Αποτυχίες και απειλές ο απολογισμός από το ταξίδι του Μπάιντεν στην Μέση Ανατολή

Με άδεια χέρια δεν έφυγε από την τετραήμερη επίσκεψή του στην Μέση Ανατολή (13-16/7) ο αμερικανός πρόεδρος.  

Του Λεωνίδα Βατικιώτη

Επί της ουσίας ωστόσο απέτυχε να αναστρέψει τη νέα κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στην Μέση Ανατολή και αμφισβητεί την επιρροή των ΗΠΑ. Ο Τζο Μπάιντεν κυρίως απέτυχε να πείσει για την δημοκρατική ατζέντα των ΗΠΑ. Απέτυχε να δείξει ότι η εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ στηρίζεται στην δημοκρατία και προάγει την ελευθερία, αντιπαλεύοντας αυταρχικά καθεστώτα.

Όταν άλλωστε ο Μπάιντεν δηλώνει ο ίδιος πώς είναι Σιωνιστής, όπως έκανε στο πρόσφατο ταξίδι του, τότε υιοθετεί τα πιο ολοκληρωτικά, επεκτατικά και φασιστικά σχέδια εθνοκάθαρσης που έχουν συνοδεύσει τη δημιουργία του κράτους του Ισραήλ.

Η επίσκεψη του Μπάιντεν στην Μέση Ανατολή ήταν μια βαθιά υπόκλιση στα πιο ολιγαρχικά καθεστώτα. Ισοδυναμούσε με την παραγραφή και νομιμοποίηση φρικτών καθημερινών εγκλημάτων που πραγματοποιούν, προκειμένου να διατηρήσουν την εξουσία τους. Μια μικρή αναφορά στα επιτεύγματα της Αιγύπτου, της Σαουδικής Αραβίας και του Ισραήλ είναι αρκετή.

Ο πρόεδρος της Αιγύπτου Αμπντέλ Φατάχ Αλ Σίσι ήταν αρχηγός των ενόπλων δυνάμεων και υπουργός Άμυνας, μέχρι που το 2013 ανέτρεψε τον εκλεγμένο ισλαμιστή Μοχάμεντ Μόρσι με στρατιωτικό πραξικόπημα. Έκτοτε έχει εκλεγεί  δύο φορές (2014 και 2018) με ποσοστό 97%.  Ωστόσο οι προεκλογικές περίοδοι σημαδεύτηκαν από αιματηρές διώξεις και απαγορεύσεις που ως στόχο είχαν τόσο τους Αδελφούς Μουσουλμάνους όσο και την Αριστερά. Σήμερα, όπως πολύ εύστοχα παρατήρησαν οι New York Times, το καθεστώς του Σίσι έχει μετατρέψει το καθεστώς των προφυλακίσεων σε κύρια μηχανή μαζικής καταπίεσης: «Οι δυνάμεις ασφαλείας συλλαμβάνουν ανθρώπους από τους δρόμους ή από τα σπίτια τους και τους εξαφανίζουν χωρίς να ειδοποιήσουν την οικογένεια ή δικηγόρους. Όταν οι συλληφθέντες εμφανίζονται φρουρούμενοι, οι εισαγγελείς τους κατηγορούν για τρομοκρατική δράση και τους φυλακίζουν για μήνες ή εν τέλει για χρόνια χωρίς ποτέ να μπορούν να αποδείξουν την αθωότητά τους στο δικαστήριο». Η λίστα με τους φυλακισμένους είναι ατελείωτη και περιλαμβάνει: Σκιτσογράφο που ανάρτησε meme στο facebook δείχνοντας τον Αλ Σίσι με αυτιά Μίκι Μάους, δύο γυναίκες που συνελήφθησαν επειδή παραπονέθηκαν για την τιμή των εισιτηρίων και χιλιάδες άλλους. Κυρίως, ωστόσο οι αυταρχικές επιδόσεις του δικτάτορα Αλ Σίσι περιλαμβάνουν χιλιάδες εξωδικαστικές εκτελέσεις αντιφρονούντων! Έρευνα διεθνούς οργάνωσης  απέδειξε ότι από τον Ιανουάριο του 2015 ως τον Δεκέμβριο του 2020 δολοφονήθηκαν 755 άτομα, που χαρακτηρίστηκαν τρομοκράτες ή πολεμιστές (militants).

Σε μαζικές εκτελέσεις αντιφρονούντων στηρίζει την εξουσία της και η βασιλική οικογένεια της Σαουδικής Αραβίας. Μόλις πρόσφατα, στις 15 Μαρτίου, το υπουργείο Εσωτερικών ανακοίνωσε την εκτέλεση 81 ατόμων, ανεβάζοντας στους 92 τους εκτελεσμένους το 2022. Οι 41 εξ αυτών προέρχονται από την Σιιτική μειονότητα, δείχνοντας, όπως έγραψε και η Διεθνής Αμνηστία σε ειδική ανακοίνωσή της, την πολιτική χρήση της θανατικής ποινής για να αντιμετωπίσει τους διαφωνούντες των ανατολικών επαρχιών της. Η εκτέλεση Σιιτών από την Σαουδική Αραβία, μέσα από δίκες – παρωδία, δεν είναι κάτι νέο. Το ίδιο συνέβη και το 2019, όταν σε μια μαζική εκτέλεση κατηγορούμενων για τρομοκρατία πολλοί προέρχονταν από την Σιιτική μειονότητα, το ίδιο συνέβη και το 2016 όταν εκτελέστηκε ένας διακεκριμένος Σιίτης κληρικός, κοκ. Πέραν των Σιιτών, η πετρομοναρχία των Σαούντ οδηγεί συχνότατα στην αγχόνη και διαδηλωτές!

Η πετρομοναρχία των Σαούντ είναι υπαίτια και για την μεγαλύτερη ανθρωπιστική καταστροφή που συντελείται εδώ και χρόνια στην Υεμένη. «Τυφλοί» βομβαρδισμοί σε σχολεία και αγορές, πολιορκία για την αποκοπή διαδρόμων μεταφοράς ειδών διατροφής κι άλλες μεσαιωνικές μέθοδοι έχουν καταδικάσει στην πείνα και τον θάνατο εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους!

Στα παραπάνω πρέπει να προστεθεί η φρικτή εκτέλεση του δημοσιογράφου της Washington Post, Τζαμάλ Κασόγκι, στην Τουρκία το 2018 από πράκτορες του Ριάντ. Η εκτέλεσή του μέσω του διαμελισμού του με αλυσοπρίονο(!), θα ήταν αρκετή ώστε η Σαουδική Αραβία να απομονωθεί διπλωματικά και να υποστεί πλήθος οικονομικών και πολιτικών κυρώσεων. Στην πράξη δεν είχε καμιά επίπτωση, παρότι η ίδια η CIA επιβεβαίωσε ότι την δολοφονία του Κασόγκι διέταξε ο ηγέτης της χώρας, Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν (MBS), παρότι ο ίδιος ο Μπάιντεν είχε εξαγγείλει πριν κερδίσει τις εκλογές ότι θα μετατρέψει την Σαουδική Αραβία σε «κράτος παρία», κοκ.

Τέλος η υπόκλιση στον αυταρχισμό του Αμερικανού προέδρου κορυφώθηκε με την επίσκεψη στο σιωνιστικό καθεστώς και τα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη. Ο Τζο Μπάιντεν συνεχίζει την πολιτική του Τραμπ! Η πρεσβεία των ΗΠΑ θα παραμείνει στην Ιερουσαλήμ ναρκοθετώντας αλλεπάλληλες αποφάσεις του ΟΗΕ για δημιουργία ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους στα σύνορα του 1967 με πρωτεύουσα την ανατολική Ιερουσαλήμ. Το προξενείο των ΗΠΑ για τους Παλαιστίνιους στην Ιερουσαλήμ που έκλεισε επί Τραμπ θα συνεχίσει να είναι κλειστό, όπως και τα γραφεία της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης στην Ουάσιγκτον που έκλεισαν το 2018. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ δεν άσκησε καμία κριτική στην επέκταση των εβραϊκών εποικισμών στην ανατολική Ιερουσαλήμ, ούτε στην προσάρτηση από το εβραϊκό κράτος των συριακών υψωμάτων του Γκολάν, ούτε στην πολιορκία της Γάζας που είναι η μεγαλύτερη σε έκταση φυλακή του κόσμου. Παράλληλα ο Μπάιντεν αύξησε την οικονομική βοήθεια – ρεκόρ ύψους 3,8 δισ. δολ. που παρέχει ετησίως στο κράτος – τρομοκράτη του Ισραήλ κατά 1 δισ. ευρώ, με πρόσχημα την δημιουργία αντιπυραυλικής ασπίδας!

