Αλλαγή φρουράς στα Βαλκάνια (Επίκαιρα, 5-12/1/2011)

Στα αζήτητα φαίνεται να οδηγείται η γενιά εκείνων των πολιτικών που έφεραν σε πέρας όλη την βρόμικη δουλειά στα Βαλκάνια την προηγούμενη δεκαετία, αναλαμβάνοντας εκ μέρους των ΗΠΑ και της Γερμανίας την ευθύνη της διάσπασης της ενιαίας Γιουγκοσλαβίας και της διαμόρφωσης του σημερινού χάρτη. Η ταχεία αποκαθήλωση του Χασίμ Θάτσι στο Κόσοβο, η παραίτηση του Μίλο Ντζουκάνοβιτς στο Μαυροβούνιο μαζί με τη σύλληψη του Κροάτη Ίβο Σάναντερ και τον διασυρμό του αλβανού πρωθυπουργού Σαλί Μπερίσα δείχνουν την πρόθεση της Ουάσινγκτον και του Βερολίνου να ξεφορτωθούν από πάνω τους αυτά τα βαρίδια δίνοντας το χρίσμα σε μια νεώτερη γενιά λιγότερο εκτεθειμένων πολιτικών.

Εγκληματίας ο Θάτσι

Εντελώς απρόβλεπτο αποδείχθηκε το μετεκλογικό πολιτικό τοπίο του Κοσόβου για τον πρωθυπουργό Χασίμ Θάτσι, ο οποίος περιέγραφε τις εκλογές της 12^ης Δεκέμβρη ως σίγουρο δημοψήφισμα για το ευρωπαϊκό μέλλον του Κοσόβου. Η Ευρώπη όμως είχε άλλη γνώμη. Ενώ στο εσωτερικό του Κοσόβου οργίαζαν οι επώνυμες κατηγορίες για εκτεταμένη νοθεία του εκλογικού αποτελέσματος που έφερε τον Θάτσι στην πρώτη θέση με το 33,5% των ψήφων (την ίδια ώρα μάλιστα που το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών έκανε λόγο για εκλογές «ορόσημο στην δημοκρατική εξέλιξη του Κοσόβου»…) στο Συμβούλιο της Ευρώπης με διαφορά δύο ημερών από τις εκλογές είδε το φως της δημοσιότητας μια έκθεση που ισοδυναμεί με τον πολιτικό θάνατο του Θάτσι. Συγγραφέας της ήταν ο Ελβετός γερουσιαστής και πρώην εισαγγελέας Ντικ Μαρτί, γνωστός και από την επίσης πολύκροτη έκθεση του για τις παράνομες φυλακές της CIA όπου βασανίζονταν κατηγορούμενοι για τρομοκρατία. Τώρα, στο στόχαστρό του βρέθηκε ο εκλεκτός των ΗΠΑ πρώην οπλαρχηγός του UCK ο οποίος κατηγορείται για συμμετοχή σε εμπόριο ναρκωτικών και στη δολοφονία ανθρώπων με σκοπό να τους αφαιρεθούν ζωτικά όργανα τα οποία στη συνέχεια προσφέρονταν έναντι αδρών ανταλλαγμάτων για μεταμοσχεύσεις.

Η αποκάλυψη της έκθεσης του Ντικ Μαρτί έγινε από την βρετανική εφημερίδα Guardian, η οποία μεταξύ άλλων δημοσίευσε και τα ακόλουθα πολύ χαρακτηριστικά αποσπάσματα της: «Σε εμπιστευτικές εκθέσεις που αφορούν περισσότερο από μια δεκαετία, υπηρεσίες αφοσιωμένες στην καταπολέμηση του λαθρεμπορίου ναρκωτικών σε τουλάχιστον πέντε χώρες έχουν ονοματίσει τον Χασίμ Θάτσι και άλλα μέλη από την ομάδα του της Ντρενίτσα ότι έχουν ασκήσει βίαιο έλεγχο στο εμπόριο ηρωίνης και άλλων ναρκωτικών. Ο Θάτσι και άλλα μέλη της ομάδας του αναφέρονται συνεχώς ως “κρίσιμοι παίκτες” σε εκθέσεις μυστικών υπηρεσιών για τις μαφιόζικες δομές του οργανωμένου εγκλήματος του Κοσόβου. Έχω διαβάσει όλες αυτές τις ογκώδεις εκθέσεις νιώθοντας ταραχή και μια αίσθηση ηθική προσβολής», τόνιζε ο Ελβετός πολιτικός. Εξ ίσου λεπτομερείς και σοκαριστικές ήταν οι περιγραφές του και για τις εν ψυχρώ δολοφονίες και αφαιρέσεις οργάνων από Σέρβους αιχμαλώτους που πραγματοποιούνταν σε φυλακές βόρεια των Τιράνων, όπου μεταφέρονταν από τους UCKάδες οι αιχμάλωτοι. Η έκθεση του Μαρτί, στην οποία επικρίνονται οι δυτικές δυνάμεις για την ανοχή που επέδειξαν απέναντι σε πολιτικά πρόσωπα όπως ο Θάτσι, καταλήγει τονίζοντας πως «οι ενδείξεις συνεννόησης μεταξύ των εγκληματικών ομάδων και όσων διατηρούν τα ανώτατα πολιτικά και θεσμικά αξιώματα είναι υπερβολικά πολυάριθμες και σοβαρές για να αγνοηθούν».

Μαυροβούνιο, παράδεισος παρανομίας

Τίτλοι τέλους αν και όχι τόσο ατιμωτικοί έπεσαν και για έναν ακόμη «ελπιδοφόρο νέο» της προηγούμενης δεκαετίας, τον Μίλο Τζουκάνοβιτς, που πριν πέντε χρόνια ανακήρυξε την ανεξαρτησία του Μαυροβουνίου οδηγώντας με την απόφασή του το Βελιγράδι στην δεινή και αστεία θέση να διαθέτει στόλο χωρίς να έχει πρόσβαση στη θάλασσα, αποτελώντας έκτοτε μια περίκλειστη χώρα. Ο 49χρονος Μίλο Τζουκάνοβιτς όλα αυτά τα χρόνια έχει στα χέρια του ηνία του Μαυροβουνίου, ενός κράτους 670.000 κατοίκων, μεταπηδώντας από την πρωθυπουργία στην προεδρία και τανάπαλιν. Η ανακοίνωση της παραίτησής του, με την καθόλου πειστική αιτιολογία της εκπλήρωσης των πολιτικών του στόχων, συνέπεσε με ένα νέο κύμα κατηγοριών για διαφθορά και συμμετοχή σε ύποπτες δουλειές. Το προηγούμενο, πρώτο κύμα είχε οδηγήσει στην έκδοση εντάλματος σύλληψής εναντίον του από τις ιταλικές αρχές το 2005 με την κατηγορία της εμπλοκής του σε λαθρεμπόριο τσιγάρων σε συνεργασία με την ιταλική μαφία. Το ένταλμα ακυρώθηκε ένα χρόνο μετά, λόγω διπλωματικής ασυλίας, με αφορμή την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας του Κοσόβου κι ενδεχομένως ως ανταμοιβή γι’ αυτήν.

Οι κατηγορίες που αντιμετωπίζει τώρα είναι πολύ διαφορετικές και αφορούν την συμμετοχή του σε εταιρείες που έτυχαν γενναίας κρατικής επιχορήγησης, όπως μια τράπεζα, και πιθανά προσωπικά του οφέλη από ένα κύμα ιδιωτικοποιήσεων και εκχώρησης δημόσιας περιουσίας τόσο σαρωτικό όσο και αμφιλεγόμενο. Ενδεικτικά είναι τα λόγια ενός πολίτη του Μαυροβουνίου που φιλοξενούσε η International Herald Tribune στις 19 Αυγούστου του 2010, σε σχετικό της αφιέρωμα: «Αυτή η χώρα είναι προς πώληση. Το Μαυροβούνιο πουλάει ότι έχει και δεν είμαι εντελώς σίγουρος τι κράτος θα βγει από αυτή την διαδικασία». Στην προμετωπίδα των εκχωρήσεων βρίσκεται η παράκτια ζώνη του, όπου κατασκευάζεται ένα ολόκληρο σύμπλεγμα πολυτελών κατοικιών, ξενοδοχείων, μαρίνων και καζίνων με απώτερο στόχο να μετατραπεί το Μαυροβούνιο στο νέο Σαν Τροπέζ. Ως προς το παρόν αποκαλείται «παραθαλάσσια Μόσχα» λόγω του ότι εκεί παραθερίζουν ολιγάρχες και ζάπλουτοι Ρώσοι. Ο ζήλος της πολιτικής ηγεσίας του Μαυροβουνίου να συγκεντρώσει «επενδυτές» είναι τόσο μεγάλος ώστε με κάθε μεγάλη επένδυση μαζί με την χαμηλή φορολογία και δεκάδες άλλα προνόμια προσφέρεται «μπόνους» και η ιθαγένεια! Δεν είναι αστείο… Όποιος «επενδυτής» εισάγει στη χώρα περισσότερα από 500.000 ευρώ, αυτόματα αναγορεύεται και επίτιμος πολίτης της. Τόσο φαίνεται αξιολογείται η ιθαγένεια του Μαυροβουνίου…

Πλάι σε όλες αυτές τις επιδόσεις κορυφώθηκαν το τελευταίο διάστημα και τα διεθνή εντάλματα σύλληψης για διάφορους υψηλούς προσκεκλημένους του Μαυροβουνίου, όπως Σέρβους και Ρώσους που διαμένουν μόνιμα εκεί και διώκονται για σοβαρά αδικήματα. Περιστατικά που υπογραμμίζουν τις διεθνείς ανησυχίες ότι το Μαυροβούνιο έχει μετατραπεί σε ασφαλές καταφύγιο κάθε λογής εγκληματιών. Οπότε, η παραίτηση του Ντζουκάνοβιτς δεν αποκλείεται να αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης συμφωνίας (στο πλαίσιο της οποίας πέρυσι δόθηκε η δυνατότητα κυκλοφορίας στους κατοίκους του Μαυροβουνίου χωρίς βίζα στις 25 χώρες μέλη του Σένγκεν) που θα ανοίξει τον δρόμο για την μελλοντική ένταξη της στην ΕΕ.

Όσο για τις παραπάνω από βέβαιες φιλοδοξίες του Ντζουκάνοβιτς να επηρεάζει παρασκηνιακά στο εξής τον διάδοχο του, Ιγκόρ Λούκσιτς, φρόντισε να τις περιορίσει με νόημα ο βρετανικός Economist υπενθυμίζοντας τι έπαθε ο κροάτης πρωθυπουργός, που εδώ και λίγες εβδομάδες κρατείται στις αυστριακές φυλακές: «Ο Ντζουκάνοβιτς ενδεχομένως να ελπίζει να ασκεί παρασκηνιακή επιρροή, παρότι γνωρίζει ότι ο πρώην ομόλογός του, Ίβο Σάναντερ, προσπάθησε να το κάνει και απέτυχε (και τώρα κατηγορείται για εκτεταμένη δοαφθορά)», συμπλήρωνε…

Ο Κροάτης πρωθυπουργός δεν είναι και ο μόνος που αντιμετωπίζει τέτοιες κατηγορίες. Στα απόνερα των αποκαλύψεων του Guardian, η σέρβικη εφημερίδα Politika κατηγόρησε τον αλβανό πρωθυπουργό, Σαλί Μπερίσα, για ενεργό συμμετοχή σε εμπόριο όπλων στα χρόνια του πολέμου στο Κόσοβο. Οι κατηγορίες που περιέχονται σε φάκελο της σερβικής εισαγγελίας υποστηρίζονται από μαρτυρίες Αλβανών οι οποίοι υποστηρίζουν ότι οι συμφωνίες εμπορίας όπλων γίνονταν στο ίδιο το σπίτι του ισχυρότερου πολιτικού άνδρα της Αλβανίας, Σαλί Μπερίσα. Χωρίς να είναι ακόμη γνωστό ποιο δρόμο θα ακολουθήσουν οι συγκεκριμένες κατηγορίες δεν υπάρχει αμφιβολία ότι υποσκάπτουν το κύρος του και αυξάνουν τις πιέσεις αποχώρησής του από την πολιτική. Μένει έτσι να δούμε αν το δρόμο του Ντζουκάνοβιτς και του Σάναντερ θα ακολουθήσει και το δίδυμο της Μεγάλης Αλβανίας, Θάτσι – Μπερίσα.

Επίδειξη διεθνούς στρατιωτικής ισχύος (περ. Διπλωματία 1ος/2010)

ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΧΡΟΝΟΣ ΟΜΠΑΜΑ

ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΔΙΑΨΕΥΣΗ ΤΩΝ ΕΛΠΙΔΩΝ 

Στο δρόμο που χάραξε ο Τζορτζ Μπους φαίνεται αποφασισμένος να βαδίσει ο αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα, ένα χρόνο μετά την επίσημη ανάληψη των καθηκόντων του, εγκαταλείποντας οριστικά και δια παντός το φιλειρηνικό προσωπείο που ενδύθηκε κατά την προεκλογική εκστρατεία.

