2020 και θα αρχίσει όχι μόνο η προμήθεια ρωσικού αερίου αλλά και η είσπραξη από τη Σερβία τελών διέλευσης για το αέριο που θα φτάνει μέσω της Σερβίας στην Ουγγαρία, αφού πρώτα περάσει από την Βουλγαρία. Η Ρωσία μάλιστα εμφανίστηκε διατεθειμένη να επενδύσει 1,4 δισ. δολ. στον σερβικό αγωγό. Δεν αποκλείεται επομένως η Σερβία να έκανε μια διπλή συμφωνία: αναγνώριση έναντι εδαφών με το Κόσοβο και έγκριση της συμφωνίας έναντι αγωγού με τη Ρωσία. Ένα «ντιλ» ωστόσο που μένει να αποδειχθεί πόσο θα κρατήσει.

Σε κάθε περίπτωση, η συμφωνία Βούτσιτς – Θάτσι είναι αρνητική εξέλιξη και ωρολογιακή βόμβα για τα Βαλκάνια για δύο λόγους: Γιατί, πρώτο, ως αρχή έχει την δημιουργία εθνικά ομοιογενών κρατών. Δεύτερο, θα δώσει νέα αυτοπεποίθηση στους Αλβανούς που μπορεί να ζητήσουν την απόσχισή τους από την Βόρεια Μακεδονία και στη συνέχεια από κοινού με τε τους Κοσοβάρους να ζητήσουν την προσάρτηση των μη βιώσιμων ούτως ή άλλως κρατών τους στην Αλβανία δημιουργώντας την Μεγάλη Αλβανία…

Πηγή: Νέα Σελίδα

Εθνικιστικό «ντόμινο» (Επίκαιρα, 29/7 – 4/8/2010)

Ανοίγει τον ασκό του Αιόλου η απόφαση για το Κόσοβο 

Λάδι στη φωτιά των εθνικιστικών διενέξεων και της αμφισβήτησης της εδαφικής ακεραιότητας πλήθους κρατών θα ρίξει η απαράδεκτη απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης, με βάση την οποία νομιμοποιήθηκε η απόσχιση του Κοσόβου από τη Σερβία. Για να ακριβολογούμε, η απόφαση του Δικαστηρίου της Χάγης, που ελήφθη κατά πλειοψηφία (με 10 ψήφους υπέρ έναντι 4 κατά), αναφέρει πως «δεν υφίσταται απαγόρευση κηρύξεων ανεξαρτησίας», επομένως το Κόσοβο «δεν παραβίασε τον γενικό διεθνή νόμο». Αυτές οι λεπτές αποχρώσεις αφορούν τους νομικούς κι όσους δεν θέλουν να δουν την ουσία. Γιατί, η ουσία βρίσκεται στο γεγονός ότι ένα διεθνές δικαστήριο που υποτίθεται πως είναι ταγμένο στη διαφύλαξη της διεθνούς νομιμότητας και στο οποίο η Σερβία προσέφυγε μέσω της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ έδωσε την έγκρισή του για την βίαιη απόσπαση εδαφών από μια κυρίαρχη χώρα. Καμία επίσης σημασία δεν έχει το γεγονός ότι η απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου «δεν είναι δεσμευτική», δεν μειώνεται το ειδικό βάρος και η σημασία της απόφασης δηλαδή με αυτό τον όρο, από τη στιγμή που μιλάμε για γεγονότα που έχουν κατοχυρωθεί στην πράξη με την δύναμη των όπλων, παρά κι ενάντια στη θέληση του κατ’ εξοχήν ενδιαφερόμενου που είναι η Σερβία. Το Διεθνές Δικαστήριο προσδίνει τώρα και νομική θωράκιση στη δύναμη των όπλων.