Όλα αυτά μάλιστα δύο μόλις μήνες μετά την εν ψυχρώ δολοφονία της δημοσιογράφου Σιρίν Αμπού Ακλέ του δικτύου Αλ Τζαζίρα, από ισραηλινούς στρατιώτες. Οι ΗΠΑ αρνήθηκαν να επιβάλλουν κυρώσεις στο ρατσιστικό καθεστώς του Ισραήλ, αποδεικνύοντας έτσι πόσο υποκριτικό είναι το ενδιαφέρον τους για την ειρήνη, την δημοκρατία και την ελευθεροτυπία…

Την ίδια ώρα ο πρόεδρος Μπάιντεν εξήγγειλε την παραχώρηση …ψιχίων στην Παλαιστινιακή Αρχή μόνο και μόνο για να εξαγοράσει την υποταγή και συνθηκολόγησή της: Ένα πολυετές πλαίσιο χρηματοδότησης 6 παλαιστινιακών νοσοκομείων με 100 εκ δολ. μέσω της USAID, 201 εκ. δολ. για παλαιστίνιους πρόσφυγες από τη Δυτική Όχθη, τη Γάζα, τη Συρία, τον Λίβανο και την Ιορδανία μέσω της UNRWA, 15 εκ. δολ. για γεύματα σε άπορους κι άλλα τέτοια μέτρα, που προϋποθέτουν τη συνεργασία της Αρχής με τους κατακτητές, και ισοδυναμούν με εξευτελισμό! Είναι μέτρα ελάχιστης οικονομικής σημασίας, που διαιωνίζουν το καθεστώς εξαθλίωσης των Παλαιστινίων.

Δικαίως το Ισραήλ χαρακτήρισε μέσω του πρωθυπουργού του Γιαΐρ Λάπιντ επιτυχία την επίσκεψη του Μπάιντεν στην περιοχή. Επιτυχία για τον σιωνισμό ήταν επίσης το άνοιγμα του εναέριου χώρου της Σαουδικής Αραβίας στις ισραηλινές πτήσεις. Το τέλος της απαγόρευσης θα δώσει νέα ώθηση στο εμπόριο και τις οικονομικές συναλλαγές του Ισραήλ με την περιοχή και την Ασία. Απέχει ωστόσο σημαντικά από τον απώτερο στόχο του Ισραήλ και των ΗΠΑ, δηλαδή την πλήρη εξομάλυνση των διπλωματικών σχέσεων Σαουδικής Αραβίας και Ισραήλ όπως έπραξαν τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Μπαχρέιν και το Μαρόκο, υπογράφοντας το 2020 τις «συμφωνίες του Αβραάμ», με το Ισραήλ.

Η Σαουδική Αραβία υπό την ηγεσία του ΜΒS έχει πραγματοποιήσει συγκεκριμένα και υλικά βήματα στην κατεύθυνση κανονικοποίησης των σχέσεων με το σιωνιστικό καθεστώς, όπως για παράδειγμα η συνεργασία των μυστικών υπηρεσιών των δύο χωρών. Ωστόσο η φιλοδοξία των Σαούντ να ηγηθούν του αραβικού και του μουσουλμανικού κόσμου έρχεται σε σύγκρουση με την προδοσία του στόχου δημιουργίας παλαιστινιακού κράτους. Το Ριάντ ισορροπεί  σε αυτή την διελκυστίνδα με τη μέθοδο της διολισθήσεως: Πλησιάζει όλο και πιο κοντά το Ισραήλ με μικρά κάθε φορά βήματα, υλοποιώντας εκ των προτέρων όλα εκείνα τα πρακτικά μέτρα που θα έλυνε η αποκατάσταση των διπλωματικών σχέσεων. Έτσι ώστε να μένει μόνο το άνοιγμα των πρεσβειών…

Με ουσιαστική αποτυχία στέφθηκε και ο στόχος του Μπάιντεν να αυξήσει η Σαουδική Αραβία την προσφορά πετρελαίου και φυσικού αερίου ώστε οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας να πάψουν να επιφέρουν επιπλέον έσοδα στην Μόσχα πλήττοντας μόνο όσους τις εφαρμόζουν. Ο MBS υποσχέθηκε μια οριακή αύξηση της παραγωγής από τα 12 εκ. βαρέλια ημερησίως στα 13, όπως ήταν ο μακροπρόθεσμος στόχος αύξησης της παραγωγής της σαουδικής πετρομοναρχίας μέχρι το 2027. Και πάλι ο Σαουδάραβας πρίγκηπας δεν δεσμεύθηκε με αυστηρά χρονοδιαγράμματα απέναντι στον Μπάιντεν. Είναι ενδεικτικό ότι στο κοινό ανακοινωθέν, όπως εκδόθηκε από την σαουδαραβική πλευρά, δεν υπάρχει καμία αναφορά στην αύξηση της προσφοράς πετρελαίου. Εκείνη δε την ημέρα, την Παρασκευή 15/7 οι τιμές του πετρελαίου στις αμερικανικές αγορές έκλεισαν υψηλότερα: Στα 101 δολ. το βαρέλι το Μπρεντ, με 2% αύξηση, και στα 97,6 δολ. ο δείκτης West Texas Intermediate στη Νέα Υόρκη. Δεν γίνεται να περιγραφεί πιο παραστατικά η διάψευση των προσδοκιών…

Ο Μπάιντεν απέτυχε ωστόσο διπλά στο συγκεκριμένο θέμα γιατί το συγκαλυμμένο όχι του Σαουδάραβα ηγέτη στο αμερικανικό αίτημα αύξησης της παραγωγής πετρελαίου είναι η κατάληξη της εξαγγελίας του αμερικανικού ηγέτη να μειώσει τη χρήση ορυκτών καυσίμων! Ο υποψήφιος  των Δημοκρατικών κέρδισε τις εκλογές του Νοεμβρίου του 2020, υποσχόμενος ταχύτερα βήματα στην πράσινη μετάβαση της οικονομίας, επιτάχυνση της υιοθέτησης Αναλώσιμων Πηγών Ενέργειας και σταδιακή μείωση της χρήσης πετρελαίου και φυσικού αερίου. Φτάνουμε έτσι σε μια στροφή 180 μοιρών, που όσο κι αν δικαιολογείται με ψυχροπολεμικές επικλήσεις στην ανάγκη τιμωρίας της Ρωσίας με πρόσχημα τον πόλεμο στην Ουκρανία, ο πραγματικός λόγος είναι τα αυτοκρατορικά – ιμπεριαλιστικά σχέδια των ΗΠΑ. Στο βωμό της Pax Americana επομένως επιταχύνεται η κλιματική αλλαγή κι αυξάνεται η θερμοκρασία του πλανήτη! Τις εξαγγελίες του Μπάιντεν ως προς το παρόν έσωσε ο MBS, για τους δικούς του φυσικά λόγους που σχετίζονται με την συνεργασία του με τη Ρωσία.

Η Pax Americana προωθήθηκε από τον Αμερικανό πρόεδρο και με έναν ακόμη, τρίτο, τρόπο πέραν της υποστήριξης του Ισραήλ και του αιτήματος αύξησης της παραγωγής πετρελαίου: Μέσω της δημιουργίας εμποδίων στην οικονομική εξάπλωση της Κίνας. Ήδη, οι ΗΠΑ έχουν με ποικίλους τρόπους ανασχέσει την κινέζικη επιρροή στην περιοχή. Για παράδειγμα η προσπάθεια κατασκευής από την Κίνα ενός μεγάλου λιμανιού στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα διακόπηκε κατόπιν προειδοποιήσεων και απειλών των ΗΠΑ ότι θα μετατραπεί σε μόνιμη στρατιωτική βάση. Δικαίωμα το οποίο διατηρούν μόνο οι ΗΠΑ που, όπως είναι σε όλους γνωστό, από τις βάσεις τους εξάγουν …αγάπη μόνο.

Φραγμοί στην Κίνα

Το επίδικο τώρα ήταν να ανακόψουν την εγκατάσταση στην περιοχή δικτύου 5G και 6G της κινέζικης Huawei. Η ακύρωση των κινέζικων σχεδίων επιχειρήθηκε με μαστίγιο και καρότο. Το μαστίγιο ήταν η απειλή διακοπής της πρόσβασης στην πληροφόρηση των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών εάν θα περνάει μέσα από κινέζικους δίαυλους και ο σταδιακός περιορισμός των κοινών στρατιωτικών επιχειρήσεων. Πρόκειται για μια απειλή που αποκαλύπτει την μόνιμη τακτική του αμερικανικού εκβιασμού: Αφού πρώτα οι ΗΠΑ επέβαλαν την στρατιωτική εξάρτηση των πετρομοναρχιών από την αμερικανική πολεμική βιομηχανία και το Πεντάγωνο, που παρείχαν το hardware και το software αντίστοιχα, τώρα τις αντιμετωπίζουν σαν τοξικοεξαρτημένους: ζητούν νέα υποχωρήσεις και επιπλέον πρόσδεση με την απειλή της διακοπής μιας βοήθειας που κάθε άλλο παρά αναγκαία ήταν…

Το καρότο ήταν το αμερικανικό δίκτυο Open RAN (Open Radio Access Network) που στηρίζεται σε υπηρεσίες cloud και λογισμικού. Η Σαουδική Αραβία υπέγραψε Μνημόνιο Συνεργασίας με τις ΗΠΑ για την πιλοτική ανάπτυξη του εν λόγω δικτύου που δεν έχει δοκιμαστεί σε μεγάλη κλίμακα, παρότι στο έδαφός της η κινέζικη Huawei έχει ήδη αναπτύξει το υπερσύγχρονο και δοκιμασμένο δίκτυο της.

Ωστόσο δεν στόχευαν μόνο την Κίνα οι αμερικανικές απειλές, όπως διατυπώθηκαν με την ανεπίδεκτη αμφισημιών δήλωση του Μπάιντεν «Η Αμερική δεν πάει πουθενά» όπως συμπληρώθηκε με την εξ ίσου κατηγορηματική δήλωση ότι οι ΗΠΑ δεν σκοπεύουν να αφήσουν κανένα κενό εξουσίας στη περιοχή που να το εκμεταλλευτούν οι ανταγωνιστές της. Οι απειλές στόχευαν επίσης τη Ρωσία και το Ιράν· δύο χώρες με τις οποίες ο ανταγωνισμός των ΗΠΑ έχει ξεπεράσει προ πολλού το οικονομικό πεδίο. Η ειρωνεία μάλιστα είναι και στις δύο αυτές χώρες που βρίσκονται στο στόχαστρο των ΗΠΑ στο όνομα των αμερικανικών δημοκρατικών αξιών πραγματοποιούνται εκλογές κανονικά και με το νόμο! Στο Ιράν μάλιστα ο ίδιος ο αμερικανικός Τύπος αφιερώνει πλήθος αναλύσεων κάθε φορά για να προβλέψει αν είναι μεταρρυθμιστής ή «σκληροπυρηνικός» κάθε ηγέτης που εκλέγεται… Οι ηγεσίες των αραβικών κρατών αντίθετα που έχουν επιλέξει για συμμάχους οι ΗΠΑ είναι ελέω θεού μοναρχίες! Ή δεν πραγματοποιούν ποτέ εκλογές (Σαουδική Αραβία) ή τις πραγματοποιούν σε ένα καθεστώς διώξεων και απαγορεύσεων (Αίγυπτος) ή το δικαίωμα του εκλέγειν είναι εθνικά καθορισμένο (Ισραήλ).

Ο Μπάιντεν δεν άφησε ευκαιρία να πάει χαμένη που να μην τονίσει ότι το Ιράν είναι εχθρός των αραβικών κρατών, οξύνοντας τις αντιθέσεις στην περιοχή που δικαιολογούν την (εμπρηστική στην πράξη) παρέμβαση των ΗΠΑ. Η αποτελεσματικότητα των αμερικανικών πιέσεων ωστόσο για πρώτη φορά αμφισβητείται στην πράξη. Σειρά διπλωματικών κινήσεων στην ίδια την περιοχή της Μέσης Ανατολής (πχ η εύθραυστη εκεχειρία στην Υεμένη) και εκτός (ανεπιβεβαίωτες φήμες για ένταξη στις BRICS των σουνιτικών καθεστώτων Τουρκίας και Σαουδικής Αραβίας, μετά την επίσημη υποβολή αίτησης ένταξης Ιράν και Αργεντινής) δημιουργούν για πρώτη φορά βάσιμες ελπίδες ύφεσης των συγκρούσεων στο εσωτερικό της Μέσης Ανατολής.

Η μεγαλύτερη ελπίδα ωστόσο έρχεται από την Παλαιστίνη. Δεν είναι μόνο τα πανό που αναρτήθηκαν στα κατεχόμενα κατά μήκος της διαδρομής που πραγματοποίησε ο Μπάιντεν, χαρακτηρίζοντας ως απαρτχάιντ το καθεστώς εθνοκάθαρσης και φυλετικών διαχωρισμών που έχει επιβάλει το Ισραήλ σε βάρος των Παλαιστινίων.

Είναι και η στάση των Παλαιστινίων. Πρόσφατη αξιόπιστη δημοσκόπηση έδειξε ότι η ζυγαριά πλέον γέρνει καθαρά υπέρ μιας νέας εξέγερσης, απορρίπτοντας την ταπείνωση που θεσμοθέτησε η συμφωνία του Όσλο. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε από ένα παλαιστινιακό κέντρο ερευνών και του γερμανικού ιδρύματος Κόνραντ Αντενάουερ. Βάσει λοιπόν των ευρημάτων της «τα αποτελέσματα το δεύτερο τρίμηνο του 2022 δείχνουν μια σημαντική μεταβολή στην εγχώρια ισορροπία εξουσίας υπέρ της Χαμάς και της ηγεσίας της μόνο τρεις μήνες αφότου η Φατάχ κατάφερε να επανακτήσει μέρος της δημοφιλίας της που είχε απωλέσει μετά την ακύρωση των βουλευτικών και προεδρικών εκλογών τον Απρίλιο του 2021, τον πόλεμο του Μαΐου του 2021 μεταξύ Χαμάς και Ισραήλ και τον θάνατο στα χέρια των Παλαιστινιακών δυνάμεων ασφαλείας του αντιπολιτευόμενου Νιζάρ Μπανάτ».

Οι Παλαιστίνιοι με τη Χαμάς

«Σήμερα» συνεχίζει το δελτίο Τύπου που εξέδωσε το παλαιστινιακό και το γερμανικό ίδρυμα που επιχορηγείται από τη δεξιά Χριστιανοδημοκρατική Ένωση (CDU) «η Χαμάς και η Φατάχ απολαμβάνουν σχεδόν το ίδιο επίπεδο δημόσιας υποστήριξης, με το κενό να μειώνεται στο 1% υπέρ της Χαμάς, αφού ήταν 6 ποσοστιαίες μονάδες υπέρ της Φατάχ τον Μάρτιο του 2022. Είναι αξιοσημείωτο ότι η πτώση στην δημοτικότητα της Φατάχ παρατηρήθηκε και στην Δυτική Όχθη και στην Λωρίδα της Γάζας, παρότι η πτώση ήταν μεγαλύτερη στη Γάζα. Η μειούμενη δημοτικότητα της Φατάχ είναι εμφανής με δύο ακόμη τρόπους: Πρώτο, το κενό στη δημοτικότητα μεταξύ του επικεφαλής της Φατάχ, προέδρου Αμπάς, και του επικεφαλής της Χαμάς, Ισμαήλ Χανίγιε, έχει φτάσει τις 22 μονάδες υπέρ του Χανίγιε, όταν πριν τρεις μήνες ήταν μόλις 16 μονάδες. Επιπλέον, το αίτημα για παραίτηση του Αμπάς από την προεδρία της Παλαιστινιακής Αρχής υπερβαίνει τα τρία τέταρτα, ενώ όσοι είναι ακόμη υπέρ του Αμπάς έχουν μειωθεί σε λιγότερο από το ένα πέμπτο! Μια ακόμη ένδειξη για την συρρίκνωση της Φατάχ είναι το αυξανόμενο κενό μεταξύ εκείνων που πιστεύουν ότι η Χαμάς αξίζει να ηγείται και να αντιπροσωπεύει τον παλαιστινιακό λαό κι εκείνων που πιστεύουν ότι “η Φατάχ υπό τον Αμπάς” αξίζει περισσότερο από τη Χαμάς. Σήμερα το κενό βρίσκεται στις 10 ποσοστιαίες μονάδες υπέρ της Χαμάς, σε σύγκριση με μόλις 2 ποσοστιαίες μονάδες υπέρ της Χαμάς πριν τρεις μήνες».

Αυτά τα ποσοστά δείχνουν ότι πίσω από τις αβρότητες μεταξύ των ηγεσιών η κατάσταση στην Μέση Ανατολή είναι εκρηκτική. Επίσης, κανείς δεν μπορεί να αποφασίσει για την τύχη της Μέσης Ανατολής χωρίς να λάβει υπ’ όψη του τους καθημερινούς Παλαιστίνιους!

Χωρίς ρήξεις και με κρίσιμα διατάγματα συμβολικής σημασίας ξεκίνησε η θητεία Μπάιντεν

Του Λεωνίδα Βατικιώτη

Ακριβώς πριν τέσσερα χρόνια, όταν εγκαταστάθηκε ο Τραμπ στον Λευκό Οίκο και άρχισε να υπογράφει ένα – ένα τα προεδρικά διατάγματα για την ακύρωση της συμμετοχής των ΗΠΑ στη Συμφωνία για το Κλίμα, για την έναρξη του εμπορικού πολέμου με Μεξικό, Καναδά, Κίνα, κ.α. δημιουργήθηκε ένα ερώτημα: Κατά πόσο εκείνη η έξαψη οφειλόταν στον ενθουσιασμό που διακατέχει κάθε νεοφώτιστο και θα περάσει ή ήρθε για να μείνει. Τα χρόνια που ακολούθησαν διέψευσαν όσους πίστευαν ότι ο Τραμπ θα ακολουθούσε την πεπατημένη.

Τέσσερα χρόνια μετά, ο Μπάιντεν κατέβαλε μια ανάλογη προσπάθεια να δείξει ότι οι ΗΠΑ αλλάζουν πορεία σε ορισμένα επιλεκτικά και συμβολικά πεδία, όπως είναι για παράδειγμα απέναντι στην κλιματική αλλαγή με αφορμή την ακύρωση της άδειας κατασκευής του γιγαντιαίου αγωγού μεταφοράς πετρελαίου Keystone XL, το θέμα των μεταναστών με αφορμή την επαναφορά του δικαιώματος εισόδου στις ΗΠΑ πολιτών μουσουλμανικών χωρών, το θέμα του σεβασμού στους πολυμερείς οργανισμούς με αφορμή το πάγωμα της διαδικασίας αποχώρησης των ΗΠΑ από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου και τέλος το κοινωνικό ζήτημα, με αφορμή την πρωτοβουλία του νέου προέδρου να υπογράψει την αύξηση του κατώτατου ωρομισθίου στα 15 δολάρια και την επανέναρξη των συσσιτίων για τους φτωχούς. Ο κατακλυσμός των προεδρικών διαταγμάτων αποτέλεσε τομή με τη θητεία Τραμπ. Το ερώτημα ωστόσο παραμένει κι αφορά την επομένη από το σβήσιμο των φώτων: Ο Μπάιντεν θα κλείσει οριστικά το κεφάλαιο που άνοιξε ο Τραμπ ή θα αποδειχθεί μια σύντομη παρένθεση;  Το ερώτημα αποκτά βαρύτητα δεδομένου ότι ο Τραμπ δεν είναι πλέον αουτσάιντερ στο Ρεπουμπλικανικό κόμμα, όπως ήταν το 2016. Τα τέσσερα χρόνια της προεδρίας του έστρεψε το κόμμα πιο δεξιά οδηγώντας το σε συγχρωτισμό με την άκρα Δεξιά σε τέτοιο σημείο ώστε το 53% των Ρεπουμπλικανών ψηφοφόρων να δηλώνει σε δημοσκόπηση ότι προτιμά τον πρώην πρόεδρο ως επόμενο υποψήφιο των Ρεπουμπλικανών. Έπεται ο Μάικ Πενς που συγκεντρώνει το 12% των προτιμήσεων μόλις! Υπάρχουν και χειρότερα: Στην τρίτη θέση των επιλογών των δεξιών ψηφοφόρων βρίσκεται ο Ντόναλντ Τραμπ Τζούνιορ, ο μεγαλύτερος γιός του 45ου προέδρου… Κρατάμε επομένως ότι το Ρεπουμπλικανικό κόμμα του 2021 ταιριάζει πλέον περισσότερο στον Τραμπ.

Εκεί που αναμφισβήτητα θα κάνει τη διαφορά ο Τζο Μπάιντεν είναι στο θέμα του κλίματος. Ήδη η επιστροφή των ΗΠΑ στην συμφωνία του Παρισιού είναι γεγονός κι αυτό όχι για να ικανοποιήσει τους δημότες της γαλλικής πρωτεύουσας όπως δήλωσε ο Ρεπουμπλικανός Τεντ Κρους για να εισπράξει μια πληρωμένη απάντηση από την Αλεξάνδρια Οκάσιο Κορτές η οποία τον ρώτησε αν ο σεβασμός στη Συνθήκη της Γενεύης επιβάλλεται χάρη της θετικής άποψης των κατοίκων της ελβετικής πόλης… Η επιστροφή των ΗΠΑ στη Συνθήκη του Παρισιού, που ως κορυφαίο στόχο έχει τη δέσμευση να μην υπερβεί η αύξηση της θερμοκρασίας μέχρι το τέλος του αιώνα τους 2 βαθμούς Κελσίου και στην καλύτερη περίπτωση τους 1,5 βαθμούς, όπως και ο δεσμευτικός στόχος για απανθρακοποίηση της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας των ΗΠΑ ως το 2035, πέραν του αναγκαίου σεβασμού στο περιβάλλον εξυπηρετούν και τα ηγεμονικά σχέδια των ΗΠΑ. Η υποχώρηση των ΗΠΑ από τη Συμφωνία του Παρισιού και τους κλιματικούς στόχους, επέτρεψε στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την Κίνα να αναπτύξουν διμερείς συμφωνίες και να πρωταγωνιστήσουν σε μια τεχνολογία αιχμής που θα κυριαρχήσει τις επόμενες δεκαετίες, σε βάρος ή έστω εν απουσία των αμερικανικών συμφερόντων.

Προτεραιότητα για το νέο αμερικανό πρόεδρο αποτελεί και η Ευρώπη. Η βελτίωση των διμερών σχέσεων θα επιτρέψει στην Ουάσιγκτον να ανάψει εκ νέου τις μηχανές του ΝΑΤΟ, ακυρώνοντας αποσχιστικές και υπονομευτικές τάσεις όπως του Μακρόν που είχε χαρακτηρίσει το βορειοατλαντικό σύμφωνο ως κλινικά νεκρό. Για τον Μπάιντεν το κλείσιμο των ρηγμάτων στο ΝΑΤΟ, που θα σηματοδοτήσει και τη διακοπή της προσέγγισης Μόσχας – Βερολίνου, αποτελεί όρο εκ των ων ουκ άνευ για το μακροπρόθεσμο σχέδιο αντιμετώπισης της Ρωσίας. Άμεσα, με αφορμή την ανάγκη έναρξης διαπραγματεύσεων για την ανανέωση της Συνθήκης μείωσης των πυρηνικών New Start που λήγει στις 5 Φεβρουαρίου, θα δούμε ενσταντανέ που επί Τραμπ δεν είδαμε λόγω των ανόητων κατηγοριών που εξαπέλυαν οι Δημοκρατικοί στον Τραμπ, περί υπόγεια συνεργασίας με τον Πούτιν. Ωστόσο, καίτοι το κλίμα εντός των ΗΠΑ ήταν ψυχροπολεμικό κατά της Ρωσίας, οι διμερείς σχέσεις τα προηγούμενα τέσσερα χρόνια δεν δοκιμάστηκαν ιδιαίτερα, με εξαίρεση το Nord Stream 2. Στο εξής αυτό το ιδιότυπο μορατόριουμ, με ευθύνη των ΗΠΑ, τερματίζεται!

Σε διαφορετική κατεύθυνση θα κινηθούν οι σχέσεις με την Κίνα: Προς ταχεία αναθέρμανση! Ταυτόχρονα οι δασμοί που επέβαλλε ο Τραμπ είναι πολύ αμφίβολο αν και πότε θα ανακληθούν. Έτσι, ενώ σε πολιτικό επίπεδο θα υπάρξει μια σύντομη επιστροφή στις μέρες του Ομπάμα, σε οικονομικό επίπεδο ελάχιστα θα αλλάξουν. Tο σύνθημα «Η Αμερική Πρώτα» μπορεί να μην το ξαναδούμε σε μακό, καπελάκια και μπάνερ, θα συνεχίσουμε όμως να το βλέπουμε στην πράξη. Ο Μπάιντεν θα συνεχίσει να επιβάλλει στο αμερικανικό δημόσιο πολιτική προτίμησης προμηθειών από εγχώριους παραγωγούς ενώ θεωρείται σίγουρη η επιβολή ενός νέου φόρου σε όσες εταιρείες των ΗΠΑ δημιουργούν και διατηρούν θέσεις εργασίας στο εξωτερικό. Κι όσο για τις αντιδράσεις που αναμένεται να προκύψουν εκ μέρους του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (στους κανόνες φιλελευθεροποίησης του οποίου αναγκάστηκαν να πειθαρχήσουν όλες οι χώρες του κόσμου) θα μάθουμε για μια κόμη φορά ότι μερικοί κόμποι δεν λύνονται, …κόβονται. Οι ΗΠΑ δείχνοντας την αποφασιστικότητα τους να συνεχίσουν την πολιτική του Τραμπ στο μέτωπο του προστατευτισμού επιδιώκουν την μεταρρύθμιση του ΠΟΕ σε μια κατεύθυνση που λίγο πολύ όλοι μπορούμε να φανταστούμε: μερικές χώρες να είναι πιο ίσες από τις άλλες…

Αυτούσια θα εφαρμοστεί η πολιτική του Τραμπ και στο Παλαιστινιακό. Ο Μπάιντεν έχει δηλώσει πώς δεν πρόκειται να στείλει την πρεσβεία των ΗΠΑ στο Τελ Αβίβ όπου ήταν μέχρι και το 2018 , πριν ο Τραμπ διατάξει τη μεταφορά της στη Ιερουσαλήμ. Αυτή όμως η επιλογή ευνοεί τα σιωνιστικά επεκτατικά σχέδια και υπονομεύει, στην πράξη ακυρώνει, τις αποφάσεις του ΟΗΕ για ανεξάρτητο παλαιστινιακό κράτος, στα σύνορα του 1967, με πρωτεύουσα την ανατολική Ιερουσαλήμ. Την ίδια ώρα που ο Μπάιντεν θα στηρίζει τα εμπρηστικά σχέδια του Ισραήλ στη Μέση Ανατολή σε βάρος των Παλαιστινίων, έστω δια τη ανοχής του, αποστάσεις φέρεται ότι θα κρατήσει από τη Σαουδική Αραβία, την οποία χαρακτήρισε «κράτος παρία», ενώ θέμα χρόνου είναι μια συμφωνία με το Ιράν για το πυρηνικό του πρόγραμμα.

Στο εσωτερικό των ΗΠΑ το ενδιαφέρον του για την αντιμετώπιση της ρατσιστικής βίας ποτέ δεν έφτασε στο σημείο υιοθέτησης αιτημάτων που θα έβαζαν ένα τέρμα στην γιγάντωση των κατασταλτικών μηχανισμών. Η αστυνομία έτσι θα συνεχίσει να χρηματοδοτείται πλουσιοπάροχα, όπως συνέβαινε επί Τραμπ και επί Ομπάμα, όταν κάθε χρονιά ο αριθμός των έγχρωμων που σκοτώνονταν από αστυνομικά πυρά μεγάλωνε…

Οι ταλαντεύσεις και οι αμφισημίες του Μπάιντεν, εντός κι εκτός των ΗΠΑ, ακόμη και τώρα που οι εικόνες από την ορκωμοσία είναι νωπές και πιο νωπές ακόμη κι απειλητικές είναι οι εικόνες από την εισβολή των ακροδεξιών στο Καπιτώλιο στις 6 Ιανουαρίου, δεν εγγυώνται ότι το πείραμα Τραμπ θα περάσει στην ιστορία, όπως θα μπορούσε να συμβεί αν ο Μπάιντεν επέλεγε τομές, εντός των ορίων έστω του Δημοκρατικού Κόμματος των ΗΠΑ. Αν για παράδειγμα ακύρωνε μέρος των φοιτητικών χρεών, αν δημιουργούσε σύστημα καθολικής υγειονομικής ασφάλισης για όλους, αν αφιέρωνε μέρος από τα 1,9 τρισ. δολ. του νέου πακέτου υποστήριξης της οικονομίας για να υποστηρίξει τις δημόσιες υποδομές, κ.α. Αρνούμενος να προβεί σε τέτοιες ρήξεις η οριακή πλειοψηφία που έχει συγκεντρώσει σε Γερουσία και Βουλή είναι πολύ πιθανό να έχει την τύχη της αντίστοιχης πλειοψηφίας που είχε συγκεντρώσει κι ο Ομπάμα το 2008: να φυλλορροήσει στις επόμενες ενδιάμεσες εκλογές, ανοίγοντας το δρόμο για την επιστροφή του Τραμπ ή κάποιου ομοιώματός του…

Η παρένθεση του Τζο Μπάιντεν

Για τους χιλιάδες αμερικανούς πολίτες που συγκεντρώθηκαν στην Ουάσινγκτον να γιορτάσουν τη νίκη του Τζο Μπάιντεν, φορώντας πολλοί εξ αυτών μακό του κινήματος Black Lives Matter με συνθήματα όπως Defund the Police, σημασία δεν είχε αυτό που ερχόταν, όσο αυτό που τελείωνε: Μια θητεία που απέδειξε ότι στην πολιτική ποτέ μην λες …ποτέ, μιας και αποδείχτηκε ότι είναι δυνατό να υπάρξει πρόεδρος χειρότερος ακόμη κι από τον Τζορτζ Μπους τζούνιορ: ο Ντόναλντ Τραμπ. Ο δισεκατομμυριούχος 45ος πρόεδρος των ΗΠΑ μπορεί να μην κήρυξε τόσους πολέμους όσους ο προκάτοχός του, σηματοδότησε ωστόσο με τα έργα του μια τόσο δεξιά στροφή που συγκρίνεται μόνο με την αντεπανάσταση του Ρέιγκαν: τα δισεκατομμύρια που έρρεαν στους τραπεζικούς λογαριασμούς του 1% και ο θεσμικός κι επίσημος ρατσισμός στο εσωτερικό και οι οικονομικοί πόλεμοι εναντίον όλων (από Κίνα μέχρι Καναδά, Μεξικό και Ευρώπη) στο εξωτερικό αποτέλεσαν την κορυφή του παγόβουνου μιας φιλόδοξης ατζέντας που ξεπέρασε κατά πολύ τα αμερικανικά σύνορα.

Το δυσάρεστο όχι μόνο για όσους ζητωκραύγαζαν υπέρ του Μπάιντεν αλλά και για όλο τον πλανήτη είναι ότι αυτή η ατζέντα  πολύ δύσκολα θα αλλάξει. Στα βασικά της κεφάλαια θα μείνει ίδια και απαράλλακτη.

Κατ’ αρχήν λόγω των γνωστών, σε όλο το πολιτικό φάσμα, αντικειμενικών συνθηκών. Το ανώτατο δικαστήριο κατά τη θητεία του Μπάιντεν θα ελέγχεται από μια ρεπουμπλικανική πλειοψηφία 6 στους 9, που δεν είναι συντριπτική μόνο με αριθμητικούς όρους αλλά και με ιδεολογικούς. Κατά πολλούς από τη δεκαετία του ‘30 έχουν να καθίσουν στις νευραλγικές θέσεις του δικαστές που να είναι τόσο βαθιά στρατευμένοι στα ιδανικά της οικογένειας, της θρησκείας, της οπλοφορίας και του ατομικού πλουτισμού κι εχθροί κάθε είδους κοινωνικής παροχής, όπως ακόμη και η υγεία. Μια κρίσιμη ψηφοφορία που αναμένεται τις επόμενες εβδομάδες για το νόμο της καθολικής φροντίδας υγείας που ψηφίστηκε επί Ομπάμα, αποτελώντας σκιά των εξαγγελιών του, θα δείξει με βάση όλες τις προβλέψεις πεντακάθαρα την ταξική μεροληψία του δικαστηρίου και θα λειτουργήσει σαν το τελευταίο καρφί στο νόμο που επιχείρησε να εξανθρωπίσει τον αμερικανικό καπιταλισμό. Οι συσχετισμοί του ανώτατου δικαστηρίου θα λειτουργήσουν ως απαράβατο όριο κάθε προσπάθειας του Μπάιντεν να στραφεί αριστερά, υιοθετώντας στοιχεία από το προεκλογικό πρόγραμμα του Μπέρνι Σάντερς.

Μια επιπλέον σειρά εμποδίων στον πρώην αντιπρόεδρο του Μπαράκ Ομπάμα  θέτουν οι συσχετισμοί στη Γερουσία και τη Βουλή των Αντιπροσώπων. Στα εκλογικά αποτελέσματα υπάρχει μια μεγάλη αντίφαση: Παρότι ο Μπάιντεν συγκέντρωσε αριθμό ψήφων ρεκόρ (77 εκ. μέχρι στιγμής έναντι 66 εκ. της Χ. Κλίντον το 2016 και του Μπ. Ομπάμα το 2012 και 70 εκ. του Μπ. Ομπάμα το 2008) είναι σίγουρο ότι δεν θα κερδίσει την πλειοψηφία και στα δύο σώματα. Η αδικία σε βάρος του Μπάιντεν γίνεται ακόμη μεγαλύτερη αν λάβουμε υπ’ όψη ότι ο αριθμός των ψήφων του αποτελεί ρεκόρ, μιας και κανένας άλλος πρόεδρος δεν έχει συγκεντρώσει τόσους πολλούς.  Ωστόσο, η άνοδος της συμμετοχής στις εκλογές (να λοιπόν που η πόλωση και ο διχασμός έχουν και τα καλά τους) οδήγησε σε αύξηση και τις ψήφους των Ρεπουμπλικανών. Ως αποτέλεσμα ο Μπάιντεν αναδεικνύεται με μια μικρή διαφορά, που μικραίνει ακόμη περισσότερο όταν μεταφράζεται σε θέσεις γερουσιαστών και βουλευτών, ελέω ενός βαθιά ολιγαρχικού και παραμορφωτικού, όχι απλώς πλειοψηφικού, εκλογικού συστήματος που διαθέτουν οι ΗΠΑ.

Από την άλλη είναι και ο …δρόμος. Εύκολα μπορούμε να προβλέψουμε ότι η πολιτική πίεση που άσκησαν τα εκατομμύρια εγχρώμων και λευκών διαδηλωτών που βγήκαν στους δρόμους των ΗΠΑ την άνοιξη και το καλοκαίρι για να διαμαρτυρηθούν ενάντια στην αστυνομοκρατία και τον ρατσισμό θα πάψει να υφίσταται. Δεν ισχύει ωστόσο το ίδιο για το αντίπαλο δέος. Τα κατακάθια της αμερικανικής κοινωνίας που βγήκαν στους δρόμους (ως απάντηση στο κίνημα BLM) βλέπε Proud Boys κι άλλοι πολλοί υπό τη σημαία της ανωτερότητας της λευκής φυλής, τώρα θα κληθούν στα όπλα, για να αντιμετωπίσουν το σοσιαλισμό που υποτίθεται θα φέρει ο Μπάιντεν. Με όλη την οργή που συσσωρεύει το αίσθημα αδικίας που φρόντισε να ενσταλάξει ο Τραμπ μιλώντας για εκλογική νοθεία. Ακόμη επομένως κι αν όλες οι προσφυγές του για ακύρωση ψήφων πέσουν στο κενό, η αμφισβήτησή του στα αποτελέσματα και την επιστολή ψήφο θα έχει καταφέρει να αποτελέσει την καύσιμη ύλη για μια εκστρατεία της αμερικανικής ακροδεξιάς μακράς διάρκειας (τουλάχιστον μέχρι τις ενδιάμεσες εκλογές του 2022) που θα πιέζει τα προερχόμενα από τους Ρεπουμπλικανούς μέλη του Κογκρέσου και θα κόβει γέφυρες, αποτρέποντας τον 46ο αμερικανό πρόεδρο από την αναζήτηση ψήφων στα δεξιά του.

Η πιο άμεση πρόκληση ωστόσο για τον αμερικανό πρόεδρο βρίσκεται μπροστά του και είναι η αντιμετώπιση της πανδημίας. Ήδη στις ΗΠΑ τα ρεκόρ πέφτουν το ένα μετά το άλλο: Αριθμός διασωληνωμένων, κρούσματα και μετάδοση υπόσχονται τα χειρότερα. Με την ανάληψη των καθηκόντων του στις 20 Ιανουαρίου ο Τζο Μπάιντεν, αν για να δείξει την αλλαγή στάσης του στην κλιματική αλλαγή αρκεί η υπογραφή της Συμφωνίας του Παρισιού,  για να στηρίξει το σύστημα υγείας θα πρέπει να προχωρήσει στη λήψη ουσιαστικών και δαπανηρών μέτρων. Επίσης, να συγκρουστεί με το σύμπλεγμα ασφαλιστικών – νοσοκομειακών και φαρμακευτικών εταιρειών που έχει αποδειχθεί πολύ πιο επικίνδυνο για την ευημερία των Αμερικανών από το περίφημο στρατιωτικο-βιομηχανικό σύμπλεγμα. Η αναθεώρηση επί το ριζισπαστικότερο της υγειονομικής μεταρρύθμισης του Ομπάμα αποτελεί αίτημα της συντριπτικής πλειοψηφίας μεταξύ όσων συμφωνούν με τη διατήρησή της. Έρευνα του Fox News που διενεργήθηκε μεταξύ 26 Οκτωβρίου και 3 Νοεμβρίου σε 29.000 πολίτες από 50 Πολιτείες έδειξε ότι μόνο το 14% επιθυμεί να μείνει ως έχει. Το 40% επέλεξε την βελτίωσή της.

Ο βίος και η πολιτεία μέχρι σήμερα του Τζο Μπάιντεν τον έχουν χαρακτηρίσει ως άνθρωπο του κέντρου και γεφυροποιό. Αν το παρελθόν διατηρεί κάποια σημασία και προβλεπτική ικανότητα, και δεν επαληθευτεί η ρήση του Βίαντα του Πριηνέα «αρχή άνδρα δείξει» με το νέο πρόεδρο των ΗΠΑ να μην εκμεταλλεύεται τη συγκυρία και το αξίωμά του για μικρές έστω υπερβάσεις, τότε οι φτωχοί των ΗΠΑ θα συνεχίσουν να πληρώνουν βαρύτατο φόρο αίματος από την εξάπλωση της πανδημίας και μετά την 20η Ιανουαρίου. Κι έτσι μετά βεβαιότητας η θητεία Μπάιντεν θα αποτελέσει μια σύντομη παρένθεση στον μακρύ χειμώνα του Τραμπ…

Στο έλεος της αντι-πυραυλικής ασπίδας (Επίκαιρα, 25/2-3/3/2010)

Θα μπορούσε να εκληφθεί κι ως ανέκδοτο: Σε τι τελικά συνίσταται η πολυαναμενόμενη «αλλαγή» του Μπαράκ Ομπάμα ως προς την πολιτική που ακολουθούσε ο προκάτοχός του; Στην αντικατάσταση της Πολωνίας και της Τσεχίας, στο πλαίσιο του ίδιου – εμπρηστικού για την ειρήνη – σχεδίου για την δημιουργία αντιπυραυλικής ασπίδας, από την Ρουμανία και την Βουλγαρία…

Απογοήτευση και ανησυχία προκάλεσε η δημοσιοποίηση των αμερικανικών σχεδίων για αντιπυραυλική ασπίδα λίγους μόλις μήνες την επίσημη απόρριψη των σχεδίων της κυβέρνησης Μπους από τη νέα κυβέρνηση του Ομπάμα. Ο λόγος είναι ότι αν τελικά ευοδωθεί το σχέδιο θα οδηγήσει σε μία εκ βάθρων ανατροπή της στρατηγικής ισορροπίας στην περιοχή των Βαλκανίων και ευρύτερα στην ευρωπαϊκή ήπειρο, εις βάρος της σταθερότητας.

Η πρώτη επίσημη παραδοχή του σχεδίου ήρθε στις αρχές Φεβρουαρίου από το Βουκουρέστι δια στόματος του προέδρου Τραϊάν Μπασέσκου, ο οποίος δήλωσε ότι το συμβούλιο εθνικής άμυνας της Ρουμανίας ενέκρινε κι επισήμως την εγκατάσταση στην Μαύρη Θάλασσα εκτοξευτήρων πυραύλων που θα αποτελέσουν μέρος της αντιπυραυλικής ασπίδας. Με βάση δημοσιεύματα του διεθνούς Τύπου η πρόταση είχε υποβληθεί με κάθε επισημότητα κατά την επίσκεψη του αμερικανού αντιπροέδρου, Τζο Μπάιντεν, στην Ρουμανία τον Οκτώβρη – οπότε λύθηκε κι η απορία για τα στραβά μάτια της «διεθνούς κοινότητας» στην εμφανή καλπονοθεία του Μπασέσκου στις προεδρικές εκλογές του Δεκεμβρίου, όταν ο σοσιαλδημοκράτης υποψήφιος έχασε τη νίκη μέσα από τα χέρια του, προς διάψευση όλων των έξιτ πολς και των προβλέψεων. Από τη Σόφια η σχετική ανακοίνωση έγινε πιο καθυστερημένα, με τον βούλγαρο πρωθυπουργό να καλύπτεται πίσω από τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η χώρα του μέσω της συμμετοχής της στο Βορειοατλαντικό Σύμφωνο και την ΕΕ. «Αν είσαι μέλος του ΝΑΤΟ πρέπει να εργάζεσαι για τη συλλογική ασφάλεια», ήταν οι δηλώσεις του Μπόικο Μπορίσοβ, την Παρασκευή 12 Φεβρουαρίου. Η φιλοξενία στοιχείων της αντιπυραυλικής ασπίδας από την Βουλγαρία επιβεβαιώνει την ευρύτερη φιλοαμερικανική στροφή της Σόφιας, μετά τις εκλογές του περασμένου Ιουλίου. Κορυφαία πράξη αυτής της στροφής αποτελούν οι αποστάσεις που κρατά η Σόφια το τελευταίο διάστημα από το ρωσικό σχέδιο κατασκευής των αγωγών μεταφοράς φυσικού αερίου και πετρελαίου Σάουθ Στριμ και Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολη.

Παρότι τόσο οι δύο χώρες που θα φιλοξενήσουν την αμερικανική αντιπυραυλική ασπίδα, όσο κι οι ίδιες οι ΗΠΑ επιχείρησαν να υποβαθμίσουν την απειλή που γεννάται για την Ρωσία, η αντίδραση της Μόσχας ήταν ακαριαία και σκληρή. Ο ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ, από την πρωτεύουσα της Νικαράγουα όπου βρισκόταν, ζήτησε αμέσως εξηγήσεις από την Σόφια, εκφράζοντας έτσι την δυσφορία της ρωσικής διπλωματίας, που δεν πείσθηκε καθόλου από τις δικαιολογίες της Ουάσιγκτον πως η αντιπυραυλική ασπίδα στρέφεται κατά του Ιράν. Η Μόσχα αντίθετα θεώρησε πως η επαναφορά του σχεδίου του Μπους, που αντί για εγκατάσταση συστοιχίας εκτοξευτήρων στην Πολωνία και ραντάρ στην Τσεχία τώρα προβλέπει την εγκατάσταση εκτοξευτήρων στην Πολωνία και την Βουλγαρία, απειλεί την αποτελεσματικότητα του πυρηνικού της οπλοστασίου και σηματοδοτεί την επιθετική διείσδυση της Ουάσιγκτον στην παραδοσιακή σφαίρα επιρροής της Ρωσίας.

Κατά συνέπεια, ανεξαρτήτως των καθησυχαστικών δηλώσεων αμερικανικών παραγόντων όπως του πρέσβη των ΗΠΑ στη Σόφια που υπενθύμισε τη δήλωση του Ομπάμα πως οι ΗΠΑ θέλουν «μια ισχυρή, ειρηνική και ευημερούσα Ρωσία», οι συνέπειες από την αμερικανική πρωτοβουλία αναμένεται να είναι πολύ σοβαρές. Θα γίνουν δε εμφανείς σε τρία επίπεδα. Αρχικά, παύουν να θεωρούνται σίγουρα τα αποτελέσματα των αμερικανο-ρωσικών διαπραγματεύσεων σχετικά με την ανανέωση της συμφωνίας για την μείωση των πυρηνικών που έληξε τον Δεκέμβριο του 2009. Μια διαδικασία δηλαδή που αποτέλεσε την κορωνίδα της διαδικασίας «επανεκκίνησης» των ρωσο-αμερικανικών σχέσεων την οποία εγκαινίασε ο Ομπάμα με την επίσκεψή του στην Μόσχα βρίσκεται στο εξής σε «κατάσταση αναμονής» ή «απενεργοποίησης». Κατά δεύτερο οι ΗΠΑ δεν αποκλείεται να εισπράξουν το αντίτιμο της πολιτικής τους εκεί που πονούν περισσότερο, στο Αφγανιστάν, καθώς η ομαλή τροφοδοσία των ΝΑΤΟϊκών δυνάμεων κατοχής εδώ κι ένα χρόνο εξαρτάται εν πολλοίς από την δυνατότητα χρησιμοποίησης των ρωσικών αεροδρομίων. Πλέον, γιατί να συνεχίσει να στηρίζει τους Αμερικάνους στο Αφγανιστάν η Ρωσία; Επίσης, γιατί να συνεχίσει να στηρίζει την αμερικανική πολιτική οικονομικού στραγγαλισμού του καθεστώτος του Αχμαντινετζάντ και να μην προβάλλει βέτο στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, όπως πιθανά θα πράξει και το Πεκίνο, στο νέο πακέτο κυρώσεων που θα προτείνει η Ουάσιγκτον εναντίον του Ιράν;

Ευρύτερα, η πρωτοβουλία του Μπαράκ Ομπάμα για την αντιπυραυλική ασπίδα, που θα χρηματοδοτηθεί με 8,4 δισ. δολ. από τον αμερικανικό κρατικό προϋπολογισμό για το επόμενο οικονομικό έτος, κλιμακώνει την αντιπαράθεση με τη Ρωσία κι αυξάνει την αστάθεια σε όλη την περιοχή κι όχι μόνο τα Βαλκάνια, περιλαμβανομένης της Μέσης Ανατολής. Είναι χαρακτηριστικό πως ακριβώς με την ίδια δικαιολογία, την ιρανική απειλή – όταν η μοναδική επίσημη απειλή στην περιοχή προέρχεται από το Ισραήλ και στρέφεται κατά του Ιράν, η Ουάσιγκτον επέβαλε την αναβάθμιση των πυραύλων Πάτριοτ στο Κουβέιτ, τη Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, εξασφαλίζοντας νέες δουλειές στο στρατιωτικοβιομηχανικό σύμπλεγμα. Ο εκσυγχρονισμός των Πάτριοτ επίσης διευκολύνει τα τυχοδιωκτικά σχέδια του Ισραήλ, για επίτευξη ενός προληπτικού πλήγματος στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, όταν ξέρει πως η θωράκισή του αυτόματα καθίσταται πιο αποτελεσματική, με έξοδα μάλιστα που θα καταβάλλουν οι πετρομοναρχίες του Κόλπου!

Σε διαμετρικά αντίθετη κατεύθυνση από τα παραπάνω (διακατεχόμενα από παθολογική υποτέλεια απέναντι στις ΗΠΑ) καθεστώτα κινήθηκε η Άγκυρα που αρνήθηκε να διευκολύνει τους Αμερικανούς, δηλώνοντας την απροθυμία της να φιλοξενήσει τα ραντάρ της αντιπυραυλικής ασπίδας! Η άρνησή της έρχεται ως φυσικό επακόλουθο των αυτοτελών διπλωματικών της πρωτοβουλιών και βλέψεων στην περιοχή, εξέχουσα θέση στις οποίες καταλαμβάνουν οι αναβαθμισμένες διμερείς διπλωματικές σχέσεις με το Ιράν. Σε αυτό το πλαίσιο επισκέφθηκε την Τεχεράνη πριν δύο εβδομάδες ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Αχμέτ Νταβούτογλου, ενώ ο εκπρόσωπος της Τουρκίας στα Ηνωμένα Έθνη απείχε κατά τη διάρκεια κρίσιμων ψηφοφοριών που αφορούσαν το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν.

Δεν προχωρούν επομένως ανεμπόδιστα τα αμερικανικά σχέδια κι ούτε όλα τα καθεστώτα της περιοχής στοιχίζονται πίσω από την Ουάσιγκτον.

Καταργούν τη Σερβική Δημοκρατία της Βοσνίας (Επίκαιρα, 30/10/2009)

Ενώπιον ενός απαράδεκτου πολιτικού εκβιασμού θέτει τους Σέρβους της Βοσνίας η Αγία Τριάδα των ΗΠΑ, ΝΑΤΟ και ΕΕ πιέζοντάς τους να διαλύσουν την αυτόνομη δημοκρατία τους, που κατοχυρώθηκε με τη συμφωνία του Ντέιτον, αν θέλουν να ενταχθούν στην ΕΕ! 

Μόνο γέλια προκαλεί η κινδυνολογία που φιλοξενείται όλο και συχνότερα στον δυτικό Τύπο για το ενδεχόμενο νέας σύγκρουσης στην πολύπαθη Βοσνία – Ερζεγοβίνη. Αν πάρει κανείς στα σοβαρά τις δηλώσεις του ηγέτη των μουσουλμάνων της Βοσνίας, Σουλεϊμάν Τίχιτς, θα πιστέψει πως ο κίνδυνος μιας νέας αιματοχυσίας είναι ξανά προ των πυλών. «Αν συνεχιστεί έτσι, δεν έχουμε καμία αμφιβολία πως θα υπάρξει σύγκρουση», δήλωνε για παράδειγμα στο αμερικανικό περιοδικό Τάιμ, στις 19 Οκτώβρη. Για να συνεχίσει, με ακόμη πιο δραματικούς τόνους: «Το μόνο ανοιχτό είναι το είδος της σύγκρουσης που θα υπάρξει κι αν αυτό θα γίνει σε τρεις μήνες, έξι μήνες ή ένα χρόνο», ήταν τα λόγια του. Δε χρειάζεται να είναι κανείς στρατιωτικός αναλυτής για να διαπιστώσει ότι η απειλή του πολέμου που επισείεται είναι εντελώς αυθαίρετη, καθώς οι Σερβοβόσνιοι του 2009 δεν έχουν καμιά σχέση με τους Σερβοβόσνιους του 1993, ούτε φυσικά και η τοπική υπερδύναμη της Γιουγκοσλαβίας του τότε με το πολιτικά και στρατιωτικά ξεδοντιασμένο Βελιγράδι του σήμερα.

Στην πραγματικότητα ανάλογες απειλές χρησιμοποιούνται εν είδει εκβιασμών για να γίνει αποδεκτή και να εμφανιστεί ως αναγκαία μια αναθεώρηση της Συνθήκης του Ντέιτον που υπογράφηκε στην ομώνυμη αμερικανική βάση του Οχάιο το Νοέμβριο του 1995, τερματίζοντας τον τριετή εμφύλιο.

Η Συνθήκη του Ντέιτον δημιούργησε το πιο δυσλειτουργικό κρατικό μόρφωμα που θα μπορούσε ποτέ να φανταστεί ένας γραφειοκράτης και υφίσταται στη γη. Ένα μόνο κατ’ όνομα κράτος που αποτελείται από μια σερβική δημοκρατία και μια ομοσπονδία η οποία συντίθεται από μια κροατική και μια μουσουλμανική δημοκρατία. Το μόρφωμα της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης, που διοικούταν από έναν ύπατο αρμοστή ο οποίος είχε την αρμοδιότητα να απολύει εκλεγμένους πολιτικούς και να ακυρώνει νόμους, απέτυχε παταγωδώς. Εξελίχθηκε σε ένα υπόδειγμα της θνησιγένειας όλων των προτεκτοράτων που δημιούργησε η Νέα Τάξη στο έδαφος των κατακερματισμένων κραταιών δημοκρατών. Απέτυχε μάλιστα παρότι στηρίχθηκε με πακτωλούς χρημάτων. «Αμέσως μετά το τέλος του πολέμου η χώρα βρέθηκε στο κέντρο της προσοχής και δέχθηκε μια πλημμυρίδα χρημάτων που υπερέβαιναν τα 14 δισ. αναπτυξιακής βοήθειας, μετατρέποντάς την σε ένα εργαστήρι για ότι κατά κοινή ομολογία αποτέλεσε το πιο ακριβό και καινοτόμο πείραμα εκδημοκρατισμού στην ιστορία. Από το τέλος του 1996, 17 διαφορετικές ξένες κυβερνήσεις, 18 υπηρεσίες του ΟΗΕ, 27 διακυβερνητικές οργανώσεις και περίπου 200 Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις – για να μην αναφέρουμε δεκάδες χιλιάδες στρατευμάτων απ’ όλον τον κόσμο – αναμίχθηκαν στις προσπάθειες ανοικοδόμησης. Σε κατά κεφαλήν βάση, η ανοικοδόμηση της Βοσνίας – με λιγότερους από 4 εκ. πολίτες έκανε την μεταπολεμική ανοικοδόμηση της Γερμανίας και της Ιαπωνίας να μοιάζουν συντηρητικές», γράφει το τελευταίο τεύχος (Σεπτέμβρης – Οκτώβρης 2009) του αμερικανικού περιοδικού Φόρεϊν Αφαίαρς. Παρόλα αυτά το τερατούργημα του Ντέιτον απέτυχε βεβαιώνοντας ότι οι χρηματοδοτήσεις κι η αμφιβόλου πολιτικής ηθικής διεθνής αναπτυξιακή βοήθεια αποδεικνύονται εντελώς αναποτελεσματικά εργαλεία για τη δημιουργία κρατών όταν λείπει η νομιμοποίηση από την ίδια την κοινωνία. Μάρτυρας της αποτυχίας δεν είναι μόνο η συνεχιζόμενη έχθρα μεταξύ των τριών διαφορετικών κοινοτήτων – Μουσουλμάνων, Κροατών και Σέρβων -, αλλά, πολύ περισσότερο μάλιστα, η παρατεταμένη παράλυση των σημαντικότερων κυβερνητικών οργάνων που για να λειτουργήσουν χρειάζονται την ομόφωνη αποδοχή και των τριών εκπροσώπων των κοινοτήτων.

Τα χειρότερα ωστόσο έπονται. Αντιμέτωποι με αυτήν τους την αποτυχία ΕΕ, ΗΠΑ και ΝΑΤΟ διατάζουν τώρα την αναθεώρηση της Συνθήκης του Ντέιτον. Το αίτημα τέθηκε για πρώτη φορά τον Μάιο όταν επισκέφθηκε το Σεράγεβο ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, συνοδευόμενος από τον εκπρόσωπο της ΕΕ για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Άμυνας, Χαβιέ Σολάνα. Έκτοτε η Σερβία – Ερζεγοβίνη δέχθηκε πολλές και σημαντικές επισκέψεις. Η πρώτη απ’ όλες σημειώθηκε στις 9 Οκτώβρη από τον Καρλ Μπιλντ, υπουργό Εξωτερικών της Σουηδίας που έχει το τρέχον εξάμηνο την κυκλική προεδρία της ΕΕ ο οποίος μάλιστα είχε διατελέσει και πρώτος ύπατος αρμοστής του ΟΗΕ στη Βοσνία Ερζεγοβίνη, και τον αναπληρωτή υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Τζέιμς Στάινμπεργκ. Το μήνυμα που μετέφεραν από κοινού στην πολιτική ηγεσία της χώρας ήταν πως προϋπόθεση για να ενταχθεί η χώρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί η αναθεώρηση της Συνθήκης του Ντέιτον, ώστε να πάψει να αποτελεί προτεκτοράτο του ΟΗΕ, κι επίσης η διάλυση της Σερβικής Δημοκρατίας κι η διάχυσή της στην Βοσνία – Ερζεγοβίνη, με τους Σέρβους στο εξής να αποτελούν μια εθνική μειονότητα, απεμπολώντας όλα τα δικαιώματα αυτοτελούς συγκρότησης, αρνησικυρίας και θεσμοθετημένης εκπροσώπησης που διατηρούσαν από την δημιουργία της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης. Πρακτικά με αυτό τον τρόπο το δίλημμα που θέτουν στους Σέρβους είναι πως η ένταξή τους στην ΕΕ κι η ταυτόχρονη απαλλαγή του κράτους από τα βαρίδια της καταστροφικής Συνθήκης του Ντέιτον έχει ως προϋπόθεση την μετατροπή τους σε πολίτες δεύτερης κατηγορίας, καθώς αυτό που καταργείται από την αναθεώρηση είναι τα δικαιώματα των Σέρβων και μόνο! Το πόσο μεροληπτικό είναι το αίτημα τους φαίνεται (και) από το γεγονός πως αν κάποιας μειονότητας τα δικαιώματα έπρεπε να καταργηθούν είναι της κροατικής, καθώς ο πληθυσμός της έχει μειωθεί κάθετα από 17% που ήταν τον καιρό του πολέμου στο 10% του τωρινού πληθυσμού λόγω της μετανάστευσης τους στην Κροατία. Παρόλα αυτά επιμένουν πως ο στόχος της εθνικής ομογενοποίησης περνάει μέσα από την κατάργηση των δικαιωμάτων των Σέρβων! Το σχέδιο διάλυσης της Σερβικής Δημοκρατίας προκαλεί ακόμη μεγαλύτερη οργή καθώς η Σερβική Δημοκρατία είναι πολύ πιο εύρωστη από την μουσουλμανο-κροατική ομοσπονδία που ήταν βυθισμένη στα χρέη, αδυνατώντας να πληρώσει ακόμη και τους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων της, πριν καν ξεσπάσει η διεθνής οικονομική κρίση.

Απέναντι στην σερβοβοσνιακή ηγεσία έχει εξαπολυθεί μια ομοβροντία πολιτικά απαράδεκτων πιέσεων. Για παράδειγμα, ο αρμόδιος επίτροπος για τη διεύρυνση, Όλι Ρεν, δήλωσε λίγο πολύ πως αν δεν δεχθούν οι Σέρβοι την απεμπόληση των δικαιωμάτων τους καμιά χώρα δεν πρόκειται να μπει στην ΕΕ! «Δεν πρόκειται να μείνει όλη η περιοχή όμηρος της Βοσνίας», τόνισε στη δήλωσή του, πιέζοντας τους Σέρβους να υποχωρήσουν. Από κοντά κι ο νέος γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Άντερς Φογκ Ρασμούσεν, που τόνισε πως «η Βοσνία θα πρέπει να συνεχίσει και να επιταχύνει τις μεταρρυθμίσεις».

Η πολιτική ηγεσία της Σερβικής Δημοκρατίας της Βοσνίας, υπό την ηγεσία του Μίλοραντ Ντόντικ ενός νέου πολιτικού από το νεοπαγές Κόμμα Ανεξάρτητων Σοσιαλδημοκρατών που αναδείχθηκε στις εκλογές της 1ης Οκτωβρίου 2006, μέχρι στιγμής αντιστέκεται. Το διάστημα μάλιστα που μεσολάβησε από την 17η Φεβρουαρίου 2008, όταν το Κόσοβο ανακήρυξε την ανεξαρτησία του, όλο και πιο επίμονα θέτει το στόχο διενέργειας δημοψηφίσματος για να αποφασίσουν οι Σέρβοι κατά πόσο επιθυμούν να είναι ενταγμένοι στην Δημοκρατία της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης. Γιατί οι Κοσοβάροι κι όχι οι Σερβοβόσνιοι είναι το επιχείρημά του. Το ερώτημα είναι κατά πόσο θα συνεχίσει να αντιστέκεται καθώς οι πιέσεις θα γίνουν ασφυκτικές εν όψει των κρίσιμων αποφάσεων που θα ληφθούν για το μέλλον της Σερβικής Δημοκρατίας στις 18 και 19 Νοέμβρη…

Αρέσει σε %d bloggers: