Νέα αντεργατικά μέτρα στρώνουν το χαλί για την αναδιάρθρωση (Πριν, 15.5.11)

Χωρίς τέλος είναι η σεναριολογία για την διαχείριση της δημοσιονομικής κρίσης στην Ελλάδα, υπό το φόντο της πασιφανούς και πανθομολογούμενης πλέον αποτυχίας του Μνημονίου να επιλύσει τα χρηματοδοτικά προβλήματα της ελληνικής οικονομίας. Η ένταση μάλιστα των σεναρίων αυξάνεται όσο περισσότερο η οικονομία βυθίζεται στο τέλμα της ύφεσης και της στασιμότητας.

Μάρτυρας η πορεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού το πρώτο τετράμηνο του έτους. Βάση επίσημων στοιχείων η υστέρηση των τακτικών εσόδων (κατά 1,9 δισ. ευρώ) οδηγεί σε εκτροχιασμό το έλλειμμα του τετράμηνου (που αναμένεται να κλείσει στα 7,235 δισ. ευρώ έναντι στόχου 6,924 δισ.) και κατ’ επέκταση τον προϋπολογισμό ο οποίος αναμένεται να εμφανίσει απόκλιση κατά 6-7 δισ. ευρώ σε σχέση με τους στόχους. Οι αιτίες της απόκλισης έχουν τεράστια πολιτική σημασία, γιατί δεν αφορούν τις δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού. Το πρόβλημα έγκειται για μια ακόμη φορά στα δημόσια έσοδα που ανέκαθεν αποτελούσαν την αχίλλεια πτέρνα του ελληνικού δημοσιονομικού ζητήματος, λόγω της χαμηλής φορολόγησης των νομικών προσώπων και δη των ΑΕ. Η αιτία σχετίζεται με τον φιλοεργοδοτικό προσανατολισμό της φορολογικής πολιτικής, σε σημείο που να τινάζει στον αέρα την δημοσιονομική ισορροπία. Το Μνημόνιο επιχείρησε να επαναφέρει την ισορροπία στο σύστημα κατακρεουργώντας τις δαπάνες, πρώτα και κύρια τις κοινωνικές. Η ρήση του Ανδρέα Λοβέρδου (που απείλησε να κλείσει ακόμη και το 40% των νοσοκομείων του ΕΣΥ) «αν αποτύχει το νυστέρι του χειρούργου θα πιάσουμε τον κασμά του κατεδαφιστή» ή η δήλωση του Γ. Παπανδρέου «δεν θα υπολογίσουμε το πολιτικό κόστος» την ημέρα που οι Γκοτζαμάνηδες των ΜΑΤ επιτίθονταν με δολοφονική μανία κατά των διαδηλωτών, θα μείνουν στην ιστορία για τον κυνισμό τους. Ακόμη όμως κι αυτές οι πολιτικές αποδείχτηκαν ανεπαρκείς καθώς η αποτελεσματικότητά τους ακυρωνόταν από δύο άλλες κατευθύνσεις: Πρώτο, από την παραπέρα μείωση της φορολογίας νομικών προσώπων και δεύτερο από την εμβάθυνση της ύφεσης (ως αποτέλεσμα τη μείωσης της καταναλωτικής δαπάνης, των μισθών και των δημοσίων επενδύσεων) η οποία στέρησε τα δημόσια ταμεία από τα αναγκαία έσοδα κατά έναν αναλογικό τρόπο.

Απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων συζητάει η κυβέρνηση για το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα

Εν είδει παρενθέσεως και με βάση παρατήρηση του Κ. Λαπαβίτσα να τονίσουμε ότι τα στοιχεία για την πορεία του ΑΕΠ που δόθηκαν στη δημοσιότητα από τη στατιστική υπηρεσία, βάση των οποίων ακολούθησαν ανακοινώσεις από το υπουργείο Οικονομικών και τον Όλι Ρεν για το τέλος της ύφεσης, είναι εντελώς πλαστά. Greek statistics τον καιρό του Μνημονίου! Ο χειρισμός αφορά μια «εξομάλυνση» που παρεμβάλουν οι στατιστικές αρχές, που εντελώς τυχαία δίνει οριακά θετική αύξηση του ΑΕΠ. Αν όμως την απαλείψουμε τότε η ύφεση είναι εδώ, το ΑΕΠ συνεχίζει να συρρικνώνεται και οι προβλέψεις του υπουργείου για έξοδο από την ύφεση το 2012 ένα ακόμη ψέμα της κυβέρνησης.

Ως αποτέλεσμα των παραπάνω τάσεων (μείωση δημοσίων δαπανών εις βάρος των εργαζομένων αλλά και δημοσίων εσόδων προς όφελος της αστικής τάξης – μονά κερδίζουν, ζυγά χάνουμε) η ασκούμενη πολιτική οξύνει το δημοσιονομικό πρόβλημα. Έτσι φτάνουμε στον εκτροχιασμό του προϋπολογισμού. Κατά συνέπεια το πρόβλημα από την λεγόμενη, για εντελώς προπαγανδιστικούς λόγους, «μη εφαρμογή» του μνημονίου δεν προέρχεται από την ολιγωρία της κυβέρνησης να εφαρμόσει τα μέτρα που προβλέπονται ή από τις πιέσεις «ομάδων οργανωμένων συμφερόντων» (κατά τη νεοφιλελεύθερη ορολογία) ή από την απροθυμία της αναλάβει το πολιτικό κόστος. Το πρόβλημα βρίσκεται στον ξεκάθαρα ταξικό προσανατολισμό της πολιτικής που εφαρμόζεται και ως μοναδικό ζητούμενο έχει την ανατροπή των ταξικών συσχετισμών προς όφελος του κεφαλαίου και σε βάρος της εργασίας.

Κι εδώ κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ – ΕΕ – ΔΝΤ τα πηγαίνουν μια χαρά! Μάρτυρας τα στοιχεία που έδωσε η υπουργός Εργασίας, Λούκα Κατσέλη, την Τρίτη 10 Μαΐου βάση των οποίων οι μέσες ακαθάριστες αποδοχές στο σύνολο της οικονομίας μειώθηκαν κατά 9,3% το 2010 ενώ για το τρέχον έτος εκτιμάται ότι θα μειωθούν κατά 5%-5,8%. Επίσης το 2010 μετατράπηκαν 26.253 συμβάσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης σε ευέλικτες συμβάσεις εργασίας. Ένα αριθμός αυξημένος κατά 55% σε σχέση με το 2009. Τα νούμερα αυτά μάλιστα είναι σημαντικά μικρότερα των πραγματικών, δεδομένου ότι τις περισσότερες φορές η δυσμενής αναθεώρηση των εργασιακών σχέσεων και των αμοιβών δεν γίνεται αντιληπτή από τις αρμόδιες υπηρεσίες που είναι ξεχαρβαλωμένες και δεν καταγράφεται στις επίσημες στατιστικές.

Οι προοπτικές μάλιστα είναι ακόμη πιο ζοφερές. Ήδη οι απειλητικές δηλώσεις από τον επικεφαλής της Δεξιάς στο γερμανικό κοινοβούλιο και τον σλοβένο πρωθυπουργό που θέτουν σε αμφισβήτηση την χορήγηση της πέμπτης δόσης, προλειαίνουν το έδαφος για να γίνουν δεκτοί με αλαλαγμούς χαράς οι όροι που θα συνοδεύουν την επόμενη δόση του δανείου της τρόικας. Κι αυτή τη φορά θα πιάσουν κόκαλο! Πέρα από το κλείσιμο δημόσιων επιχειρήσεων, την «ανησυχία» που εκδηλώνουν για τα ελλείμματα του ΙΚΑ και του ΟΑΕΔ (ύψους 1,1 δισ. ευρώ) που είναι προανάκρουσμα για μείωση των επικουρικών συντάξεων και των επιδομάτων ανεργίας, η συζήτηση πλέον έχει φτάσει στην τύχη δεκάδων χιλιάδων δημοσίων υπαλλήλων. Ο λόγος είναι ότι ακόμη και οι μειώσεις που θα φέρει το ενιαίο μισθολόγιο (το οποίο αναμένεται να τεθεί σε εφαρμογή τον Ιούλιο) κρίνονται λίγες για να καλυφθούν τα κενά των φορολογικών εσόδων. Σε αυτό το βωμό το επόμενο μέτρο που θα ληφθεί θα είναι οι εν ψυχρώ απολύσεις χιλιάδων δημοσίων υπαλλήλων, όπως έχει συμβεί σε δεκάδες άλλες χώρες που επισκέφθηκε το ΔΝΤ: από την Λατινική Αμερική μέχρι χώρες των Βαλκανίων όπως η Βουλγαρία, η Ρουμανία, κ.α.

Οι οδηγίες που θα αφήσει η τρόικα πίσω της (περιλαμβανομένης της επιτάχυνσης εφαρμογής του Μεσοπρόθεσμου Δημοσιονομικού Πλαισίου Στρατηγικής ύψους 26 δισ. ευρώ και του ξεπουλήματος δημόσιας περιουσίας αξίας 50 δισ. ευρώ) θα φέρουν πιο κοντά και τους όρους της αναδιάρθρωσης του δημόσιου χρέους. Ήδη η συζήτηση και η σύγκρουση συμφερόντων πίσω από αυτήν έχει ανάψει για τα καλά όσο πλησιάζουμε στον Ιούνιο οπότε θα ληφθούν ή καλύτερα θα ανακοινωθούν οι σχετικές αποφάσεις. Από την μια ο Όλι Ρεν την απορρίπτει ως αντιρεαλιστικό σενάριο, επικαλούμενος τις απώλειες που θα καταγράψουν ασφαλιστικά ταμεία, ασφαλιστικές εταιρείες, θεσμικοί επενδυτές και το τραπεζικό σύστημα και λόγω επίσης των απειλών που θα δεχτεί η χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Δεν περνούν μάλιστα απαρατήρητοι υπαινιγμοί στελέχους της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας ότι η ελληνική κυβέρνηση παρασύρεται σε σχετικές συζητήσεις μετά από κακές συμβουλές επενδυτικών τραπεζών και δικηγορικών γραφείων που είναι σε αναζήτηση προμηθειών! Ακόμη δηλαδή και η αναδιάρθρωση του χρέους, πέρα από την δημιουργία του, αναδεικνύεται σε πεδίο κερδοσκοπίας και μίζας! Από την άλλη, η ανοιχτή, προσωπική επιστολή του διευθυντή της μεγάλης κυκλοφορίας γερμανικής εφημερίδας Χάντελσμπλαντ προς τον πρωθυπουργό με την οποία πρότεινε αναδιάρθρωση εδώ και τώρα με κάθε τρόπο («όχι χρέη στα χρέη, αλλά επιμήκυνση του χρέους, κούρεμα ίσως και πλήρης αναστολή για ένα διάστημα) περιείχε και μια φράση που συμπυκνώνει όλα τα διακυβεύματα: «Οι εταίροι σας είναι οι τράπεζες», έγραφε ο γερμανικός διευθυντής, εννοώντας ότι οποιαδήποτε αλλαγή αποφασιστεί πρέπει να έχει την εκ των προτέρων έγκριση των τραπεζιτών, αυτών δηλαδή που αποκόμισαν τα μεγαλύτερα κέρδη από τη διαχείριση του δημόσιου χρέους, οδηγώντας το στα ουράνια με τα εξωφρενικά επιτόκια που επέβαλαν. Αναδιάρθρωση συστήνουν και οι Φαϊνάνσιαλ Τάιμς, σε άρθρο γνώμης, όπου αναφέρουν ότι ακόμη και οι λύσεις ήπιας αναδιάρθρωσης που συζητιούνται με συνδυασμό δανείων μεγαλύτερης διάρκειας με χαμηλότερα επιτόκια δεν αρκούν. Ως μοναδική βιώσιμη λύση προτείνουν την «σκληρή αναδιάρθρωση» που θα περιλαμβάνει κούρεμα του χρέους της τάξης του 50% ακόμη και περισσότερο.

Στον αντίποδα των παραπάνω παροτρύνσεων ιδιαίτερη αίσθηση προκάλεσε άρθρο του οικονομολόγου Μάρκ Βάισμπροτ, «αποστάτη» του ΔΝΤ, στους Νιου Γιορκ Τάιμς με τίτλο «Γιατί η Ελλάδα θα πρέπει να απορρίψει το ευρώ». Λόγω της σαφήνειας των επιχειρημάτων του αξίζει να μεταφέρουμε ορισμένες παραγράφους: «Καθώς η κίνηση (αποχώρησης από το ευρώ) μπορεί να στοιχίσει στην Ελλάδα βραχυπρόθεσμα, είναι εξαιρετικά απίθανο αυτό το κόστος να είναι μεγαλύτερο από τα πολλά χρόνια ύφεσης, στασιμότητας και υψηλής ανεργίας που προσφέρουν οι ευρωπαϊκές αρχές. Η εμπειρία της Αργεντινής στο τέλος του 2001 είναι διδακτική. Για περισσότερα από 3,5 χρόνια η Αργεντινή είχε υποστεί μια από τις βαθύτερες υφέσεις του 20^ου αιώνα. Το πέσο ήταν συνδεδεμένο με το δολάριο, όπως ακριβώς η Ελλάδα έχει το ευρώ ως το εθνικό της νόμισμα. Οι Αργεντίνοι έπαιρναν δάνεια από το ΔΝΤ και περιέκοβαν δαπάνες ενώ η φτώχεια και η ανεργία έφτανε στα ύψη. Τότε η Αργεντινή προχώρησε σε παύση πληρωμών του εξωτερικού της χρέους και έκοψε τους δεσμούς της με το δολάριο. Οι περισσότεροι οικονομολόγοι και ο επιχειρηματικός Τύπος πρόβλεπαν ότι θα ακολουθούσαν χρόνια καταστροφής. Αλλά η οικονομία συρρικνώθηκε μόνο για ένα τετράμηνο μετά την υποτίμηση και την παύση πληρωμών, όμως τα επόμενα 6 χρόνια αυξήθηκε κατά 63%. Περισσότερα από 11 εκ. άτομα σε ένα κράτος 39 εκ. βγήκαν από τη φτώχεια. Μέσα σε τρία χρόνια η Αργεντινή επέστρεψε στα επίπεδα παραγωγής που είχε πριν την κρίση, παρότι έχασε περισσότερο από το διπλάσιο απ’ ότι έχει χάσει η Ελλάδα από την τρέχουσα ύφεση. Στην Ελλάδα αντιθέτως, ακόμη κι αν τα πράγματα πάνε καλά, με βάση προβλέψεις του ΔΝΤ θα χρειαστούν οκτώ χρόνια για να επανέλθει το ΑΕΠ στο επίπεδο πριν την κρίση. Ο βασικός λόγος για την ταχεία ανάπτυξη της Αργεντινής ήταν ότι τελικά αποδεσμεύθηκε από τις οικονομικές και νομισματικές πολιτικές που έπνιγαν την μεγέθυνση. Το ίδιο θα επαληθευτεί και στην Ελλάδα εάν εγκαταλείψει το ευρώ. Η Ελλάδα επίσης θα δεχόταν μια ώθηση από την υποτίμηση στο εμπορικό της ισοζύγιο (όπως έγινε στην Αργεντινή τους πρώτους έξη μήνες της ανάκαμψης) καθώς οι εξαγωγές της θα ήταν πιο ανταγωνιστικές και οι εισαγωγές πιο ακριβές. Ρεπορτάζ στον Τύπο προειδοποιούν επίσης για μια απότομη άνοδο στο ελληνικό χρέος από την υποτίμηση εάν εγκατέλειπε το ευρώ. Η Ελλάδα όμως δεν θα πλήρωνε το χρέος της»!

Προφανώς ο Βάισμπροτ συμπεριλαμβάνεται κι αυτός στον «εσμό παραφρόνων και επικίνδυνων» που ζητούν την επιστροφή στη δραχμούλα τους οποίους στηλίτευε ο Αλέξης Παπαχελάς την Τετάρτη στην Καθημερινή…

Επιμήκυνση χρέους, φτώχειας και λιτότητας (Πριν, 5 Δεκέμβρη 2010)

Συγκρότηση Επιτροπής Λογιστικού Ελέγχου και άνοιγμα των βιβλίων

του δημοσίου χρέους για να φανεί ποιο μέρος προέρχεται από διαφθορά και

είναι απεχθές

Μόνο από την Ελλάδα, η Γερμανία θα επωφελείται μέχρι και 600 εκ. ευρώ ετησίως λόγω του ότι η Ελλάδα θα πρέπει να πληρώνει τόκους για το κεφάλαιο που της προσφέρθηκε! Τα λόγια αυτά, όπως ειπώθηκαν στην γερμανική εφημερίδα Μπιλντ πριν δύο εβδομάδες, ανήκουν στον Κλάους Ρέγκλιγκ, επικεφαλή του λεγόμενου ταμείου διάσωσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης και φέρνουν στην επιφάνεια μία από τις πολλές πλευρές της εκμετάλλευσης του μηχανισμού δανειοδότησης. Αυτή ειδικότερα που απορρέει από τους τοκογλυφικούς όρους του δανεισμού, μια και η Γερμανία χαρακτηριστικά που δανείζεται με ένα επιτόκιο της τάξης του 2% στη χειρότερη περίπτωση (γιατί κανονικά δεν δανείζεται, οπότε το κόστος του χρήματος για το Βερολίνο ισούται με μηδέν) δανείζοντας στη συνέχεια την Ελλάδα με 5,2% αυτόματα κερδίζει πάνω από 3%! Και διαμαρτύρονται κιόλας!

Οι υπάρχοντες όροι θα επιδεινωθούν ακόμη περισσότερο με την απόφαση που ελήφθη την προηγούμενη Κυριακή στις Βρυξέλλες βάση της οποίας «η ευρωζώνη θα εξετάσει σύντομα την ανάγκη ευθυγράμμισης της περιόδου αποπληρωμής της χρηματοδότησης της Ελλάδας με αυτήν προς την Ιρλανδία». Πρακτικά δηλαδή αυτό που αποφασίστηκε είναι η αποπληρωμή των δανείων που έλαβε και πρόκειται να λάβει η Ελλάδα συνολικού ύψους 110 δισ. ευρώ αντί για το 2015 οπότε θα έληγε κανονικά (περιλαμβάνοντας μια 3ετή περίοδο χάριτος και μια 2ετή περίοδο αποπληρωμής) να φθάσει το 2021 (περιλαμβάνοντας πλέον μια 4ετή περίοδο χάριτος και 7 χρόνια περίοδο αποπληρωμής). Οι επακριβείς όροι της νέας αυτής ρύθμισης θα αποφασιστούν το πρώτο δίμηνο του 2011, όταν ο νέος διακανονισμός θα εγκριθεί από τα εθνικά κοινοβούλια των υπολοίπων κρατών μελών της ευρωζώνης, οπότε και η Γερμανία θα κάνει γνωστούς τους όρους υπό τους οποίους δέχθηκε αυτή την αλλαγή. Καθόλου τυχαίο δεν είναι το γεγονός ότι στην επίμαχη συνεδρίαση ο γερμανός υπουργός Οικονομικών εισήλθε διαφωνώντας και στη συνέχεια άλλαξε γνώμη. Τι διαβεβαιώσεις του δόθηκαν; Λεπτομέρειες των όρων επιμήκυνσης δεν αποκλείεται να συζητηθούν και κατά την επίσκεψη στην Αθήνα την εβδομάδα που ξεκινάει αύριο του Ντομινίκ Στρος Καν. Είναι το στέλεχος του Σοσιαλιστικού Κόμματος Γαλλίας που μετακομίζοντας στην ηγεσία του ΔΝΤ στο πλαίσιο μιας ξεχειλίζουσας αυτοθυσίας, ιεραποστολικής θα τη χαρακτηρίζαμε επιχείρησης, μετέτρεψε το ΔΝΤ από λύκο σε πρόβατο… Θυμάστε τη σχετική επιχειρηματολογία, βάση της οποίας δεν πρέπει να δαιμονολογούμε το ΔΝΤ γιατί έχει αλλάξει, κ.λπ., κ.λπ. Κατά συνέπεια, για να γυρίσουμε στον πραγματικό κόσμο, όταν έσπευσε η κυβέρνηση μέσω του εκπροσώπου της Γ. Πεταλωτή να αποκλείσει το ενδεχόμενο παράτασης της λιτότητας που επέβαλε το Μνημόνιο, έλεγε ψέματα για μια ακόμη φορά.

Ο αρνητικός χαρακτήρας αυτής της αλλαγής (παρά μάλιστα τις επευφημίες κυβερνητικών και φερέφωνων που μέχρι πριν ένα μήνα χαρακτήριζαν προδότη όποιον μίλαγε για αναδιάρθρωση και τώρα οι ίδιοι την χαρακτηρίζουν ανενδοίαστα ως μάνα εξ ουρανού και επιβράβευση των προσπαθειών της)  υπογραμμίζεται από δύο γεγονότα.

Αρχικά από το γεγονός ότι το ελληνικό δημόσιο, δηλαδή οι έλληνες φορολογούμενοι καλούνται να καταβάλλουν περισσότερα χρήματα στους δανειστές. Παρότι δεν είναι ακόμη γνωστοί οι όροι, θεωρείται βέβαιο ότι «κολλώντας» την ελληνική περίπτωση δίπλα στην ιρλανδική η ΕΕ δεν περνάει μόνο την 11ετή περίοδο αποπληρωμής που δόθηκε στο Δουβλίνο αλλά μαζί με αυτή και το ιρλανδικό επιτόκιο της τάξης του 6% σχεδόν που είναι υψηλότερο από το ελληνικό, το οποίο είναι της τάξης του 5,2%. Θεωρώντας όλα τα άλλα σταθερά, εικάζοντας δηλαδή το απίθανο ότι δεν πρόκειται να επέλθει κάποια ουσιώδη μεταβολή στους υπόλοιπους όρους δανειοδότησης, η «διευκόλυνση» σημαίνει ότι το όφελος της Γερμανίας και όλων φυσικά των υπόλοιπων χωρών της ευρωζώνης που δάνεισαν την Ελλάδα και μαζί του ΔΝΤ, πρόκειται να αυξηθεί κατά το ποσό που αντιστοιχεί στο επαυξημένο επιτόκιο. Πρόκειται επομένως για μια μεταβολή των όρων δανεισμού που θα αποδειχθεί επικερδέστατη για τους πιστωτές μας και άκρως επιζήμια για τους φορολογούμενους.

Ακόμη πιο σημαντικό, από τα εκατοντάδες εκατομμύρια που θα κερδίσουν οι Γερμανοί από την επιμήκυνση, είναι ότι αυτή θα παραχωρηθεί υπό τους πολύ αυστηρούς όρους ενός νέου δρακόντειου προγράμματος λιτότητας. Ήδη εις εκ των κηφήνων, και κατά κόσμο πρωθυπουργικός σύμβουλος, που μας φορτώθηκαν στο σβέρκο μαζί με τον Γιωργάκη και την Τρόικα, ο ιταλός Πάντοα Σκιόπα, είπε ότι «θα απαιτηθεί το ένα τρίτο μιας γενιάς, δηλαδή 10 με 15 χρόνια» για να ξεπεραστεί η κρίση!!! Ποιο 2012 και 2013 που τάζουν τα εγχώρια Τρόικα-μπόις (Γιωργάκης, Παπακωνσταντίνου, Λοβέρδος κ.α.) ότι θα ξαναγίνουν θετικοί οι ρυθμοί μεγέθυνσης; Το 2025 τους διορθώνει ο Σκιόπα, που μπορεί να λέει τα πράγματα με το όνομά τους, χωρίς να επωμίζεται το τρισκατάρατο πολιτικό κόστος των δηλώσεών του. Γιατί τον πληρώνουν άλλωστε; Περιττό να πούμε πως το νέο πρόγραμμα λιτότητας που θα απαιτήσει η Γερμανία μέσω του Γιούρογκρουπ θα οδηγήσει στη φτώχεια την εργαζόμενη πλειοψηφία και θα καταστήσει την Ελλάδα μια νεοφιλελεύθερη έρημο: με τα πάντα ιδιωτικά – από παιδεία, υγεία μέχρι κοινωνική ασφάλιση – και την πλειοψηφία να ζει σε συνθήκες Ζερμινάλ, αποφασίζοντας για το μεροκάματό της ο κάθε αποτυχημένος επιχειρηματίας που πουλάει την επιχείρησή του για να το γυρίσει στην τοκογλυφία και εξακολουθεί παρόλα αυτά ενερυθρίαστα να εμφανίζεται ως εκπρόσωπος των επιχειρηματιών.

Και οι δύο παραπάνω πλευρές (νέα τοκογλυφικά κέρδη για τους πιστωτές, νέα βάρη για τους εργαζόμενους) αποτελούν κατά τη γνώμη μας παράπλευρες ωφέλειες της επιμήκυνσης, αν και ακρογωνιαίοι λίθοι της επιχειρούμενης ιστορικών διαστάσεων αναδιανομής πλούτου προς όφελος του κεφαλαίου, σε συνθήκες μάλιστα συρρίκνωσης του εισοδήματος και του προϊόντος που την καταστούν πιο επώδυνη. Δεν είναι όμως το βασικό ζητούμενο. Ο στόχος της σχεδιαζόμενης επιμήκυνσης είναι να καταστεί το δημόσιο χρέος βιώσιμο, να μπορεί δηλαδή να αποπληρωθεί, έστω και με μεταχρονολογημένες επιταγές, που δεν θα εκδοθούν άλλωστε αχρεωστήτως. Γιατί διαφορετικά το ελληνικό δημόσιο απλώς θα αδυνατούσε να αποπληρώσει τις υποχρεώσεις του για τα επόμενα έτη και θα έπρεπε να προβεί σε στάση πληρωμών. Πρόκειται μάλιστα για τις υποχρεώσεις που ανέλαβε μόλις τον περασμένο Μάη, υπογράφοντας το Μνημόνιο της ντροπής. Γεννάται λοιπόν το φυσιολογικό ερώτημα: Δεν έβλεπαν τι υπέγραφαν; Νύχτα το υπέγραψαν; Κάτι τη γνώμη μας οι απατεώνες του ΠΑΣΟΚ ήξεραν πάρα πολύ καλά τι υπέγραφαν. Ουσιώδες συστατικό στοιχείο όμως της προπαγάνδάς τους ήταν ο βραχυπρόθεσμος χαρακτήρας των επώδυνων μέτρων. «Για λίγα χρόνια θα ζοριστούμε και μετά όλα μέλι – γάλα», ήταν η επωδός τους. Διαφορετικά ο κίνδυνος να τους παίρναμε με τις πέτρες θα αύξανε στο κατακόρυφο. Από τη στιγμή όμως που έγινε δεκτή η θεραπεία – σοκ και επιβλήθηκε τον Μάιο το πρώτο Μνημόνιο, τον Αύγουστο το δεύτερο και μόλις πρόσφατα το τρίτο Μνημόνιο διαπίστωσαν και οι ίδιοι, δηλαδή ΔΝΤ, ΕΕ, και οι τζουτζέδες τους στην κυβέρνηση Γιωργάκη Τσολάκογλου ότι απλώς… τους παίρνει. Από τη στιγμή δηλαδή που πέρασε η πρώτη εκδοχή της τριετούς θεραπείας σοκ, είπαν γιατί να μην την παρατείνουμε; Αβίαστα επομένως προκύπτει ότι αν περάσει και αυτό το χρονοδιάγραμμα της νέας, 11ετούς λιτότητας, θα είναι θέμα χρόνου να επιβληθεί και ένα νέο χρονοδιάγραμμα 15ετούς ή 20ετούς λιτότητας.

Η επιμήκυνση επομένως καθιστά εξυπηρετήσιμο και βιώσιμο το χρέος προς όφελος των πιστωτών και επιχειρεί ταυτόχρονα να αφαιρέσει το έδαφος της συζήτησης για παύση πληρωμών. «Περισσεύει πια η συζήτηση για την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους με ταυτόχρονη παύση πληρωμών όπως πολλοί Αριστερά και Δεξιά ζητούν» έγραφε στην Καθημερινή προβεβλημένος αρθρογράφος της φανατικός υπέρμαχος του Μνημονίου.

Στην πραγματικότητα το αίτημα παύσης πληρωμών και διαγραφής όλου ή έστω μέρους του χρέους αποκτά ακόμη πιο επείγοντα χαρακτήρα δεδομένου ότι η επιμήκυνση μπορεί να μεταθέτει χρονικά, επιδεινώνει όμως το πρόβλημα μια και το ωθεί σε νέα, δυσθεώρητα ύψη. Τουλάχιστον για αυτούς που δεν θα φύγουν από την Ελλάδα όπως ο Γιωργάκης και η υπόλοιπη κυβέρνηση του μόλις ολοκληρώσει τη βρόμικη δουλειά.

Προϋπόθεση, ένα έστω πρώτο πρακτικό βήμα, για να ανοίξει ο δρόμος για την επαναδιαπραγμάτευση και την άμεση παραγραφή μέρους του χρέους είναι η συγκρότηση Επιτροπής Λογιστικού Ελέγχου που θα αποτελείται από οικονομολόγους και νομικούς ακόμη και με τη συμμετοχή διεθνών προσωπικοτήτων (με τεράστια εμπειρία σε αυτό το μέτωπο) που θα ανοίξει τα βιβλία του ελληνικού δημόσιου χρέους. Έτσι θα βγει στην επιφάνεια ποιο μέρος του είναι προϊόν διαφθοράς ή αναγκών ξένων προς αυτές του ελληνικού λαού, θα αποδειχθεί δηλαδή ότι τουλάχιστον ένα μεγάλο μέρος του δεν το δημιούργησαν οι εργαζόμενοι, μπορεί επομένως να χαρακτηριστεί «απεχθές χρέος» κατά τη διεθνή νομολογία και να παραγραφεί. Αυτό φυσικά το έργο που θα στρέφεται ενάντια στην κυβέρνηση και τους πιστωτές δεν μπορεί να είναι υπόθεση πεφωτισμένων, που θα λειτουργούν ερήμην των άμεσα ενδιαφερομένων. Οφείλει να είναι υπόθεση του ίδιου του εργατικού και λαϊκού κινήματος, του κόσμου που έχει δραστηριοποιηθεί με πρωτοπόρο τρόπο μέχρι στιγμής κατά του Μνημονίου ΔΝΤ – ΕΕ και της κυβέρνησης Παπανδρέου.

Θρίαμβος της Μέρκελ στη Σύνοδο Κορυφής (Επίκαιρα, 4-10/11/2010)

Μία Μέρκελ ταπεινωμένη και όλο θυμό να επιστρέφει στη Γερμανία άπραγη, έχοντας αποτύχει να μετασχηματίσει την οικονομική της ισχύ σε πολιτική επιρροή και έναν έλληνα πρωθυπουργό δαφνοστεφανωμένο να γυρίζει πίσω περιχαρής για τη νίκη του, έχοντας καταφέρει το αδύνατο: την μικρή Ελλάς παρά τις ταπεινώσεις και το καθεστώς κατοχής του ΔΝΤ να επιβάλλει τους όρους της απέναντι στη Γερμανία! Αυτή είναι η εικόνα που σχημάτιζαν όσοι έτυχε να ακούσουν τα λόγια του Γιώργου Παπανδρέου κατά τη συνέντευξη Τύπου την Παρασκευή από τις Βρυξέλλες αμέσως μετά τη λήξη των εργασιών της διήμερης συνόδου κορυφής των 27 ηγετών της ΕΕ. «Δεν δέχθηκα καν να τεθεί ως θέμα συζήτησης» τόνισε προς του δημοσιογράφους (και κυρίως προς τον ελληνικό λαό) αναφερόμενος στην πρόταση αναστολής του δικαιώματος ψήφου για όσες χώρες διατηρούν ελλείμματα και χρέη πέραν του ορίου του 3% και του 60% του ΑΕΠ. «Μια τέτοια πρόταση χτυπά το δημοκρατικό δικαίωμα των εθνών και των πολιτών μέσα στην ΕΕ», συνέχισε επιχειρώντας να εμφανιστεί ως ο μεγάλος νικητής της κρίσιμης αυτής Συνόδου Κορυφής.

Η πραγματικότητα ωστόσο είναι τελείως μα τελείως διαφορετική, από αυτήν που επιχείρησε να παρουσιάσει ο πρωθυπουργός προς άγρα εντυπώσεων στο εσωτερικό. Η πραγματικότητα είναι πως το Βερολίνο στη σύνοδο κορυφής της προηγούμενης εβδομάδας πέτυχε μια σαρωτική νίκη, η οποία συνίσταται στην άτυπη αναθεώρηση προς το συντηρητικότερο της Συνθήκης της Λισσαβόνας, που περιλαμβάνει την συνταγματική κατοχύρωση της δημοσιονομικής πειθαρχίας και των περικοπών δημοσίων δαπανών. Αυτός ακριβώς ήταν ο στόχος της συνόδου και επί αυτού του στόχου καμία διαφοροποίηση δεν εκφράστηκε.

Ειδικότερα, η γερμανίδα καγκελάριος από την άνοιξη κιόλας, όταν με τα πολλά συναίνεσε στην συμμετοχή της Γερμανίας στο πακέτο των 110 δισ. που διατέθηκε για τη διάσωση των γερμανικών τραπεζών (μέσω της διάσωσης της Ελλάδας), είχε καταστήσει σαφή την πρόθεσή της να επιβάλλει την αυστηροποίηση του πλαισίου άσκησης δημοσιονομικής πολιτικής. Σκοπός δηλαδή της Γερμανίας ήταν να καταστήσει σαφές πως όταν λέμε 3% και 60% του ΑΕΠ για το έλλειμμα και το χρέος το… εννοούμε και επίσης η θεσμοθέτηση της ελεγχόμενης χρεοκοπίας! Το μέσο σε αυτή την κατεύθυνση ήταν μια σειρά από «μέτρα πειθάρχησης» όπως η απειλή στέρησης του δικαιώματος ψήφου στις χώρες που επέμεναν στη δημοσιονομική χαλαρότητα, το οποίο μέχρι τώρα προβλεπόταν μόνο για χώρες που παραβίαζαν ανθρώπινα δικαιώματα. Το σημαντικότερο ωστόσο για την Γερμανία ήταν να θωρακισθεί η πολιτική της αέναης λιτότητας. Η γερμανική προτεραιότητα κατέστη γνωστή και από την σύνοδο της Ντόβιλ, όπως χαρακτηρίστηκε η ξαφνική συνάντηση του Νικολά Σαρκοζύ με την Άνγκελα Μέρκελ στη γαλλική παραθαλάσσια πόλη λίγο πριν ξεκινήσει η σύνοδος κορυφής, όπου συζητήθηκαν διαδικαστικά θέματα για την τιμωρία των «απείθαρχων». Εκεί η Γερμανία παραιτήθηκε από την πρόταση που είχε καταθέσει για την επιβολή αυτόματων ποινών, αποδεχόμενη την «πολιτική» εξέταση κάθε ξεχωριστής περίπτωσης και την συζήτηση πριν την ανακοίνωση της ποινής. Το μήνυμα και πάλι ήταν καθαρό: Σημασία δεν είχε η ποινή, αλλά η πειθάρχηση.

Ο γερμανικός μάλιστα Τύπος δεν δίστασε να περιγράψει ως «μπλόφα» τις γερμανικές προτάσεις για κατάργηση του δικαιώματος ψήφου, που πρέπει να σημειωθεί ότι τις απέρριψαν 22 από τους 27 ηγέτες και όχι μόνο ο έλληνας πρωθυπουργός. Έγραφε για παράδειγμα η αγγλόφωνη ηλεκτρονική έκδοση του γερμανικού περιοδικού Der Spiegel, την προηγούμενη Παρασκευή 29 Οκτώβρη, την ίδια μέρα που ο πρωθυπουργός Γ. Παπανδρέου, επηρεασμένος πιθανά και από κλίμα της εθνικής επετείου, καμάρωνε για το… συντριπτικό πλήγμα που κατάφερε στη γερμανική αλαζονεία: «Ήταν εμφανές σε ορισμένους αντιπροσώπους στη σύνοδο ότι η φασαρία για το δικαίωμα ψήφου ήταν μια γερμανική μπλόφα. “Όλοι πιστεύουν ότι επί της ουσίας ήταν ένα διαπραγματευτικό παιχνίδι για να αποσπάσουν αυτό που πραγματικά ήθελαν” δήλωσε μια ανώνυμη πηγή της ΕΕ»!!!

Το ποιος ήταν ο κερδισμένος των πολύωρων διαπραγματεύσεων έγινε γνωστό και από την ίδια την Μέρκελ, τη σιδηρά καγκελάριο κατά το γερμανικό περιοδικό Der Spiegel, που βγαίνοντας τα ξημερώματα της Παρασκευής από την αίθουσα των συζητήσεων δήλωσε: «Μπορώ να πω εξ ονόματος της Γερμανίας ότι προωθήσαμε πολύ μπροστά τους πραγματικούς μας στόχους»! Ο γερμανικός θρίαμβος υπογραμμίστηκε επίσης από τους γερμανικούς Financial Times, οι οποίοι τον Αύγουστο είχα αποκαλέσει τον Γιώργο Παπανδρέου, ως τον δικό τους άνθρωπο στην Αθήνα! Τώρα η εφημερίδα των γερμανών τραπεζιτών είχε τίτλο «Η Μέρκελ κερδίζει το ευρωπαϊκό πόκερ», υπογραμμίζοντας την επιτυχία της γερμανίδας καγκελάριου να εξασφαλίσει την αναθεώρηση της συνθήκης της Λισσαβόνας, κατά έναν μάλιστα υποδειγματικά αντιδημοκρατικό τρόπο. Γιατί, με την ίδια σαφήνεια που οι 27 αποφάσισαν να αναθέσουν στον πρόεδρο της ΕΕ, βέλγο Χέλμαν Βαν Ρομπέι, να φέρει στη σύνοδο κορυφής του Δεκεμβρίου ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο προτάσεων για την θωράκιση της δημοσιονομικής πολιτικής, δηλαδή της φτώχειας για την πλειοψηφία των ευρωπαίων πολιτών, με την ίδια κατηγορηματικότητα απέρριψαν το ενδεχόμενο να θέσουν τις αντιδραστικές αυτές μεταρρυθμίσεις στην κρίση των ευρωπαίων ψηφοφόρων που είναι και αυτοί που θα υποστούν τις βαρύτερες συνέπειες των αλλαγών. Οι ευρωπαίοι ηγέτες, σε αγαστή σύμπνοια μεταξύ τους, αποφάσισαν να υποβαθμίσουν την αναθεώρηση για να αποφύγουν τα δημοψηφίσματα, δεδομένου ότι υπάρχουν χώρες όπως για παράδειγμα η Ιρλανδία, που κάθε μεταφορά εξουσίας από το Δουβλίνο στις Βρυξέλλες πρέπει να εγκρίνεται με δημοψήφισμα. Έτσι, με πραξικοπηματικό τρόπο αποφάσισαν να παρακάμψουν ακόμη και τις τυπικές υποχρεώσεις τους, όπως προκύπτουν από τα εθνικά συντάγματα, προκειμένου να αποφύγουν νέες πανωλεθρίες όπως συνέβη κατά την έγκριση του Ευρωσυντάγματος, που το ένα «όχι» διαδεχόταν το άλλο, με αποτέλεσμα να πάρει δέκα χρόνια η υιοθέτηση και η εφαρμογή του. Το πάθημα έγινε μάθημα επομένως για τους ευρωπαίους ηγέτες που με μεθόδους «αποφασίζομεν και διατάζομεν» επιβάλλουν στο εξής την πιο σκληρή λιτότητα και την ίδια ώρα, χωρίς καμία αιδώ, προσποιούνται ότι διασφάλισαν τα συμφέροντα των λαών τους.

Η αναθεώρηση της Συνθήκη της Λισσαβόνας θα αποβεί εξαιρετικά επιζήμια για τους λαούς λόγω της θεσμοθέτησης, κατά γερμανική απαίτηση, της «ελεγχόμενης χρεοκοπίας», που ως αποτέλεσμα θα έχει την δημιουργία μιας ΕΕ πολλών ταχυτήτων. Ο εν λόγω μηχανισμός της «ελεγχόμενης χρεοκοπίας» θα τεθεί σε εφαρμογή το 2013, όταν θα λήξει επισήμως η χρονική διάρκεια του μηχανισμού συνολικής αξίας 440 δισ. ευρώ, που δημιουργήθηκε τον Μάη με αφορμή το ξέσπασμα της ελληνικής κρίσης. Με αυτόν τον τρόπο το Βερολίνο θα οδηγεί στον Καιάδα της χρεοκοπίας και θα παραδίδει στο έλεος των πιστωτών τους χώρες που χαρακτηρίζονται από δημοσιονομικές ανισορροπίες, όπως η Ελλάδα, δεδομένου ότι τα μέτρα πειθάρχησης και οι πολιτικές λιτότητας όσο σκληρές κι αν είναι αποκλείεται να διορθώσουν δομικές στρεβλώσεις που επιφέρει το γερμανικό πλεονέκτημα που ως ακρογωνιαίους λίθους του έχει την πολύ υψηλή παραγωγικότητα του κεφαλαίου και την συγκράτηση του εργατικού κόστους.

Καθόλου τυχαία επομένως δεν είναι η επαναφορά του θέματος της αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους (μέσω της επιμήκυνσης της περιόδου αποπληρωμής του δανείου των 110 δισ.) όπως τέθηκε πρώτα από τον πρωθυπουργό στη συνέντευξη Τύπου που προαναφέραμε, λέγοντας: «το θέμα της επιμήκυνσης είναι ένα θέμα που τέθηκε όχι από εμάς, αλλά από τον ίδιο τον Στρος Καν. Είναι ένα δείγμα της πρόθεσης να διευκολύνουν την Ελλάδα στο ξεπέρασμα της κρίσης». Προσπερνώντας την πρώτη απορία που δημιουργείται, για το ποιός αποφασίζει δηλαδή γι’ αυτή τη χώρα, αν είναι ο Στρος Καν ή ο ελληνικός λαός, η παραπάνω τοποθέτηση, που επιβεβαιώθηκε και από τη συνέντευξη του Θ. Πάγκαλου στο Βήμα της Κυριακής, προλειαίνει το έδαφος για την «ελεγχόμενη χρεοκοπία». Προετοιμάζει το έδαφος δηλαδή ώστε η Ελλάδα να είναι η πρώτη χώρα που θα υποστεί αυτή την δοκιμασία, μετατρεπόμενη για δεύτερη φορά σε πειραματόζωο. Κάτι που προεξοφλείται από την παταγώδη αποτυχία της «θεραπείας σοκ» που επιβλήθηκε με το Μνημόνιο της ντροπής. Μάρτυρας της αποτυχίας, η εκ νέου εκτίναξη των επιτοκίων δανεισμού των 10ετών ομολόγων στο 10,2%, παρά την πρόσκαιρη πτώση τους στο 9% τον προηγούμενο μήνα, από 11% που είχαν φτάσει.

Και πάλι όμως ο πρωθυπουργός, όταν έθετε το θέμα της αναδιάρθρωσης του χρέους, δεν έλεγε όλη την αλήθεια. Αυτή τη φορά μάλιστα έκρυψε τα σημαντικότερα: το τίμημα που θα πρέπει να πληρώσουν οι εργαζόμενοι για την «ελεγχόμενη χρεοκοπία», δηλαδή φτώχεια και λιτότητα επ’ άπειρον. Αυτό είναι το γερμανικό σχέδιο που έγινε ομόθυμα δεκτό!