Το άμεσο αποτέλεσμα της γνωμοδότησης, που έγινε δεκτή με ενθουσιασμό από την Πρίστινα όπου εκατοντάδες Κοσοβάροι ξεχύθηκαν στους δρόμους με σημαίες των ΗΠΑ, της Αγγλίας και του κρατιδίου τους ζητωκραυγάζοντας ρυθμικά «ΗΠΑ, ΗΠΑ, ΗΠΑ», θα είναι να ενταθεί η επιθετικότητα της πολιτικής του ηγεσίας. Θεωρείται  έτσι βέβαιο ότι θα ξεκινήσει ένας νέος γύρος πιέσεων ώστε κι άλλα κράτη να το αναγνωρίσουν πέραν των 69 που το έχουν ήδη κάνει, 22 εκ των οποίων προέρχονται από την ΕΕ. Ήδη σε αυτή την κατεύθυνση κάλεσε ευθέως η αμερικανίδα υπουργός Εξωτερικών, δείχνοντας έτσι και ποιός ήταν ο «ηθικός αυτουργός» της ιστορικής γνωμοδότησης. Στόχος της πολιτικής ηγεσίας της Πρίστινας θα είναι ο αριθμός των κρατών που αναγνωρίζουν το Κόσοβο να φτάσει τα 100 έτσι ώστε μετά να ζητηθεί κι η αναγνώρισή του από τον ΟΗΕ. Τι κι αν, χώρια όλων των άλλων, είναι ένα κράτος βουτηγμένο στην παρανομία, το ξέπλυμα βρόμικου χρήματος, το λαθρεμπόριο και την παράνομη διακίνηση όπλων, ναρκωτικών και ανθρώπων; Πρόκειται για ουσιώδη γνωρίσματα που μένουν ωστόσο εκτός εξέτασης, παρότι στο όνομα της υπεράσπισης ανάλογων αξιών, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, νομιμοποιήθηκε η επέμβαση του ΝΑΤΟ στη Γιουγκοσλαβία. Δύο μέτρα και δύο σταθμά…

Οι μετασεισμοί από την απόφαση της Χάγης έφθασαν πριν απ’ οπουδήποτε αλλού στη γειτονική Βοσνία – Ερζεγοβίνη, όπου οι Σέρβοι εδώ και χρόνια ζητούν την ανεξαρτητοποίησή τους από το κράτος – οπερέτα όπου ζουν και την ενσωμάτωσή τους στη Σερβία. Ο πρωθυπουργός τους, Μίλοραντ Ντόντικ, με δήλωσή του προανήγγειλε ότι «δεν αποκλείεται να παλέψει για ένα καθεστώς που δεν θα παραβιάζει το διεθνή νόμο», ζητώντας με έμμεσο τρόπο να εφαρμοστεί και στο κράτος του Ντέιτον η απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου! Η αντίδραση του αμερικάνου πρέσβη ήταν ακαριαία: «Οποιαδήποτε διαίρεση της χώρας είναι ντε φάκτο και ντε γιούρε απαράδεκτη. Η μόνη αποδεικτή οδός είναι η δημιουργία ενός πιο λειτουργικού κράτους ικανού να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της ΕΕ και του ΝΑΤΟ»! Με αυτή τους τη στάση οι Αμερικάνοι κι οι Ευρωπαίοι φυσικά, δείχνουν πόσο επιλεκτική χρήση κάνουν στο διεθνές δίκαιο, εισάγοντας ξανά δύο μέτρα και δύο σταθμά. Με τη δύναμη των όπλων διάσπαση κρατών που δεν συμμορφώνονται στη νέα τάξη πραγμάτων και δημιουργία νέων κρατών πλήρως προσαρμόσιμων από τη μια, κι από την άλλη συγκόλληση με το ζόρι σε κράτη σφραγίδες με ημερομηνία λήξης των πιο διαφορετικών μειονοτήτων, παρά κι ενάντια στη θέλησή τους, τις ιστορικές, γλωσσικές και πολιτιστικές παραδόσεις τους. Η βιασύνη των Αμερικανών να τερματίσουν κάθε σχετική συζήτηση δεν πρόκειται φυσικά να εκτονώσει την αυξανόμενη επιθυμία των Σέρβων της Βοσνίας να κηρύξουν την ανεξαρτησία τους. Βούληση που θα γνωρίσει νέα δυναμική μετά την απόφαση του Δικαστηρίου κι εν όψει των εκλογών που θα γίνουν στη Βοσνία στις 3 Οκτώβρη.

Φυσικά ανατροπές δεν αναμένονται, από τη στιγμή που το Βελιγράδι δεν είναι διατεθειμένο να ενθαρρύνει μια ανάλογη πρωτοβουλία ανεξαρτητοποίησης των Σερβοβόσνιων, την οποία μόνη της η Μπάνια Λούκα αδυνατεί να υποστηρίξει από κάθε άποψη: πολιτική, οικονομική, κ.ο.κ. Ο σέρβος υπουργός Εξωτερικών, Βουκ Γιέρεμιτς, εμφανίστηκε να αποδοκιμάζει την απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου, δηλώνοντας ότι «ποτέ δεν θα αναγνωρίσουμε την μονομερή κήρυξη ανεξαρτησίας του Κοσόβου». Στην πράξη ωστόσο η απόφαση της Χάγης λύνει τα χέρια στη Σερβία καθώς εμφανίζεται να έχει αξιοποιήσει όλα τα διαθέσιμα μέσα για να ανατρέψει την απόσχιση του Κοσόβου. Μπορεί έτσι από δω και πέρα να συνεχίσει να συναγελάζεται με αυτούς που βομβάρδισαν τη χώρα και επέβαλαν τον ταπεινωτικό και παραδειγματικό διαμελισμό της, εμφανίζοντας ισχυρό αντίλογο σε όσους χαρακτηρίζουν προδοσία την προσπάθεια ένταξης στους περίφημους «ευρω-ατλαντικούς» θεσμούς που αποδεικνύονται συνώνυμο της αποσταθεροποίησης.