«Η εξωτερική πολιτική του προέδρου των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα, προσφέρεται να αξιολογηθεί σε δύο μέρη: Κατά πρώτο, με βάση τους στόχους και το σύστημα λήψης αποφάσεων και κατά δεύτερο τις πολιτικές του και την εφαρμογή τους», υποστήριζε ο Ζμπίγκνιεβ Μπρζεζίνσκι, σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας των ΗΠΑ από το 1977 μέχρι το 1981 κι από τους στενότερους συμβούλους των δημοκρατικών προέδρων για θέματα εξωτερικής πολιτικής, στο τελευταίο τεύχος του αμερικανικού περιοδικού Foreign Affairs. Και συνέχιζε, σχολιάζοντας την εξωτερική πολιτική του πρώτου αφροαμερικάνου προέδρου στην ιστορία των ΗΠΑ: «Αν για το πρώτο μπορεί κάποιος να μιλήσει με κάποια σιγουριά, το δεύτερο αποτελεί ακόμη ένα ανοιχτό πεδίο».

Η παραπάνω διαπίστωση θα μπορούσε να ισχύει μέχρι τα μέσα Ιανουαρίου, πριν δηλαδή οι ΗΠΑ λάβουν τρεις αποφάσεις ξεχωριστής σημασίας, καθώς στη σύνθεσή τους συνιστούν ένα διαφορετικό, πολύ πιο επιθετικό και μονομερές – βασισμένο στην προβολή ισχύος – πρότυπο άσκησης εξωτερικής πολιτικής. Ειδικότερα, την πώληση όπλων στην Ταϊβάν, την προμήθεια σύγχρονων πυραυλικών συστημάτων στις χώρες του Κόλπου και τέλος στην εγκατάσταση ανάλογων συστημάτων στη Ρουμανία.

Η απόφαση των ΗΠΑ να εγκαταστήσουν συστοιχίες πυραύλων στη Ρουμανία από το 2015 συνέλαβε εξ απήνης την Μόσχα που πίστευε ότι οι παραχωρήσεις στης στο θέμα του Ιράν και του Αφγανιστάν προς την Ουάσιγκτον είχαν εξασφαλίσει ένα πλαίσιο συμβίωσης των δύο πάλαι ποτέ υπερδυνάμεων χωρίς τους ανταγωνισμούς και τους κινδύνους της εποχής Μπους, που είχαν βρει την πιο ακραία τους εκδοχή στην αντιπυραυλική ασπίδα. Το υψηλό σημείο στη λίστα των απειλών που τοποθετεί το Κρεμλίνο την αμερικανική αντιπυραυλική ασπίδα φάνηκε από το νέο της στρατιωτικό δόγμα, που εγκρίθηκε την Παρασκευή 5 Φεβρουαρίου από τον πρόεδρο Ντμίτρι Μεντβέντεβ. Εκεί αναφέρεται σαφώς ότι η αντιπυραυλική ασπίδα αποτελεί μείζονα απειλή για τη ρωσική ασφάλεια καθώς «υπονομεύει την παγκόσμια σταθερότητα και παραβιάζει την υφιστάμενη ισορροπία πυρηνικών δυνάμεων». Κατά συνέπεια η πρόσφατη απόφαση του Ομπάμα μετατρέπει σε παρένθεση την πρόσφατη βελτίωση των σχέσεων των δύο χωρών που εγκαινιάστηκε με την επίσκεψη του Ομπάμα στην Μόσχα και σηματοδοτήθηκε από τον όρο «επανεκκίνηση», τον οποίο χρησιμοποίησε ο ίδιος ο αμερικανός πρόεδρος από τη ρωσική πρωτεύουσα.

Εμπρηστική επίσης ήταν κι η απόφαση των Αμερικανών να προμηθεύσουν με σύγχρονα αντιπυραυλικά συστήματα τις χώρες του Περσικού Κόλπου που βρίσκονται κοντά στο Ιράν, όπως το Μπαχρέιν, το Κουβέιτ, το Κατάρ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Κατά την Ουάσιγκτον, η προμήθεια των χωρών του Κόλπου με συστοιχίες αντιβαλλιστικών πυραύλων Πάτριοτ θωρακίζει την άμυνά τους έναντι ενδεχόμενης επίθεσης από το Ιράν. Κατά μία άλλη ερμηνεία όμως, περισσότερο ρεαλιστική, οι ΗΠΑ κι οι σύμμαχοί τους στην περιοχή θωρακίζονται περισσότερο αποτελεσματικά από τυχόν αντίποινα του Ιράν στην περίπτωση που το Ισραήλ επιτεθεί εναντίον της Ισλαμικής Δημοκρατίας, με επιλεκτικούς, χειρουργικούς βομβαρδισμούς στις πυρηνικές της εγκαταστάσεις, ανάλογους των βομβαρδισμών που πραγματοποίησε στη Συρία τον Σεπτέμβριο του 2007 και παλιότερα, το 1981, στο Ιράκ. Η κίνηση επομένως των ΗΠΑ, πέρα από το να φέρνει νέους πελάτες στην αμερικανική πολεμική βιομηχανία, δεν οδηγεί στην αποκλιμάκωση της έντασης στον Περσικό αλλά αντίθετα λειτουργεί υποστηρικτικά στα πιο τυχοδιωκτικά κι επικίνδυνα σενάρια για όλη την περιοχή του Περσικού και της Ανατολικής Μεσογείου που εξυφαίνει το Ισραήλ – η μοναδική χώρα που αποδεδειγμένα διαθέτει πυρηνικά όπλα στη Μέση Ανατολή.

Το τρίτο περιστατικό που δείχνει ότι οι ΗΠΑ υιοθετούν μια πολιτική έντασης στο εξής αφορά στην πώληση εξελιγμένων οπλικών συστημάτων στην Ταϊβάν, περιλαμβανομένων πυραύλων Πάτριοτ, ελικοπτέρων Μπλακ Χόουκ και ναρκαλιευτικών σαφών, συνολικού ύψους 6 δισ. δολ. Η κίνηση των ΗΠΑ εξόργισε το Πεκίνο όχι μόνο για τους γενικά γνωστούς λόγους που σχετίζονται με την ιστορική αντιπαλότητα των δύο χωρών (αποτέλεσμα της οποίας είναι η Ταϊβάν να μην αποτελεί ανεξάρτητο κράτος κατά τον ΟΗΕ) αλλά επίσης γιατί αυτήν ακριβώς την περίοδο λόγω της νέας πολιτικής ηγεσίας που έχει αναλάβει στην Ταϊβάν οι προοπτικές επανένωσης των δύο χωρών προβάλλονται πιο βάσιμα από ποτέ άλλοτε, όπως φαίνεται από τις συνομιλίες που είναι σε εξέλιξη. Η πώληση όπλων επομένως από τον Ομπάμα δυναμιτίζει αυτή την διαδικασία, αντί να την ενθαρρύνει. Ευθεία πρόκληση θεώρησε επίσης το Πεκίνο και την απόφαση του Μπαράκ Ομπάμα να συναντηθεί με τον Δαλάι Λάμα, στον οποίο η κινέζικη ηγεσία καταλογίζει ότι εργάζεται για την ανεξαρτητοποίηση του Θιβέτ και τον διαμελισμό επομένως της Κίνας.

Αν στα παραπάνω συμπεριλάβουμε και την απόφαση των ΗΠΑ να εντάξουν στο στρατιωτικό τους σχεδιασμό τις στρατιωτικές βάσεις της Κολομβίας όπως και την αποστολή χιλιάδων πεζοναυτών στην Αϊτή, με αφορμή τον καταστρεπτικό σεισμό – κινήσεις που προκάλεσαν σφοδρές αντιδράσεις σε όλη τη Λατινική Αμερική, τότε είναι εμφανές ότι κάτι αλλάζει. Ότι η απόφαση της Νορβηγικής Ακαδημίας να δώσει το Νομπέλ Ειρήνης στον Ομπάμα μόνο καγχασμούς και ειρωνικά σχόλια θα προκαλεί πολύ σύντομα.

Όλα τα παραπάνω αυτό που βεβαιώνουν είναι ότι οι ΗΠΑ αντιμέτωπες με την αναπόδραστη συρρίκνωση της πολιτικής και οικονομικής τους επιρροής καταφεύγουν στην επίδειξη στρατιωτικής ισχύος – που είναι το μοναδικό πεδίο διεθνούς ανταγωνισμού όπου η υπεροχή τους είναι αδιαμφισβήτητη – για να διαφυλάξουν τα συμφέροντά τους από τον Ειρηνικό και τον Περσικό μέχρι τα Βαλκάνια. Μόνο που έτσι η αλλαγή την οποία υποσχόταν ο Ομπάμα αποδεικνύεται πουκάμισο αδειανό…

Η υγεία στους ιδιώτες, οι Βούλγαροι στον Καιάδα (Επίκαιρα, 11-17/2/2010)

Η εκδίκηση είναι ένα πιάτο που τρώγεται κρύο. Όποιος αμφιβάλει δεν έχει παρά να ρωτήσει τον βούλγαρο πρωθυπουργό που πριν ένα μήνα είχε το θράσος να περάσει τα σύνορα για να μιλήσει στους έλληνες αγρότες και να καταδικάσει τα μπλόκα, εγκαλώντας μάλιστα την ελληνική κυβέρνηση. Τώρα όμως, που τερματίζονται τα μπλόκα των αγροτών στους ελληνικούς δρόμους, τα μπλόκα μεταφέρονται στην ίδια την Βουλγαρία! Αιτία αποτέλεσε η προσπάθεια της δεξιάς κυβέρνησης του Μπόικο Μπορίσοβ, που εκλέχτηκε τον περασμένο Ιούλη, να επιβάλλει το κλείσιμο 150 νοσοκομείων σε όλη την χώρα! Ειδικότερα το σχέδιο της κυβέρνησης προβλέπει το οριστικό λουκέτο σε 21 μεγάλα νοσοκομεία της χώρας και την αλλαγή του χαρακτήρα σε άλλα 130 που από νοσοκομεία θα μετατραπούν σε μικρές μονάδες παροχής πρωτοβάθμιας περίθαλψης, κάτι σαν κέντρα υγείας. Ζητούμενο της δεξιάς κυβέρνησης στη Βουλγαρία είναι η μείωση των δημοσίων δαπανών. Σ’ αυτή την κατεύθυνση έχει ήδη μειώσει τις δαπάνες για υγεία κατά 500 εκ. λεβ, στα 2,6 δισ. λέβ που αντιστοιχούν στο 4,2% του ΑΕΠ και είναι το μισό απ’ όσα κατά μέσο όρο δίνουν οι δυτικοευρωπαϊκές χώρες για υγεία. Στην ίδια κατεύθυνση, της μείωσης των δημοσίων δαπανών, ψηφίσθηκε πρόσφατα κι ένα νέο αντι-ασφαλιστικό νομοσχέδιο που ως βασικό χαρακτηριστικό έχει ότι καθιστά πιο αυστηρές, σχεδόν απαγορευτικές για όσους δεν έχουν μόνιμη δουλειά, τις προϋποθέσεις για υγειονομική κάλυψη. Αμέσως έτσι έχασαν το δικαίωμα πρόσβασης στη δημόσια, δωρεάν υγεία 380.000 άνθρωποι.

Από την μεριά του ο δεξιός πρωθυπουργός επικαλείται την διαφθορά και τα σκάνδαλα που αποκαλύπτονται στα δημόσια νοσοκομεία για να δικαιολογήσει το κλείσιμό τους: «Κάθε μέρα ο υπουργός Υγείας ανακαλύπτει νέα σκάνδαλα στα κρατικά νοσοκομεία – ανύπαρκτοι γιατροί, ασθενείς, κ.λπ. Η μεταρρύθμιση του συστήματος υγείας πρέπει να πραγματοποιηθεί. Είναι μονόδρομος» ήταν τα λόγια του. Η πραγματικότητα είναι τελείως διαφορετική. Καθώς, διαφθορά υφίσταται μεν αλλά ως έδρα της έχει την κυβέρνηση του ίδιου του δεξιού πρωθυπουργού, που πριν διαπρέψει στην πολιτική ήταν… μπράβος σε μαγαζιά. Μάρτυρας η δημόσια διαπόμπευση της υποψήφιας Επιτρόπου της Βουλγαρίας στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία πριν υποδειχθεί για τις Βρυξέλλες ήταν υπουργός Εξωτερικών της Βουλγαρίας, Ρουμιάνα Γιέλεβα. Η υπουργός μέχρι πριν λίγες εβδομάδες του Μπορίσοβ διώχθηκε κακήν κακώς από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, όταν κατά την ακρόασή της από τους ευρωβουλευτές, πριν αναλάβει τα καθήκοντα της επιτρόπου αρμόδιας για θέματα διεθνούς βοήθειας, αποδείχθηκε απλώς άσχετη με το αντικείμενο, ενώ δεν κατάφερε να πείσει τους ευρωβουλευτές πως ο σύζυγός της δεν έχει σχέσεις με τη βουλγαρική μαφία! Η απόρριψη της πρότασης υποψήφιου επιτρόπου είναι κάτι πολύ σπάνιο. Ανάλογο περιστατικό είχε να συμβεί από το 2004 όταν τότε απορρίφθηκε η πρόταση ιταλού επιτρόπου. «Ο σύζυγός της, Κρασιμίρ Γιέλεβ, εργαζόταν για μία τράπεζα την οποία ορισμένα μέλη του ευρωκοινοβουλίου λένε πως υποψιάζονται για δεσμούς με το οργανωμένο έγκλημα», ανέφερε ο ανταποκριτής της Wall Street Journal από τις Βρυξέλλες στις 20 Ιανουαρίου. Η ίδια δε «πριν εισέλθει στην πολιτική διηύθυνε την Global consulting μια εταιρεία που βοηθάει την κυβέρνηση να ιδιωτικοποιήσει δημόσιες επιχειρήσεις», συμπλήρωνε το ρεπορτάζ…

Οι σχέσεις στοργής της κυβέρνησης του Μπορίσοβ, όπως και της προηγούμενης σοσιαλδημοκρατικής, με το οργανωμένο έγκλημα αποδεικνύονται επίσης κι από την στάση πληρωμών που κήρυξε η ΕΕ όταν αντιλήφθηκε πως όλες οι χρηματοδοτήσεις – είτε είχαν ως φυσικούς αποδέκτες τους γεωργούς, είτε τεχνικές εταιρείες για να κατασκευάσουν οδικούς άξονες – κατέληγαν στη μαφία! Ως αποτέλεσμα 13 δισ. ευρώ που προορίζονταν για τη Βουλγαρία από κάθε λογής κοινοτικά ταμεία έχουν μπλοκαριστεί μέχρι η Σόφια να αποδείξει ότι θα τα διαχειριστεί διαφανώς και αξιοκρατικά. Στην ΕΕ μάλιστα εξετάζονται το τελευταίο διάστημα ύποπτες ανταλλαγές γαιών του βουλγαρικού δημοσίου με ιδιώτες (Βατοπαίδι αλα βουλγαρικά) από τις οποίες το κράτος ζημιώθηκε εκατοντάδες εκατομμύρια!

Κατά συνέπεια η διαφθορά στην Βουλγαρία είναι ενδημικό φαινόμενο και για την εδραίωσή της οι ευθύνες είναι πολιτικές. Οι αιτιάσεις επομένως του Μπορίσοβ, ότι κλείνει τα νοσοκομεία επειδή υπάρχει διαφθορά, μόνο ως φθηνή δικαιολογία μπορούν να χαρακτηριστούν για να καλυφθεί μια πολιτική απόφαση που μπροστά στην ανάγκη μείωσης των κρατικών δαπανών αφήνει χωρίς υγειονομική κάλυψη εκατομμύρια Βούλγαρους, όπως ακριβώς συνέβαινε στις αγροτικές κοινωνίες των αρχών του αιώνα, όταν οι γιατροί και τα νοσοκομεία ήταν προνόμιο μιας ευάριθμης ελίτ. Αυτό είναι το σχέδιο της κυβέρνησης Μπορίσοφ, που την ίδια ώρα βέβαια δεν φείδεται εξόδων για να στείλει κι άλλους στρατιώτες στο Αφγανιστάν.

Άλλωστε οι πραγματικές προθέσεις της δεξιάς κυβέρνησης φάνηκαν από μια συνέντευξη που έδωσε ο υπουργός Υγείας του Μπορίσοβ, Μποσιντάρ Νάνεβ, στο πρακτορείο Ρόιτερ’ς, η οποία μεταφέρθηκε στην αγγλόφωνη έκδοση της Καθημερινής την προηγούμενη Παρασκευή 5 Φεβρουαρίου. Εκεί ο υπουργός Υγείας της Βουλγαρίας αναφέρει ρητά, χωρίς να καταφεύγει σε αστείες δικαιολογίες, ότι «η ιδιωτικοποίηση είναι ο δρόμος που πρέπει να βαδίσουμε. Πρέπει να ιδιωτικοποιηθούν και τα νοσοκομεία και οι υπηρεσίες που παρέχονται από τα νοσοκομεία», τόνισε.

Αν υλοποιηθούν τα σχέδια του Μπορίσοβ για την υγεία, με τα οποία η σοσιαλδημοκρατική αντιπολίτευση του Σεγκέι Στανίσεφ διαφωνεί, θα επέλθει μια δραματική επιδείνωση των όρων ζωής και υγείας της μεγάλης κοινωνικής πλειοψηφίας στη Βουλγαρία καθώς ελάχιστοι άνθρωποι θα έχουν τη δυνατότητα πρόσβασης στις εμπορευματοποιημένες και πανάκριβες ιδιωτικές υπηρεσίες υγείας. Αν πάρουμε μάλιστα υπ’ όψη μας ότι ήδη η Βουλγαρία βρίσκεται στην τελευταία θέση των περισσότερων σχεδόν κοινωνικών στατιστικών της Ευρώπης – που αφορούν φτώχεια, ανισότητες, εισόδημα, κ.λπ. – τότε εύκολα καταλαβαίνουμε πως η σχεδιαζόμενη αντι-μεταρρύθμιση θα ρίξει στον κοινωνικό Καιάδα την μεγάλη πλειοψηφία της βουλγάρικης κοινωνίας.

Πολιτική κρίση στην Αλβανία (Επίκαιρα, 27/11/2009)

ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΣΤΑ ΤΙΡΑΝΑ 

Το προηγούμενο των «βελούδινων επαναστάσεων» στην ανατολική Ευρώπη, όταν καθιστικές διαμαρτυρίες και ολονύχτιες συγκεντρώσεις της αντιπολίτευσης προκάλεσαν πτώση των κυβερνήσεων και αλλαγή καθεστώτων στην Ουκρανία, τη Γεωργία και παλιότερα τη Σερβία, είχαν σίγουρα στο μυαλό τους οι ηγέτες του Σοσιαλιστικού Κόμματος Αλβανίας που οργάνωσαν την προηγούμενη Παρασκευή την μεγάλη διαδήλωση στα Τίρανα.

Η συγκέντρωση της προηγούμενης Παρασκευής ήταν η κορύφωση μιας σειράς κινητοποιήσεων και διαμαρτυριών σε όλη την έκταση της Αλβανίας που ξεκίνησαν την επομένη κιόλας των βουλευτικών εκλογών της 28^ης Ιουνίου. Το αναμενόμενο εν πολλοίς αποτέλεσμά τους έφερε στην πρώτη θέση με μια ισχνή διαφορά  μίας ποσοστιαίας μονάδας το Δημοκρατικό Κόμμα του …χαλκέντερου Σαλί Μπερίσα, που συμμετείχε σε μια δεξιά συμμαχία η οποία συγκέντρωσε 70 από τις 140 έδρες της Βουλής. Ο συνασπισμός του Σοσιαλιστικού Κόμματος κέρδισε 66 έδρες. Ο Μπερίσα τελικά σχημάτισε κυβέρνηση συνεργασίας με τη συμμετοχή του Ιλίρ Μέτα, που είχε εκλέξει 4 βουλευτές κι ο οποίος στη συνέχεια ανέλαβε υπουργός Εξωτερικών.

Παρότι η προεκλογική περίοδος βάφτηκε με αίμα, καθώς σημαδεύτηκε από μια έκρηξη βόμβας και μια φονική ανταλλαγή πυρών που οδήγησαν στο θάνατο δύο ατόμων, η εκλογική διαδικασία θεωρήθηκε η πιο αξιόπιστη κι από τις 6 που έχουν διεξαχθεί στην Αλβανία από το 1990 και μετά. Χωρίς φυσικά αυτό να σημαίνει ότι δεν παρατηρήθηκαν παρατυπίες. Το γεγονός μάλιστα πως το αδιάβλητο των εκλογών ή το «σχεδόν αδιάβλητο» το επιβεβαίωσε κι η επικεφαλής των παρατηρητών του ΟΑΣΕ, διπλωμάτης Όντρει Γκλόβερ (που η ίδια στο παρελθόν δεν είχε διστάσει να στηλιτεύσει το καθεστώς για φαινόμενα νοθείας με αποτέλεσμα τώρα η κυβέρνηση Μπερίσα να ζητήσει την αντικατάστασή της χαρακτηρίζοντάς την προκατειλημμένη) προσδίδει στη νέα κυβέρνηση την έξωθεν καλή μαρτυρία. Ως αποτέλεσμα ο Μπερίσα, που το 1997 όταν ξέσπασε το σκάνδαλο με τις πυραμίδες που έφερε τη χώρα στο χείλος του εμφυλίου πολέμου κι οδήγησε στο θάνατο 1.500 άτομα είχε παραιτηθεί από τη θέση του πρωθυπουργού αναλαμβάνοντας την ευθύνη, τώρα σκληραίνει τη στάση του δηλώνοντας πως «αυτή η κυβέρνηση θα εξαντλήσει τη θητεία της».

Αδιάλλακτη εμφανίζεται από την άλλη κι η αντιπολίτευση του Σοσιαλιστικού Κόμματος, παρότι στερείται απ’ ότι φαίνεται των διεθνών και δη υπερατλαντικών ερεισμάτων που αποτελούν όρο εκ των ων ουκ άνευ για την επιτυχία μιας βελούδινης επανάστασης. Η αντιπολίτευση κατά κοινή ομολογία και πολύ περισσότερο απ’ οποιαδήποτε άλλη χώρα, είναι συσπειρωμένη γύρω από το πρόσωπο του αρχηγού της και δήμαρχου των Τιράνων, Έντι Ράμα, με αποτέλεσμα η σύγκρουση μεταξύ των δύο κομμάτων να έχει προσλάβει διαστάσεις προσωπικής κόντρας μεταξύ Μπερίσα και Ράμα, έχοντας αποστεωθεί από οποιοδήποτε πολιτικό περιεχόμενο. Ο Ράμα παρότι πιστώνεται την αισθητική ανάπλαση των Τιράνων με τον χρωματισμό των εξωτερικών όψεων των πολυκατοικιών, τον καθαρισμό του ποταμού Λάνα που διασχίζει το κέντρο της πόλης κ.α., ήδη αποτελεί καθεστώς για το δημαρχείο των Τιράνων. Σε τέτοιο βαθμό ώστε πολλοί να αποκαλούν τα Τίρανα, ως …Τίραμα, μόνο και μόνο για να λοιδορήσουν την ταύτιση της πόλης με τον δήμαρχο όπως συνέβαινε και πριν την κατάρρευση του υπαρκτού σοσιαλισμού, όταν οι πολιτικοί ηγέτες αποχαιρετούσαν τα δημόσια αξιώματα μαζί με τα… εγκόσμια. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Έντι Ράμα δεν έβαλε καν υποψηφιότητα στις πρόσφατες εκλογές για να μην αναγκαστεί να χάσει τον δημαρχιακό θώκο, τον οποίο θα αποχαιρετήσει μόνο, σύμφωνα με δηλώσεις του, για τον πρωθυπουργικό θώκο. Τίποτε λιγότερο…

Μέχρι τότε η απόφασή του ίδιου του Ράμα και των Σοσιαλιστών είναι να εντείνουν την πίεσή τους για νέα καταμέτρηση των ψήφων. Στην μαζική διαδήλωση που έγινε την προηγούμενη Παρασκευή στα Τίρανα, όπου κυριαρχούσαν τα συνθήματα «Που είναι η ψήφος μου;» και «θέλω να δω την ψήφο μου» ο νεοεκλεγμένος βουλευτής του Σοσιαλιστικού Κόμματος από την περιφέρεια της Αυλώνας, Τότσις Φατμίρ, τόνισε στα Επίκαιρα ότι «η συμμετοχή στη διαδήλωση έφθασε τις 50.000 άτομα κι είναι η μεγαλύτερη συγκέντρωση που έχει γίνει τα τελευταία χρόνια». Επεσήμανε επίσης ότι «δεν πρόκειται να υποχωρήσουμε και να νομιμοποιήσουμε την νοθεία του Μπερίσα». Το Σοσιαλιστικό Κόμμα την προηγούμενη Κυριακή όταν ολοκληρώθηκε η τριήμερη καθιστική διαμαρτυρία μπροστά στο κυβερνητικό μέγαρο έδωσε στην κυβέρνηση διορία δέκα ημερών, που λήγει την ερχόμενη Τετάρτη 2 Δεκέμβρη, για να ανοίξει ξανά τις κάλπες. Διαφορετικά θα ζητήσει την επανάληψη των εκλογών.

Το σημαντικότερο ωστόσο μέσο που χρησιμοποιεί το Σοσιαλιστικό Κόμμα της Αλβανίας για να πιέσει τη δεξιά κυβέρνηση να προχωρήσει σε νέα καταμέτρηση δεν είναι οι συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας, αλλά η αποχή των βουλευτών του από τις εργασίες της Βουλής. Οι σοσιαλιστές βουλευτές δεν έχουν καν ορκιστεί. Το πρόβλημά που δημιουργεί η αποχή τους δεν αφορά τις νομοθετικές εργασίες ρουτίνας της κυβέρνησης, για τις οποίες διαθέτει την απαραίτητη πλειοψηφία μετά τον σχηματισμό κυβέρνησης συμμαχίας. Το πρόβλημα για την αλβανική κυβέρνηση βρίσκεται στην ψήφιση νομοσχεδίων που αφορούν την μελλοντική ένταξη της Αλβανίας στην ΕΕ για τα οποία απαιτείται αυξημένη, ειδική πλειοψηφία των 184 ψήφων. Η ψήφιση αυτών των νόμων βρίσκεται στην αναμονή όσο απέχουν οι βουλευτές του Σοσιαλιστικού Κόμματος από τις νομοθετικές εργασίες. Στην ουρά επίσης, εξ αιτίας των αντιδράσεων του Σοσιαλιστικού Κόμματος, βρίσκεται κι η επικύρωση από την αλβανική βουλή της διμερούς συμφωνίας για τον καθορισμό θαλάσσιων ζωνών συμπεριλαμβανομένης της υφαλοκρηπίδας μεταξύ των δύο χωρών που είχε υπογραφεί μεταξύ του έλληνα πρωθυπουργού, Κ. Καραμανλή, και του αλβανού ομολόγου του στα Τίρανα στις 27 Απρίλη 2009. Το θέμα κατόπιν αίτησης μελών του Σ.Κ. και της αντίδρασης μερίδας του Τύπου (ειδικότερα της εφημερίδας Γκαζέτα Σκιπτάρε) έχει παραπεμφθεί στο ανώτατο συνταγματικό δικαστήριο που ακόμη αναμένεται να αποφασίσει το κατά πόσο είναι αρμόδιο να εξετάσει το θέμα…

Η νέα πολιτική ηγεσία του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών μάλιστα δικαιούται να νιώθει εκνευρισμό, στην καλύτερη περίπτωση, για τη στάση των ομοϊδεατών της στα Τίρανα καθώς το Σ.Κ. εκμεταλλεύεται ένα διμερές θέμα για να κερδίσει πόντους στον εσωτερικό πολιτικό ανταγωνισμό. Σε αυτό το βωμό εμφανίζει την συμφωνία ως ετεροβαρή υπέρ της Αθήνας, αποτέλεσμα άνισων σχέσεων μεταξύ των δύο κρατών, με αποτέλεσμα να υποσκάπτονται οι διμερείς σχέσεις και να ενθαρρύνεται ο εθνικισμός.

Η κυβέρνηση Μπερίσα από την άλλη, έχοντας το διεθνές χρίσμα, επιχειρεί με τα διεθνή ανοίγματα να «κουκουλώσει» την πολιτική κρίση στο εσωτερικό της. Έτσι ξεπερνάει εαυτόν στη δημιουργία σχέσεων καλής γειτονίας όχι μόνο με την Αθήνα, όπως φάνηκε κι από την πρόσφατη επίσκεψη του αναπληρωτή υπουργού Εξωτερικών, Δημήτρη Δρούτσα στα Τίρανα στο πλαίσιο περιοδείας του στα Δυτικά Βαλκάνια, αλλά ακόμη και με το Βελιγράδι! Οι εχθρικές σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών, που έφθασαν στο χειρότερο σημείο τα τελευταία χρόνια με την ανεξαρτητοποίηση του Κοσόβου τον Φεβρουαρίου του 2008, φαίνονται να μπαίνουν σε νέα τροχιά μετά το πρόσφατο κάλεσμα του υπουργού Εξωτερικών της Σερβίας, Βουκ Γέρεμιτς, προς τον αλβανό ομόλογό του, Ιλίρ Μέτα, να επισκεφθεί τη σερβική πρωτεύουσα…

Καταργούν τη Σερβική Δημοκρατία της Βοσνίας (Επίκαιρα, 30/10/2009)

Ενώπιον ενός απαράδεκτου πολιτικού εκβιασμού θέτει τους Σέρβους της Βοσνίας η Αγία Τριάδα των ΗΠΑ, ΝΑΤΟ και ΕΕ πιέζοντάς τους να διαλύσουν την αυτόνομη δημοκρατία τους, που κατοχυρώθηκε με τη συμφωνία του Ντέιτον, αν θέλουν να ενταχθούν στην ΕΕ! 

Μόνο γέλια προκαλεί η κινδυνολογία που φιλοξενείται όλο και συχνότερα στον δυτικό Τύπο για το ενδεχόμενο νέας σύγκρουσης στην πολύπαθη Βοσνία – Ερζεγοβίνη. Αν πάρει κανείς στα σοβαρά τις δηλώσεις του ηγέτη των μουσουλμάνων της Βοσνίας, Σουλεϊμάν Τίχιτς, θα πιστέψει πως ο κίνδυνος μιας νέας αιματοχυσίας είναι ξανά προ των πυλών. «Αν συνεχιστεί έτσι, δεν έχουμε καμία αμφιβολία πως θα υπάρξει σύγκρουση», δήλωνε για παράδειγμα στο αμερικανικό περιοδικό Τάιμ, στις 19 Οκτώβρη. Για να συνεχίσει, με ακόμη πιο δραματικούς τόνους: «Το μόνο ανοιχτό είναι το είδος της σύγκρουσης που θα υπάρξει κι αν αυτό θα γίνει σε τρεις μήνες, έξι μήνες ή ένα χρόνο», ήταν τα λόγια του. Δε χρειάζεται να είναι κανείς στρατιωτικός αναλυτής για να διαπιστώσει ότι η απειλή του πολέμου που επισείεται είναι εντελώς αυθαίρετη, καθώς οι Σερβοβόσνιοι του 2009 δεν έχουν καμιά σχέση με τους Σερβοβόσνιους του 1993, ούτε φυσικά και η τοπική υπερδύναμη της Γιουγκοσλαβίας του τότε με το πολιτικά και στρατιωτικά ξεδοντιασμένο Βελιγράδι του σήμερα.

Στην πραγματικότητα ανάλογες απειλές χρησιμοποιούνται εν είδει εκβιασμών για να γίνει αποδεκτή και να εμφανιστεί ως αναγκαία μια αναθεώρηση της Συνθήκης του Ντέιτον που υπογράφηκε στην ομώνυμη αμερικανική βάση του Οχάιο το Νοέμβριο του 1995, τερματίζοντας τον τριετή εμφύλιο.

Η Συνθήκη του Ντέιτον δημιούργησε το πιο δυσλειτουργικό κρατικό μόρφωμα που θα μπορούσε ποτέ να φανταστεί ένας γραφειοκράτης και υφίσταται στη γη. Ένα μόνο κατ’ όνομα κράτος που αποτελείται από μια σερβική δημοκρατία και μια ομοσπονδία η οποία συντίθεται από μια κροατική και μια μουσουλμανική δημοκρατία. Το μόρφωμα της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης, που διοικούταν από έναν ύπατο αρμοστή ο οποίος είχε την αρμοδιότητα να απολύει εκλεγμένους πολιτικούς και να ακυρώνει νόμους, απέτυχε παταγωδώς. Εξελίχθηκε σε ένα υπόδειγμα της θνησιγένειας όλων των προτεκτοράτων που δημιούργησε η Νέα Τάξη στο έδαφος των κατακερματισμένων κραταιών δημοκρατών. Απέτυχε μάλιστα παρότι στηρίχθηκε με πακτωλούς χρημάτων. «Αμέσως μετά το τέλος του πολέμου η χώρα βρέθηκε στο κέντρο της προσοχής και δέχθηκε μια πλημμυρίδα χρημάτων που υπερέβαιναν τα 14 δισ. αναπτυξιακής βοήθειας, μετατρέποντάς την σε ένα εργαστήρι για ότι κατά κοινή ομολογία αποτέλεσε το πιο ακριβό και καινοτόμο πείραμα εκδημοκρατισμού στην ιστορία. Από το τέλος του 1996, 17 διαφορετικές ξένες κυβερνήσεις, 18 υπηρεσίες του ΟΗΕ, 27 διακυβερνητικές οργανώσεις και περίπου 200 Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις – για να μην αναφέρουμε δεκάδες χιλιάδες στρατευμάτων απ’ όλον τον κόσμο – αναμίχθηκαν στις προσπάθειες ανοικοδόμησης. Σε κατά κεφαλήν βάση, η ανοικοδόμηση της Βοσνίας – με λιγότερους από 4 εκ. πολίτες έκανε την μεταπολεμική ανοικοδόμηση της Γερμανίας και της Ιαπωνίας να μοιάζουν συντηρητικές», γράφει το τελευταίο τεύχος (Σεπτέμβρης – Οκτώβρης 2009) του αμερικανικού περιοδικού Φόρεϊν Αφαίαρς. Παρόλα αυτά το τερατούργημα του Ντέιτον απέτυχε βεβαιώνοντας ότι οι χρηματοδοτήσεις κι η αμφιβόλου πολιτικής ηθικής διεθνής αναπτυξιακή βοήθεια αποδεικνύονται εντελώς αναποτελεσματικά εργαλεία για τη δημιουργία κρατών όταν λείπει η νομιμοποίηση από την ίδια την κοινωνία. Μάρτυρας της αποτυχίας δεν είναι μόνο η συνεχιζόμενη έχθρα μεταξύ των τριών διαφορετικών κοινοτήτων – Μουσουλμάνων, Κροατών και Σέρβων -, αλλά, πολύ περισσότερο μάλιστα, η παρατεταμένη παράλυση των σημαντικότερων κυβερνητικών οργάνων που για να λειτουργήσουν χρειάζονται την ομόφωνη αποδοχή και των τριών εκπροσώπων των κοινοτήτων.

Τα χειρότερα ωστόσο έπονται. Αντιμέτωποι με αυτήν τους την αποτυχία ΕΕ, ΗΠΑ και ΝΑΤΟ διατάζουν τώρα την αναθεώρηση της Συνθήκης του Ντέιτον. Το αίτημα τέθηκε για πρώτη φορά τον Μάιο όταν επισκέφθηκε το Σεράγεβο ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, συνοδευόμενος από τον εκπρόσωπο της ΕΕ για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Άμυνας, Χαβιέ Σολάνα. Έκτοτε η Σερβία – Ερζεγοβίνη δέχθηκε πολλές και σημαντικές επισκέψεις. Η πρώτη απ’ όλες σημειώθηκε στις 9 Οκτώβρη από τον Καρλ Μπιλντ, υπουργό Εξωτερικών της Σουηδίας που έχει το τρέχον εξάμηνο την κυκλική προεδρία της ΕΕ ο οποίος μάλιστα είχε διατελέσει και πρώτος ύπατος αρμοστής του ΟΗΕ στη Βοσνία Ερζεγοβίνη, και τον αναπληρωτή υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Τζέιμς Στάινμπεργκ. Το μήνυμα που μετέφεραν από κοινού στην πολιτική ηγεσία της χώρας ήταν πως προϋπόθεση για να ενταχθεί η χώρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί η αναθεώρηση της Συνθήκης του Ντέιτον, ώστε να πάψει να αποτελεί προτεκτοράτο του ΟΗΕ, κι επίσης η διάλυση της Σερβικής Δημοκρατίας κι η διάχυσή της στην Βοσνία – Ερζεγοβίνη, με τους Σέρβους στο εξής να αποτελούν μια εθνική μειονότητα, απεμπολώντας όλα τα δικαιώματα αυτοτελούς συγκρότησης, αρνησικυρίας και θεσμοθετημένης εκπροσώπησης που διατηρούσαν από την δημιουργία της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης. Πρακτικά με αυτό τον τρόπο το δίλημμα που θέτουν στους Σέρβους είναι πως η ένταξή τους στην ΕΕ κι η ταυτόχρονη απαλλαγή του κράτους από τα βαρίδια της καταστροφικής Συνθήκης του Ντέιτον έχει ως προϋπόθεση την μετατροπή τους σε πολίτες δεύτερης κατηγορίας, καθώς αυτό που καταργείται από την αναθεώρηση είναι τα δικαιώματα των Σέρβων και μόνο! Το πόσο μεροληπτικό είναι το αίτημα τους φαίνεται (και) από το γεγονός πως αν κάποιας μειονότητας τα δικαιώματα έπρεπε να καταργηθούν είναι της κροατικής, καθώς ο πληθυσμός της έχει μειωθεί κάθετα από 17% που ήταν τον καιρό του πολέμου στο 10% του τωρινού πληθυσμού λόγω της μετανάστευσης τους στην Κροατία. Παρόλα αυτά επιμένουν πως ο στόχος της εθνικής ομογενοποίησης περνάει μέσα από την κατάργηση των δικαιωμάτων των Σέρβων! Το σχέδιο διάλυσης της Σερβικής Δημοκρατίας προκαλεί ακόμη μεγαλύτερη οργή καθώς η Σερβική Δημοκρατία είναι πολύ πιο εύρωστη από την μουσουλμανο-κροατική ομοσπονδία που ήταν βυθισμένη στα χρέη, αδυνατώντας να πληρώσει ακόμη και τους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων της, πριν καν ξεσπάσει η διεθνής οικονομική κρίση.

Απέναντι στην σερβοβοσνιακή ηγεσία έχει εξαπολυθεί μια ομοβροντία πολιτικά απαράδεκτων πιέσεων. Για παράδειγμα, ο αρμόδιος επίτροπος για τη διεύρυνση, Όλι Ρεν, δήλωσε λίγο πολύ πως αν δεν δεχθούν οι Σέρβοι την απεμπόληση των δικαιωμάτων τους καμιά χώρα δεν πρόκειται να μπει στην ΕΕ! «Δεν πρόκειται να μείνει όλη η περιοχή όμηρος της Βοσνίας», τόνισε στη δήλωσή του, πιέζοντας τους Σέρβους να υποχωρήσουν. Από κοντά κι ο νέος γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Άντερς Φογκ Ρασμούσεν, που τόνισε πως «η Βοσνία θα πρέπει να συνεχίσει και να επιταχύνει τις μεταρρυθμίσεις».

Η πολιτική ηγεσία της Σερβικής Δημοκρατίας της Βοσνίας, υπό την ηγεσία του Μίλοραντ Ντόντικ ενός νέου πολιτικού από το νεοπαγές Κόμμα Ανεξάρτητων Σοσιαλδημοκρατών που αναδείχθηκε στις εκλογές της 1^ης Οκτωβρίου 2006, μέχρι στιγμής αντιστέκεται. Το διάστημα μάλιστα που μεσολάβησε από την 17^η Φεβρουαρίου 2008, όταν το Κόσοβο ανακήρυξε την ανεξαρτησία του, όλο και πιο επίμονα θέτει το στόχο διενέργειας δημοψηφίσματος για να αποφασίσουν οι Σέρβοι κατά πόσο επιθυμούν να είναι ενταγμένοι στην Δημοκρατία της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης. Γιατί οι Κοσοβάροι κι όχι οι Σερβοβόσνιοι είναι το επιχείρημά του. Το ερώτημα είναι κατά πόσο θα συνεχίσει να αντιστέκεται καθώς οι πιέσεις θα γίνουν ασφυκτικές εν όψει των κρίσιμων αποφάσεων που θα ληφθούν για το μέλλον της Σερβικής Δημοκρατίας στις 18 και 19 Νοέμβρη…