Μέρα τριπλής αποκάλυψης η Πέμπτη 10 Ιουλίου (Πριν, 13 Ιουλίου 2014)

Το ομόλογο με ρήτρα «φιάσκου» έδειξε πόσο ευάλωτη παραμένει η οικονομία

Θρύψαλα και συντρίμμια έγινε το όνειρο της κυβέρνησης να εμφανίσει την έξοδο στις αγορές της προηγούμενης Πέμπτης ως επιβράβευση της πολιτικής της. Το απροσδόκητο εμπόδιο που μετέτρεψε το όνειρο σε εφιάλτη, με αποτέλεσμα αντί για 3 δισ. ευρώ να συγκεντρώσει 1,5 δισ. κι αυτά μάλιστα με ασύμφορους όρους, δηλαδή επιτόκιο 3,5% (αντί για 3% που ανέμεναν) οδηγώντας τελικά την δεύτερη έξοδο στις αγορές σε παταγώδη αποτυχία, ήταν μια μίνι τραπεζική κρίση που ξέσπασε στην Πορτογαλία, την ίδια ακριβώς ημέρα. Ακαριαία οι τιμές των μετοχών κι οι γενικοί δείκτες στα χρηματιστήρια όλης της Ευρώπη έπεσαν και τα επιτόκια δανεισμού στα ομόλογα της ευρωπαϊκής περιφέρειας εκτοξεύθηκαν. Το σπρεντ (η διαφορά δηλαδή με το 5ετές γερμανικό) των πορτογαλικών ομολόγων κατέγραψε ρεκόρ 10ετίας.

ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΒΑΤΙΚΙΩΤΗΣ

Η ερμηνεία της κυβέρνησης Σαμαρά ήταν πως συγκυριακοί λόγοι οδήγησαν σε ναυάγιο την δεύτερη, μετά τον Απρίλιο, έκδοση ομολόγων. Και πράγματι έχει δίκιο, υπό την έννοια πως αν η έκδοση είχε προγραμματιστεί μια μέρα νωρίτερα, θα είχε συνοδευτεί από μεγαλύτερη επιτυχία. Παραλείπει ωστόσο να πει πως η καλύτερη ανταπόκριση που θα έβρισκε η έκδοση αν δεν πραγματοποιούταν σε μια συγκυρία που επανήλθαν οι χειρότερες μνήμες του πρόσφατου παρελθόντος θα ήταν κι αυτή αποτέλεσμα συγκυρίας κι όχι της αλλαγής μακροχρόνιων παραγόντων. Συγκεκριμένα, της πρωτοφανούς ρευστότητας που απελευθέρωσε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα με το περίφημο «πακέτο Ντράγκι», το οποίο σύμφωνα με τις εξαγγελίες που συνόδευσαν την ανακοίνωσή του στις 5 Ιουνίου σχεδιάστηκε για να προσφέρει φθηνή χρηματοδότηση στις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά. Οι τράπεζες ωστόσο που το διαχειρίστηκαν είχαν άλλη γνώμη κι όλα φυσικά τα περιθώρια (λόγω ανύπαρκτης εποπτείας) ώστε η ρευστότητα της ΕΚΤ να γίνει τζόγος επί κρατικών ομολόγων. Αυτό το κλίμα επιχείρησε να εκμεταλλευτεί η κυβέρνηση προγραμματίζοντας την έκδοση ομολόγων. Δεδομένου όμως, κι αυτό είναι το σημαντικότερο, της άθλιας κατάστασης της ελληνικής οικονομίας οι όροι του δανεισμού αποδείχθηκαν καταστροφικοί, προς διάψευση του κλίματος ευφορίας που δημιουργεί η κυβέρνηση, ώστε να εμφανίσει ως αποτελεσματική την πολιτική της.

Η ολιγόωρη τραπεζική κρίση που ξέσπασε στην Πορτογαλία με επίκεντρο την τράπεζα BancoEspirituSanto (μια τράπεζα με πολύ βρόμικο παρελθόν καθώς στην Επανάσταση των Γαρυφάλλων το 1974 η ηγεσία της κλείστηκε στην φυλακή λόγω της συνεργασίας της με τον δικτάτορα Σαλαζάρ, ενώ η ίδια η τράπεζα εθνικοποιήθηκε) αποδείχθηκε εξαιρετικά χρήσιμη γιατί απέδειξε πόσο γυμνός εξακολουθεί να είναι ο …βασιλιάς. Όχι μόνο ο Έλληνας, πριν απ’ όλους ο Πορτογάλος. Η αποκάλυψη για την φούσκα επί της οποίας κάθεται ο συγκεκριμένος πολυσχιδής πορτογαλικός όμιλος (που δραστηριοποιείται επιπλέον σε υγεία, ενέργεια, τηλεπικοινωνίες, κ.α.) υπογραμμίζει ότι: Πρώτο, οι τράπεζες της περιφέρειας εξακολουθούν να είναι μαύρες τρύπες. Παρά τις ενέσεις με τα δισ. που δέχτηκαν, παρά τα τεστ αντοχής και πολλά άλλα, εξακολουθούν να είναι χάρτινοι τίγρεις. Δεύτερο, η ίδια η πολυσυζητημένη ανάκαμψη είναι πολύ συζητήσιμο αν θα έρθει ποτέ. Ακόμη μάλιστα και με τους δικούς τους όρους, χωρίς δηλαδή επιστροφή του επιπέδου απασχόλησης ή των εισοδημάτων ακόμη και στα επίπεδα που ήταν πριν την κρίση. Ενδεικτικά, ακόμη κι ο δείκτης του πορτογαλικού χρηματιστηρίου τον τελευταίο μήνα έχει χάσει σχεδόν το 20% της αξίας του, πέφτοντας σταθερά κι αποδεικνύοντας έτσι πόσο ασταθές και σαθρό είναι το οικονομικό περιβάλλον που δημιουργήθηκε στο έδαφος της βίαιης καπιταλιστικής αναδιάρθρωσης των τελευταίων ετών, με οδηγό τα Μνημόνια.

Μονόδρομος το νέο δάνειο μετά την αποτυχία της εξόδου στις αγορές

Ενώ λοιπόν οι φήμες οργίαζαν με επίκεντρο την Λισαβόνα αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο ακόμη και μιας νέας σαρωτικής τραπεζικής κρίσης κι η Αθήνα προσγειωνόταν απότομα στο έδαφος των χαμηλών προσδοκιών, την ίδια αυτή ώρα ο νέος διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας, Γ. Στουρνάρας, στο πλαίσιο εισαγωγικής του ομιλίας πριν πάρει τον λόγο ο διευθύνων σύμβουλος του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας, Κλάους Ρέγκλινγκ, εξήρε τα μέτρα που εφαρμόστηκαν για την αντιμετώπιση της κρίσης, με τι επιχειρήματα λέτε; Πρώτο, την ενδυνάμωση του τραπεζικού τομέα και δεύτερο την πρόσβαση στις αγορές που απέκτησαν οι χτυπημένες από την κρίση χώρες! Η ομιλία του προφανώς είχε ετοιμαστεί πολλές ώρες πριν. Ακόμη κι έτσι όμως αποτελεί μνημείο πολιτικής απάτης μιας και συνέπεσε με την πλήρη διάψευση των παραδοχών τους!

Ακόμη όμως κι αυτή την απροσδόκητα αποτυχημένη ομολογιακή έκδοση οι εργαζόμενοι θα την πληρώσουν. Η κλειστή πόρτα που βρήκε η κυβέρνηση στις αγορές αποκλείει κάθε σκέψη για κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού του 2015 μέσω εκδόσεως νέων ομολόγων. Πλέον αποδεικνύεται παιχνίδι υψηλού ρίσκου, που δεν επιτρέπει μακροχρόνιο προγραμματισμό. Έτσι, το κλίμα αστάθειας στον χρηματοπιστωτικό τομέα ευνοεί εν τέλει τα γερμανικά σχέδια που συγκλίνουν σε ένα επιπλέον, τρίτο, δάνειο το οποίο θα αποκλείει οποιοδήποτε σχέδιο τήρησης ακόμη και αποστάσεων της Αθήνας από την γερμανική εποπτεία. Εν ολίγοις, ο κλοιός της Τρόικας επί της ουσίας θα σφίξει και χρονικά θα παραταθεί.

Η ενίσχυση της θέσης της Τρόικας φάνηκε στις διαπραγματεύσεις που ξεκίνησαν την Πέμπτη, με το ενδιαφέρον, μετά τον αποκλεισμό κάθε σεναρίου φοροελαφρύνσεων (τα οποία μάλιστα επανέλαβε για πολλοστή φορά ο ίδιος ο πρωθυπουργός την Πέμπτη από το βήμα του Economist), πλέον να συγκεντρώνεται στα εργασιακά και στο ασφαλιστικό. Το σχέδιο της κυβέρνησης, κατ’ απαίτηση της Τρόικας, για ενοποίηση των ασφαλιστικών ταμείων δεν έρχεται να αντιμετωπίσει την γραφειοκρατία ή να διευκολύνει τους πολίτες. Όπως ακριβώς έχει συμβεί και με τα προηγούμενα κύματα ενοποιήσεων ταμείων κύριας ή επικουρικής ασφάλισης, κι η νέα ενοποίηση που έχει τοποθετηθεί για τον Σεπτέμβρη θα μειώσει τις παροχές προς τους ασφαλισμένους στο κατώτερο επίπεδο, κατ’ αντιστοιχία των άθλιων οικονομικών των ταμείων και προς μεγάλη ευχαρίστηση της κυβέρνησης που θα συρρικνώσει περαιτέρω τις επιχορηγήσεις.

Εν ολίγοις, είτε κερδίζουν είτε χάνουν ο λογαριασμός στέλνεται στους εργαζόμενους…

Καταιγίδα μέτρων με έπαθλο τη βαθύτερη …υπερχρέωση (Πριν, 29 Ιουνίου 2014)

 

Επίδειξη υποτέλειας από την κυβέρνηση εν όψει της αναδιάρθρωσης του χρέους

Με την αγωνία να επιδείξει την καλύτερη διαγωγή ώστε να ανταμειφθεί από τους πιστωτές στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων για τη νέα αναδιάρθρωση του δημόσιου χρέους που θα διεξαχθεί το φθινόπωρο βιάζεται η κυβέρνηση να ψηφίσει από την Βουλή τα προαπαιτούμενα μέτρα για την εκταμίευση των 2 υποδόσεων, ύψους 2 δισ. ευρώ (1 συν 1 δισ.). Η επικείμενη δε επίσκεψη της Τρόικας στις 8 Ιουλίου αυξάνει τις πιέσεις για την ψήφιση των αντιλαϊκών μέτρων. Συγκεκριμένα, όρος για την εκταμίευση της πρώτης υποδόσης είναι η ψήφιση 6 νόμων που αφορούν το υπαίθριο εμπόριο, τις αδειοδοτήσεις, την μείωση του περιθωρίου κέρδους των φαρμακοποιών, την επικαιροποίηση του καταλόγου φόρων υπέρ τρίτων, την υιοθέτηση κώδικα συμπεριφοράς για τα μέλη της κυβέρνησης ώστε να περιοριστεί η διαφθορά και τέλος την έκδοση κοινής υπουργικής απόφασης (από τα υπουργεία Οικονομικών και Δικαιοσύνης) σχετικά με την είσπραξη των οφειλών. Στο δεύτερο πακέτο μέτρων περιλαμβάνεται το ξεπούλημα της ΔΕΗ, οι αλλαγές στο ασφαλιστικό, κοκ.

ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΒΑΤΙΚΙΩΤΗΣ 

Ωστόσο, αυτό που όλο και περισσότερο γίνεται εμφανές είναι πως ο απαράμιλλος ζήλος της κυβέρνησης να εφαρμόσει αδιαμαρτύρητα όλους τους όρους της ΕΕ δεν αρκεί για να υλοποιηθεί το σχέδιο των πιστωτών. Πέραν της αντίστασης του οργανωμένου εργατικού κινήματος και των ποικιλόμορφων αντιστάσεων που εκδηλώνονται από τα κάτω (με αφορμή το ξεπούλημα των παραλιών, την πώληση της ΔΕΗ κλπ) ειδικότερα οι φορολογικοί μηχανισμοί έρχονται αντιμέτωποι με τα όρια της φοροδοτικής ικανότητας των πολιτών. Η απροθυμία για παράδειγμα των φορολογουμένων να υποβάλουν φορολογική δήλωση μέχρι τις 30 Ιουνίου, που ανάγκασε το υπουργείο να δώσει παράταση στην κατάθεση των δηλώσεων για τις 14 Ιουλίου, ήταν μια μικρή ένδειξη αυτής της άτυπης στάσης πληρωμών που είναι αποτέλεσμα της αντικειμενικής αδυναμίας των φορολογουμένων να αναλάβουν νέα βάρη.

 

Ελάχιστα τα περιθώρια για ουσιαστική ελάφρυνση διαμηνύουν οι Ευρωπαίοι

 

Άλλωστε, οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το δημόσιο καταγράφουν κάθε μήνα ρεκόρ. Στο τέλος Μαΐου (πριν δηλαδή ξεκινήσει η είσπραξη του Ενιαίου Φόρου Ακινήτων και πριν βεβαιωθούν οι οφειλές από το φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων) οι οφειλές των φορολογουμένων εκτοξεύθηκαν στα 66,37 δις. ευρώ. Εξ αυτών τα 5,2 δις. ευρώ είναι χρέη που προστέθηκαν μέσα στο 2014. Κάθε μήνα δηλαδή προστίθεται σχεδόν 1 δις. επιπλέον. Εύκολα μπορούμε να φανταστούμε σε τι επίπεδα θα φτάσουν οι ανεξόφλητες υποχρεώσεις όταν βεβαιωθούν κι οι νέοι φόροι… Προφανώς, κανένας κυβερνητικός ή τροϊκανός δεν πρόκειται να ξανασκεφτεί την σκοπιμότητα της λεηλασίας των λαϊκών εισοδημάτων, δηλαδή να μας λυπηθεί. Ακόμη κι όταν αποτυγχάνουν να συγκεντρώνουν όσα προϋπολογίζουν, στον βαθμό που καταφέρνουν να μετατρέπουν την χρεοκοπία του κράτους σε χρεοκοπία μιας ολόκληρης κοινωνίας θα συνεχίζουν ακάθεκτοι και θα είναι ωφελημένοι.

Η απόσταση ωστόσο που χωρίζει τους στόχους συγκέντρωσης εσόδων από την πραγματικότητα δίνει την δυνατότητα στην ΕΕ να κατηγορεί την κυβέρνηση για ολιγωρία, όπως συνέβη στο συμβούλιο υπουργών Οικονομικών της προηγούμενης Παρασκευής όπου ο νέος υπουργός Οικονομίας έκανε την παρθενική του εμφάνιση. Έτσι, τις ταπεινώσεις που δέχεται στο εξωτερικό η κυβέρνηση Σαμαρά, με αποτέλεσμα ακόμη κι ο Χαρδούβελης να γίνεται δεκτός με προσβολές, τις μετατρέπει σε επίδειξη ισχύος στο εσωτερικό. Εμφανίζει μάλιστα τα νέα αντιλαϊκά μέτρα ως προϋπόθεση για μια καλή συμφωνία αναδιάρθρωσης στο δημόσιο χρέος.

Η αλήθεια είναι πως η νέα αναδιάρθρωση θα είναι εξ ίσου επώδυνη με την προηγούμενη του Φεβρουαρίου του 2012 για τους εργαζόμενους κι επιζήμια για τα δημόσια οικονομικά. Το μόνο που θα καταφέρνει θα είναι να εγγυάται την αποπληρωμή του συνόλου του δημόσιου χρέους και την αποφυγή κάποιου «ατυχήματος». Κι οι κίνδυνοι για ένα τέτοιο «ατύχημα», με δεδομένη προφανώς την βούληση της κυβέρνησης να εξυπηρετεί κατά προτεραιότητα τους πιστωτές, αυξάνονται εκθετικά για δύο κυρίως λόγους. Πρώτο, η αύξηση των ληξιπρόθεσμων οφειλών των φορολογουμένων λόγω της εξάντλησης της φοροδοτικής τους ικανότητας και δεύτερο οι αποκλίσεις στα έσοδα των ιδιωτικοποιήσεων σε σύγκριση με τους απογειωμένους στόχους που είχαν τεθεί κι ως αποτέλεσμα της «γραμμής» του ΤΑΙΠΕΔ να ξεπουλάει όσο – όσο και μάλιστα όσο ταχύτερα μπορεί, με εμφανή και σκανδαλώδη βλάβη του δημοσίου συμφέροντος, επιβάλλουν την αναπροσαρμογή των όρων πληρωμής. Αυτή φυσικά θα γίνει με τους όρους των τοκογλύφων – πιστωτών. Πλευρές από το περίγραμμα της λύσης που προωθούν για το χρέος περιγράφηκαν την προηγούμενη εβδομάδα από τον Κλάους Ρέγκλινγκ, επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF). Με βάση τις δηλώσεις του, μείωση επιτοκίων μπορεί να γίνει μόνο στα διμερή δάνεια που έχει λάβει η Ελλάδα κι ανέρχονται σε 52,9 δισ. ευρώ. Ποσό που αντιπροσωπεύει την ευρωπαϊκή συμμετοχή στο πρώτο δάνειο που έφτασε τα 73 δισ. ευρώ. Το υπόλοιπο μέρος του πρώτου δανείου, που είναι η συμμετοχή του ΔΝΤ (20,1 δισ.), όπως και το δεύτερο δάνειο (στο οποίο ενσωματώθηκε κι η ανείσπρακτη διαφορά από την αρχική αξία των 110 δισ. του πρώτου δανείου) από το οποίο έχουν μέχρι στιγμής εκταμιευθεί 150,1 δις. ευρώ δεν …αγγίζονται. Επομένως μείωση επιτοκίου μπορεί να γίνει μόνο στα 52,9 από τα 223,1 δις. ή στο 25% του χρέους του μηχανισμού. Η δεύτερη πρόταση, η επιμήκυνση, όπως ξεκαθάρισε ο ίδιος ο Ρέγκλιγκ προσγειώνοντας τις προσδοκίες, θα επιφέρει οφέλη μετά από 25 χρόνια καθώς θα σημάνει την μετακύληση των πληρωμών από 30 χρόνια που είναι σήμερα σε 50. Πρακτικά θα είναι αδιάφορη!

Το σημαντικότερο ωστόσο, είναι πως ακόμη κι αυτήν την ψευδεπίγραφη ελάφρυνση, που είναι αδύνατο να οδηγήσει το δημόσιο χρέος ακόμη και στα επίπεδα του 2009 (129% του ΑΕΠ) από το 175% που βρίσκεται σήμερα, για να την παραχωρήσουν οι πιστωτές θα απαιτήσουν νέο Μνημόνιο, νέα αντιλαϊκά μέτρα. Σαμαράς και Βενιζέλος θα την αποδεχθούν αδιαμαρτύρητα, εκφράζοντας την βούληση της κορυφής της πυραμίδας της πολιτικής και οικονομικής ελίτ, για να συνεχίσουν να έχουν το χρίσμα των πιστωτών.

Στον αντίποδα αυτής της ανίερης συμμαχίας οι εργαζόμενοι πρέπει από σήμερα κιόλας να προετοιμαστούν ώστε η μάχη ενάντια στη νέα αναδιάρθρωση να γίνει πολύ πιο μαχητικά ακόμη κι από κείνη του Φλεβάρη του 2012. Κυρίως όμως να είναι νικηφόρα, ανατρέποντας τον σχεδιασμό πιστωτών – κυβέρνησης!

 

Στου δρόμου τα μισά η Αργεντινή; (Πριν, 22 Ιουνίου 2014)

«Αρκετά γύπες» γράφει η αφίσα που έχει κατακλύσει τους δρόμους της Αργεντινής, αποδοκιμάζοντας τα κερδοσκοπικά κεφάλαια που επιβράβευσε η αμερικανική δικαιοσύνη

Η απόφαση του ανωτάτου αμερικανικού δικαστηρίου την Δευτέρα 17 Ιουνίου εναντίον της Αργεντινής δικαίωσε την φήμη της Νέας Υόρκης ως πρωτεύουσα και προστάτιδα του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου. Το συμπέρασμα είναι πως πολύ σωστά οι πιστωτές επιβάλουν στα αδύναμα κι αναξιόχρεα κράτη να εκδίδουν τα κρατικά τους ομόλογα με το δίκαιο της Νέας Υόρκης. Η στάση των δικαστών υπογράμμισε πως όταν τα πράγματα φτάσουν στα άκρα και πρέπει να επιλέξουν μεταξύ ενός κυρίαρχου κράτους ή των ιδιωτών κατόχων ομολόγων, ακόμη κι αν πρόκειται για άγριους κερδοσκόπους, η στάση τους πρέπει να θεωρείται δεδομένη: υπέρ των πιστωτών! Ακόμη κι αν τεκμηριωμένα οι προσφεύγοντες στην δικαιοσύνη ουδέποτε δάνεισαν το δημόσιο του οποίου κατέχουν τα ομόλογα, αλλά τα απέκτησαν στην δευτερογενή αγορά στο πλαίσιο ενός στοιχήματος υψηλού ρίσκου όπως συνέβη με το κερδοσκοπικό κεφάλαιο NML Capital που αγόρασε τα αργεντίνικα ομόλογα το 2008, όταν είχαν φτάσει στο ναδίρ της αξίας τους 48 εκ. δολάρια και σήμερα ζητάει να πληρωθεί στο ακέραιο την ονομαστική τους τιμή, 832 εκ., αξιώνοντας δηλαδή ένα κέρδος που αγγίζει το 1.600%. Η αμερικάνικη δικαιοσύνη είναι εκεί για να τους το εγγυάται κι ας είναι γνωστό εδώ και χρόνια ότι πρόκειται για μια ειδική κατηγορία κεφαλαίων που ειδικεύονται σε ακριβώς αυτή την επένδυση: να αγοράζουν φθηνά ομόλογα όταν η τιμή τους έχει καταποντιστεί με απώτερο στόχο όταν θα γίνει αναδιάρθρωση να μην ενταχθούν και με την βοήθεια στρατιάς δικηγόρων να απαιτήσουν την αποπληρωμή στο ακέραιο. Εξ ου και  ο χαρακτηρισμός τους ως «κεφάλαια γύπες». Το πρώτο συμπέρασμα που εξάγεται επομένως από την ιστορικής σημασίας απόφαση στην υπόθεση Δημοκρατία της Αργεντινής εναντίον NML Capital σχετίζεται με την ποιότητα της αμερικανικής δικαιοσύνης, καθώς αποκαλύφθηκε ότι είναι ο πιο πιστός υπηρέτης των πιο αδίστακτων αεριτζήδων.

ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΒΑΤΙΚΙΩΤΗΣ

Η στάση των αμερικάνων δικαστών παρότι δεν ξαφνιάζει χρήζει υπογράμμισης γιατί δεν ταυτίζεται με την στάση του ΔΝΤ. Η αρνητική εμπειρία του διεθνούς ιμπεριαλιστικού οργανισμού τα τελευταία χρόνια από τα εμπόδια που εγείρονται ακόμη και σε περιπτώσεις που το κούρεμα των δημοσίων ομολόγων φαίνεται αναπόδραστο, με αποτέλεσμα η σχετική απόφαση να μετατίθεται στο μέλλον επιτείνοντας την αβεβαιότητα και δημιουργώντας κινδύνους μετάστασης της κρίσης, έχει οδηγήσει τον τελευταίο καιρό το ΔΝΤ να κλίνει προς το πλευρό των κρατών. Μια στάση που εκφράζει και τις ζυμώσεις που συντελούνται στο εσωτερικό του οργανισμού για μια ριζική αναθεώρηση των κανόνων πτώχευσης. Ακόμη κι αν το κάνει υποκριτικά, είναι κάτι που δεν συνέβαινε στο παρελθόν. Απόρροια αυτής της στάσης του είναι η ανησυχία που εξέφρασε από την απόφαση του αμερικανικού δικαστηρίου. Με άλλα λόγια, οι αμερικάνοι δικαστές έκαναν ακόμη και το ΔΝΤ να φρίξει.

Ενώπιον δυσάρεστων αποφάσεων βρίσκεται η κυβέρνηση της Κριστίνα Κίρχνερ μετά την απόφαση του ανωτάτου δικαστηρίου των ΗΠΑ που επιβάλει την αποπληρωμή στους κερδοσκόπους ομολόγων αξίας 1,3 δισ. δολ. που δεν δέχτηκαν την αναδιάρθρωση.

Η Αργεντινή από την άλλη βρίσκεται με την πλάτη στο τοίχο, λόγω της ατολμίας της να οδηγήσει στα άκρα την παύση πληρωμών του 2001, όταν, υπό την πίεση ενός μεγαλειώδους λαϊκού κινήματος με δεκάδες νεκρούς, δήλωσε αδυναμία εξυπηρέτησης δημοσίου χρέους ύψους 95 δισ. δολ. Επρόκειτο για σωτήρια απόφαση που επέτρεψε την μείωση της φτώχειας και της ανεργίας και την άσκηση αναδιανεμητικής πολιτικής. Λόγω της στάσης πληρωμών η Αργεντινή ποτέ δεν γνώρισε την ύφεση ούτε την ανεργία που γνώρισε η Ελλάδα, η οποία στο πλαίσιο της δικής της αναδιάρθρωσης μεγαλύτερης ονομαστικής αξίας (105 δισ. ευρώ) πλήρωσε στο ακέραιο τους κατόχους ομολόγων (ύψους 6 δισ. το 2012 και 3 δισ. σήμερα, μετά από την αδιαμαρτύρητη αποπληρωμή 3 περίπου δισ.) που δεν δέχθηκαν το κούρεμα. Το πρόβλημα της Αργεντινής ήταν πως έμεινε στα μισά του δρόμου. Η νέα συμφωνία που έκανε η αστική κυβέρνηση της Αργεντινής με τους κατόχους ομολόγων το 2005 και το 2010 να τα αποπληρώσει στην τιμή των 25 και 29 σεντς το δολάριο αντίστοιχα, αλλά πολύ περισσότερο η ατολμία της να ακυρώσει τις σειρές των ομολόγων με λογιστικό έλεγχο που θα αποδείκνυε ότι αφορούσαν ένα παράνομο χρέος κι επίσης να δηλώσει ότι δεν αναγνωρίζει το σύνολο του χρέους επέτρεψαν στους κερδοσκόπους να φτάσουν στα δικαστήρια της Νέας Υόρκης το 2012, διεκδικώντας την αποπληρωμή του συνολικού ποσού, δηλαδή της ονομαστικής αξίας των ομολόγων που κατείχαν. Η απόφαση του δευτεροβάθμιου ανωτάτου δικαστηρίου της Δευτέρας επιβάλει στην Αργεντινή να υπακούσει στην απόφαση του δικαστή Τόμας Γκριέσα, του 2012, που επιβάλει στην Αργεντινή να καταβάλει 1,3 δισ. ευρώ στα κερδοσκοπικά κεφάλαια που αρνήθηκαν να πάρουν μέρος στην αναδιάρθρωση κι επιπλέον δύο ακόμη όρους: Πρώτο, να μην προχωρήσει σε καμιά εξαίρεση μεταξύ των δανειστών της, κι αν πρόκειται για παράδειγμα να αποπληρώσει το 3% της αξίας των ομολόγων σε αυτούς που δέχτηκαν το κούρεμα, να πληρώσει το ίδιο ποσό και στους κερδοσκόπους που δεν συμφώνησαν στην ανταλλαγή. Πρόκειται για όρο που ακυρώνει την αναδιάρθρωση και τις συμφωνίες που την συνόδευσαν, ενώ αναβαθμίζει σε σκανδαλώδη βαθμό το στάτους των κερδοσκόπων. Δεύτερο αναγνωρίζει το δικαίωμα των κερδοσκόπων να πληροφορούνται από αμερικανικές και αργεντίνικες τράπεζες για τα περιουσιακά στοιχεία της Αργεντινής στη βάση «του δημόσιου συμφέροντος που επιβάλει την εφαρμογή των συμβολαίων και την εμπέδωση του κράτους δικαίου»!!!

Η αμερικάνικη δικαιοσύνη φύλακας – άγγελος της διεθνούς κερδοσκοπίας

Η πρώτη αντίδραση της Κριστίνα Κίρχνερ ήταν με τηλεοπτικό της διάγγελμα να δηλώσει πως δεν πρόκειται να υποκύψει στον εκβιασμό. Δήλωσε καθαρά πως δεν πρόκειται να πληρώσει τους κερδοσκόπους. Η αλήθεια είναι πως δεν θέλει να το πράξει, πιεζόμενη σε ένα σημαντικό βαθμό κι από την μεγάλη έκταση που έχει λάβει το θέμα στο εσωτερικό της Αργεντινής, που η μη αποπληρωμή των κερδοσκόπων έχει αναχθεί σε ζήτημα εθνικής υπερηφάνειας και κυριαρχίας. Επίσης ούτε πρόκειται να το κάνει όχι γιατί δεν μπορεί (μικρό άλλωστε είναι το ποσό, μόλις 1,3 δισ. δολ.) αλλά γιατί αν τυχόν και αποπληρώσει στο ακέραιο τους κερδοσκόπους τότε θα προσφύγουν δικαστικά εναντίον της, λόγω των όρων που συνόδευαν την αναδιάρθρωση, όσοι αποδέχθηκαν το κούρεμα, ζητώντας να πληρωθούν στο ακέραιο! Ούτε επίσης μπορεί να αγνοήσει την απόφαση γιατί τότε, με βάση τους όρους της απόφασης Γκριέσα, δεν θα μπορούν να πληρωθούν ομόλογα που λήγουν στις 30 Ιουνίου, με αποτέλεσμα να ισοδυναμεί με ολοκληρωτική στάση πληρωμών. Κάτι που η κυβέρνηση της Κίρχνερ, λόγω των συμφερόντων που εκπροσωπεί, ούτε θέλει ούτε μπορεί να επιβάλει. Στη βάση των προηγούμενων όλα δείχνουν ότι η Αργεντινή θα επιδιώξει να συμβιβαστεί με τους κερδοσκόπους.

Νέα αναδιάρθρωση του χρέους: Και ξανά προς το σφαγείο τραβά…(Unfollow, #9, Σεπτέμβρης 2012)

Η κατάσταση κι αν δεν έχει τύχει στους περισσότερους είναι οικεία σε όλους: Εντός του δωματίου στο νοσοκομείο κανείς δεν μιλάει για το μοιραίο που είναι θέμα μηνών αν όχι λίγων εβδομάδων. Εκτός του νοσοκομειακού δωματίου, αντίθετα, ο επερχόμενος θάνατος είναι το μοναδικό θέμα συζήτησης, όποτε έρχεται η κουβέντα στον …τυχερό. Κάπως έτσι συμβαίνει και με την ελληνική οικονομία. Στην Ελλάδα, η συζήτηση περιστρέφεται σε αυτούς που θα πλήξουν τα νέα μέτρα ύψους 11,6 δισ. ευρώ κι εντός του κυβερνητικού στρατοπέδου η μόνη διαφωνία αφορά το αν φτάνουν αυτά τα μέτρα ή, για να δείξουμε στους πιστωτές μας πόσο υπάκουοι είμαστε, μην τυχόν και χρειάζεται να ανακοινώσουμε κι άλλες, επιπλέον περικοπές μήπως έτσι μας λυπηθούν κι επιδείξουν λίγο οίκτο απέναντί μας. (Πρέπει να παραδεχτούμε ότι η καλύτερη μοίρα γι’ αυτή τη χώρα θα ήταν αν τα δημόσια ταμεία εμφάνιζαν την πληθωρικότητα και την μοναδική ικανότητα «να ξαναγεννιούνται από τη στάχτη τους» που από γεννήσεως του ελληνικού κράτους είχαν η υποτέλεια κι η εθελοδουλία του πολιτικού προσωπικού…) Εκτός Ελλάδας όμως η επικείμενη χρεοκοπία χαρακτηρίζεται από τον Τύπο και τους πολιτικούς ως βέβαιη (με απώτερο ζητούμενο να φτάσει το ελληνικό δημόσιο χρέος στο 100% του ΑΕΠ ώστε να μπορεί με ασφάλεια για τους δανειστές μας να εξυπηρετηθεί στο μέλλον) όπως βέβαιη και θέμα χρόνου χαρακτηρίζαμε κι εμείς τη νέα χρεοκοπία στο Unfollow του Μαρτίου, όταν γράφαμε πως επίκειται νέα αναδιάρθρωση του δημόσιου χρέους. Κι αυτό κόντρα στους πανηγυρικούς της κυβέρνησης που δια στόματος πρωθυπουργού, Λουκά Παπαδήμου τότε, χαρακτήριζε το PSI «στέρεο έδαφος» και καλούσε τον κόσμο να αποδεχθεί τους όρους της αναδιάρθρωσης, ως το αναγκαίο τίμημα για να ξεμπερδέψουμε μια για πάντα από το βραχνά του χρέους. Επίσης, για να μπορέσουμε να παραμείνουμε στο ευρώ…

Πέντε μήνες μετά, όταν οι περισσότεροι έλληνες πολιτικοί προσεύχονταν στην Μεγαλόχαρη να κάνει το θαύμα της και να μην έχουμε την τύχη του ευδρόμου Έλλη, τα σενάρια για μια νέα αναδιάρθρωση πραγματικά οργίαζαν και στο σύνολό τους αφορούσαν το ποιος θα πληρώσει το μάρμαρο. Θέμα καθόλου εύκολο καθώς το ιδιαίτερο στην σημερινή συγκυρία είναι πως το μεγαλύτερο μέρος του δημόσιου χρέους το οφείλουμε στον λεγόμενο επίσημο τομέα, δηλαδή κράτη – μέλη της ευρωζώνης, ΕΚΤ και ΔΝΤ και όχι σε ιδιώτες. Γι’ αυτό το λόγο κι η νέα αναδιάρθρωση ήδη χαρακτηρίζεται ως OSI (Official Sector Involvement) αντίθετα με την προηγούμενη, που είχε χαρακτηριστεί PSI (Private Sector Involvement) λόγω του ότι το κόστος από το κούρεμα τότε μεταφέρθηκε στον ιδιωτικό τομέα μιας και οι ιδιώτες κάτοχοι (τράπεζες, θεσμικοί) ήταν αυτοί που είδαν κυρίως την αξία των ομολόγων τους να απομειώνεται. Τον Μάρτιο όμως η ΕΕ (μαζί με την διαγραφή χρέους 105 δισ. και το νέο δάνειο ύψους 130 δισ. που μας φόρτωσε, μένοντας να αποδειχθεί πώς βγήκαμε κερδισμένοι απ’ αυτή την πράξη…) λειτουργώντας ως στρατηγείο των πιστωτών, έκανε και κάτι ακόμη: κατ’ εξαίρεση της πάγιας οδηγίας της για ιδιωτικοποιήσεις παντού και πάντα, «κρατικοποίησε» το νέο δημόσιο χρέος της Ελλάδας, με αποτέλεσμα αυτή τη στιγμή 220 – 230 δισ. ευρώ από το ελληνικό χρέος να είναι διακρατικό. Κατά συνέπεια κάθε απόφαση για αναδιάρθρωση του ελληνικού δημόσιου χρέους, δηλαδή για παραγραφή ενός ποσοστού της τάξης του 20% ή του 30% από τα χρήματα που οφείλουμε στα κράτη της ευρωζώνης θα πρέπει να δικαιολογηθεί στους ευρωπαίους πολίτες οι οποίοι ποτέ δεν έμαθαν ότι φεσώθηκαν για να σώσουν τις τράπεζές τους οι οποίες είχαν κερδίσει τα μέγιστα από τον δανεισμό του ελληνικού δημοσίου τα προηγούμενα χρόνια και τώρα, που τέθηκε εν αμφιβόλω η αποπληρωμή του χρέους, οι κυβερνήσεις τους αποφάσισαν να μεταβιβάσουν το χρέος αυτό στους λαούς. Το μόνο που κατάλαβαν οι περισσότεροι ευρωπαίοι φορολογούμενοι (με ευθύνη των κυβερνήσεών τους οι οποίες έκαναν τον παν για να κρύψουν ακόμη μια φορά ότι στήριξαν τις τράπεζες) ήταν πως χρεώθηκαν για να έχουν οι έλληνες παχυλές συντάξεις… Η ΕΕ κατ’ αυτό τον τρόπο καλλιέργησε τον εθνικισμό και το μίσος μεταξύ των λαών, φέροντας την ευθύνη για ένα πρωτοφανές στην μεταπολεμική ιστορία της Ευρώπης κλίμα εθνικών ανταγωνισμών που έχει δημιουργηθεί…

«Οι μεγάλες τράπεζες τα έχουν ετοιμάσει όλα» για μια ακόμη φορά

Πριν δούμε όμως το τι θα γίνει έχει σημασία να εξετάσουμε το τι έγινε, κι αυτό για έναν απλό λόγο: επειδή διαγράφεται ζωντανή η απειλή το νέο κούρεμα που ήδη ετοιμάζεται («στα παρασκήνια οι μεγάλες τράπεζες τα έχουν ετοιμάσει όλα» έγραφε η ιταλική εφημερίδα Ρεπούμπλικα στις 14 Αυγούστου) να είναι εξ ίσου οδυνηρό κι εξ ίσου αναποτελεσματικό με το πρώτο, με αποτέλεσμα σε έξι ή οκτώ μήνες, εβρισκόμενοι μάλιστα σε ακόμη πιο οδυνηρή θέση, να κάνουμε την ίδια συζήτηση. Ένας είναι κατά βάση ο λόγος που απέτυχε η αναδιάρθρωση του Μαρτίου: το ότι έγινε με πρωτοβουλία των δανειστών. Οι όροι δηλαδή υπό τους οποίους εφαρμόστηκε το «κούρεμα» δεν αποσκοπούσαν να ελαφρύνουν τον ελληνικό λαό από ένα δυσβάσταχτο χρέος, αλλά να εξυπηρετήσουν τα άμεσα και μακροπρόθεσμα συμφέροντα των πιστωτών, με αποτέλεσμα η ονομαστική μείωση του χρέους να καταλήξει σε μια επιπλέον επιβάρυνσή μας κατά 25 δισ. ευρώ μια και στον λογαριασμό, τότε που …γύριζε, μπήκαν και τα χρήματα για την ανακεφαλαιοποίηση των χρεοκοπημένων ελληνικών τραπεζών! Δεν θα τις εξαγοράσουν βουτηγμένες στα χρέη οι Γερμανοί… Το σημαντικότερο ωστόσο δεν είναι η αριθμητική του χρέους, αλλά η πολιτική οικονομία του, δηλαδή το τεράστιο κοινωνικό κόστος που καταβάλαμε: μείωση μισθών, ιδιωτικοποιήσεις, αυξήσεις σε τιμολόγια, κατάργηση συλλογικών συμβάσεων είναι μερικοί μόνο από τους όρους που περιλαμβάνονταν στο δεύτερο μνημόνιο. Ακόμη επομένως και να πετύχαινε η αριθμητική του κουρέματος, να μειωνόταν πραγματικά δηλαδή στο τέλος της ημέρας το χρέος, το κοινωνικό κόστος που το συνόδευε έκανε απορριπτέα την αναδιάρθρωση. Σε αυτό το πλαίσιο η βαθύτερη ύφεση της οικονομίας που ακολούθησε (βάθους 7% για φέτος, αντί για 4,5% όπως αρχικά υπολογιζόταν) και τώρα χαρακτηρίζεται ως αιτία των αποκλίσεων που κάνουν αναγκαία μια νέα απομείωση, δεν ήταν το απροσδόκητο παρα-προϊόν μιας οικονομικής πολιτικής, αλλά το από τότε προβλέψιμο και άμεσο αποτέλεσμα μιας οικονομικής πολιτικής εκδικητικής, που θα αποτρέπει άλλους λαούς και κυβερνήσεις από το να ζητήσουν κι αυτοί μείωση του χρέους τους, αλλά κυρίως ταξικής πολιτικής που εκμεταλλεύτηκε την κρίση χρέους για να εκθεμελιώσει ό,τι θεωρούσε επιζήμιο για τα συμφέροντά της και παρωχημένο με βάση τους σημερινούς συσχετισμούς.

Εκτός Ελλάδας όλα τα ενδεχόμενα για την μορφή του «κουρέματος» είναι ανοιχτά (περιλαμβάνοντας από κούρεμα των ομολόγων των κεντρικών τραπεζών μέχρι παραγραφή μέρους των διακρατικών χρεών και αποπομπή της Ελλάδας από την ευρωζώνη «για να κάνει μια καινούρια αρχή» όπως έγραφε το περιοδικό Σπίγκελ) από τη στιγμή που επιτεύχθηκε το σημαντικότερο: να κερδηθεί χρόνος και να προλάβουν οι γερμανο-γαλλικές τράπεζες που είχαν κυρίως ελληνικά ομόλογα στα χαρτοφυλάκιά τους να τα ξεφορτωθούν! Τα δύο χρόνια που μεσολάβησαν, τα χρόνια αυτά που η Ελλάδα μάτωσε με το εργατικό δίκαιο να επιστρέφει στον 19^ο αιώνα, δεν πήγαν επομένως χαμένα για τους Ευρωπαίους «εταίρους» μας. Για μας ισοδυναμούν με καταστροφή από τη στιγμή που απωλέσαμε τα σημαντικότερα διαπραγματευτικά χαρτιά που διαθέταμε (σημαντική έκθεση ξένων τραπεζών στο ελληνικό χρέος) με αποτέλεσμα σήμερα κάθε είδους δημόσιο ταμείο (από τα ταμεία της κοινωνικής ασφάλισης μέχρι του κράτους) να είναι κενό. Παρόλα αυτά, ακόμη και τώρα, η μονομερής, παρά κι ενάντια στη βούληση των πιστωτών μας, διαγραφή του μεγαλύτερου μέρους ή όλου του δημόσιου χρέους και η ανάληψη του κόστους εξόδου από το ευρώ πάλι με όρους κυρίαρχου κράτους, με την ταυτόχρονη εθνικοποίηση των τραπεζών, μπορεί να αποτρέψει τα χειρότερα που έρχονται.

Επιπλέον βάρη 12 δισ., νέοι φόροι, συντριβή του εργατικού κόστους (Πριν, 23.9.2012)

Παρατείνεται η αγωνία για τον ακριβή επιμερισμό των αντιλαϊκών μέτρων ύψους 12 σχεδόν δισ. ευρώ που έχει απαιτήσει η Τρόικα. Στο συντριπτικά μεγαλύτερο τους όμως μέρος είναι ήδη γνωστά και περιλαμβάνουν νέες, βαριές επιβαρύνσεις για εργαζόμενους, συνταξιούχους και νεολαία. Ειδικότερα τα 7,5 δισ. ευρώ θα προέλθουν από περικοπές σε μισθούς, συντάξεις, επιδόματα και την αύξηση του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης από τα 65 στα 67 έτη. Πρόκειται για ένα σχέδιο που θα δυσχεράνει περαιτέρω την ήδη δραματική θέση των φτωχότερων κοινωνικών στρωμάτων και ειδικά των εργαζομένων, με αμφίβολα αποτελέσματα στον κρατικό προϋπολογισμό.

Κανείς άλλωστε δε νοιάζεται γι’ αυτά. Αν πράγματι ενδιαφέρονταν για την δημιουργία πλεονασμάτων στον κρατικό προϋπολογισμό δεν θα προωθούσαν την αναθεώρηση του φορολογικού νόμου στην κατεύθυνση μιας σύγκλισης προς το κέντρο των φορολογικών συντελεστών για ελεύθερους επαγγελματίες και επιχειρήσεις. Μια μεταρρύθμιση (κάθε άλλο παρά μηδενικού αποτελέσματος) που στην πράξη σημαίνει ότι οι φορολογούμενοι με μικρή φοροδοτική ικανότητα και χαμηλό τζίρο καλούνται να εισφέρουν περισσότερα, ενώ αυτοί που αποδεδειγμένα έχουν υψηλότερη φοροδοτική ικανότητα και μεγαλύτερους τζίρους, απαλλάσσονται. Το αποτέλεσμα θα είναι έντονα αρνητικό για τα δημόσια έσοδα, αλλά εξ ίσου έντονα θετικό για την αστική τάξη που θα δει την συμμετοχή της στην εφορία να μειώνεται περαιτέρω, αυξάνοντας έτσι – ισόποσα – τα κέρδη της. Αν πράγματι επίσης ενδιαφέρονταν για την δημιουργία πλεονασμάτων δεν θα έσπευδαν να χρυσώνουν τους πιστωτές, ικανοποιώντας κάθε αίτημα που καταθέτουν ανατρέποντας ακόμη και τα πρόσφατα συμφωνηθέντα, όπως φάνηκε από τα στοιχεία για την εκτέλεση του κρατικού προϋπολογισμού το οκτάμηνο Ιανουάριος – Αύγουστος 2012. Με βάση την ανακοίνωση του υπουργείου του και παρότι τα δημόσια έσοδα εμφάνισαν υστέρηση κατά 2 δισ. ευρώ σε σχέση με τον στόχο που είχε τεθεί, οι τοκογλύφοι του δημόσιου χρέους έβαλαν ακόμη πιο βαθιά το χέρι τους στην τσέπη μας. Ενώ ο αρχικός στόχος ήταν να πάρουν 11.012 εκ. ευρώ, τελικά πήραν 11.070 εκ. Προφανώς λεφτά υπάρχουν…

Το πρόγραμμα διαρθρωτικής προσαρμογής όμως, που επιβάλλεται με πρόσχημα και μόνο τις ανισορροπίες στα δημόσια οικονομικά, δεν αφήνει κανένα τμήμα της αστικής τάξης παραπονεμένο, δείχνοντας έτσι και ποιο ήταν εξ αρχής το ζητούμενο: η μείωση του εργατικού μισθού. Επιβεβαιώνεται από κάθε ανακοίνωση που βλέπει το φως της δημοσιότητας για την πορεία του εργατικού κόστους. Στην πιο πρόσφατη για παράδειγμα (με ημερομηνία 17 Σεπτεμβρίου) φαίνεται ότι ενώ στην ευρωζώνη και την ΕΕ το πρώτο τρίμηνο του 2012 (σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2011) το εργατικό κόστος αυξήθηκε κατά +1,5% και +1,4% στην Ελλάδα συνετρίβη καθώς κατέγραψε μείωση της τάξης του -11,5%! Τέτοια μείωση πουθενά αλλού δεν σημειώθηκε. Η πιο «κοντινή» στατιστικά ήταν της Σλοβακίας που κυμάνθηκε στο -1,3%! Αυτή δε η κατακόρυφη μείωση ήρθε να προστεθεί σε ανάλογου βάθους βουτιές, των προηγούμενων τριμήνων. Το τέταρτο τρίμηνο για παράδειγμα του 2011 η μείωση ήταν της τάξης του -8,1% (όταν η μέση άνοδος στην ευρωζώνη ήταν +2,2%), το τρίτο τρίμηνο του 2011 ήταν -4,2% (ΕΖ: +2,2%), το δεύτερο τρίμηνο του 2011 ήταν -2,9% (ΕΖ: +2,4%), κοκ. Κατά συνέπεια η επιτυχία του προγράμματος εσωτερικής υποτίμησης προχωρά με εντυπωσιακούς ρυθμούς σε βάρος της εργατικής τάξης και των φτωχότερων στρωμάτων, παρά τα όσα λέγονται.

Μπροστά μας ωστόσο βρίσκονται νέα δεινά, με επίκεντρο την δεύτερη αναδιάρθρωση του χρέους ή την δεύτερη χρεοκοπία. Όπως εξελίσσεται η ιστορία θυμίζει όσα προηγήθηκαν τον Ιούλιο του 2011 και τον Φεβρουάριο του 2012, όταν οικονομικά και πολιτικά κέντρα συζητούσαν πυρετωδώς την μορφή της αναδιάρθρωσης κι οι πολιτικοί απατεώνες των ελληνικών κυβερνήσεων, μας υπόσχονταν έξοδο από το τούνελ αν εφαρμοστεί ένα ακόμη πακέτο αντιλαϊκών μέτρων. Το κλίμα αποδίδεται πιστά από την πρώτη κιόλας αράδα του πρωτοσέλιδου ρεπορτάζ της Γουόλ Στριτ Τζέρναλ Γιούροπ της Παρασκευής: «Σύγκρουση είναι σε εξέλιξη μεταξύ των διεθνών πιστωτών της Ελλάδας για το ποιος θα παράσχει την αναγκαία χρηματοδότηση για να παραμείνει η χώρα ζωντανή». Το ερώτημα είναι δηλαδή, ξανά, η μορφή που θα προσλάβει το νέο κούρεμα κι όχι αν χρειάζεται… Οι Φαϊνάνσιαλ Τάιμς της Γερμανίας έδιναν πολύ πιο κατεπείγοντα χαρακτήρα στη σχετική συζήτηση λόγω του ότι οι προβλέψεις για την πορεία του δημόσιου χρέους καθιστούν βέβαιο ότι το 2020 θα κυμαίνεται άνω του 120% του ΑΕΠ, δεν θα είναι δηλαδή βιώσιμο με βάση τα κριτήρια του ΔΝΤ, οπότε η συμμετοχή του διεθνούς ιμπεριαλιστικού οργανισμού στις από ‘δω και πέρα χρηματοδοτήσεις της Ελλάδας είναι αμφίβολη από τη στιγμή που δεν πληρείται αυτή η αυστηρή προϋπόθεση την οποία θέτει ως απαράβατο όρο.

Μπροστά μας λοιπόν ακόμη κι αν εγκριθούν τα μέτρα των σχεδόν 12 δισ. ευρώ είναι μια νέα χρεοκοπία, νέα δεινά για την κοινωνία. Γι’ αυτό πρέπει να ανατραπούν!