Η νομιμοποίηση της απόσχισης του Κοσόβου θα έχει δραματικές επιπτώσεις και εκτός των πολυτάραχων Βαλκανίων. Στην ίδια την Ευρώπη μια σειρά από χώρες ήδη κλυδωνίζονται από εθνικιστικές αντιπαραθέσεις, που αμφισβητούν τη αναγκαιότητα και τη δυνατότητα ύπαρξης των εθνικών κρατών με την μορφή και τη σύνθεση που τα γνωρίζουμε. Η Ισπανία, το Βέλγιο, η Ιταλία και η Αγγλία είναι οι πιο χαρακτηριστικές περιπτώσεις.

Πολύ πιο απειλητικά προβάλουν ωστόσο τα εθνικιστικά, αποσχιστικά κινήματα εκτός Ευρώπης. Ειδικότερα στη Ρωσία και την Κίνα, εξηγώντας έτσι και την αρνητική στάση που κράτησε η Μόσχα και το Πεκίνο απέναντι στην απόφαση νομιμοποίησης του Κοσόβου. Συγκεκριμένα η Κίνα έχει να αντιμετωπίσει τόσο τους Θιβετιανούς που μέσω του Δαλάι Λάμα ζητούν την απόσχιση τους από την αχανή Κίνα, όσο και τους Ουιγούρους που ζητούν την ανεξαρτητοποίηση της επαρχίας Ξινγιάνγκ στα βορειοδυτικά της χώρας. Η Ρωσία από την άλλη, παρότι η ίδια ώθησε την Αμπχαζία και τη Ν. Οσετία να κηρύξουν την ανεξαρτησία τους τιμωρώντας τη Γεωργία, νιώθει διαρκώς στα πλευρά της τον πόνο από το αγκάθι του Καυκάσου (Ινγκουσετία, Νταγκεστάν και Τσετσενία) όπου ισλαμιστές μαχητές επιδιώκουν την ανεξαρτητοποίησή των δημοκρατιών τους.

Δραματικά ωστόσο ενδέχεται να αποδειχθούν τα επακόλουθα της απόφασης της Χάγης στην ίδια τη γειτονιά μας κι ειδικότερα στην Κύπρο. Τι θα εμποδίσει για παράδειγμα την Άγκυρα και την πολιτική ηγεσία των κατεχομένων σε λίγους μήνες – μετά από μια πιθανή άδοξη λήξη των υπό εξέλιξη διμερών διαπραγματεύσεων – να ζητήσει την εφαρμογή του πρόσφατου δεδικασμένου και στα κατεχόμενα κυπριακά εδάφη; Και με αυτή την απόφαση για σημαία της να ξεκινήσει ένα νέο γύρο διεθνών επαφών και πιέσεων με στόχο τη διεθνή αναγνώριση του ψευδοκράτους, που θα σημάνει την οριστική του διχοτόμηση και τη νομιμοποίηση στην πράξη της τουρκικής εισβολής και κατοχής;

Η γνωμοδότηση του Διεθνούς Δικαστηρίου επιβεβαιώνει τον πέρα για πέρα μεροληπτικό κι εν τέλει πολιτικό χαρακτήρα των αποφάσεών του. Το γεγονός δηλαδή ότι δεν αποτελεί έναν «αδέκαστο κριτή» όπως το φαντάζονται και το περιγράφουν όσοι επιδιώκουν να λυθεί στο πλαίσιό του το σύνολο των ελληνοτουρκικών διαφορών, οι τούρκικες δηλαδή επεκτατικές βλέψεις και αμφισβητήσεις των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας. Αντίθετα, αυτό που έδειξε η απόφαση για το Κόσοβο είναι ότι υποτάσσεται πλήρως στις επιθυμίες και τις πολιτικές προτεραιότητες της Ουάσινγκτον. Γιατί στην περίπτωση της Ελλάδας να πράξει διαφορετικά;

