Δυτική Όχθη: Στις Συμπληγάδες των checkpoints και των εποικισμών

Οδοιπορικό στην Παλαιστίνη

Συνεντεύξεις, μαρτυρίες και καθημερινά περιστατικά από τη Δυτική Όχθη, όπως τα κατέγραψε η αποστολή του Advanced Media Institute και του περιοδικού Δημοσιογραφία

ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΒΑΤΙΚΙΩΤΗΣ

Η αντίδραση του Νασούφ στο τηλέφωνο που δέχτηκε από την ισραηλινή αστυνομία ήταν απρόβλεπτη για τους γύρω του, αλλά κάτι παραπάνω από εύστοχη. «Το ξέρω κι είναι νόμιμο» τους είπε όταν τον ρώτησαν αν γνωρίζει ότι ο γιός του, που είχε ήδη συλληφθεί, κάνει χρήση χασίς. Αφού η προσπάθειά τους να στρέψουν τον πατέρα κατά του παιδιού έπεσε στο κενό, τον ενημέρωσαν ότι θα παραμείνει για δύο μέρες στη φυλακή επειδή έκανε μπάνιο στο κομμάτι εκείνο της Νεκρής Θάλασσας που είναι για τους Εβραίους. Άθελά του ο μικρός, παρότι είχε αφήσει την πετσέτα του στο μικρό εκείνο κομμάτι παραλίας που επιτρέπεται να κολυμπούν οι Άραβες, απολαμβάνοντας το μπάνιο του στα μοναδικά νερά της Νεκρής Θάλασσας, κατά την κολύμβηση έκανε το «λάθος» της Ρόζας Παρκς που το 1955 έκατσε σε θέση λευκού σε ένα λεωφορείο της Αλαμπάμα.

Το αδίκημα του γιου του Νασούφ ήταν ότι έκανε μπάνιο σε νερά όπου επιτρέπεται το κολύμπι σε «Εβραίους μόνο». Ο διαχωρισμός ακόμη και της Νεκρής Θάλασσας σε ένα κομμάτι, προφανώς το μεγαλύτερο και ωραιότερο, που είναι για τους Εβραίους και σε ένα άλλο κομμάτι, προφανώς το μικρότερο και το χειρότερο, που είναι για τους Άραβες, αν και ενδεικτικό για τους φυλετικούς διαχωρισμούς δεν είναι ενδεχομένως το χειρότερο, ούτε το πιο προσβλητικό.

Ντε φάκτο απαρτχάιντ

Σε κάθε περίπτωση δικαιολογεί απολύτως αυτό που μας μεταφέρθηκε κατά τη διάρκεια της αποστολής του Advanced Media Institute και του περιοδικού Δημοσιογραφία στην Παλαιστίνη: ότι ακόμη κι ο Νοτιοαφρικάνος αιδεσιμότατος Ντέσμοντ Τούτου όταν επισκέφθηκε την Παλαιστίνη αναγνώρισε δημόσια ότι το καθεστώς του απαρτχάιντ στη Νότια Αφρική ήταν πιο ήπιο και λιγότερο καταπιεστικό από το καθεστώς απαρτχάιντ που έχει επιβάλει η ισραηλινή κατοχή στα ιστορικά Παλαιστινιακά εδάφη!

Το καθεστώς των διακρίσεων σε βάρος των Παλαιστινίων είναι ορατό και στον πιο ανυποψίαστο επισκέπτη, ακόμη και στον περαστικό. Οι εποικισμοί που φυτρώνουν σαν μανιτάρια γύρω από όλες τις παλαιστινιακές πόλεις της Δυτικής Όχθης και μέσα σε αυτές αποτελούνται από κτίρια σύγχρονου σχεδιασμού. Οι δρόμοι τους είναι πλακόστρωτοι ώστε να μετριάζεται η τρομερή ζέστη, η πολεοδομία είναι υποδειγματική ενώ το πράσινο και δη το γκαζόν μετατρέπει τους εποικισμούς σε μικρές οάσεις. Φρουρούνται δε νύχτα – μέρα από στρατιώτες, που σε πολλές περιπτώσεις βρίσκονται μόνιμα σε θέση βολής και με το όπλο στη σκανδάλη, ενώ σε πολλούς εποικισμούς όπως στη Χεβρώνα οι στρατιώτες είναι περισσότεροι από τους Εβραίους και, το σημαντικότερο, στην πράξη έχουν κάθε δικαίωμα να σκοτώνουν τους Παλαιστίνιους. Η μοναδική «υποχρέωση» των Ισραηλινών είναι αμέσως μετά τη δολοφονία να ρίχνουν δίπλα στη σωρό του Παλαιστίνιου ένα μαχαίρι. Έτσι, ο στρατός κατοχής δικαιολογεί κάθε δολοφονία υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν σε θέση άμυνας…

Οι έποικοι αποτελούν εδώ και χρόνια σημείο τριβής καθώς ο ΟΗΕ έχει αποδοκιμάσει με αλλεπάλληλα ψηφίσματα την εγκατάστασή τους (με πιο πρόσφατη την απόφαση 2336, της 23^ης Δεκεμβρίου 2016, δες εδώ), ενώ εναντίον τους έχουν στραφεί ακόμη και τα προοδευτικά εβραϊκά λόμπι που δρουν στις ΗΠΑ. Για το Νετανιάχου ωστόσο αποτελούν την αιχμή του δόρατος μιας πολιτικής που έχει διπλό στόχο. Από την μια να ακυρώσει στην πράξη την προοπτική δημιουργίας ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους, στα σύνορα του 1967, με πρωτεύουσα την ανατολική Ιερουσαλήμ. Από την άλλη να αποικιοποιήσει/προσαρτήσει τα παλαιστινιακά εδάφη στο Ισραήλ χωρίς όμως να εκχωρήσει πλήρη πολιτικά δικαιώματα στους Παλαιστινίους, περιλαμβανομένου του δικαιώματος στο εκλέγειν και εκλέγεσθαι. Πρόκειται για ένα σχέδιο που με εξαίρεση ορισμένα μικρά διαλλείματα, όπως επί κυβέρνησης Γιτζάκ Ράμπιν, υπηρετείται με θρησκευτική προσήλωση από το καθεστώς του Ισραήλ από το 1948 μέχρι και σήμερα.

Η παραβίαση της απόφασης 2336 του Συμβουλίου Ασφαλείας από το Ισραήλ δεν είναι εξαίρεση. Το Ισραήλ πιθανά να αποτελεί το κράτος που διατηρεί το παγκόσμιο ρεκόρ παραβιάσεων αποφάσεων του ΟΗΕ. Μια περιεκτική καταγραφή τους υπάρχει εδώ. Την ίδια τύχη με τις αποφάσεις του ΟΗΕ έχουν κι οι αποφάσεις Διεθνών Δικαστηρίων. Ξεχωρίζει η απόφαση που καταδικάζει τη ανέγερση του τείχους και ζητά μάλιστα από το Ισραήλ να το κατεδαφίσει και να αναλάβει το κόστος των αποζημιώσεων. Αυτές τις μέρες μάλιστα συμπληρώνονται 15 χρόνια από τη συγκεκριμένη απόφαση της 9^ης Ιουλίου 2004 (δες εδώ). Το τείχος έχει στρατηγική σημασία για το κράτος απαρτχάιντ μιας και διαιρεί ντε φάκτο τα κατεχόμενα, μετατρέπει σε Οδύσσεια και τις πιο απλές μετακινήσεις, ενώ διευκολύνει τον έλεγχο και τις ταπεινώσεις των Παλαιστινίων.

Ενθαρρυντικά προς το Ισραήλ λειτουργεί η απροθυμία πολλών κρατών να αναγνωρίσουν το παλαιστινιακό κράτος. Μεταξύ αυτών συμπεριλαμβάνεται κι η Ελλάδα, που αν και υπάρχει απόφαση της ελληνικής Βουλής από τον Δεκέμβριο του 2015 που καλεί την κυβέρνηση στην αναγνώριση, ουδέποτε έγινε το αποφασιστικό βήμα. Η Κύπρος αντίθετα παρότι διατηρεί ακόμη πιο στενές σχέσεις με το Ισραήλ έχει αναγνωρίσει το Παλαιστινιακό κράτος (εδώ αναλυτικά) μεταφράζοντας σε πράξεις τα αισθήματα αλληλεγγύης των Κυπρίων προς τον παλαιστινιακό λαό.

Καθημερινή καταπίεση

Το πρόσωπο της κατοχής είναι αμείλικτο και σκληρό, συνώνυμο της πιο ωμής καταπίεσης. Το διαπιστώσαμε ιδίοις όμμασι, αναχωρώντας από την Ιεριχώ για την Ιερουσαλήμ. Στα δεξιά του δρόμου, 25 χιλιόμετρα μετά την Ιεριχώ και 50 χιλιόμετρα πριν φτάσουμε στην Ιερουσαλήμ, κι αφού περάσουμε τη διασταύρωση με τον δρόμο Αμπού Τζορτζ[i], το μάτι τραβάει ένας ολοκαίνουργιος εξοπλισμός παιδικής χαράς που είναι σωριασμένος στο έδαφος.

Δίπλα από την τσουλήθρα βρίσκονται παραπήγματα από νάιλον, τσίγκους και άλλα φτιαγμένα από μεταχειρισμένα ελαστικά αυτοκινήτων, όπως το σχολείο. Στο βάθος δε, στην κορυφή του λόφου, διακρίνεται ένας από τους μεγαλύτερους εβραϊκούς εποικισμούς της περιοχής πνιγμένος στο πράσινο. Βρισκόμαστε στο χωριό Χάν Αλ Αχμάρ (Κόκκινο Χάνι, στα ελληνικά). Οι εβραίοι έποικοι, αξιοποιώντας την προνομιακή γεωγραφικά θέση στην οποία βρίσκονται τα σπίτια τους, ελέγχουν με κιάλια το χωριό κι αν διαπιστώσουν οποιαδήποτε νέα κατασκευή, έρχονται σε λίγη ώρα οι μπουλντόζες του ισραηλινού στρατού κατοχής και την ισοπεδώνουν. Ακόμη κι αν είναι τουαλέτες ή παιδική χαρά την οποία μάλιστα δώρισε πρεσβεία ευρωπαϊκής χώρας!

Το Χαν Αλ Αχμάρ έχει 152 κατοίκους κι όλοι είναι Βεδουίνοι – ένας ακόμη μη «περιούσιος λαός», που κατοικούσε ανέκαθεν στην Παλαιστίνη και υπομένει τις ίδιες διώξεις με τους Παλαιστίνιους. Το Ισραήλ έχει επιχειρήσει κατ’ επανάληψη να κατεδαφίσει το χωριό όχι μόνο επειδή θέλει να διαλύσει και να διώξει όλους τους Βεδουίνους. Στο χωριό τους θέλει να κατασκευάσει ένα δρόμο που να συνδέει την Ιεριχώ με την Ιερουσαλήμ και να είναι αποκλειστικά δικός τους. Το σχέδιο του Νετανιάχου  έχει παγώσει (χωρίς να έχει ακυρωθεί) λόγω της διεθνούς κατακραυγής και των ισχυρών αντιστάσεων.

Εκατοντάδες αγωνιστές έχουν περάσει δεκάδες μέρες και νύχτες σε αυτό το χωριό έτσι ώστε με την παρουσία τους να αποτρέψουν τις μπουλντόζες του Ισραηλινού κράτους.

Μεταξύ αυτών και υπουργός Ουαλίντ Ασάφ, πρόεδρος της Επιτροπής Αντίστασης στην Aποικιοποίηση και το Τείχος, τον οποίο συναντήσαμε στο γραφείο του στη Ραμάλα. Πρόκειται για μια Επιτροπή που η δράση της είναι …24/7, καθώς το έργο της είναι να σταματάει τις ισραηλινές μπουλντόζες και να μπαίνει μπροστά στις προτεταμένες ισραηλινές κάνες, κινητοποιεί πολίτες και αγωνιστές, κι ενημερώνει από δημοσιογράφους μέχρι πολιτικούς του εξωτερικού για τα ισραηλινά εγκλήματα.

Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο της Χάγης απείλησε το Ισραήλ ότι σε περίπτωση που προχωρήσει στην κατεδάφιση του χωριού των Βεδουίνων Παλαιστινίων Χαν Αλ Αχμάρ  θα το κατηγορήσει για εγκλήματα πολέμου, ενώ ισχυρές αντιδράσεις υπήρχαν και από την ΕΕ.

European Parliament resolution on ‘the threat of demolition of #KhanalAhmar & other Bedouin villages’: Warns Israeli authorities that the demolition & forcible transfer would constitute a ‘grave breach of international law’; Calls on #EU to demand compensation from #Israel👇🏻 pic.twitter.com/c5QHKkFVDe

— Noa Landau נעה לנדאו (@noa_landau) September 13, 2018

Το σχέδιο επίλυσης του Παλαιστινιακού που εισηγήθηκε η κυβέρνηση Τραμπ κι απορρίφθηκε εκ προοιμίου από την Παλαιστινιακή Αρχή, όπως μας δήλωσαν όλοι οι αξιωματούχοι με τους οποίους συναντηθήκαμε, δεν ασχολείται με τα ακανθώδη θέματα όπως είναι η γη, οι έποικοι και τα κυριαρχικά δικαιώματα. Στην πράξη, απλώς, κάνει πλάτες στα τετελεσμένα που δημιουργεί το Ισραήλ μέρα – νύχτα, με τη δύναμη των  όπλων.

Το ξεχασμένο Όσλο

«Στην διεθνή πολιτική όμως δεν ξεκινάμε από το μηδέν», όπως μας τόνισε στη συνάντηση που είχαμε ο Ναμπίλ Σάαθ, υπουργός Εξωτερικών για χρόνια και σύμβουλος του προέδρου της Αρχής, Μαχμούντ Αμπάς, για θέματα εξωτερικής πολιτικής. «Οι ΗΠΑ ποτέ δεν ενδιαφέρθηκαν για τα θέματα που άφησε ανοιχτά η συμφωνία του Όσλο όπως η πρωτεύουσα, τα σύνορα, η τύχη της Ιερουσαλήμ, οι πρόσφυγες και το θέμα της ασφάλειας». 

Η αμερικανική κυβέρνηση υποστηρίζει ωστόσο ότι ρίχνει όλο της το βάρος στην οικονομία και το σχέδιο της προέκρινε την επιχειρηματική άνθηση των κατεχομένων εδαφών, μέσω της οποίας θα εξασφαλισθεί η ευημερία των Παλαιστινίων. Δεν είναι ούτε καν ευσεβείς πόθοι. Είναι στάχτη στα μάτια των Παλαιστινίων και της διεθνούς κοινότητας.

Στην Ιεριχώ επισκεφθήκαμε μια παλαιστινιακή επιχείρηση που παράγει κι εξάγει χουρμάδες. «Τους καλύτερους χουρμάδες στον κόσμο», όπως μας εξήγησε ο Μοχάμεντ Νταχμούντ, που εργάζεται στην επιχείρηση. «Κι αυτό οφείλεται στις μεθόδους βιολογικής καλλιέργειας και στο νερό της περιοχής, λόγω της γειτνίασης με την Νεκρή Θάλασσα».

Κάπου εδώ όμως σταματούν τα …καλά νέα. «Συσκευάζουμε γύρω στα 1.500 κιλά χουρμάδες την ημέρα και απασχολούμε 10 άτομα», μας λέει ο συνομιλητής μας. «Δεν καταφέρνουμε όμως να εξάγουμε όσο θα μπορούσαμε λόγω του Ισραήλ. Εξ ανάγκης χρησιμοποιούμε ισραηλινές εταιρείες για να προωθήσουν τις εξαγωγές μας. Πέρυσι όμως επειδή και το ίδιο το Ισραήλ είχε μεγάλη δική του παραγωγή άφησε πίσω τις δικές μας εξαγωγές. Άλλες φορές, για ανεξήγητους λόγους, τα προϊόντα μας μένουν στα σύνορα και σαπίζουν, με αποτέλεσμα οι εξαγωγές σε τελική ανάλυση να μας προκαλούν οικονομική ζημιά», ήταν τα λόγια του.

Κατ’ επέκταση, η οικονομία προσδιορίζεται από την πολιτική κι όσο μείζονα θέματα όπως της δημιουργίας ανεξάρτητου κράτους στα σύνορα του 1967 μένουν άλυτα καμιά ευημερία δεν μπορεί να απαλύνει τον πόνο και τις ταπεινώσεις της κατοχής, που είναι μια καθημερινότητα για εκατομμύρια Παλαιστίνιους, που κάθε μέρα ζουν ένα Γολγοθά. Μεταξύ αυτών και «η πιο γενναία γυναίκα του κόσμου».

Το σπίτι της το έκτισε το 1964. Ακριβώς δίπλα από το δικό της, στις 4 Οκτωβρίου 1984, χτίστηκε ένας εβραϊκός εποικισμός. Οι έποικοι για την πλάκα τους πυροβολούν στο σπίτι της όποτε θέλουν. Τα σημάδια από τις σφαίρες είναι ορατά παντού. Όλοι οι κοινόχρηστοι χώροι είναι προστατευμένοι από σύρματα και κάγκελα επειδή οι έποικοι συνεχώς της εκσφενδονίζουν ό,τι βρουν: μπουκάλια, πέτρες, κοκ.

Όποτε βγαίνει ο εγγονός της να παίξει στον κήπο οι έποικοι τον προπηλακίζουν, ενώ κάτι κουνέλια και σκυλιά που είχε τα δηλητηρίασαν. Ο ισραηλινός στρατός της απαγορεύει για λόγους ασφαλείας να φυτέψει στον κήπο οτιδήποτε. Με διαταγή μάλιστα έκλεισαν και την κεντρική πόρτα του σπιτιού της, όπου τώρα οι έποικοι παρκάρουν  τα υπερσύγχρονα και θηριώδη αυτοκίνητά τους, κι έτσι «η πιο γενναία γυναίκα του κόσμου» είναι αναγκασμένη για να φτάσει στο σπίτι της να περνάει μέσα από χωράφια.

Την προφανή ερώτηση που εξ αρχής ήθελα να της θέσω («γιατί δεν φεύγει») δεν μπόρεσα. Γιατί από την πρώτη στιγμή που κάτσαμε στη βεράντα της μέχρι την τελευταία μας δήλωνε ξανά και ξανά την απόφασή της να υπερασπίσει το σπίτι και τη γη της. «Ο σύζυγός μου συνελήφθη όταν επιχείρησε να υπερασπίσει το γιό μου από μια επίθεση εποίκων. Στη φυλακή έπαθε εγκεφαλικό κι έμεινε 16 μέρες σε κώμα. Από το νοσοκομείο τον έφεραν να πεθάνει στο σπίτι και επί μέρες άντεχε. Στο τέλος, πριν αφήσει την τελευταία του πνοή, ψέλλισε στο γιατρό, που απορούσε για τις αντοχές του, ότι δεν ήθελε να αφήσει αυτό εδώ το σπίτι», ήταν τα λόγια της.

Κανένας νέος πρόσφυγας!

Τη ρώτησα στη συνέχεια για την δικαιοσύνη του Ισραήλ, που συχνά πυκνά χαρακτηρίζεται κι ως «η μοναδική δημοκρατία στη Μέση Ανατολή».

«Γιατί δεν προσφεύγετε στα δικαστήρια;».

Γελώντας μου απάντησε: «Τέσσερις καταδικαστικές αποφάσεις έχω στα χέρια μου, αλλά καμιά δεν έχει ποτέ εκτελεστεί!», απάντησε.

Χαρακτηριστική ήταν και η απάντηση που μας έδωσε ο παλαιστίνιος αναπληρωτής κυβερνήτης της Ιερουσαλήμ, Αμπντάλα Σιέμ, στη συνέντευξη που μας παραχώρησε σχετικά με την προσπάθεια των Ισραηλινών να τους διώξουν από τον τόπο τους (κατά τη διάρκεια της επίσκεψής μας ο κυβερνήτης είχε συλληφθεί από τους Ισραηλινούς): «Δε θα κάνουμε άλλη φορά το λάθος να γίνουμε πρόσφυγες στη Συρία, το Λίβανο και άλλες χώρες»!

Στη διάρκεια του ταξιδιού μας συγκλονιστική ήταν και η μαρτυρία ενός πρόσφυγα του 1948, που ζει από τότε σε στρατόπεδο προσφύγων, της Νάμπλους. Το δράμα του, όπως το καταγράψαμε με την κάμερα του κινητού είναι το δράμα εκατομμυρίων άλλων προσφύγων.

Στην Ιερουσαλήμ, όπως μας εξήγησε ο Αμπντάλα Σιέμ, το Ισραήλ διεξάγει μια τεράστια προσπάθεια  με στόχο να αλλάξει η σύνθεση του πληθυσμού. Το πετυχαίνουν απαγορεύοντας στους Άραβες ακόμη και να συντηρήσουν τα σπίτια τους, κατεδαφίζοντας σπίτια Αράβων, κ.α. Ουραγό σε αυτή την προσπάθεια το Ισραήλ έχει το ελληνικό πατριαρχείο, παρότι οι πιστοί του είναι Παλαιστίνιοι ορθόδοξοι…

Το καθεστώς των διακρίσεων επεκτείνεται ακόμη και στο δικαίωμα στο νερό, όπως μας τόνισε ο υπουργός Υδάτινων Πόρων της Παλαιστινιακής Αρχής, Σαντά Ατίλι, στη συνέντευξη που μας παραχώρησε.  «Το πρόβλημα είναι δραματικό στη Γάζα. Όποιος πιει νερό για πρώτη φορά αρρωσταίνει. Το κάκιστης ποιότητας νερό έχει δημιουργήσει το πρόβλημα των νεογέννητων “μπλε μωρών”. Οι Παλαιστίνιοι δικαιούνται νερό για 3 ημέρες για να μπορούν οι έποικοι να έχουν όσο νερό θέλουν για να ποτίζουν το γρασίδι τους και να πλένουν τα αυτοκίνητά τους. Στους εποικισμούς δεν θα δείτε δεξαμενές στην ταράτσα επειδή έχουν πρόσβαση στο δίκτυο ύδρευσης, αντίθετα με τους Παλαιστίνιους. Πολλές χώρες της Ευρώπης μας προσφέρουν τον πιο εξελιγμένο μηχανολογικό εξοπλισμό και το Ισραήλ δεν μας επιτρέπει να τον παραλάβουμε!»

Στην Ιεριχώ, που έχει αφόρητη ζέστη, το πρόβλημα είναι ακόμη πιο οξύ καθώς το Ισραήλ δεν επιτρέπει καν στους Παλαιστίνιους να τοποθετούν δεξαμενές στην ταράτσα τους, ενώ οι ισραηλινοί αγρότες έχουν δικαίωμα να τοποθετούν ακόμη και air conditions. «Το Ισραήλ θέλει να μας διώξει από εδώ λόγω της στρατηγικής σημασίας που έχει η πόλη μας, καθώς είναι η ανατολική πύλη της Παλαιστίνης. Οι δολοφονίες ακόμη και παιδιών, όπως συνέβη πριν 20 μέρες, και οι κατεδαφίσεις σπιτιών είναι καθημερινό φαινόμενο», μας τόνισε ο κυβερνήτης της Ιεριχού και της Κοιλάδας του Ιορδάνη, Μαγίντ Αλ Φατιανί.

Το δράμα των Παλαιστινίων δεν σταματάει  στα σπίτια τους. Συνεχίζεται και κορυφώνεται σε κάθε τους μετακίνηση. Τα check points είναι εκατοντάδες, σπαρμένα παντού. Σε δρόμους, έξω από σπίτια, ακόμη και στις ταράτσες των σπιτιών, δημιουργώντας τεράστια προβλήματα ακόμη και στα παιδιά που θέλουν να φτάσουν στο σχολείο.

Τομέας  που αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα όχι μόνο για την κυβέρνηση, αλλά και για τους δήμους, όπως μας τόνισε η Λαϊλά Γκανάμμ κυβερνήτης της περιοχής της Ραμάλας – Αλ Μπαϊρέ.

Στα checkpoints νόμος είναι  ό,τι αποφασίσει ο στρατός κατοχής. Δε θα ξεχάσω τρία περιστατικά.

Το πρώτο ήταν στη Χεβρόνα όταν 18χρονος ισραηλινός στρατιώτης με το «έτσι θέλω» απαγορεύει σε Παλαιστίνιο να μπει στο σπίτι του. Όταν η αποστολή μας του διαμαρτυρήθηκε ότι δεν έχει αυτό το δικαίωμα, άρχισε να ουρλιάζει σαν μανιασμένος δείχνοντας την ντροπή που αισθάνονται για τα «καθήκοντα» που φέρνει σε πέρας εκτελώντας τις πιο άδικες, απάνθρωπες και κτηνώδεις εντολές. Ειρήσθω εν παρόδω, το δικαστήριο της Νυρεμβέργης που δίκασε και καταδίκασε τους Ναζί διώκτες των Εβραίων έλυσε άπαξ και δια παντός το ηθικό ζήτημα που γεννιέται από την υποχρέωση εκτέλεσης τέτοιου τύπου εντολών…

Η καθημερινή φρίκη των ελέγχων

Και το δεύτερο περιστατικό μου ξύπνησε ανάλογες μνήμες και κυρίως συναισθήματα. Δύο είναι οι επισκέψεις σε μουσεία που η συγκίνηση η οποία συνόδευσε την περιήγησή τους, μου έχει εντυπωθεί περισσότερο από τα εκθέματα. Το ένα είναι στο Εθνικό Μουσείο της Βηρυτού, παρακολουθώντας το ολιγόλεπτο βίντεο που δείχνει  τις πυρετώδεις προσπάθειες του προσωπικού του να χτίσει και να θάψει τα εκθέματα του μουσείου, για να τα σώσει από την εισβολή των Ισραηλινών το 1982.

Το άλλο μουσείο βρίσκεται στο Βερολίνο, λίγα μέτρα μακριά από την Πύλη του Βρανδεμβούργου. Είναι το μουσείο του Ολοκαυτώματος. Περπατώντας  περιμετρικά το μόνο που διακρίνει κάθε περαστικός είναι πέτρινοι όγκοι. «Τίποτε σημαντικό», μπορεί να πει, όπως το ίδιο μπορεί να ειπωθεί και για το Ολοκαύτωμα. Περπατώντας όμως στους στενούς διαδρόμους, λόγω της κλίσης τους, μέσα σε λίγα λεπτά σου προκαλείται αν όχι ναυτία, ένα αίσθημα ελαφράς ζάλης και αποπνιξίας. Πολύ περισσότερο αν μπεις βράδυ. Ξεχνάς από πού μπήκες, νιώθεις μόνος και αβοήθητος. Σε κυριεύει ένα αίσθημα απόγνωσης, σαν να περιδίνεσαι στο άγνωστο, χωρίς προσανατολισμό.

Το ίδιο συναίσθημα σε κυριεύει στο checkpoint DCO στη Ραμάλα. Το επισκεφθήκαμε στις 4 το πρωί για ένα και μόνο λόγο: Επειδή από τις 6 και μετά η διέλευσή του μπορεί να κρατήσει 3 και 4 ώρες οι Παλαιστίνιοι που πάνε να εργαστούν στην Ιερουσαλήμ επιλέγουν να το περάσουν πριν το χάραμα για να φτάσουν νωρίς στο χώρο εργασίας τους, όπου πάνε και περιμένουν 2 και 3 ώρες μέχρι να πιάσουν δουλειά. Το 8ωρο έτσι γίνεται τουλάχιστον 12ωρο. Μπαίνοντας στην κτιριακή εγκατάσταση είσαι υποχρεωμένος να περάσεις έναν λαβύρινθο με ατελείωτα ζιγκ ζαγκ, παρατηρούμενος συνεχώς από κάμερες που όσο καλή αίσθηση προσανατολισμού και να διαθέτεις μετά την τρίτη ή τη τέταρτη στροφή τα έχεις ξεχάσει …όλα! Απόγνωση κι ένα διαρκές αίσθημα επιτήρησης και ταπείνωσης ακόμη κι αν δεν φροντίσουν οι Ισραηλινοί στρατιώτες να σε εξευτελίσουν όπως κάνουν συνέχεια απέναντι στους Παλαιστίνιους. Τα ίδια ακριβώς συναισθήματα που αισθάνεται ο καθένας στο μουσείο του Ολοκαυτώματος Βερολίνου μόνο που στη Ραμάλα είναι καθημερινή κι αναπόδραστη πραγματικότητα.

Το τρίτο περιστατικό συνέβη κατά τη επιστροφή από τη Νάμπλους στη Ραμάλα. Η επίσκεψη στη Νάμπλους ως αφορμή είχε το μνημόνιο συνεργασίας που υπέγραψε η πρόεδρος του Advnaced Media Institute Σοφία Ιορδανίδου με τον πρύτανη του πανεπιστημίου της Νάμπλους και την προβολή του ντοκιμαντέρ Ίχνη στο τμήμα ΜΜΕ του πανεπιστημίου.

Στο δρόμο για τη Ραμάλα το checkpoint παρότι ήταν γνωστό πώς έκλεινε στις 10 το βράδυ είχε κλείσει από τις 9. Η ερώτηση του οδηγού προς τους ισραηλινούς στρατιώτες «γιατί το έκλεισαν νωρίτερα» προκάλεσε την οργή τους. Η επιθετικότητά τους καταλάγιασε μόνο όταν δείξαμε τα ξένα διαβατήρια… Προφανώς τυχαία… Παρόλ’ αυτά  η μπάρα δεν σηκώθηκε!

Η διαρκής κλιμάκωση της ισραηλινής επιθετικότητας έχει ωθήσει πολλούς καθημερινούς Παλαιστίνιους να θεωρούν ότι η εποχή των συμβιβασμών και της αναζήτησης λύσεων στο πλαίσιο του διαλόγου με το Ισραήλ έχει τελειώσει. Όσους ρωτήσαμε ποιος θα κερδίσει σε περίπτωση εκλογών (που έχουν να διεξαχθούν από το 2006 και τότε νικητής ήταν η Χαμάς) η απάντηση ήταν ομόφωνη: η Χαμάς! Η νίκη της τον Μάιο του 2017 στις εκλογές στο πανεπιστήμιο του Μπιρζέιτ στη Δυτική Όχθη (δες εδώ) μόνο τυχαία δεν ήταν.

Τα χειρότερα έπονται;

Πολλές φορές συνομιλητές μας, μας προϊδέασαν ότι η περίοδος που διανύουμε δεν είναι παρά η ηρεμία πριν την θύελλα. Άλλοι μίλησαν ακόμη και για «μήνα του μέλιτος» τονίζοντας ότι μια αιματηρή και γενικευμένη σύγκρουση δεν είναι παρά θέμα χρόνου.

Η Παλαιστινιακή Αρχή από την άλλη ως αποτέλεσμα πρώτο, της όξυνσης της ισραηλινής αδιαλλαξίας, δεύτερο, της επιδείνωσης των διεθνών συσχετισμών και τρίτο και σημαντικότερο, της ριζοσπαστικοποίησης των Παλαιστινίων υιοθετεί μια πιο αγωνιστική γραμμή πληρώνοντας βαρύτατο τίμημα. Όπως είναι για παράδειγμα η διακοπή των χρηματοδοτήσεων εκ μέρους των ΗΠΑ και η πειρατική παρακράτηση από το Ισραήλ των φορολογικών, δασμολογικών και άλλων εσόδων της (περισσότερα εδώ κι εδώ). Ζητούμενο αυτών των πρακτικών διεθνούς τρομοκρατίας είναι η διάλυση των δομών της, ώστε ο στόχος δημιουργίας ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους να πάει ακόμη πιο πίσω και να μην αφεθεί η Αρχή να μετατραπεί σε κράτος, ολοκληρώνοντας τη διαδικασία που έθεσε σε κίνηση η Συμφωνία του Όσλου.

«Ξέρουν μάλιστα ότι το μεγαλύτερο μέρος των χρηματοδοτήσεων στόχο έχει τη διαχείριση  της ανθρωπιστικής κρίσης, ενώ ένα 20% του προϋπολογισμού μας κατευθύνεται στα στρατόπεδα Παλαιστίνιων προσφύγων της Συρίας, του Λιβάνου κ.α.», τόνισε ο  Σαέμπ Ερεκάτ, κορυφαίος διαπραγματευτής  της Παλαιστινιακής Αρχής, που μας τόνισε ότι ο πρεσβευτής των ΗΠΑ στο Ισραήλ, Ντέιβιντ Φρίντμαν, που μόλις πρόσφατα αναγνώρισε την προσάρτηση ορισμένων εποικισμών στη Δυτική Όχθη είναι έποικος! Παραβάτης δηλαδή της διεθνούς νομιμότητας…

PA slams US ambassador for ‘provocative’ visits to settlements https://t.co/bLUHDGsqs7

— The Jerusalem Post (@Jerusalem_Post) July 31, 2018

Αυτή η πορεία όξυνσης της ισραηλινής επιθετικότητας εντάθηκε αφότου ανέλαβε ο Τραμπ. «Η μεταφορά της πρεσβείας των ΗΠΑ στην Ιερουσαλήμ από την αμερικανική κυβέρνηση, όπως ανακοινώθηκε τον Δεκέμβριο του 2017, έδειξε από την πρώτη στιγμή τη στάση που θα κρατήσει απέναντι στην διαμάχη», μας τόνισε  ο Μαχμούντ Αλ Αλούλ, αντιπρόεδρος της Παλαιστινιακής Αρχής στη συνέντευξη που μας παραχώρησε. Πρόσθεσε επίσης ότι η διακοπή της χρηματοδότησης δεν είναι παρά μια προσπάθεια τιμωρίας κι εκβιασμού του ίδιου λαού.

Απέναντι σε αυτή την καθημερινή τραγωδία που έχει ένα θύτη, το Ισραήλ, κι ένα θύμα, τους Παλαιστίνιους, κι όσο διαρκεί ξεφτιλίζει το κύρος των διεθνών οργανισμών, η στάση του Τύπου είναι πιο μεροληπτική υπέρ του Ισραήλ ακόμη κι απ’ όσα περιγράφει ο Νόαμ Τσόμσκι ότι συνέβαιναν το 2000:

«Η τελευταία φάση της ιντιφάντα στα κατεχόμενα ξεκίνησε στις 29 Σεπτεμβρίου του 2000. Την 1^η Οκτωβρίου, δηλαδή δύο μέρες αργότερα, το Ισραήλ άρχισε να χρησιμοποιεί αμερικανικά ελικόπτερα –δεν υπάρχουν ισραηλινά ελικόπτερα- για επιθέσεις κατά αμάχων σε πολυκατοικίες κ.λπ. σκοτώνοντας και τραυματίζοντας δεκάδες ανθρώπους. Αυτό συνεχίστηκε επί δύο ημέρες.  Από την πλευρά τους οι Παλαιστίνιοι δεν απάντησαν με πυρά, τα παιδιά μόνο πετροβολούσαν. Στις 3 Οκτωβρίου, δηλαδή δύο μέρες μετά, ο Κλίντον έκλεισε τη μεγαλύτερη συμφωνία της δεκαετίας για αποστολή στρατιωτικών ελικοπτέρων στο Ισραήλ. Τα ΜΜΕ αρνήθηκαν να δημοσιεύσουν το γεγονός. Ως σήμερα δεν υπάρχει τέτοια δημοσίευση… Την ίδια απόφαση πήραν όλες οι εφημερίδες των Ηνωμένων Πολιτειών, κυριολεκτικά όλες»[ii].

Σε όλη την Ευρώπη ακόμη και φιλελεύθερα Μέσα κάνουν ρεσιτάλ μεροληψίας υπέρ του Ισραήλ (ενδεικτικά μόνο εδώ), προκαλώντας αντιδράσεις των πολιτών. Στο δυτικό Τύπο δε χωρούν ειδήσεις όπως οι δολοφονίες παλαιστίνιων δημοσιογράφων και τα αλλεπάλληλα εμπόδια που συναντούν οι Παλαιστίνιοι δημοσιογράφοι και τα Μέσα Ενημέρωσής  τους. Οι μαρτυρίες που ακούσαμε κατά την επίσκεψή μας στην Παλαιστινιακή δημόσια τηλεόραση (PBC), που διαθέτει 1.300 εργαζόμενους στη Δυτική Όχθη και τη Γάζα και 30 ανταποκριτές, ήταν συγκλονιστικές: Το κτίριο τους το 2002 βομβαρδίστηκε από το Ισραήλ, ο εξοπλισμός τους έμεινε στα τελωνεία του Ισραήλ επί 3 χρόνια, δημοσιογράφοι και πολίτες φυλακίζονται  για post που υπερασπίζονται φυλακισμένους επειδή κρίνονται ως υποκίνηση σε τρομοκρατία (περισσότερα εδώ), κλπ.

Αποτέλεσμα αυτής της εδραιωμένης μεροληψίας υπέρ του Ισραήλ είναι η δημοσιογραφική δεοντολογία και το κύρος του Τύπου να θυσιάζονται στο βωμό κοντόθωρων οικονομικών και γεωπολιτικών συμφερόντων.

Η αποστολή του ΑΜΙ επιχείρησε να αποτελέσει μια εξαίρεση…

Πηγή: περιοδικό Δημοσιογραφία

[i] Το όνομά του ο δρόμος το οφείλει σε έναν Παλαιστίνιο αγωνιστή που κατά τη διάρκεια της βρετανικής κατοχής οδηγώντας ένα καμιόνι με βρετανούς στρατιώτες όταν έμαθε ότι τους πήγαινε να καταπνίξουν μια εξέγερση Παλαιστινίων έριξε το όχημα στο γκρεμό, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν όλοι οι επιβαίνοντες και η εξέγερση να μην πνιγεί στο αίμα…

[ii] Τσόμσκι Ν. (2003), Εξουσία και τρομοκρατία, Μέρος ΙΙΙ, «Η Παλαιστίνη και η μεροληψία των ΜΜΕ», Εκδ. Πατάκη, σελ. 126.

ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ: ΔΕ ΣΒΗΝΕΙ Η ΦΩΤΙΑ ΠΟΥ ΑΝΑΨΕ Ο ΤΡΑΜΠ

Από την Ινδονησία, που είναι η πολυπληθέστερη μουσουλμανική χώρα του κόσμου κι εξακολουθεί να μην έχει διπλωματικές σχέσεις με το Ισραήλ, μέχρι το Λίβανο όπου ζουν περισσότεροι από 500.000 Παλαιστίνιοι πρόσφυγες της Δυτικής Όχθης από το 1948 και το 1967, δεκάδες χιλιάδες διαδηλωτές βγήκαν στους δρόμους τις προηγούμενες εβδομάδες για να καταδικάσουν την απόφαση του Τραμπ να αναγνωρίσει την Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του Ισραήλ. Κι ας χρειαστούν χρόνια για την μεταφορά της αμερικανικής πρεσβείας από το Τελ Αβίβ στην Ιερουσαλήμ.

ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΒΑΤΙΚΙΩΤΗΣ

Η επιλογή του αμερικανού προέδρου συνάντησε εξ ίσου ηχηρή αποδοκιμασία από κυβερνήσεις και οργανισμούς που δήλωσαν με τον πιο καθαρό τρόπο ότι δεν πρόκειται να ακολουθήσουν το παράδειγμά του. Έτσι, δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι η μοναδική κυβέρνηση που επικρότησε την απόφαση του Τραμπ ήταν η άμεσα ωφελημένη, η …ισραηλινή. Το πιο καθαρό «όχι» διατυπώθηκε εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, παρουσία μάλιστα του ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Ντανιάχου, ο οποίος μετέβη γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο στις Βρυξέλλες, ώστε δράττοντας την ευκαιρία που προσέφερε η στιγμή να πιέσει τους ευρωπαίους ηγέτες να πραγματοποιήσουν μια στροφή 180 μοιρών αναγνωρίζοντας τα τετελεσμένα που έχει διαμορφώσει στα παλαιστινιακά εδάφη η ισραηλινή κατοχή. Μόνο και μόνο για να υπογραμμισθεί η σημασία που απέδιδαν οι Ισραηλινοί στη στάση των Ευρωπαίων να σημειωθεί πως η επίσκεψη ου ισραηλινού ηγέτη ήταν η πρώτη που πραγματοποιήθηκε εδώ και 22 χρόνια. Παρόλα αυτά ούτε η δική του παρουσία αποδείχθηκε ικανή να αλλάξει τη στάση των Ευρωπαίων.

Η πιο ηχηρή αντίδραση ωστόσο προήλθε από την διάσκεψη του Οργανισμού Ισλαμικής Συνεργασίας που διεξήχθη στην Κωνσταντινούπολη, με τη συμμετοχή περισσότερων από 50 ηγετών. Αν και μεγαλύτερη σπουδαιότητα από τις φραστικές καταδίκες και τις λεκτικές επιθέσεις έχει η εμβάθυνση του ρήγματος στις σχέσεις μεταξύ ΗΠΑ και Ισραήλ από τη μια και μουσουλμανικών κρατών από την άλλη, έχει σημασία να τονίσουμε ότι ο τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν χαρακτήρισε την Ιερουσαλήμ ως «κόκκινη γραμμή» και το Ισραήλ ως «κράτος κατοχής και τρομοκρατίας που επιβραβεύτηκε για τις τρομοκρατικές του ενέργειες με την απόφαση των ΗΠΑ για την Ιερουσαλήμ». Στη δε ανακοίνωση που εκδόθηκε ανακηρύσσεται η ανατολική Ιερουσαλήμ πρωτεύουσα του κράτους της Παλαιστίνης ενώ καλούνται και άλλες χώρες να πράξουν το ίδιο!

Πρόκειται για μια απόφαση τεράστιας πολιτικής και διπλωματικής σημασίας καθώς σηματοδοτεί το τέλος της στοίχισης όλων των χωρών μελών του ΟΗΕ πίσω από τις διαδικασίες και τους στόχους των Ηνωμένων Εθνών που, εν ολίγοις, άφηναν τις ειρηνευτικές συνομιλίες να αποφασίσουν το στάτους της Ιερουσαλήμ. Αυτό είχε συμφωνηθεί το 1993! Ήταν μια επιλογή που για κανένα κράτος πιθανά δεν αποτελούσε την άριστη λύση, έδινε ωστόσο το πρόκριμα στις διαπραγματεύσεις κι όχι στη δύναμη των όπλων και του ισχυρού, όπως συμβαίνει με την απόφαση του Τραμπ που με κανέναν διεθνώς αποδεκτό τρόπο δεν μπορεί να δικαιολογηθεί καθώς εισάγει περισσότερη αστάθεια στην πιο ασταθή περιοχή του κόσμου και κάνει λιγότερο ασφαλείς όχι μόνο τις ΗΠΑ και τα φιλικά της καθεστώτα στην Μέση Ανατολή (όπως της Σαουδικής Αραβίας και της Αιγύπτου που δεν είχαν άλλη επιλογή από το να παραβρεθούν στη σύνοδο του Οργανισμού Ισλαμικής Συνεργασίας, έστω δια του υπουργού Εξωτερικών) αλλά ακόμη και το Ισραήλ. Ευρύτερα μιλώντας, η κίνηση του Τραμπ είναι μια ακόμη στρατηγικής σημασίας επιλογή (όπως η απόφασή του για αποχώρηση από τη συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα) που κατακερματίζει τον κόσμο, ακυρώνει τις πολυμερείς και γραπτές συμφωνίες κι αποφάσεις, αναγορεύοντας τα πιο στενά κα ιδιοτελή κρατικά συμφέροντα ως αποκλειστικούς γνώμονες χάραξης εξωτερικής πολιτικής. Στην πράξη αποχαιρετούμε ένα πλαίσιο που εξασφάλισε την μεταπολεμική ειρήνη και σταθερότητα, χωρίς καθόλου να υποτιμάμε τους εκατοντάδες άδικους πολέμους και τα εκατομμύρια νεκρών που παρόλα αυτά στιγμάτισαν την εποχή που πέρασε.

Σε τούτο δε το πλαίσιο, των διαπραγματεύσεων ειρήνης, ακόμη και η γραφειοκρατία του Στέιτ Ντιπάρτμεντ δεν απέκλειε το ενδεχόμενο αποδοχής των τετελεσμένων που δημιούργησε η εισβολή και ο πόλεμος του 1967 εκ μέρους των Ισραηλινών, έναντι όμως ισχυρότατων ανταλλαγμάτων τα οποία θα ικανοποιούσαν την παλαιστινιακή πλευρά και θα ήταν συμβατά με δεκάδες αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας και της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ που έχουν αποδοκιμάσει κατηγορηματικά την ενσωμάτωση στο Ισραήλ των κατεχόμενων εδαφών. Επίσης, ζητούν τον τερματισμό της κατοχής, την αναγνώριση ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους στα σύνορα που είχε πριν τον πόλεμο του 1967 με πρωτεύουσα την ανατολική Ιερουσαλήμ και δικαίωμα επιστροφής των εκατομμυρίων προσφύγων. Τέτοια ανταλλάγματα θα μπορούσαν να ήταν, με βάση δηλώσεις αμερικανών διπλωματών, αν όχι η κατεδάφιση τουλάχιστον το πάγωμα των παράνομων εβραϊκών εποικισμών στη Δυτική Όχθη, κ.α.

Πλέον όμως, η καθολική μέχρι πριν λίγες εβδομάδες αποδοχή της προτεραιότητας των ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων από τα πιο διαφορετικά κράτη και η συναίνεση γύρω από το στόχο της συνύπαρξης δύο κρατών, ενός Παλαιστινιακού κι ενός Ισραηλινού, τινάχτηκε στον αέρα. Ενδεικτικό των ευρύτερων αλλαγών που δρομολογούνται είναι ότι εναντίον του στόχου των δύο κρατών τάχθηκε ο επί 26 χρόνια επικεφαλής παλαιστίνιος διαπραγματευτής και γενικός Γραμματέας της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης Σαέμπ Ερεκάτ, προκρίνοντας τη λύση του ενός κράτους στο οποίο πρέπει να ενσωματωθούν όλοι οι Παλαιστίνιοι. Εφ’ όσον προτεραιότητα έχουν τα τετελεσμένα, σα να λέει η Παλαιστινιακή πλευρά, ας γίνουν αποδεκτά όσα επέβαλε η ισραηλινή πλευρά με την ακύρωση στην πράξη του δικαιώματος των Παλαιστινίων για δικό τους κράτος, μέσω για παράδειγμα της κατάτμησης της παλαιστινιακής γης δια των εποικισμών, των σημείων ελέγχου και τόσων άλλων που καταργούν την εδαφική συνέχεια κι ενότητα της Παλαιστίνης κι ας αναγνωρίσει το Ισραήλ ίσα πολιτικά δικαιώματα στους Παλαιστινίους που ζουν στο έδαφός του. Μεταξύ αυτών και το δικαίωμα στην ψήφο, όπως τόνισε σε συνέντευξή του ο Ερεκάτ, που μόνο για ριζοσπαστισμό δεν μπορεί να κατηγορηθεί. Το Ισραήλ θα προτιμήσει να απορρίψει το παλαιστινιακό αίτημα, αναλαμβάνοντας το πολιτικό κόστος να κατηγορηθεί για ρατσισμό καθώς εκχωρεί με θρησκευτικά και φυλετικά κριτήρια το εκλογικό δικαίωμα, γιατί δεδομένης της αριθμητικής υπεροχής των Παλαιστινίων και της υψηλότερης γεννητικότητας, αν πήγαιναν στις κάλπες οι Παλαιστίνιοι ο χαρακτήρας του Ισραήλ ως εβραϊκού κράτους θα ακυρωνόταν μονομιάς!

Έτσι όμως Ισραήλ και ΗΠΑ ακυρώνουν κάθε πολιτική επιλογή για τους Παλαιστίνιους…

Πηγή: Νέα Σελίδα

13 Δεκεμβρίου 2017

ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΤΗΣ ΙΕΡΟΥΣΑΛΗΜ ΚΑΙ ΤΗΣ ΙΣΡΑΗΛΙΝΗΣ ΕΠΙΘΕΤΙΚΟΤΗΤΑΣ

Την εκ βάθρων ανατροπή μιας διπλωματικής προσέγγισης που εφαρμόστηκε επί 70 σχεδόν χρόνια σηματοδοτεί η απόφαση του αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ να αναγνωρίσει ως πρωτεύουσα του Ισραήλ την Ιερουσαλήμ και, σε δεύτερο χρόνο, να μεταφέρει εκεί την πρεσβεία των ΗΠΑ από το Τελ Αβίβ που είναι η εμπορική πρωτεύουσα του κράτους, κι όπου όλες, μα όλες οι χώρες του κόσμου διατηρούν τις πρεσβείες τους.

ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΒΑΤΙΚΙΩΤΗΣ

Αξίζει να αναφερθεί ότι το 1980 υπήρξε ειδική απόφαση του ΟΗΕ με την οποία καλούνταν 13 χώρες (μεταξύ των οποίων η Χιλή, η Βολιβία, κ.α.) να μετακινήσουν τις πρεσβείες τους από την Ιερουσαλήμ κι η οποία έγινε σεβαστή, με τη διεθνή κοινότητα έκτοτε να αφήνει στις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις να αποφασίσουν το καθεστώς της Ιερουσαλήμ. Έτσι μπήκε ένας πάγος στις επεκτατικές βλέψεις του Ισραήλ που θεωρεί την Ιερουσαλήμ ως την ιερότερη πόλη του Ιουδαϊσμού, ενώ οι Παλαιστίνιοι, από τη μεριά τους, κάθισαν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων θεωρώντας πλήρεις νοήματος τις αλλεπάλληλες αποφάσεις του ΟΗΕ υπέρ ενός ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους, στα σύνορα του 1967, χωρίς δηλαδή να αναγνωρίζεται η προσάρτηση των εδαφών από τον πόλεμο των έξι ημερών, με πρωτεύουσα την ανατολική Ιερουσαλήμ και ζωντανό το δικαίωμα επιστροφής των προσφύγων.

Η απόφαση του Τραμπ, που καταδικάστηκε από την ΕΕ, τον υπουργό Εξωτερικών της Αγγλίας Μπόρις Τζόνσον και τον Πάπα Φραγκίσκο, τινάζει στον αέρα τη σημερινή ισορροπία που έστω και τυπικά αναγνώριζε τα δικαιώματα των Παλαιστινίων. Οι αλλαγές που θα επέλθουν θα είναι κατακλυσμιαίες καθώς, οι Αμερικάνοι χάνουν το τεκμήριο της αμεροληψίας που τους έδινε το δικαίωμα να πρωταγωνιστούν στις ειρηνευτικές συνομιλίες. Μετακινώντας την πρεσβεία τους στην Ιερουσαλήμ, έστω κι αν αυτή η κίνηση αποτελεί υλοποίηση μιας ειλημμένης από το 1995 απόφασης, την οποία όμως αρνήθηκαν να εφαρμόσουν όλοι οι προηγούμενοι αμερικανοί πρόεδροι (Κλίντον, Μπους, Ομπάμα), τάσσονται με την πιο επιθετική πτέρυγα του Σιωνισμού που δεν αναγνωρίζει κανένα δικαίωμα στους Παλαιστίνιους και τους αντιμετωπίζει ως υπόδουλους. Το επιχείρημα της Ουάσιγκτον, περί αναγνώρισης των τετελεσμένων και αποδοχής της πραγματικότητας, αν τυχόν κι εφαρμοζόταν στο διεθνές περιβάλλον θα διαμόρφωνε μια ζούγκλα. Για παράδειγμα, θα έπρεπε να αναγνωριστεί η τουρκική κατοχή και ο διαμελισμός της Κύπρου, το Ισλαμικό Κράτος το 2013 να αποκτούσε έδρα στον ΟΗΕ και οι πειρατές της Σομαλίας να αναγνωρίζονταν ως το επίσημο Πολεμικό Ναυτικό μιας ακαθόριστης γεωγραφικά και ανύπαρκτης διοικητικά χώρας. Ευτυχώς όμως για όλους μας υπάρχει το διεθνές δίκαιο, οι αποφάσεις του ΟΗΕ και οι πολυμερείς διαπραγματεύσεις, που θα έπρεπε να αποτελούν γνώμονα και σημείο αναφοράς για τη διαμόρφωση εξωτερικής πολιτικής. Για τις ΗΠΑ όμως, όπως φάνηκε και από τη στάση τους απέναντι στη Συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα, αποτελούν περιττά βαρίδια.

Έτσι όμως οι Αμερικανοί δεν εκτίθενται απλώς οι ίδιοι, αλλά εκθέτουν ανεπανόρθωτα και τους πιο στενούς συμμάχους τους στη Μέση Ανατολή. Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι την απόφασή τους καταδίκασε όχι μόνο ο Ερντογάν που χαρακτήρισε την μεταφορά της αμερικανικής πρεσβείας ως «κόκκινη γραμμή» απειλώντας να διακόψει τις διπλωματικές σχέσεις της Τουρκίας με το Ισραήλ, αλλά ακόμη κι η Σαουδική Αραβία, μέσω του βασιλιά Σαλμάν, που χαρακτήρισε την απόφαση «επικίνδυνο βήμα που προκαλεί τα συναισθήματα των Μουσουλμάνων όλου του κόσμου». Το Ριάντ που, όπως οι περισσότερες αραβικές χώρες, δεν έχει διπλωματικές σχέσεις με το Ισραήλ αντέδρασε έντονα σε φραστικό επίπεδο γιατί ξέρει ότι στο εξής η συνεργασία του με την Ουάσινγκτον θα επισείει ολοένα και μεγαλύτερο πολιτικό κόστος στο εσωτερικό. Οι επισκέψεις επίσημων σαουδαράβων στις ΗΠΑ και Αμερικανών στη Σαουδική Αραβία θα ισοδυναμούν με ταπείνωση των Παλαιστινίων και καταστρατήγηση διεθνώς αναγνωρισμένων δικαιωμάτων τους.

Στο εσωτερικό της Παλαιστίνης, από τη στιγμή που οι ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις θα φαντάζουν όχι απλώς προσχηματικές (παρότι θα ηγείται ο γαμπρός του Τραμπ, Τζάρετ  Κουσνέρ) αλλά άνευ αντικειμένου, οι πολιτικές διεργασίες που προέκριναν την οδό των συνομιλιών απονομιμοποιούνται πλήρως. Η ιντιφάντα θα φαντάζει μονόδρομος και οι μαχητικές αντιστασιακές οργανώσεις θα κερδίσουν έδαφος στη συνείδηση των Παλαιστινίων σε βάρος των κεντριστικών πολιτικών αντιλήψεων που εναπόθεταν την επίλυση του Παλαιστινιακού στις διαπραγματεύσεις.

Η απόφαση του Τραμπ, που αποτέλεσε προεκλογική του δέσμευση, θα αλλάξει επίσης τον εσωτερικό συσχετισμό δύναμης στο Ισραήλ καθώς δίνει ώθηση στα πιο εξτρεμιστικά στοιχεία που θα μπορούν πλέον να επαίρονται ότι η εμπρηστική πολιτική τους δημιουργεί συμμαχίες, βρίσκει διεθνή ερείσματα, δεν ισοδυναμεί δηλαδή με απομόνωση, και φέρνει αποτελέσματα. Ενδεικτικό στοιχείο του διχασμού που προκάλεσε στο Ισραήλ η απόφαση μεταφοράς της αμερικανικής πρεσβείας στην Ιερουσαλήμ, η οποία θα χρειαστεί τουλάχιστον τρία ολόκληρα χρόνια για να ολοκληρωθεί καθώς θα απαιτήσει την οικοδόμηση νέου κτιρίου, είναι η τοποθέτηση του αραβικού Κοινού Ψηφοδελτίου που αποτελεί την τρίτη μεγαλύτερη κοινοβουλευτική ομάδα στην ισραηλινή βουλή, Κνεσέτ. Κατά τον πρόεδρό της αν η ισραηλινή κυβέρνηση επιθυμεί να αναγνωρίσει ο κόσμος τη Δυτική Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του Ισραήλ, αυτό που πρέπει να κάνει είναι να αναγνωρίσει την Ανατολική Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα της Παλαιστίνης. Κι όσο για την αμερικανική κυβέρνηση, αποδεικνύει ότι αποτελεί μέρος του προβλήματος και όχι της λύσης, σύμφωνα με τους Άραβες του Ισραήλ και όχι μόνο…

6 Δεκεμβρίου 2017

Εκλογές οπισθοδρόμησης στην Παλαιστίνη (6/11/2009)

Με βήμα στο κενό ισοδυναμεί η απόφαση του Μαχμούντ Αμπάς να προκηρύξει προεδρικές και βουλευτικές εκλογές στις 24 Ιανουαρίου. Η απόφασή του στην πραγματικότητα στερείται αντικρίσματος και το μοναδικό το οποίο διασφαλίζει είναι το βάθεμα του χάσματος που χωρίζει τη Φατάχ από τις άλλες οργανώσεις και την διαιώνιση του ρήγματος μεταξύ Δυτικής Όχθης και Γάζας. 

Η διαφωνία όλων σχεδόν των παλαιστινιακών οργανώσεων (Χαμάς, Λαϊκό Μέτωπο, Ισλαμική Τζιχάντ, κ.α.) με την ανακοίνωση του προέδρου της Παλαιστινιακής Αρχής για διεξαγωγή εκλογών τον Ιανουάριο ήταν αναμενόμενη καθώς με αυτή του την απόφαση ο Μαχμούντ Αμπάς τίναξε στον αέρα τις ειρηνευτικές συνομιλίες του Καΐρου. Από τις 26 Φεβρουαρίου στην αιγυπτιακή πρωτεύουσα διεξάγονται εντατικότατες συνομιλίες μεταξύ των παλαιστινιακών οργανώσεων και υπό την επίβλεψη του επικεφαλής των αιγυπτιακών μυστικών υπηρεσιών, με ένα και μοναδικό θέμα: να λάβει τέλος το ρήγμα που δημιουργήθηκε τον Ιούνιο του 2007, όταν η εκδίωξη της Φατάχ από τη Γάζα χώρισε στα δύο τα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη. Στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων πέντε ξεχωριστές επιτροπές διερευνούσαν την επίλυση των πιο σοβαρών θεμάτων: ασφάλεια, κυβέρνηση, εθνική συμφιλίωση, Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης και, τέλος, εκλογές. Η ημερομηνία δηλαδή κι οι όροι υπό τους οποίους θα διεξάγονταν οι εκλογές θα συμφωνούνταν από κοινού. Μέχρι που ήρθε η μονομερής απόφαση του Αμπάς…

Η ανακοίνωσή του θεωρήθηκε από πολλούς επίδειξη δύναμης απέναντι στη Χαμάς, η οποία μόλις λίγες μέρες πριν είχε εκδηλώσει την δυσφορία της για την απροειδοποίητη τροποποίηση των όρων της συμφωνίας, κυριολεκτικά στο παρά πέντε των τελικών υπογραφών. Μέχρι και επίσημη τελετή είχαν ετοιμάσει οι αιγυπτιακές αρχές στις 25 Οκτώβρη για να προσδώσουν κύρος στην συμφωνία. Οι ενστάσεις της Χαμάς αφορούσαν τέσσερα σημεία (που προέκυψαν τελευταία στιγμή μετατρέποντας το 8σέλιδο κείμενο το οποίο είχε εγκρίνει ο ηγέτης της Χαλίντ Μεσάαλ, μεταβαίνοντας ο ίδιος στο Κάιρο, σε ένα εντελώς διαφορετικό κείμενο 28 σελίδων!): τον χαρακτηρισμό ως παρανόμων των ένοπλων αντιστασιακών οργανώσεων – απόφαση που σήμαινε την απαγόρευση της αντίστασης κι απαρχή εμφυλίου, την έλλειψη δέσμευσης από τη μεριά της Αιγύπτου για άνοιγμα των συνόρων στη Ράφα – ώστε να σπάσει το 4ετές σχεδόν εμπάργκο, την απροθυμία της επίσης να αναγνωρίσει το εκλογικό αποτέλεσμα ανεξαρτήτως νικητή – για να μην επαναληφθεί η συλλογική τιμωρία που ακολούθησε την εκλογή της Χαμάς τον Ιανουάριο του 2006 και τέλος την απροθυμία της Παλαιστινιακής Αρχής να εγγυηθεί την αποφυλάκιση των πολιτικών της αντιπάλων που κρατάει δέσμιους στη Δυτική Όχθη.

Παίρνοντας επομένως ο Αμπάς μια τέτοια απόφαση είναι εμφανές ότι δυναμιτίζει τη διαδικασία συμφιλίωσης κι όσα βήματα επιτεύχθηκαν! Το χειρότερο όμως είναι ότι πριονίζει και το κλαδί στο οποίο κάθεται ο ίδιος (δεδομένης της ελλιπούς νομιμοποίησης με την οποία είναι αντιμέτωπος καθώς από τον Ιανουάριο του 2009 έχει λήξει η θητεία του) με δραματικές από δω και πέρα συνέπειες για το ευρύτερο κύρος της Παλαιστινιακής Αρχής.

Κατ’ αρχήν η απόφαση του Αμπάς για διεξαγωγή εκλογών στην Δυτική Όχθη, την ανατολική Ιερουσαλήμ και τη Γάζα αποτελεί κενό γράμμα γιατί για καμία σχεδόν από αυτές τις τρεις περιοχές δεν αποφασίζει ο ίδιος! Στη Γάζα η Χαμάς έχει τον πλήρη έλεγχο (στρατιωτικό, πολιτικό, διοικητικό, οικονομικό, κ.λπ) κι είναι προφανές ότι εκλογές θα διεξαχθούν εάν κι εφόσον η ίδια, που είναι εκλεγμένη κυβέρνηση, το επιθυμεί. Στη Δυτική Όχθη από την άλλη και πολύ περισσότερο στην ανατολική Ιερουσαλήμ εκλογές θα διεξαχθούν εάν κι εφ’ όσον το επιθυμεί ο ισραηλινός στρατός κατοχής. Κι αυτό που έχει δείξει τελευταία το εβραϊκό κράτος είναι ότι δεν καίγεται κι ιδιαίτερα να στηρίξει την Παλαιστινιακή Αρχή και τη Φατάχ στον αγώνα που δίνουν με τις άλλες παλαιστινιακές οργανώσεις. Προς επίρρωση η σύγκρουση που μαίνεται εδώ και βδομάδες στην ανατολική Ιερουσαλήμ, απειλώντας από στιγμή σε στιγμή να λάβει εκρηκτικές, παναραβικές διαστάσεις, κι επίσης, η επιμονή του Ισραήλ να επεκτείνει τους εβραϊκούς εποικισμούς.

Οι εξελίξεις στην ανατολική Ιερουσαλήμ υπάρχει ορατός κίνδυνος να πυροδοτήσουν κατακλυσμιαίες πολιτικές εξελίξεις λόγω των καθημερινών προκλήσεων υπερορθόδοξων, ακροδεξιών Εβραίων οι οποίοι θεωρούν το τέμενος του Αλ Ακσά… παρείσακτο, παρότι έχει ιστορία 1.300 ετών, και στη θέση του θέλουν να στήσουν δικά τους θρησκευτικά σύμβολα. Αρωγό τους έχουν την κυβέρνηση του Ισραήλ που όχι μόνο διατάζει τον στρατό να πυροβολεί με πλαστικές σφαίρες τους άραβες διαδηλωτές εδώ και ένα μήνα, αλλά χρηματοδοτεί και υπόγειες ανασκαφές με στόχο την εύρεση του ναού του Σολομώντα. Ήδη όμως αυτές οι ανασκαφές έχουν διαβρώσει απειλητικά τα θεμέλια του τεμένους του Αλ Ακσά και πολλοί προειδοποιούν ότι κινδυνεύει να γκρεμιστεί. Ενδεχόμενο ευκταίο για τους Εβραίους κατακτητές που θα προκαλέσει όμως μια χωρίς προηγούμενο οργή του μουσουλμανικού κόσμου, δεδομένου ότι μετά την Μέκκα και την Μεδίνα που βρίσκονται στη Σαουδική Αραβία, το Αλ Ακσά στην Ιερουσαλήμ αποτελεί το τρίτο σε σπουδαιότητα ιερό μνημείο!

Απογοητευτικά είναι τα μηνύματα που στέλνουν οι Ισραηλινοί στην Παλαιστινιακή Αρχή και στον ίδιο τον Μαχμούντ Αμπάς και σ’ ότι αφορά τους εποικισμούς. Η επέκτασή τους αποτελεί κόκκινη γραμμή για την Αρχή κι αυτό φάνηκε όταν με δική της πρωτοβουλία διακόπηκαν οι συνομιλίες με το Ισραήλ αμέσως μετά την ανάληψη της εξουσίας από τον Νετανιάχου και την απόφασή του να εγκρίνει την επέκταση των εποικισμών στη Δυτική Όχθη. Από την άνοιξη όμως μέχρι και τον Σεπτέμβρη στην Παλαιστινιακή Αρχή συμπαραστεκόταν κι η αμερικανική κυβέρνηση που φαινόταν να ακολουθεί την κατεύθυνση του Μπους, όπως είχε γνωστή στην διάσκεψη της Ανάπολις, απαιτώντας το πάγωμα των εποικισμών. Από την προηγούμενη Κυριακή όμως η γραμμή της Ουάσινγκτον άλλαξε! Στο εξής οι ΗΠΑ στοιχίζονται πίσω από το Ισραήλ στο θέμα των εποικισμών, αποσύρουν κάθε αίτημα για πάγωμά τους (που στην πράξη σήμαινε τη νομιμοποίηση των υπαρχόντων, παράνομων κατά τον ΟΗΕ, εποικισμών) κι ενθαρρύνουν έτσι την κυβέρνηση του Νετανιάχου να χρηματοδοτήσει την περαιτέρω επέκτασή τους. Η στροφή στην αμερικανική πολιτική έγινε γνωστή στον πρόεδρο της Παλαιστινιακής Αρχής την προηγούμενη Κυριακή, 1^η Νοέμβρη, κατά την συνάντηση που είχε με την αμερικανίδα υπουργό Εξωτερικών, Χίλαρι Κίντον, η οποία του ζήτησε να πάψει να θέτει ως όρο για την έναρξη των διαπραγματεύσεων το πάγωμα των εποικισμών και να εντάξει το θέμα στην ατζέντα των διαπραγματεύσεων. Πρόταση που φυσικά δεν έγινε δεκτή από την Παλαιστινιακή Αρχή, καθώς η επέκταση των εποικισμών και η αύξηση των εποίκων (που σήμερα φθάνουν τους 300.000 όταν κατά την υπογραφή της συμφωνίας του Όσλο ήταν 109.000) καθιστά την κατοχή μη αντιστρεπτή και το στόχο δημιουργίας ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους πρακτικά ανέφικτο.

Και τα δύο παραπάνω γεγονότα, η εβραιοποίηση της ανατολικής Ιερουσαλήμ και η επέκταση των εποικισμών, έχουν υπονομεύσει το κύρος του Αμπάς σε πρωτοφανές σημείο καθώς δείχνουν ότι οι αδιάκοπες υποχωρήσεις του δεν έφεραν ούτε ένα βήμα πιο κοντά το στόχο της αποτίναξης της κατοχής. Η διαφαινόμενη μετατροπή των εκλογών σε φιάσκο θα οξύνει στο έπακρο την αμφισβήτησή του…

ΑΛΙ ΦΑΓΙΑΝΤ: Μονόδρομος για τη Χεζμπολάχ η αντίσταση (Πριν, 18 Οκτώβρη 2009)

Στις ΗΠΑ χρεώνει όλες τις ευθύνες για τα εγκλήματα του εβραϊκού κράτους ο Αλί Φαγιάντ, μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής και βουλευτής της Χεζμπολάχ στη συνέντευξη που μας παραχώρησε στο γραφείο του στη Βηρυτό. Ο Αλί Φαγιάντ είναι καθηγητής Κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Βηρυτού και μέχρι πρόδσφατα διευθυντής του Κέντρου Μελέτης και Τεκμηρίωσης της Χεζμπολάχ. Σύντομα αναμένεται να κυκλοφορήσει στα ελληνικά το βιβλίο του με τίτλο Εύθραυστα κράτη: το διακύβευμα της σταθερότητας στον Λίβανο και τον αραβικό κόσμο, από τις εκδόσεις Κέντρο Μελέτης και Αντιπληροφόρησης για την Μέση Ανατολή.

–         Πρέπει κατ’ αρχήν να σας ομολογήσω ότι ελάχιστοι άνθρωποι στην Ευρώπη και πολύ περισσότερο στις ΗΠΑ θα πίστευαν ότι συνέντευξη από εκπρόσωπο της Χεζμπολάχ θα δινόταν στο Κοινοβούλιο του Λιβάνου. Για ποιο λόγο πιστεύετε πως οι ΗΠΑ εξακολουθούν να έχουν την Χεζμπολάχ στη «μαύρη λίστα» των τρομοκρατικών οργανώσεων, παρότι στις πρόσφατες εκλογές το μπλοκ της αντιπολίτευσης του οποίου ηγούταν η Χεζμπολάχ κέρδισε 57 από τις 128 έδρες;

–         Πρέπει να πω αρχικά ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχει συμπεριλάβει την Χεζμπολάχ στην λίστα των τρομοκρατικών οργανώσεων – μόνο οι ΗΠΑ μας έχουν εντάξει. Εκπρόσωποι της ΕΕ αντίθετα όποτε έρχονται στο Λίβανο μας συναντούν, μας καλούν στην Ευρώπη, διατηρούν επαφές μαζί μας κι έχουμε σχέσεις με υπουργεία Εξωτερικών πολλών χωρών της ΕΕ όπως της Γαλλίας.

Πρόβλημα ωστόσο υπάρχει με τις ΗΠΑ, επειδή εφαρμόζουν μια μεροληπτική πολιτική, καθόλου δίκαιη, δύο μέτρων και δύο σταθμών σ’ ότι αφορά τη σύγκρουση των Αράβων με το Ισραήλ.

Οι Αμερικάνοι και οι Ισραηλινοί θέλουν να μας καταστρέψουν. Οι ΗΠΑ είναι πέρα για πέρα υπεύθυνες για τις σφαγές των Ισραηλινών ενάντια στον λιβανέζικο και παλαιστινιακό λαό. Να σας θυμίσω τον πόλεμο του Ισραήλ το καλοκαίρι του 2006 ενάντια στο Λίβανο. Η Αμερική είχε τεράστια ευθύνη για αυτόν καθώς ακόμη κι η κήρυξή του ήταν δική της απόφαση. Κατά δεύτερο κανείς εδώ στο Λίβανο δεν ξεχνά πως όταν σφαγιάζονταν καθημερινά ακόμη και παιδιά στους δρόμους και τα χωριά μας από τις ισραηλινές βόμβες η υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Κοντολίζα Ράις, αρνούταν να δεχτεί ανακωχή. Οι ΗΠΑ έχουν τεράστια ευθύνη επίσης επειδή προμήθευσαν το Ισραήλ με τα στρατηγικά όπλα και τους έξυπνους πυραύλους που εκτόξευαν εναντίον του λαού μας, την ώρα που οι ίδιες πιστεύοντας ότι βρίσκονται υπεράνω του διεθνούς δικαίου κάλυπταν τη μεροληπτική στάση του ΟΗΕ.

Κατόπιν όλων αυτών δεν μας παραξενεύει που οι ΗΠΑ μας έχουν στη λίστα των τρομοκρατικών οργανώσεων.

–         Ο ισραηλινός πρωθυπουργός πρόσφατα κι ενώ ήταν σε εξέλιξη οι διαπραγματεύσεις για το σχηματισμό κυβέρνησης δήλωσε πως «η κυβέρνηση του Λιβάνου θα είναι υπεύθυνη για οποιαδήποτε επίθεση εναντίον του εβραϊκού κράτους αν η Χεζμπολάχ συμμετάσχει στην κυβέρνηση». Που αποσκοπούσε αυτή η παρέμβαση;

–         Επρόκειτο για μια ξεκάθαρη προσπάθεια του Ισραήλ να παρέμβει στα εσωτερικά πολιτικά πράγματα του Λιβάνου. Και δεν ήταν κάτι καινούργιο. Ανέκαθεν προσπαθούσε το Ισραήλ να έχει ένα ρόλο στα εσωτερικά μας ζητήματα. Θα ήθελα να σας διαβεβαιώσω όμως ότι δεν υπάρχει καμία πιθανότητα να πετύχει το Ισραήλ αυτό του το στόχο καθώς ο ίδιος ο λαός του Λιβάνου θεωρεί το Ισραήλ εχθρό του. Να σας υπενθυμίσω ότι στο ίδιο το σύνταγμα, τη συμφωνία του Ταΐφ, αναφέρεται πως το Ισραήλ αποτελεί εχθρό του Λιβάνου.

–         Περισσότεροι από τρεις μήνες έχουν περάσει από τις εκλογές κι ακόμη δεν έχει σχηματιστεί κυβέρνηση. Ποιες είναι οι αιτίες αυτού του αδιεξόδου;

–         Πρόκειται για μια πολύ κρίσιμη περιπλοκή. Ο προαλειφόμενος για πρωθυπουργός, Σάαντ Χαρίρι, έχει πρόβλημα στις γραμμές του με την κατανομή των υπουργείων. Το βασικότερο πρόβλημα επίσης εντοπίζεται στο υπουργείο Επικοινωνιών από τη στιγμή που ο χριστιανός ηγέτης, Μισέλ Αούν, επιμένει να διατηρήσει τον έλεγχό του. Εδώ θα με ρωτήσετε φυσικά… γιατί; Γιατί έχει τόση σημασία ένα τέτοιο υπουργείο;

Εδώ στο Λίβανο υπάρχουν πολλά ζητήματα ανοιχτά με επίκεντρο αυτό το υπουργείο. Ζητήματα που σχετίζονται με την ιδιωτικοποίησή του, τις διεθνείς του διασυνδέσεις ενδεχομένως και με ζητήματα ασφάλειας.

–         Η συμφωνία της Ντόχας την οποία υπογράψατε πρόσφατα κι η οποία δίνει ντε φάκτο το δικαίωμα του βέτο στην μειοψηφία τροποποίησε σε μια πιο δημοκρατική κατεύθυνση την συμφωνία του Ταΐφ. Το ερώτημα ωστόσο παραμένει: πόσο δημοκρατικό είναι ένα πολιτικό και εκλογικό σύστημα που στηρίζεται σε ποσοστώσεις βάζοντας οροφή στην απήχηση κάθε θρησκευτικής – πολιτικής ομάδας; Πολύ περισσότερο όταν αυτοί οι περιορισμοί στρέφονται εναντίον μιας και μόνο θρησκευτικής μειονότητας, των Σιιτών, και κατ’ επέκταση της οργάνωσής σας.

–         Πρέπει να σας πω πως στον Λίβανο δεν έχουμε μια κανονική δημοκρατία. Υπάρχουν πέντε συμφωνίες που ορίζουν στο σύνταγμα τη δημοκρατία μας, ως συναινετική δημοκρατία, καθώς έχουμε ένα sectarian πολιτικό σύστημα. Η πλειοψηφική δημοκρατία στο Λίβανο είναι η καλύτερη συνταγή για αστάθεια. Για να παραμείνει σταθερό αυτό το μωσαϊκό χρειάζεται συναίνεση. Υπό αυτή την έννοια δεν έχει σημασία η πλειοψηφία ή η μειοψηφία, αλλά η από κοινού συμμετοχή σε αυτή τη διαδικασία, στην οποία κάθε θρησκευτική ομάδα έχει να παίξει ένα πραγματικό ρόλο.

Μεταξύ ωστόσο του κινήματος 14 Μάρτη και εμάς υπάρχει μια διαφορά στην προσέγγιση, καθώς επιμένουν μιλούνε για πλειοψηφία. Για εμάς, σε κάθε κοινωνία, οπουδήποτε κι αν βρίσκεται η οποία υποφέρει από εθνικό διχασμό πρέπει να σχηματίζεται κυβέρνηση ενότητας. Προέχει η δημιουργία βαθύτερης συνοχής ώστε να συμμετέχει η μεγαλύτερη δυνατή πλειοψηφία στις πολιτικές διαδικασίες. Έτσι έχουμε ένα σύνταγμα το οποίο σε περισσότερα από ένα άρθρα του μιλάει για συναινετική δημοκρατία από τη μια κι από την άλλη έναν επικίνδυνο πολιτικό διχασμό και την συνακόλουθη ανάγκη για σχηματισμό κυβέρνηση ενότητας ώστε να γεφυρωθεί το χάσμα.

–         Οι πρόσφατες δηλώσεις του ηγέτη του Προοδευτικού Σοσιαλιστικού Κόμματος, Ουαλίντ Τζουμπλάντ, σηματοδοτούν τη διάλυση του κινήματος της 14 Μάρτη, που κέρδισε τις εκλογές του Ιούνη; Αποτελούν επίσης νίκη της αντίστασης;

–         Ο Τζουμπλάντ βρίσκεται στο μέσο μεταξύ του κινήματος της 14^ης Μάρτη και του κινήματος της αντίστασης, της 8^ης Μάρτη. Στα στρατηγική ζητήματα, όπως η αντίσταση, οι σχέσεις Συρίας και Λιβάνου, ο παλαιστινιακός αγώνας και η αραβο-ισραηλινή σύγκρουση ανήκει στο κίνημα της 8^ης Μάρτη. Βρίσκεται δίπλα στις δυνάμεις της αντίστασης και τη Χεζμπολάχ. Σε ότι αφορά όμως τα εσωτερικά ζητήματα βρίσκεται από τη μεριά του Σαάντ Χαρίρι και του κινήματος της 14^ης Μάρτη.

–         Ποιο είναι σήμερα το νόημα της αντίστασης, τρία χρόνια μετά το τέλος του πολέμου των 33 ημερών;

–         Ο λαός του Λιβάνου κι ο Λίβανος γενικότερα δεν έχει επιλογή για να υπερασπιστεί την κυριαρχία του και την ύπαρξή του από την αντίσταση. Το Ισραήλ έχει παράνομα υπό την κατοχή του τα αγροκτήματα Σεμπάα και τα χωριά Κφαρ Σούμπα ενώ κατά τον πόλεμο του 2006 κατέλαβε το λιβανέζικο κομμάτι του Αλ Γκαζάρ κι ακόμη και τώρα αρνούνται να αποσυρθούν. Το Ισραήλ επίσης παραβιάζει συνεχώς τον εναέριο χώρο του Λιβάνου.

–         Πόσο συχνά;

–         Κάθε λεπτό! Από το 2006 μέχρι σήμερα χαρακτηριστικά έχουν παρατηρηθεί περισσότερες από 4.500 παραβιάσεις. Αυτές οι παραβιάσεις αμφισβητούν την κυριαρχία μας. Κατά τους δύο προηγούμενους μήνες οι περισσότεροι ηγέτες του Ισραήλ απείλησαν τη Χεζμπολάχ και το Λίβανο λέγοντας ότι «θα καταστρέψουμε τον Λίβανο», «θα πληρώσει ο Λίβανος», «θα καταβάλει τίμημα ο Λίβανος»…

–         Τι τίμημα πληρώνει ο Λίβανος;

–         Λόγω της στάσης που κρατάει ο Λίβανος ακόμη κι η κυβέρνησή του. Δεν είναι δουλειά του Ισραήλ να σχολιάζει ή να παρεμβαίνει στις εσωτερικές υποθέσεις μας έχοντας λόγο για το σχηματισμό του υπουργικού συμβουλίου. Δεν υπάρχει άλλη χώρα στον κόσμο που να συμβαίνουν τέτοιες παρεμβάσεις κι απειλές!

–         Το ενδιαφέρον του Ισραήλ επιβεβαιώνεται κι από τα δίκτυα πρακτόρων που διαθέτει στο νότιο Λίβανο και τα οποία πρόσφατα η Χεζμπολάχ παραδίδοντάς τους κατασκόπους στην κυβέρνηση…

–         Το Ισραήλ έχει πολλούς πράκτορες και πολλές ομάδες πρακτόρων σ’ αυτή τη χώρα. Αυτοί είναι που προκαλούν τα προβλήματα ασφάλειας μεταξύ των διαφορετικών θρησκευτικών ομάδων. Ο ρόλος τους φτάνει στο σχεδιασμό δολοφονιών πολιτικών ηγετών και την τοποθέτηση βομβών. Πράξεις που συνιστούν παραβίαση της κυριαρχίας μας και δηλώνουν ταυτόχρονα ότι το Ισραήλ αρνείται να εφαρμόσει την απόφαση 1701 του Συμβουλίου Ασφαλείας που το διατάζει να σταματήσει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις εναντίον του Λιβάνου. Πρέπει μάλιστα να σας πως ότι τις τρεις τελευταίες μέρες του πολέμου, κι αφού είχε εκδοθεί η απόφαση που διέταζε την εκεχειρία, το Ισραήλ έριξε στο νότιο Λίβανο 4 εκατ. βόμβες διασποράς! Τις έριξε μάλιστα στα χωράφια και τα χωριά, όπου δεν υπήρχε στρατιωτικός στόχος. Ήταν μια απόφαση αδικαιολόγητη κι ακατανόητη που εξυπηρετεί έναν μόνο στόχο: την τιμωρία του άμαχου πληθυσμού επειδή υποστήριξε την αντίσταση. Ως αποτέλεσμα όλη αυτή την τριετία περισσότεροι από 200 άνθρωποι στο νότιο Λίβανο έχουν σκοτωθεί ή τραυματισθεί σοβαρά εξ αιτίας αυτών των βομβών διασποράς.

Στόχος η πολιτική σταθερότητα στον Λίβανο

–         Ο θρίαμβος της Χεζμπολάχ εναντίον του εβραϊκού κράτους πριν 3 χρόνια ήταν μια ευχάριστη έκπληξη για όλο τον προοδευτικό κόσμο. Πως η Χεζμπολάχ κατάφερε να κερδίσει εκεί που ηττήθηκαν όλοι σχεδόν οι αραβικοί στρατοί;

–         Σε αυτό το αποτέλεσμα οδήγησαν μια σειρά από λόγοι τους οποίους δυσκολεύομαι να ιεραρχήσω. Αδυνατώ ακόμη και να πως ότι αυτός είναι το κατ’ εξοχήν μυστικό της επιτυχίας μας.

Πρώτ’ απ’ όλα είναι ο καλός σχεδιασμός κι η προσεχτική μελέτη της εμπειρίας προηγούμενων αναμετρήσεων και του ίδιου του εχθρού μας. Στην επιτυχία της Χεζμπολάχ συνέβαλε επίσης ένα μίγμα θρησκευτικής πίστης, λογικής και πραγματισμού. Κυρίως όμως είναι ότι έχουμε δίκιο, ότι εμείς υπερασπίζαμε την πατρίδα μας! Και σ’ αυτό το σκοπό δεχτήκαμε να θυσιαστούμε εμείς οι ίδιοι και θυσιάστηκαν χιλιάδες νέοι του Λιβάνου. Τεράστια σημασία είχε επίσης ότι είχαμε την υποστήριξη του λαού μας, ενώ ο λαός ήξερε ότι έχει την υποστήριξή μας. Αναφέρομαι σε ιδρύματα που έχουν υπό την εποπτεία τους και λειτουργούν για τους φτωχούς σχολεία, νοσοκομεία και κέντρα υγείας στα χωριά και βοηθούν ακόμη τους αγρότες στις καλλιέργειές τους. Λειτουργούμε επίσης ειδικά ιδρύματα για να φροντίζουμε τις οικογένειες των μαρτύρων της αντίστασης, τις γυναίκες και τα παιδιά, ώστε ποτέ να μη χρειαστούν τίποτε, να μην τους λείψει το παραμικρό. Υπάρχουν ειδικά σχολεία, λαβαίνουν σταθερό μισθό κάθε μήνα, κ.α.

–         Ποια είναι η κατάσταση που επικρατεί τώρα στο νότιο Λίβανο;

–         Σταθερή και δεν πιστεύω ότι επίκειται ένας νέος πόλεμος του Ισραήλ εναντίον του Λιβάνου καθώς το Ισραήλ ξέρει πια ότι οποιαδήποτε επίθεση εναντίον του Λιβάνου δεν θα είναι τουριστική βόλτα. Θα πληρώσουν βαρύ τίμημα οπότε θα σκεφτούν πολλές φορές την επόμενη εισβολή. Παρόλα αυτά παίρνουμε υπ’ όψη μας όλα τα ενδεχόμενα.

–         Δεν αποκλείετε δηλαδή μια νέα επίθεση του Ισραήλ στον Λίβανο;

–         Βραχυπρόθεσμα ναι, την αποκλείουμε. Μεσοπρόθεσμα όμως και μακροπρόθεσμα όχι! Αρκεί να έχουμε υπ’ όψη μας ότι στην κυβέρνηση του Ισραήλ βρίσκεται ο Νετανιάχου. Όποιος ξέρει τις απόψεις και τη συλλογιστική αυτού του ανθρώπου καταλαβαίνει ότι πόλεμος μπορεί να ξεσπάσει κάθε στιγμή. Αρνούνται να αποσυρθούν από τα Υψώματα Γκολάν ή να κάνουν έναν ιστορικό συμβιβασμό με τον παλαιστινιακό λαό, αποδεχόμενοι μια πραγματική ειρήνη. Από την άλλη μεριά δηλώνουν ότι αποδέχονται τη λύση των δύο κρατών παραχωρώντας στους Παλαιστίνιους το 10% της ιστορικής γης τους, με τους εβραίους εποίκους να είναι ολόγυρά τους, χωρίς να υπάρχουν καν δρόμοι που να συνδέουν τα παλαιστινιακά εδάφη…

–         Πρόσφατα κάτοικοι του νότιου Λιβάνου διαβάσαμε ότι αντιστάθηκαν στην προσπάθεια στρατιωτών του ΟΗΕ (Unifil) να εισέλθουν σε σπίτια για να ελέγξουν αν υπάρχουν όπλα. Πως εξελίσσονται οι σχέσεις σας με τη Unifil;

–         Στο νότιο Λίβανο συνυπάρχουμε αρμονικά με τη Unifil. Δεν επιθυμούμε να υπάρχουν κανενός είδους προβλήματα μαζί της και γι αυτό χαιρετήσαμε τον ερχομό τους. Βασική τους αποστολή είναι η εφαρμογή της απόφασης 1701 του ΟΗΕ, που αφορά την βοήθεια στον λαό και τις αρχές του Λιβάνου για να υπερασπίσουν την κυριαρχία τους. Πρέπει να πειθαρχήσουν σε αυτό και τίποτε παραπάνω. Αν θέλουν να βοηθήσουν το Ισραήλ, όπως ερμήνευσε πρόσφατα η γερμανίδα καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ την αποστολή της Unifil δηλώνοντας ότι έργο της να υπερασπίσει το Ισραήλ, τότε να πάνε στο Ισραήλ.

–         Πρόκειται για παρερμηνεία της αποστολής της, πιστεύετε;

–         Κάτι χειρότερο. Είναι μια πολιτική ερμηνεία της απόφασης που λήφθηκε στις 11 Αυγούστου 2006.

–         Ποια είναι τα βασικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα ο Λίβανος κι οι πολιτικοί στόχοι που κυριαρχούν στο πρόγραμμα της Χεζμπολάχ;

–         Πριν απ’ όλα είναι η επίτευξη πολιτικής σταθερότητας στο Λίβανο κι αυτός ο στόχος περνάει μέσα από την προώθηση της συναινετικής δημοκρατίας. Επίσης, η υπεράσπιση της κυριαρχίας μας και γι αυτό καλούμε όλα τα κόμματα και τις θρησκευτικές ομάδες του Λιβάνου να δεχθούν και να υποστηρίξουν την αντίσταση. Γιατί, η αντίσταση είναι υπόθεση του Λιβάνου και μόνο. Δεν υπηρετούμε κάποια ξένη ατζέντα.

–         Όπως σας κατηγορούν ότι υπερασπίζεστε τα συμφέροντα του Ιράν και της Συρίας…

–         Ακριβώς! Έχουμε ειδικούς στόχους όπως είναι η απελευθέρωση των κατεχόμενων εδαφών, να αλλάξουμε το συσχετισμό δύναμης εις βάρος του Ισραήλ και να διαφυλάξουμε την κυριαρχία μας.

–         Ποιες είναι οι σχέσεις της Χεζμπολάχ με την Αριστερά;

–         Είναι πολύ καλές. Ακόμη και με το Κομμουνιστικό Κόμμα παρότι δεν συμμετέχει στο κίνημα της 8^ης Μάρτη, αλλά εντάσσεται στις δυνάμεις της αντιπολίτευσης, διατηρούμε ισχυρούς δεσμούς.