Ένας χρόνος κυβέρνησης του Γιωργάκη… Τσολάκογλου (Πριν, 6 Οκτώβρη 2010)

Βεβαίως! Αυτή ήταν η απάντηση του πρωθυπουργού, Γιώργου Παπανδρέου, όταν τον ρωτήσαμε το μεσημέρι της Πέμπτης στο Μέγαρο Μαξίμου, αν είναι ικανοποιημένος από την πορεία της οικονομίας με αφορμή την άνοδο των σπρεντ! Να σημειωθεί πως η διαφορά των επιτοκίων των πενταετών ελληνικών ομολόγων από τα γερμανικά έχει φθάσει στα ίδια ακριβώς επίπεδα που ήταν και τον Μάη, όταν η κυβέρνηση επικαλέστηκε την άνοδό τους για να μας οδηγήσει στο σφαγείο του μνημονίου ΔΝΤ – ΕΕ. Αυτή τη φορά όμως η άνοδός του δεν συνοδεύτηκε από κινδυνολογίες, αλλά από μια μακρά σιγή ιχθύος. Διαφορετικά, θα έπρεπε να πουν ότι η διαβόητη σταθερότητα που υποτίθεται πως θα εξασφάλιζαν ΔΝΤ και ΕΕ αποτελεί κιόλας μια παταγώδη αποτυχία!

• Στον αέρα οι εργατικές κατακτήσεις δεκαετιών και αδιαμφισβήτητα κυριαρχικά δικαιώματα

Περιείχε κι άλλα μαργαριτάρια ο διάλογος του πρωθυπουργού με τους δημοσιογράφους στη διάρκεια της φιλικής συζήτησής την Πέμπτη επ’ αφορμή την συμπλήρωση ενός χρόνου από τη νίκη του ΠΑΣΟΚ στις εκλογές και την άνοδό του στην εξουσία. Όπως, για παράδειγμα, η απέραντη ικανοποίηση που ζωγραφιζόταν στο πρόσωπο του όταν περιέγραφε το θαυμασμό των Αμερικανών που ασχολούνται με το δημόσιο χρέος για την ταχύτητα με την οποία εφάρμοσε τόσα πολλά αντιλαϊκά μέτρα σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα. «Καταφέρατε και κάνατε τόσα πολλά πράγματα μέσα σε τόσους λίγους μήνες;», μας διηγιόταν ό,τι του έλεγαν οι Αμερικανοί, κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στην δεύτερη πατρίδα του, χωρίς να καταφέρνει να κρύψει τη χαρά του για την ενθουσιώδη ανταπόκριση που βρήκε η κανιβαλική πολιτική λιτότητας και περικοπών που εφαρμόζει στην Ελλάδα, προκαλώντας το μίσος όλων των εργαζομένων και των λαϊκών στρωμάτων. Στις ΗΠΑ, ωστόσο, άνοιγαν σαμπάνιες για την επιτυχία από την οποία συνοδεύεται μέχρι στιγμής το πείραμα που διεξάγεται στην Ελλάδα. Μαζί τους και ο Γιωργάκης… Τσολάκογλου, ανήμπορος να κρύψει τη χαρά του για το καθεστώς οικονομικής κατοχής που επέβαλε στην Ελλάδα.

• Μνημόνιο – πολιορκητικός κριός

Η (σκληρή) πραγματικότητα είναι πως το ΠΑΣΟΚ έχει κάθε λόγο να το γιορτάζει, καθώς μέχρι στιγμής μπορεί και καμαρώνει πως κατάφερε να περάσει τα πιο σκληρά αντιλαϊκά μέτρα, που ζητούσε η αστική τάξη εδώ και δεκαετίες, χωρίς να βρει την απάντηση που του αξίζει. Οι αλλαγές που πραγματοποίησε στην Ελλάδα το ΠΑΣΟΚ όλον αυτό το χρόνο δεν συνιστούν απλώς και μόνο μια εκ βάθρων ανατροπή, όπως αυτή που συμβαίνει σε κάθε εκλογές, του απλόχερου προεκλογικού του προγράμματος που αποδείχθηκε πρώτης τάξης δόλωμα για να αποσπάσει τη συναίνεση των εργαζομένων και να μπορέσει στη συνέχεια να αφαιρέσει κατακτήσεις και δικαιώματα που η διάρκεια ζωής τους υπερέβαινε ακόμη και τον αιώνα! Αντίθετα, η ανατροπή που σημειώθηκε το προηγούμενο χρόνο ήταν τόσο σαρωτική, το κενό δηλαδή μεταξύ εξαγγελιών και ακολουθούμενης πολιτικής είναι τόσο αβυσσαλέο που απειλεί να παρασύρει όλο το πολιτικό σύστημα. Ήδη οι δημοσκόποι είναι αντιμέτωποι με τις πρώιμες πολιτικές εκφράσεις του. Εκτιμούν, για την ακρίβεια, ότι ένα ποσοστό της τάξης ακόμη και του 35% των ερωτούμενων σε αλλεπάλληλες δημοσκοπήσεις γυρίζει την πλάτη του στις εταιρείες, αρνείται να δώσει έστω και την παραμικρή θετική απάντηση. Όσο κι αν το φαινόμενο δεν είναι καινούργιο, η συνέπεια και το βάθος που το χαρακτηρίζουν τώρα, είναι πρωτοφανή. Πρόκειται επομένως για το πρώτο στάδιο της αποστοίχισης από το πολιτικό σύστημα όσων θίγονται από τα μέτρα. Το πώς θα εκφραστεί αυτό το δυναμικό στις εκλογές, ακόμη και στους κοινωνικούς αγώνες παραμένει ερώτημα. Μέχρι στιγμής το σίγουρο είναι ότι διέρρηξε βίαια τους δεσμούς του με τα αστικά κόμματα.

Με αφορμή την συμπλήρωση αυτού του έτους ας επιχειρήσουμε έναν απολογισμό, ξεκινώντας από την οικονομία, και έχοντας επίγνωση πως η έκταση του παρόντος δεν μπορεί να συμπεριλάβει όλα τα μέτρα που εφαρμόστηκαν ή είναι στη διαδικασία υλοποίησης, υπό την επίκληση του μνημονίου – που αποτέλεσε πρώτης τάξης πολιορκητικό κριό. Εν αρχή είναι το ασφαλιστικό που δεν περιλάμβανε μόνο μείωση των συντάξεων, αύξηση ορίων ηλικίας και κατάργηση σωρείας ευνοϊκών διατάξεων για ειδικές πληθυσμιακές ομάδες αλλά, το σημαντικότερο, ανατροπή της αναδιανεμητικής του βάσης και θεσμοθέτηση της ανταποδοτικής στο πλαίσιο της οποίας το ύψος των συντάξεων θα συναρτάται από τις εισφορές. Επιπλέον, θα συναρτάται κι από τα πορίσματα των αναλογιστικών μελετών, τα οποία εάν και εφ’ όσον καταλήγουν ότι τα ταμεία διαθέτουν ρευστά τότε θα δίνονται συντάξεις. Αν όχι, επειδή μπορεί αυτή η κυβέρνηση ή μια άλλη να μην κατέβαλε τις υποχρεώσεις της, τότε απλώς, δεν θα δίνονται συντάξεις. Δεν πρόκειται για σχήμα λόγου, αλλά για νομοθετική διάταξη, που θα τη ζήλευε και το πιο προωθημένο νεοφιλελεύθερο εργαστήριο, ακόμη και η Θάτσερ!

Εξ ίσου δραματικές είναι οι αλλαγές στα εργασιακά. Όχι μόνο όσες ψηφίσθηκαν, αλλά και αυτές που είναι προ των πυλών. Κορωνίδα τους η ευθεία υπονόμευση των συλλογικών συμβάσεων εργασίας.

Ξεκάθαρα φιλοεργοδοτική κατεύθυνση είχαν επίσης: Ο νόμος για την άρση του καμποτάζ, που ευνοεί τους εφοπλιστές και μειώνει τις θέσεις εργασίας στη ναυτιλία. Ο νόμος για τις άδειες των φορτηγών που, αποτελώντας την πρώτη πράξη στο λεγόμενο άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων, είναι κομμένος και ραμμένος στα μέτρα των πολυεθνικών και δη ευρωπαϊκών εταιρειών παροχής μεταφορικών υπηρεσιών και εις βάρος όχι μόνο της ιδιοκτησίας αλλά και όλων των εργαζομένων. Γι αυτό το λόγο μια νίκη των φορτηγατζήδων τώρα ενάντια στην κυβέρνηση και το μνημόνιο αποτελεί πρώτη νίκη όλων των εργαζομένων ενάντια σε αυτή την πολιτική. Κορυφαίο φιλοεργοδοτικό μέτρο που βρίσκεται στη διαδικασία της ψήφισης αποτελεί και ο νόμος για την επιτάχυνση των μεγάλων επενδύσεων (fast track). Ουσιαστικά αποτελεί την ωμή καταστρατήγηση κάθε νομοθεσίας (εργασιακής, φορολογικής, περιβαλλοντικής κ.α.) στο βωμό της προσέλκυσης ξένων επενδύσεων. Σε αυτό το πλαίσιο το ΠΑΣΟΚ ξεπουλάει όσο – όσο το Θριάσειο στους Κινέζους για να γίνει Τσάινατάουν, το Ελληνικό και τον Αστακό στο Κατάρ, με αποτέλεσμα την μη αντιστρεπτή περιβαλλοντική καταστροφή των εν λόγω περιοχών. Επίσης η δυνατότητα απ’ ευθείας πρόσβασης Αράβων και Κινέζων, παρακάμπτοντας δηλαδή τους τελωνειακούς ελέγχους, διευκολύνει την ανάπτυξη του λαθρεμπορίου και την μετατροπή των συγκεκριμένων περιοχών σε απαγορευμένες ζώνες όχι μόνο για τους κατοίκους αλλά και για τις αρχές.

Εκεί που φαίνεται όλη η αντιδραστικότητα της πολιτικής του ΠΑΣΟΚ είναι στο φορολογικό. Χωρίς την παραμικρή αιδώ κατάφερε και εκτόξευσε στα ουράνια τους έμμεσους φόρους (ΦΠΑ, και ειδικούς φόρους σε ποτά, καπνά, καύσιμα, κ.α.) ενώ ταυτόχρονα μείωσε ακόμη περισσότερο τους φόρους που πληρώνουν οι επιχειρήσεις. Η περαίωση – ακραία μορφή κρατικής ληστείας, που ισοδυναμεί με ωμό εκβιασμό για τα χαμηλά εισοδήματα και θείο δώρο για το κεφάλαιο, αποτέλεσε το «κερασάκι»…

Δραματικές επιπτώσεις στην τσέπη και το βιοτικό επίπεδο χιλιάδων εργαζομένων είχε επίσης η καθαρή μείωση των μισθών των δημοσίων υπαλλήλων, που ήταν και το πρώτο μέτρο που έλαβε η κυβέρνηση. Το γεγονός ότι επανέρχεται η κυβέρνηση, με σχέδια για επιπλέον μείωση δείχνει ότι αυτή η πολιτική απλώς δεν έχει όριο. Αν δεν τους ανατρέψουμε θα μας οδηγήσουν όλους στην επαιτεία! Η λαίλαπα στην οικονομία συνεχίστηκε με την πολιτική λιτότητας στον δημόσιο τομέα μέσω της μείωσης των δαπανών και επίσης τις ιδιωτικοποιήσεις δημοσίων οργανισμών και υπηρεσιών, με κορυφαίο παράδειγμα τον ΟΣΕ, την αγορά ενέργειας και την ανώτατη παιδεία μέσω του δημόσιου διαλόγου που ξεκίνησε.

Αποτέλεσμα των πολιτικών της κυβέρνησης ήταν η εκτίναξη της ανεργίας και ασφαλείς προβλέψεις που υπολογίζουν ότι το 2011 θα αγγίξει το 30%! Η κυβέρνηση επίσης μπορεί να καυχιέται για το ισχυρότερο κύμα ακρίβειας στην αγορά την τελευταία δεκαετία, όπως μαρτυρά η άνοδος του πληθωρισμού στο 5,5%. Σε συγκερασμό με την αναμενόμενη ύφεση, όπως δείχνει η μέχρι τώρα πτώση του ΑΕΠ τουλάχιστον κατά 4%, αποδεικνύεται πως η οικονομική πολιτική της κυβέρνησης ήταν η χειρότερη της μεταπολεμικής ιστορίας. Τουλάχιστον για τους εργαζόμενους. Γιατί για το κεφάλαιο και δη τις τράπεζες το ΠΑΣΟΚ επεφύλαξε νέες ενέσεις ρευστότητας, που αγγίζουν τα 58 δις! Τα επιτεύγματα του Γιωργάκη ολοκληρώνονται αν πάρουμε υπ’ όψη μας: Τον Καλλικράτη που θα φέρει χιλιάδες απολύσεις και δήμους – εχθρικούς στους εργαζόμενους, τη νομιμοποίηση του τζόγου που θα μετατρέψει την Ελλάδα σε μια απέραντη μπαρμπουτιέρα, την απότομη υποβάθμιση των δημόσιων υπηρεσιών υγείας κ.α.

Στη διπλωματία το ΠΑΣΟΚ κατάφερε και ταύτισε την Ελλάδα με τα πιο μισητά και απονομιμοποιημένα καθεστώτα της περιοχής, όπως το Ισραήλ και το Κόσοβο, την ίδια ώρα που έριχνε γέφυρες φιλίας με την Τουρκία για να εισπράττει νέες παραβιάσεις και αμφισβητήσεις κυριαρχικών δικαιωμάτων. Στα πολιτικά δικαιώματα το ίδιο πισωγύρισμα: Η μια αστυνομική δύναμη να διαδέχεται την άλλη, νέος τρομονόμος, και ένα καθεστώς ολοκληρωτισμού που εκφράζεται με την στρατιά των κηφήνων – διεθνών συμβούλων που πίσω από τις κουίντες λαβαίνουν τις σημαντικότερες αποφάσεις.

Γενικότερα, ο ένας χρόνος του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία – που συμπυκνώνεται στην οικονομική κατοχή του ΔΝΤ και της ΕΕ – αποτελεί την πιο μελανή σελίδα για τις κατακτήσεις των εργαζομένων και τα κυριαρχικά μας δικαιώματα στην πρόσφατη ιστορία.

Οδηγίες φωτιά άφησε πίσω της η τρόικα (Πριν, 8 Αυγούστου 2010)

• Νέο μνημόνιο κι έκτακτα μέτρα περικοπών από φθινόπωρο 
• Με το ένα τρίτο του ΑΕΠ, ισούνται τα 78 δισ. που έχουν πάρει μέχρι στιγμής οι τράπεζες από ΠΑΣΟΚ και ΝΔ

Ποτέ άλλοτε από ιδρύσεως του καπιταλισμού δεν έχει ηγηθεί της οικονομικής μεγέθυνσης κλάδος που να είναι τόσο βαθιά χρεοκοπημένος, τόσο ανήμπορος να πορευτεί από μόνος του χωρίς κρατικά δεκανίκια και τελικά τόσο παρασιτικός όσο οι τράπεζες! Μάρτυρας τα 25 δισ. που θα λάβουν από την κυβέρνηση μέσω τροπολογίας, όπως ανακοίνωσε ο υπουργός Οικονομικών, Γ. Παπακωνσταντίνου, την Πέμπτη. Αν δε σε αυτά τα χρήματα προσθέσουμε και τα άλλα δώρα που έχουν λάβει μέχρι στιγμής οι τράπεζες (από τη ΝΔ 28 δισ., κι από το ΠΑΣΟΚ 15 δισ. μέσω του μνημονίου κι άλλα 10 δισ. μέσω του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας) τότε το συνολικό ποσό που έχουν πάρει φτάνει τα 78 δισ., που ισοδυναμεί με το ένα τρίτο του ΑΕΠ, της αξίας δηλαδή των προϊόντων και υπηρεσιών που παράγει η χώρα σε μια χρονιά. Από μια άλλη σκοπιά το ποσό αυτό πλησιάζει τα χρήματα που θα δανειστεί το ελληνικό δημόσιο από τον μηχανισμό ΔΝΤ – ΕΕ. Καρατομούνται δηλαδή ένα – ένα τα εργασιακά και κοινωνικά δικαιώματα εργαζομένων, νεολαίας και συνταξιούχων για να βρούν λεφτά οι τράπεζες να καλύψουν τις μαύρες τρύπες.

Για την κυβέρνηση η προκλητική αυτή ένεση προς τους χρεοκοπημένους τραπεζίτες (που με βάση τα αποτελέσματα των πρόσφατων στρες τεστ χαίρουν κατά τ’ άλλα… άκρας υγείας) «αποτελεί αναγκαία κίνηση για να μπορέσει να στηριχθεί και η πραγματική οικονομία». Έτσι αναφέρει η ανακοίνωση του υπουργείου Οικονομικών. Μα τα ίδια έγραφαν και τις άλλες φορές που άνοιγαν τα ταμεία του δημοσίου για τους Σάιλοκ των τραπεζών. Και το αποτέλεσμα ήταν ο ρυθμός επέκτασης των δανείων να ακολουθεί βήματα χελώνας. Σιγά που θα αύξαναν τις δανειοδοτήσεις στα νοικοκυριά ή τις επιχειρήσεις οι τραπεζίτες! Αυτό που έκαναν ήταν να μπαλώσουν όπως – όπως τα ανοίγματά τους. Το ίδιο θα κάνουν και τώρα, το ίδιο θα κάνουν και την επόμενη φορά που η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ θα τους ανοίξει τα κρατικά ταμεία.

Αν κάτι αποδεικνύει όμως περίτρανα η κρατική απλοχεριά είναι ότι λεφτά υπάρχουν! Λεφτά μπορούν να βρεθούν! Όλα αυτά τα επιχειρήματα που ακούμε από τους κορυφαίους υπουργούς της κυβέρνησης και τον ίδιο τον πρωθυπουργό όταν κόβουν τις συντάξεις, μειώνουν τους μισθούς και αυξάνουν τους έμμεσους φόρους είναι φθηνές δικαιολογίες για να περάσει χωρίς κραδασμούς η πολιτική τους. Κι αυτή η πολιτική αποτελεί το αναγκαίο συμπλήρωμα των δανεικών κι αγύριστων που παίρνουν κάθε τρεις και λίγο οι τραπεζίτες. Η μείωση δηλαδή των συντάξεων και των μισθών κι η αύξηση του ΦΠΑ από το 19% στο 23% ήταν ο λογαριασμός που πλήρωσε η κοινωνία για να μπορεί ο κάθε Παπακωνσταντίνου και η Τρόικα να κόβουν λευκές επιταγές στους τραπεζίτες.

Πως μπορεί άλλωστε να παραβλέψει κανείς την χρονική σύμπτωση του ελέγχου της Τρόικας με την ανακοίνωση για τη στήριξη των τραπεζών – τυχαίο είναι; Φάνηκε δηλαδή ότι η Τρόικα την ίδια ώρα που έδινε τις οδηγίες – φωτιά για τους εργαζόμενους, από την άλλη υποδείκνυε στην κυβέρνηση να δώσει τα 25 δισ. στους τραπεζίτες, επιβεβαιώνοντας έτσι την αποστολή της και το βαθύτερο ζητούμενο της προσφυγής στον μηχανισμό εξόντωσης ΔΝΤ – ΕΕ: Η διάσωση με κάθε μέσο του χρεοκοπημένου χρηματοπιστωτικού συστήματος και η επιστροφή στον μεσαίωνα για όλους εμάς.

Η καυτή ατζέντα που άφησε πίσω της η Τρόικα περιλαμβάνει: την ιδιωτικοποίηση του ΟΣΕ και άλλων ζημιογόνων ΔΕΚΟ, ευρείες ιδιωτικοποιήσεις με απώτερο ζητούμενο την στήριξη κάθε αεριτζή – απατεώνα που θέλει να βγάλει λεφτά εκμεταλλευόμενος τη δημόσια περιουσία (κι εδώ είναι ενδεικτικά όσα προβλέπονται για τη ΔΕΗ και περιγράφονται επαρκώς στο άρθρο του Στέφανου Πράσσου στη σελίδα 17), το άνοιγμα των λεγόμενων κλειστών επαγγελμάτων, περικοπές στην υγεία, μείωση στις αποδοχές των δημοσίων μέσω του ενιαίου μισθολογίου κ.α.

Το σημαντικότερο όμως είναι ότι ακόμη και τα παραπάνω μέτρα δεν αρκούν για να καλυφθούν οι στόχοι που έχουν τεθεί στο μνημόνιο οικονομικής κατοχής! Τα καθαρά έσοδα το πρώτο εξάμηνο του έτους αυξήθηκαν κατά 7,2% σε σχέση με το αντίστοιχο εξάμηνο του 2009, έναντι στόχου για αύξηση κατά 13,7%. Ο στόχος της συγκράτησης των δαπανών έχει υλοποιηθεί λόγω της άτυπης παύσης πληρωμών που έχει επιβάλει το δημόσιο στις δαπάνες του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (που εμφανίζονται μειωμένες κατά 2,5 δισ. περίπου ευρώ το πρώτο εξάμηνο του 2010 ή κατά 40% περίπου σε σχέση με πέρυσι όταν ο στόχος ήταν 4%) και στις καθυστερήσεις των επιστροφών φόρου προς τις επιχειρήσεις και τους ιδιώτες. Η αποτυχία δηλώνεται επίσης από την εκτίναξη του πληθωρισμού στο 5,5% τον Ιούλιο, που αποτελεί ρεκόρ  για τα τελευταία 13 έτη και την παραμονή των σπρεντ στα ύψη κι ειδικότερα στις 8 μονάδες! Από φθινόπωρο επίσης οι εισπρακτικοί μηχανισμοί θα βρεθούν αντιμέτωποι με τις αλυσιδωτές επιπτώσεις της ύφεσης και της ανεργίας. Αυτοί οι παράγοντες θα καταστήσουν αναγκαία την αναθεώρηση του μνημονίου είτε άμεσα είτε έμμεσα (δια του προϋπολογισμού που θα το υπερκεράσει σε αυστηρότητα) και την επιβολή νέων εξοντωτικών μέτρων ως απαραίτητο όρο ώστε τον Δεκέμβρη να μπορέσει η κυβέρνηση να πάρει την επόμενη… δόση της. Η επίσκεψη επομένως της Τρόικας τον Οκτώβρη πρέπει να τύχει την δέουσας υποδοχής.

Σε αυτό το πλαίσιο που το ένα αντιλαϊκό μέτρο θα φέρνει το άλλο οι στόχοι ανατροπής του μνημονίου σε συγκερασμό με την κρατικοποίηση των τραπεζών που έχουν ούτως ή άλλως φαλιρίσει, την παύση πληρωμών του δημοσίου χρέους και την έξοδο από την ευρωζώνη αποτελούν κοινωνική αναγκαιότητα και όρο για την εφαρμογή μιας φιλολαϊκής πολιτικής με γενναίες και άμεσες αυξήσεις στους μισθούς, τις συντάξεις και τα επιδόματα ανεργίας. Αιτήματα που συνιστούν τους ακρογωνιαίους λίθους μια σύγχρονης αριστερής, εργατικής πολιτικής.