Βοσνία – Ερζεγοβίνη: Δυο ξένοι στην ίδια χώρα (Επίκαιρα, 28/01-03/02-2010)

Λάδι στη φωτιά της κλιμακούμενης έντασης στο εσωτερικό της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης έριξε ο απερχόμενος πρόεδρος της Κροατίας, Στάιπ Μέσιτς, με αφορμή τις απειλητικές δηλώσεις του Σερβο-βόσνιου ηγέτη πως θα συγκαλέσει δημοψήφισμα για την ένωση της Σερβικής Δημοκρατίας της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης με την Σερβία. «Αν ήμουν πρόεδρος όταν ο Μίλοραντ Ντόντικ συγκαλέσει δημοψήφισμα για την αποχώρηση από τη Βοσνία θα έστελνα το στρατό», ήταν τα λόγια του, που προκάλεσαν οξύτατες αντιδράσεις, όχι μόνο από την πρωτεύουσα της Σερβικής Δημοκρατίας της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης, αλλά και από το Βελιγράδι με τον πρόεδρο της Σερβίας, Μπόρις Τάντιτς, να χαρακτηρίζει τις δηλώσεις του Μέσιτς πολεμοκάπηλες και απειλή για την περιφερειακή σταθερότητα.

Εκ πρώτης όψεως οι δηλώσεις του κροάτη προέδρου στερούνται αντικρίσματος καθώς σε λιγότερο από ένα μήνα, στις 18 Φεβρουαρίου για την ακρίβεια οπότε θα γίνει η ορκωμοσία του νέου προέδρου Ίβο Γιοσίποβιτς που εκλέχτηκε στις πρόσφατες προεδρικές εκλογές, ο Μέσιτς θα έχει εγκαταλείψει το προεδρικό μέγαρο του Ζάγκρεμπ. Κατά βάθος όμως, οι εμπρηστικές δηλώσεις του Μέσιτς εξέφραζαν στο ακέραιο το αρνητικό κλίμα που κυριαρχεί στις Βρυξέλλες και την Ουάσινγκτον εναντίον της Σερβο-βοσνιακής ηγεσίας. Αιτία αποτελούν οι προσπάθειες της Δύσης να ανατρέψουν την Συνθήκη του Ντέιτον του 1995 με βάση την οποία ιδρύθηκε το δυσλειτουργικό μόρφωμα της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης (του μοναδικού κράτους με …ονοματεπώνυμο) που αποτελείται από δύο οντότητες: μια Κροατο-μουσουλμανική Ομοσπονδία και την Σερβική Δημοκρατία. Οι διαπραγματεύσεις που ξεκίνησαν τον Οκτώβρη στη στρατιωτική βάση του Μπούτμιρ (για να μη μείνει χωρίς συνέχεια το τόσο …θετικό προηγούμενο της συμφωνίας του Ντέιτον που κι αυτή υπογράφτηκε σε αμερικανική στρατιωτική βάση) ως μοναδικό ζητούμενο είχαν τη συναίνεση των Σερβο-βόσνιων να διαλυθεί η δική τους οντότητα κι οι Σέρβοι έτσι να διαχυθούν στο εσωτερικό της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης, απεμπολώντας ταυτόχρονα όλα τα δικαιώματα τους. Κάτι που οι Σερβο-βόσνιοι απέρριψαν. Περνώντας μάλιστα στην αντεπίθεση ο ηγέτης τους, πρωθυπουργός της Σερβίας, Μίλοραντ Ντόντικ, όχι μόνο απείλησε ότι θα προχωρήσει κάποια στιγμή στο μέλλον στην διεξαγωγή δημοψηφίσματος για την ένωση τους με τη Σερβία, αλλά επίσης εξήγγειλε και δημοψήφισμα για την άνοιξη με θέμα την εκχώρηση επιπλέον βαθμών ανεξαρτησίας και δικαιωμάτων βέτο. Πρόκειται για θέματα που κινούνται σε διαμετρικά αντίθετη κατεύθυνση από τις προτάσεις που κατατέθηκαν στις διαπραγματεύσεις του Μπούτμιρ, υπογραμμίζοντας την απροθυμία των Σερβο-βόσνιων να συναινέσουν στη διάλυση της οντότητάς τους. Η ακριβής ημερομηνία του δημοψηφίσματος αναμένεται να ανακοινωθεί τις αμέσως επόμενες ημέρες, αφού πρώτα ληφθούν μια σειρά άλλων κρίσιμων αποφάσεων στη Σερβο-βοσνιακή βουλή, που έχει την έδρα της στην Μπάνια Λούκα. Το δημοψήφισμα, αν τελικά διεξαχθεί και δεν το απαγορέψει ο ύπατος αρμοστής της ΕΕ που λειτουργεί ως κατοχικός διοικητής, παρότι ο Ντίντικ δήλωσε ότι δεν συνιστά αποσχιστική πράξη είναι εμφανές ότι αποτελεί μια μικρή επίδειξη δύναμης των Σερβο-βόσνιων, μετά από τόσες ταπεινώσεις που έχουν δεχτεί από τον κάθε ύπατο αρμοστή τα τελευταία χρόνια (καθαίρεση εκλεγμένων πολιτικών, με τη δικαιολογία ότι λειτουργούν διχαστικά, ακύρωση αποφάσεων, κ.λπ). Κυρίως όμως αποτελεί πρόβα τζενεράλε και τροχιοδεικτική βολή για τις στρατηγικές επιδιώξεις τους. Ακριβώς αυτό το ενδεχόμενο είναι που προκαλεί την λυσσώδη αντίδραση της Δύσης απέναντι στους Σερβο-βόσνιους, που να σημειωθεί πως δεν είναι η μοναδική μειονότητα που δυσφορεί απέναντι στο μόρφωμα της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης, χαράσσοντας τη δική της στρατηγική. Οι Κροάτες για παράδειγμα ζητούν ξεχωριστή, δική τους οντότητα στο ευρύτερο κράτος ενώ οι Μουσουλμάνοι που όλο και συχνότερα χαίρουν της επίσημης τουρκικής αρωγής (σε βαθμό οι Σερβο-βόσνιοι να προειδοποιούν ότι δημιουργείται ισλαμικό κράτος!) ζητούν νέο σύνταγμα. Η διαφορά των Σέρβων με τις υπόλοιπες μειονότητες στη Βοσνία έγκειται στην έχθρα με την οποία εξακολουθούν να αντιμετωπίζονται απ’ όλες τις πρωτεύουσες της Δύσης και των Βαλκανίων, λόγω των πολιτικών αλλαγών των τελευταίων χρόνων.

Το αποτελεσματικότερο όπλο της ΕΕ και των ΗΠΑ εναντίον της Μπάνια Λούκα ωστόσο, δεν βρίσκεται στο Σεράγεβο – την πρωτεύουσα της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης, αλλά στο Βελιγράδι, εκεί που οι Σέρβοι εξακολουθούν να κοιτούν με προσμονή κι ελπίδα. Η Δύση έχει δυναμιτίσει το σχέδιο επανένωσης των Σέρβων της Βοσνίας με τους ομοεθνείς τους της Σερβίας από τη στιγμή που ανέλαβε την διακυβέρνηση της Σερβίας μια φιλοδυτική κυβέρνηση – στα όρια της δουλείας. Στη συνέχεια η αίτηση ένταξής της στην ΕΕ, που επίσημα υποβλήθηκε τον Δεκέμβρη, προσέφερε στις Βρυξέλλες όλα εκείνα τα μέσα εκβιασμού για να εξασφαλίσει τον πλήρη συμβιβασμό της πολιτικής ηγεσίας της Σερβίας.

Η διαδικασία αυτή περιγράφηκε, με κάθε ωμότητα από τον Γιόσκα Φίσερ (που είχε πρωταγωνιστικό ρόλο στους βομβαρδισμούς της Γιουγκοσλαβίας το 1999, από τη θέση του υπουργού στην κυβέρνηση του Σρέντερ) μέσα από άρθρο του που δημοσιεύτηκε στον διεθνή Τύπο με την εκπνοή του 2009. Ανέφερε εκεί συγκεκριμένα: «Αν δεν επιλύσει το θέμα των οριστικών της συνόρων η Σερβία δεν έχει καμιά προοπτική να γίνει δεκτή στην ΕΕ. Οι Ευρωπαίοι έχουν αντίστοιχη εμπειρία από το προηγούμενο της Κύπρου. Δεν θα αφήσουν να εισέλθει ακόμη ένα κράτος με “ανοιχτά” εδαφικά ζητήματα. Στην περίπτωση της Σερβίας το ζήτημα των συνόρων είναι διπλό, καθώς αφορά τόσο το Κοσσυφοπέδιο όσο και τη Σερβική Δημοκρατία, τη μία από τις δύο πολιτικές οντότητες της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης». Ο πρώην επικεφαλής των γερμανών Πράσινων ζητά επί της ουσίας από το Βελιγράδι δύο παραχωρήσεις. Αρχικά να άρει και τις τελευταίες, τυπικές στην πραγματικότητα επιφυλάξεις του απέναντι στην ανεξαρτητοποίηση του Κοσόβου, όπως εκφράζονται με την προσφυγή του στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο της Χάγης με την οποία ζητά να κηρυχθεί παράνομη η απόφαση της Πρίστινα. Το δεύτερο που θέτει ως όρο ο πρώην υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας για την ένταξη της Σερβίας στην ΕΕ είναι το Βελιγράδι να αποκηρύξει κι επίσημα κάθε σκέψη επανένωσης των Σερβο-βόσνιων με την Σερβία. Το Βελιγράδι δηλαδή να καταδικάσει και να αποδοκιμάσει επίσημα τα σχέδια επανένωσης που κυκλοφορούν στη Μπάνια Λούκα, έτσι ώστε μετά να ανοίξει ο δρόμος για να δεχτούν ταπεινωμένοι πια οι Σερβο-βόσνιοι κάθε σχέδιο αναθεώρησης του Ντέιτον.

Φαίνεται έτσι ο καθαρά διχαστικός, αποσταθεροποιητικός ρόλος της ΕΕ στον βαθμό που από την μια προσφέρει κατά το δοκούν κι εντελώς αυθαίρετα το δικαίωμα επαναχάραξης συνόρων κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου σε όποια εθνική μειονότητα προτιμά με βάση τα δικά της συμφέροντα, κι από την άλλη εκμεταλλεύεται την επιθυμία ένταξης στους κόλπους της για να επιβάλλει στις πολιτικές ελίτ τις πιο εξευτελιστικές υποχωρήσεις!

Καταργούν τη Σερβική Δημοκρατία της Βοσνίας (Επίκαιρα, 30/10/2009)

Ενώπιον ενός απαράδεκτου πολιτικού εκβιασμού θέτει τους Σέρβους της Βοσνίας η Αγία Τριάδα των ΗΠΑ, ΝΑΤΟ και ΕΕ πιέζοντάς τους να διαλύσουν την αυτόνομη δημοκρατία τους, που κατοχυρώθηκε με τη συμφωνία του Ντέιτον, αν θέλουν να ενταχθούν στην ΕΕ! 

Μόνο γέλια προκαλεί η κινδυνολογία που φιλοξενείται όλο και συχνότερα στον δυτικό Τύπο για το ενδεχόμενο νέας σύγκρουσης στην πολύπαθη Βοσνία – Ερζεγοβίνη. Αν πάρει κανείς στα σοβαρά τις δηλώσεις του ηγέτη των μουσουλμάνων της Βοσνίας, Σουλεϊμάν Τίχιτς, θα πιστέψει πως ο κίνδυνος μιας νέας αιματοχυσίας είναι ξανά προ των πυλών. «Αν συνεχιστεί έτσι, δεν έχουμε καμία αμφιβολία πως θα υπάρξει σύγκρουση», δήλωνε για παράδειγμα στο αμερικανικό περιοδικό Τάιμ, στις 19 Οκτώβρη. Για να συνεχίσει, με ακόμη πιο δραματικούς τόνους: «Το μόνο ανοιχτό είναι το είδος της σύγκρουσης που θα υπάρξει κι αν αυτό θα γίνει σε τρεις μήνες, έξι μήνες ή ένα χρόνο», ήταν τα λόγια του. Δε χρειάζεται να είναι κανείς στρατιωτικός αναλυτής για να διαπιστώσει ότι η απειλή του πολέμου που επισείεται είναι εντελώς αυθαίρετη, καθώς οι Σερβοβόσνιοι του 2009 δεν έχουν καμιά σχέση με τους Σερβοβόσνιους του 1993, ούτε φυσικά και η τοπική υπερδύναμη της Γιουγκοσλαβίας του τότε με το πολιτικά και στρατιωτικά ξεδοντιασμένο Βελιγράδι του σήμερα.

Στην πραγματικότητα ανάλογες απειλές χρησιμοποιούνται εν είδει εκβιασμών για να γίνει αποδεκτή και να εμφανιστεί ως αναγκαία μια αναθεώρηση της Συνθήκης του Ντέιτον που υπογράφηκε στην ομώνυμη αμερικανική βάση του Οχάιο το Νοέμβριο του 1995, τερματίζοντας τον τριετή εμφύλιο.

Η Συνθήκη του Ντέιτον δημιούργησε το πιο δυσλειτουργικό κρατικό μόρφωμα που θα μπορούσε ποτέ να φανταστεί ένας γραφειοκράτης και υφίσταται στη γη. Ένα μόνο κατ’ όνομα κράτος που αποτελείται από μια σερβική δημοκρατία και μια ομοσπονδία η οποία συντίθεται από μια κροατική και μια μουσουλμανική δημοκρατία. Το μόρφωμα της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης, που διοικούταν από έναν ύπατο αρμοστή ο οποίος είχε την αρμοδιότητα να απολύει εκλεγμένους πολιτικούς και να ακυρώνει νόμους, απέτυχε παταγωδώς. Εξελίχθηκε σε ένα υπόδειγμα της θνησιγένειας όλων των προτεκτοράτων που δημιούργησε η Νέα Τάξη στο έδαφος των κατακερματισμένων κραταιών δημοκρατών. Απέτυχε μάλιστα παρότι στηρίχθηκε με πακτωλούς χρημάτων. «Αμέσως μετά το τέλος του πολέμου η χώρα βρέθηκε στο κέντρο της προσοχής και δέχθηκε μια πλημμυρίδα χρημάτων που υπερέβαιναν τα 14 δισ. αναπτυξιακής βοήθειας, μετατρέποντάς την σε ένα εργαστήρι για ότι κατά κοινή ομολογία αποτέλεσε το πιο ακριβό και καινοτόμο πείραμα εκδημοκρατισμού στην ιστορία. Από το τέλος του 1996, 17 διαφορετικές ξένες κυβερνήσεις, 18 υπηρεσίες του ΟΗΕ, 27 διακυβερνητικές οργανώσεις και περίπου 200 Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις – για να μην αναφέρουμε δεκάδες χιλιάδες στρατευμάτων απ’ όλον τον κόσμο – αναμίχθηκαν στις προσπάθειες ανοικοδόμησης. Σε κατά κεφαλήν βάση, η ανοικοδόμηση της Βοσνίας – με λιγότερους από 4 εκ. πολίτες έκανε την μεταπολεμική ανοικοδόμηση της Γερμανίας και της Ιαπωνίας να μοιάζουν συντηρητικές», γράφει το τελευταίο τεύχος (Σεπτέμβρης – Οκτώβρης 2009) του αμερικανικού περιοδικού Φόρεϊν Αφαίαρς. Παρόλα αυτά το τερατούργημα του Ντέιτον απέτυχε βεβαιώνοντας ότι οι χρηματοδοτήσεις κι η αμφιβόλου πολιτικής ηθικής διεθνής αναπτυξιακή βοήθεια αποδεικνύονται εντελώς αναποτελεσματικά εργαλεία για τη δημιουργία κρατών όταν λείπει η νομιμοποίηση από την ίδια την κοινωνία. Μάρτυρας της αποτυχίας δεν είναι μόνο η συνεχιζόμενη έχθρα μεταξύ των τριών διαφορετικών κοινοτήτων – Μουσουλμάνων, Κροατών και Σέρβων -, αλλά, πολύ περισσότερο μάλιστα, η παρατεταμένη παράλυση των σημαντικότερων κυβερνητικών οργάνων που για να λειτουργήσουν χρειάζονται την ομόφωνη αποδοχή και των τριών εκπροσώπων των κοινοτήτων.

Τα χειρότερα ωστόσο έπονται. Αντιμέτωποι με αυτήν τους την αποτυχία ΕΕ, ΗΠΑ και ΝΑΤΟ διατάζουν τώρα την αναθεώρηση της Συνθήκης του Ντέιτον. Το αίτημα τέθηκε για πρώτη φορά τον Μάιο όταν επισκέφθηκε το Σεράγεβο ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, συνοδευόμενος από τον εκπρόσωπο της ΕΕ για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Άμυνας, Χαβιέ Σολάνα. Έκτοτε η Σερβία – Ερζεγοβίνη δέχθηκε πολλές και σημαντικές επισκέψεις. Η πρώτη απ’ όλες σημειώθηκε στις 9 Οκτώβρη από τον Καρλ Μπιλντ, υπουργό Εξωτερικών της Σουηδίας που έχει το τρέχον εξάμηνο την κυκλική προεδρία της ΕΕ ο οποίος μάλιστα είχε διατελέσει και πρώτος ύπατος αρμοστής του ΟΗΕ στη Βοσνία Ερζεγοβίνη, και τον αναπληρωτή υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Τζέιμς Στάινμπεργκ. Το μήνυμα που μετέφεραν από κοινού στην πολιτική ηγεσία της χώρας ήταν πως προϋπόθεση για να ενταχθεί η χώρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί η αναθεώρηση της Συνθήκης του Ντέιτον, ώστε να πάψει να αποτελεί προτεκτοράτο του ΟΗΕ, κι επίσης η διάλυση της Σερβικής Δημοκρατίας κι η διάχυσή της στην Βοσνία – Ερζεγοβίνη, με τους Σέρβους στο εξής να αποτελούν μια εθνική μειονότητα, απεμπολώντας όλα τα δικαιώματα αυτοτελούς συγκρότησης, αρνησικυρίας και θεσμοθετημένης εκπροσώπησης που διατηρούσαν από την δημιουργία της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης. Πρακτικά με αυτό τον τρόπο το δίλημμα που θέτουν στους Σέρβους είναι πως η ένταξή τους στην ΕΕ κι η ταυτόχρονη απαλλαγή του κράτους από τα βαρίδια της καταστροφικής Συνθήκης του Ντέιτον έχει ως προϋπόθεση την μετατροπή τους σε πολίτες δεύτερης κατηγορίας, καθώς αυτό που καταργείται από την αναθεώρηση είναι τα δικαιώματα των Σέρβων και μόνο! Το πόσο μεροληπτικό είναι το αίτημα τους φαίνεται (και) από το γεγονός πως αν κάποιας μειονότητας τα δικαιώματα έπρεπε να καταργηθούν είναι της κροατικής, καθώς ο πληθυσμός της έχει μειωθεί κάθετα από 17% που ήταν τον καιρό του πολέμου στο 10% του τωρινού πληθυσμού λόγω της μετανάστευσης τους στην Κροατία. Παρόλα αυτά επιμένουν πως ο στόχος της εθνικής ομογενοποίησης περνάει μέσα από την κατάργηση των δικαιωμάτων των Σέρβων! Το σχέδιο διάλυσης της Σερβικής Δημοκρατίας προκαλεί ακόμη μεγαλύτερη οργή καθώς η Σερβική Δημοκρατία είναι πολύ πιο εύρωστη από την μουσουλμανο-κροατική ομοσπονδία που ήταν βυθισμένη στα χρέη, αδυνατώντας να πληρώσει ακόμη και τους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων της, πριν καν ξεσπάσει η διεθνής οικονομική κρίση.

Απέναντι στην σερβοβοσνιακή ηγεσία έχει εξαπολυθεί μια ομοβροντία πολιτικά απαράδεκτων πιέσεων. Για παράδειγμα, ο αρμόδιος επίτροπος για τη διεύρυνση, Όλι Ρεν, δήλωσε λίγο πολύ πως αν δεν δεχθούν οι Σέρβοι την απεμπόληση των δικαιωμάτων τους καμιά χώρα δεν πρόκειται να μπει στην ΕΕ! «Δεν πρόκειται να μείνει όλη η περιοχή όμηρος της Βοσνίας», τόνισε στη δήλωσή του, πιέζοντας τους Σέρβους να υποχωρήσουν. Από κοντά κι ο νέος γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Άντερς Φογκ Ρασμούσεν, που τόνισε πως «η Βοσνία θα πρέπει να συνεχίσει και να επιταχύνει τις μεταρρυθμίσεις».

Η πολιτική ηγεσία της Σερβικής Δημοκρατίας της Βοσνίας, υπό την ηγεσία του Μίλοραντ Ντόντικ ενός νέου πολιτικού από το νεοπαγές Κόμμα Ανεξάρτητων Σοσιαλδημοκρατών που αναδείχθηκε στις εκλογές της 1ης Οκτωβρίου 2006, μέχρι στιγμής αντιστέκεται. Το διάστημα μάλιστα που μεσολάβησε από την 17η Φεβρουαρίου 2008, όταν το Κόσοβο ανακήρυξε την ανεξαρτησία του, όλο και πιο επίμονα θέτει το στόχο διενέργειας δημοψηφίσματος για να αποφασίσουν οι Σέρβοι κατά πόσο επιθυμούν να είναι ενταγμένοι στην Δημοκρατία της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης. Γιατί οι Κοσοβάροι κι όχι οι Σερβοβόσνιοι είναι το επιχείρημά του. Το ερώτημα είναι κατά πόσο θα συνεχίσει να αντιστέκεται καθώς οι πιέσεις θα γίνουν ασφυκτικές εν όψει των κρίσιμων αποφάσεων που θα ληφθούν για το μέλλον της Σερβικής Δημοκρατίας στις 18 και 19 Νοέμβρη…

Αρέσει σε %d bloggers: