Η οικονομική φτώχεια που φέρνουν οι νέοι δημοσιονομικοί κανόνες της ΕΕ και η πολιτική φτώχεια της Αριστεράς, του Λεωνίδα Βατικιώτη

Όταν φθάνουν ακόμη και Γαλλία, Ιταλία να δηλώνουν την αντίθεσή τους στο νέο δημοσιονομικό πλαίσιο που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή οι δηλώσεις της Αθήνας περί ικανοποίησης, επειδή υποτίθεται ότι προβλέπει μία κάποια χαλάρωση των δημοσιονομικών κανόνων, μόνο μειδιάματα προκαλούν. Είναι η παραδοσιακή ελληνική πρακτική της ανεπιφύλακτης αποδοχής των ευρωπαϊκών όρων που έχει καταδικάσει την Ελλάδα να είναι η μοναδική ακόμη χώρα στην ΕΕ η οποία δεν έχει συνέλθει από την δημοσιονομική κρίση και το ΑΕΠ της υπολείπεται κι όσων πέτυχε την δεκαετία του 2000 – που και τότε ουραγός ήταν.

Αυτή η πραγματικότητα ωστόσο ουδόλως ανησυχεί την κυβέρνηση ή το κεφάλαιο. Ούτε και ότι το 2022 το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών ξεπέρασε τα 20 δισ. ευρώ, επιτυγχάνοντας αρνητικό ρεκόρ 12ετίας! Μόνο τη χρονιά που πέρασε η αύξηση του ελλείμματος ήταν της τάξης των 8 δισ. ευρώ, οφειλόμενη στην αρκετά μεγαλύτερη αύξηση των εισαγωγών έναντι των εξαγωγών, τόσο σε αξία όσο και σε όγκο.

Από την άλλη, τη φωτεινή πλευρά του ελληνικού καπιταλισμού, τα κέρδη ρεκόρ ύψους 8,9 δισ. ευρώ που εξασφάλισαν οι 129 εισηγμένες εταιρείες το 2022, ισοδυναμούν με την δεύτερη καλύτερη επίδοση όλων των εποχών, μετά τα 11,3 δισ. ευρώ που κέρδισαν οι εισηγμένες του 2007. Το ρεκόρ της αφρόκρεμας των ελληνικών επιχειρήσεων είναι άξιο προσοχής για δυο κυρίως λόγους.

Κατ’ αρχάς επειδή η σύμπτωση της έκρηξης κερδών με την φτωχοποίηση της ελληνικής κοινωνίας δείχνει τον ένοχο των ανατιμήσεων. Πίσω από τα αυξημένα κέρδη κρύβονται οι αυξήσεις τιμών. Μάρτυρας τα κατορθώματα των δύο διυλιστηρίων, ΕΛΠΕ του Λάτση και Μότορ Όιλ του Βαρδινογιάννη, που εμφάνισαν καθαρή κερδοφορία 1 δισ. ευρώ έκαστο. Όσο κάθε εργατικό νοικοκυριό ερχόταν σε απόγνωση βλέποντας τον λογαριασμό του ηλεκτρικού, τόσο η αστική τάξη άνοιγε σαμπάνιες για τα μυθικά της κέρδη.

Κατά συνέπεια, η μείωση – ρεκόρ του πραγματικού μισθού στην Ελλάδα μεταξύ 2022 και 2021, κατά 7,4% (μόνο η Εσθονία μας ξεπέρασε!) όπως καταγράφηκε από τον ΟΟΣΑ δεν οφείλεται ούτε σε τυχαία ούτε σε φυσικά φαινόμενα…

Δεύτερο, επειδή το ρεκόρ κερδών δείχνει ότι ακόμη και σε ένα φθίνον μακροοικονομικό περιβάλλον, με ελάχιστες επενδύσεις που κι αυτές τοποθετούνται πρωτευόντως στον τουρισμό και την αγορά ακινήτων – τη χαρά της αρπαχτής δηλαδή – το κεφάλαιο μπορεί να θάλλει, μένοντας αδιάφορο για τους φθίνοντες μακροχρόνιους όρους αναπαραγωγής. Κι όσο θα απουσιάζουν οι όροι μιας σταθερά διευρυμένης αναπαραγωγής τόσο πιο αναγκαία γίνεται μια κυβέρνηση Μητσοτάκη με αποστολή να δίνει το πράσινο φως για υπερκέρδη από ανατιμήσεις.

Αυτό το μακροοικονομικό περιβάλλον θα γίνει ακόμη πιο δυσμενές και η φτώχεια ακόμη πιο μεγάλη αν υιοθετηθεί το νέο δημοσιονομικό πλαίσιο που έθεσε προς συζήτηση η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κι αναμένεται να τεθεί σε ισχύ τον Ιανουάριο του 2024. Εντός του 2023 κι ενώ θα είναι ακόμη σε ισχύ η ρήτρα διαφυγής που τέθηκε σε εφαρμογή για να αντιμετωπιστεί η κρίση της πανδημίας, οι προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα οριστικοποιηθούν και θα αποφασιστούν στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και θα ψηφιστούν από το Ευρωκοινοβούλιο, στο οποίο αναλογεί ο ρόλος της …γλάστρας που ψηφίζει.

Το νέο δημοσιονομικό πλαίσιο εισάγει μια νέα αρχή, που έχει προκαλέσει έναν μικρό εκνευρισμό στο Τέταρτο Ράιχ και τον παραδοσιακό του σύμμαχο, την Ολλανδία. Υποκαθιστά το άκαμπτο και κοινά αποδεκτό πολυμερές πλαίσιο των σιδερένιων και κοινά συμφωνημένων κανόνων του Μάαστριχτ, με διμερείς συμφωνίες που θα υπογράφει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή με κάθε κράτος – μέλος. Στο νέο αυτό πλαίσιο το κέντρο βάρους μεταφέρεται στις γραπτές δεσμεύσεις των κυβερνήσεων προς την Κομισιόν.

Η αλλαγή αυτή είναι εν μέρει δικαιολογημένη και επιβεβλημένη. Τι στ’ αλήθεια νόημα έχουν οι συνεχείς έλεγχοι για τα «σιδερένια» υποτίθεται κριτήρια του Μάαστριχτ (όριο 3% στο δημοσιονομικό έλλειμμα και 60% στο δημόσιο χρέος) τα οποία ενσωματώθηκαν ατόφια στο Σύμφωνο Σταθερότητα και Ανάπτυξης, όταν η συντριπτική πλειοψηφία των κρατών μελών της ΕΕ παρανομεί εδώ και χρόνια και μια μικρή μειοψηφία – η ίδια κάθε χρόνο – συμμορφώνεται πλήρως ακόμη και σε περιόδους κρίσης;

Κυρίως όμως η συζητούμενη αλλαγή είναι ήσσονος σημασίας, επειδή αφορά τον τρόπο επίτευξης των στόχων, κι επ’ ουδενί την αναγκαιότητα επίτευξής τους ή όχι. Τα όρια του 3% και του 60% παραμένουν αμετακίνητα και γι’ αυτό στην Ελλάδα ο κρατικός προϋπολογισμός του τρέχοντος έτους προβλέπει, για πρώτη φορά μετά από 3 συναπτά έτη, την επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος ύψους 1,67 δισ. ευρώ ή 0,7% του ΑΕΠ, με έναν πολύ χαμηλό μάλιστα προβλεπόμενο ρυθμό μεγέθυνσης της τάξης του 1,8%. Γ’ αυτό επίσης το υπουργείο Οικονομικών επιδίδεται στην γνωστή του τέχνη της απόκρυψης της άσχημης πραγματικής κατάστασης της ελληνικής οικονομίας όπως αποκάλυψε ο πρώην αρμόδιος υπουργός Αλέκος Παπαδόπουλος.

Το νέο δημοσιονομικό πλαίσιο εισάγει επίσημα δύο πρωτοτυπίες, υπό το βάρος της αύξησης του δημόσιου χρέους μετά την πανδημία.

Η πρώτη αφορά τις συμφωνίες που θα συνάπτει κάθε «δημοσιονομικά παραβατικό» κράτος – μέλος της ΕΕ με την ίδια την Επιτροπή, στους όρους της οποίας θα προβλέπονται ο ρυθμός και τα μέσα επίτευξης της δημοσιονομικής ισορροπίας. Η συμφωνία θα έχει διάρκεια 4 ετών και θα μπορεί να επιμηκυνθεί για 3 έτη ακόμη. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι οι χρηματοδοτήσεις εξαρτώνται από την συμμόρφωση του κράτους – μέλους προς τους δημοσιονομικούς στόχους.

Έτσι, η Επιτροπή αποκτά το δικαίωμα σε περίπτωση απόκλισης να κόβει αδιακρίτως κονδύλια, κι ας χρηματοδοτούν την κοινωνική πολιτική…

Η δεύτερη αλλαγή αφορά το ύψος του δημόσιου χρέους που θα πρέπει να μειώνεται κάθε χρόνο σε όσα κράτη μέλη υπερβαίνει το 60% του ΑΕΠ. Μέχρι τώρα η δέσμευση ήταν για μείωση κατά 1/20 ετησίως σε εκείνο το μέρος που ξεπερνάει το ιερό κι απαραβίαστο όριο. Εν τω μεταξύ κανείς 30 χρόνια τώρα δεν μας έχει εξηγήσει γιατί η διαχωριστική γραμμή του «καλού» χρέους από το «κακό» έχει τεθεί σε αυτό το όριο κι όχι στο 50% ή στο 70% ή στο 80% του ΑΕΠ… Ο στόχος της ετήσιας μείωσης του χρέους κατά 1/20 ήταν πολύ φιλόδοξος για να είναι επιτεύξιμος για τους ιέρακες της δημοσιονομικής πειθαρχίας. Κοινώς ανεφάρμοστος! Γι’ αυτό έπρεπε να αλλάξει.

Η πρόταση που κατέθεσαν οι ανεξέλεγκτοι κι αργυρώνητοι αργόσχολοι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι ότι το χρέος πρέπει να μειώνεται κατά 0,5% ετησίως (κι όχι 5%) σε εκείνο το κομμάτι που υπερβαίνει το 60% για όλες τις χώρες μάλιστα με χρέος άνω του 60% κι όχι μόνον για εκείνες που έχουν τεθεί στην επιτηρητική Διαδικασία του Υπερβολικού Ελλείμματος. Πιθανά αυτή η διεύρυνση να ενόχλησε την Γερμανία που πλέον έχει χρέος 67% του ΑΕΠ της, το οποίο αναμένεται να αυξηθεί ραγδαία στο μέλλον τόσο λόγω της κρίσης και του μοιραίου υποβιβασμού της εξ αιτίας της διακοπής των σχέσεων της με την Ρωσία, όσο και λόγω των αυξανόμενων στο εξής πολεμικών δαπανών.

Η ΕΕ μάλιστα ενώ απορρίπτει την πρόταση εξαίρεσης των επενδύσεων από τον υπολογισμό του ελλείμματος συζητάει σοβαρά την εξαίρεση των πολεμικών δαπανών. Προφανώς ο μιλιταρισμός δεν γνωρίζει δημοσιονομικά όρια…

Ammunition has become a priority for the EU as a result of Russia’s aggression against Ukraine https://t.co/RM4BERIQOb

— Bloomberg Markets (@markets) April 29, 2023

Σε κάθε περίπτωση η προαναφερθείσα μεταρρύθμιση του δημοσιονομικού πλαισίου κρίθηκε υποδεέστερη της αναμενόμενης και απορρίφθηκε ακόμη κι από Γαλλία, Ιταλία. Το ενδιαφέρον τους εξηγείται επειδή μετά την πανδημία η αύξηση του χρέους ήταν μεγαλύτερης στις χώρες της περιφέρειας σε σχέση με τις χώρες του ευρωπαϊκού κέντρου.

Η μεν πρώτη επειδή ο στόχος του ελλείμματος 3% παραμένει, δημιουργώντας ασφυξία στους κρατικούς προϋπολογισμούς, η δε Ιταλία επειδή το αίτημα της να εξαιρεθούν οι επενδύσεις από τον υπολογισμό του δημοσιονομικού ελλείμματος ώστε να δοθεί μια γερή ώθηση στη συσσώρευση του κεφαλαίου έπεσε στο κενό.

Καμιά ωστόσο χώρα δεν έθεσε στο επίκεντρο τις τεράστιες κοινωνικές επιπτώσεις που θα σημάνει η παραμονή ακόμη και στο νέο δημοσιονομικό πλαίσιο των ορίων μείωσης του ελλείμματος και του χρέους 3% και 60% ακόμη κι αν οι τρόποι επίτευξης τους μεταβληθούν! Γιατί είναι σίγουρο πώς όσο παραμένουν τα παραπάνω όρια, τόσο οι χρηματοδοτήσεις στην υγεία, την παιδεία και τις δημόσιες υποδομές θα συρρικνώνονται. Η δε αλλαγή του πλαισίου συμφωνίας από πολυμερές σε διμερές, ανοήτως ανησυχεί την Γερμανία ότι θα δώσει χώρο σε αδιαφανείς πολιτικές συμφωνίες. Αρκεί μια ματιά στην Ελλάδα την περίοδο 2009 – 2018 για να πειστεί κι ο πιο καχύποπτος πώς η «ιδιοκτησία» των προγραμμάτων λιτότητας, κατά την ορολογία του ΔΝΤ που αντιγράφει ακέραια τώρα η ΕΕ, συνοδευόμενη από τη δυνατότητα εκβιασμού με τις χρηματοδοτήσεις, που μετατρέπονται άλλοτε σε μαστίγιο και άλλοτε σε καρότο, αποτελεί την πιο αποτελεσματική μέθοδο πειθαναγκασμού των κυβερνήσεων να πλειοδοτήσουν σε μέτρα λιτότητας και φτωχοποίησης της κοινωνίας.

Η Αριστερά απέναντι στο νέο δημοσιονομικό πλαίσιο

Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν εξέδωσε καν μια ανακοίνωση να αποδοκιμάσει το νέο και υπό διαμόρφωση ακόμη πλαίσιο, δηλώνοντας έτσι την πρόθεσή του να προσαρμοστεί αναντίρρητα στις προδιαγραφές του, όποτε κερδίσει τις εκλογές. Η ανάγκη διαφοροποίησης του ΣΥΡΖΑ από τις προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ήταν επιβεβλημένη επειδή ισοδυναμεί με την ακύρωση ακόμη κι αυτών των ρηχών εξαγγελιών του, που δεν σηματοδοτούν καμιά βελτίωση στη θέση των εργαζομένων. Την περίοδο 2015 – 2019 άλλωστε έδειξε ότι δεν διστάζει να υλοποιήσει καμιά απαίτηση της ΕΕ αν πρόκειται να εξασφαλίσει το χρίσμα της. Γιατί να μην το επαναλάβει και τώρα;

Την έκπληξη πάντως εδώ την είδαμε από το νεοπαγές σχήμα «ΜΕΡΑ 25 Συμμαχία για τη Ρήξη». Κι ήταν έκπληξη αρνητική. Από την ίδρυση του ΜΕΡΑ 25 η ηγεσία του κατέβαλε μια επίμονη προσπάθεια να απαλλαγεί από τα βαρίδια του πρώτου εξαμήνου του 2015: Ευθύνη για συμφωνία 20^ης Φεβρουαρίου, αποδοχή 70% των μνημονίων, κοκ. Αυτή η απομάκρυνση θα μπορούσε να γίνει δεκτή, αν συνοδευόταν από μια άλλη αντίληψη για τις υποκείμενες αιτίες. Είναι άλλο ένα να λες «δεν ήξερα το χαρακτήρα της ΕΕ, έσφαλα και τώρα αντιπαλεύω την ΕΕ γιατί θα μας στριμώξουν ξανά στα σχοινιά», κι άλλο «δεν μπορούσα να προβλέψω τις συνέπειες», όταν μάλιστα ένα αξιόλογο ποσοτικά και ποιοτικά δυναμικό προέβλεπε από το 2010 ακόμη ότι το ερώτημα ήταν «δραχμή ή μνημόνια». Εντός του ευρώ και της ΕΕ τα μνημόνια ήταν αναπόδραστα, όπως αποδείχτηκε. Το δε «σκίσιμο των Μνημονίων» ισοδυναμούσε με έξοδο από ευρώ και ΕΕ…

Και σήμερα μάλιστα οι μύδροι κατά των Μνημονίων όσο οι κινητήριες δυνάμεις τους παραμένουν στο απυρόβλητο αναπαράγει ψευδαισθήσεις και ήττες.

Εσχάτως, η διεύρυνση του ΜΕΡΑ 25 με δυνάμεις που έθεσαν έγκαιρα και με πειστικό τρόπο, αν και ολίγον δογματικά και μονοσήμαντα, το θέμα της εξόδου από το ευρώ, δημιούργησε τη δυναμική ώστε η αυτοκριτική του ΜΕΡΑ 25 να φτάσει στο φυσιολογικό της τέλος. Δηλαδή να ολοκληρωθεί υιοθετώντας και το αίτημα της διπλής εξόδου. Κι αντί γι’ αυτή την στροφή προς τα αριστερά είδαμε να εμπεδώνονται οι αμφιλεγόμενες διακηρύξεις που, στο τέλος της ημέρας, αφήνουν ανοιχτούς όλους τους δρόμους. Ο προ-κυβερνητικός ΣΥΡΙΖΑ μάλιστα πρέπει να ομολογήσουμε πώς ήταν πιο θαρραλέος στην υιοθέτηση αριστερών αιτημάτων…

Η παραμονή στο πολυσήμαντο κενό του κέντρου επισημοποιήθηκε με το σχέδιο Δήμητρα, που παρουσιάστηκε μάλιστα δημόσια ενώ κορυφωνόταν η διαπάλη για τους νέους δημοσιονομικούς κανόνες της ΕΕ. Το σχέδιο Δήμητρα δεν είναι σχέδιο σωτηρίας, ούτε καν ένα σχέδιο που προσπερνάει τις βασιλικές οδούς της λιτότητας. Είναι σχέδιο συσκότισης των πραγματικών αιτιών της λιτότητας, της φτωχοποίησης και της μετατροπής της Ελλάδας σε αποικία χρέους.

Επί της ουσίας, η προσπέραση των τραπεζών μέσω ενός δικτύου συμψηφισμών χρεώσεων και πιστώσεων από την μεριά του κράτους, των εργαζομένων και των ιδιωτών κανείς δεν θα διαφωνήσει ότι είναι όχι μόνο εφικτό αλλά κι αναγκαίο. Μόνο χρυσοπληρωμένα παπαγαλάκια της τραπεζικής μαφίας συνεχίζουν να εμφανίζουν τις χρεοκοπημένες τράπεζες – ζόμπι ως αιμοδότη ή νευρικό σύστημα της ελληνικής οικονομίας.

Ωστόσο ανάλογα σχέδια κατατέθηκαν ξανά και ξανά στο παρελθόν. Ας θυμηθούμε τα ευρω-ομόλογα και τα «αιώνια ομόλογα» βάσει των οποίων η Ελλάδα υποτίθεται θα μπορούσε να ξεπεράσει το πρόβλημα της πρόσβασης στις αγορές και να αναδιαρθρωθεί το ελληνικό δημόσιο χρέος – χωρίς διαγραφή, παραπέμποντας στο μέλλον την αποπληρωμή τους. Ενώ η ΕΕ τα χρησιμοποίησε για να χρηματοδοτήσει μερικώς το Ταμείο Ανάκαμψης, απέτυχαν να αποτελέσουν μια εναλλακτική φιλολαϊκή, αριστερή λύση επειδή το πρόβλημα του ελληνικού χρέους ποτέ δεν ήταν τεχνικό. Ήταν πολιτικό! Έτσι και τώρα, το πρόβλημα των ελληνικών τραπεζών, που υποτίθεται θα υπερβεί η Δήμητρα, δεν είναι τεχνικό, αλλά πολιτικό. Οι χρεοκοπημένες ελληνικές τράπεζες, που συνεχίζουν να λειτουργούν επειδή έχουν εξαιρεθεί από τη πληρωμή φόρων, θα εξελιχθούν σε σιδερένια γροθιά του κεφαλαίου, όπως συνέβη και το 2015 πριν και μετά το δημοψήφισμα, επειδή αποτελούν συμπύκνωση της σύγχρονης πολιτικής και οικονομικής εξουσίας, βάσει των αρμοδιοτήτων που εκχωρεί στις τράπεζες η ΕΚΤ και η ίδια η ΕΕ. Αλλοίμονο σε όσους δεν το κατάλαβαν τότε κι εξακολουθούν να μην το καταλαβαίνουν ακόμη και σήμερα…

Έξω από την ΕΕ, αλλά όχι έξω από το ευρώ

Αντί παρένθεσης, η πρόταξη της δραχμής δεν ισοδυναμεί με καμιά επιστροφή σε κάποιο ειδυλλιακό παρελθόν που ουδέποτε υπήρξε, αλλά ακόμη κι αν υπήρξε κάθε επιστροφή στο παρελθόν είναι εξ ορισμού οπισθοδρομική κι αντιδραστική, πέρα από γραφική είτε στην ρετρό είτε στην vintage εκδοχή της. Η πρόταξη της δραχμής δεν ισοδυναμούσε ούτε με την καθαγίαση του καπιταλισμού της δραχμής όπως υποστήριζαν το 2012-2015 μαρξιστές διανοούμενοι του ΣΥΡΙΖΑ αλλά και το ΚΚΕ πολεμώντας το αίτημα για εθνικό νόμισμα. Οι μεν για να προσδώσουν μια μαρξιστική αχλή στο προφίλ του ΣΥΡΙΖΑ και οι δε για να καταθέσουν πειστήρια υπευθυνότητας στο κεφάλαιο σε μια περίοδο τριγμών, που το «ευρωπαϊκό όραμα» δέχθηκε την μεγαλύτερη του αμφισβήτηση. Εκτός κι αν το αίτημα του ΚΚΕ για έξοδο από την ΕΕ, το ΝΑΤΟ και την απομάκρυνση των αμερικανικών βάσεων από την Ελλάδα – αιτήματα που με συνέπεια προτάσσει εδώ και χρόνια, ισοδυναμούν με μια Ελλάδα εκτός ΕΕ και ΝΑΤΟ μεν, καπιταλιστική δε. Με άλλα λόγια όπως το αίτημα για έξοδο από την ΕΟΚ παλιότερα και την ΕΕ σήμερα δεν ισοδυναμεί με την αναπόληση μιας καπιταλιστικής Ελλάδας εκτός ιμπεριαλιστικών ολοκληρώσεων, ούτε επιβάλλεται από καπιταλιστές που έχουν συμφέρον από την έξοδο, έτσι και το αίτημα για έξοδο από το ευρώ δεν αποτελούσε αυτοσκοπό. Συμπύκνωνε τις αντιθέσεις της συγκυρίας, προκαλούσε ρήγματα στο αστικό στρατόπεδο, εξυπηρετούσε τα λαϊκά συμφέροντα γιατί αδρανοποιούσε τον έναν από τους δύο εχθρούς και μπορούσε να δημιουργήσει αυτοπεποίθηση αν υλοποιούνταν με αριστερούς όρους – κι όχι με όρους Σόιμπλε.

Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ, από την άλλη, υποτιμώντας την αυτοτέλεια του αιτήματος της εξόδου από το ευρώ και ταυτίζοντας το με το αίτημα της εξόδου από την ΕΕ, απέτυχε να συμπορευτεί και να εκφράσει ευρύτερα τμήματα του λαού που συνειδητοποιούσαν για πρώτη φορά  τον πολιτικό ρόλο του κοινού νομίσματος κι δήλωναν διατεθειμένα να αντιπαλέψουν την πιο προωθημένη μορφή της ιμπεριαλιστικής ενοποίησης τη νομισματική. Κι έτσι η ΑΝΤΑΡΣΥΑ αντί να ενώνει, διασπούσε. Όπως και σήμερα με την πολιτική τακτική της.

Τούτων δοθέντων το αίτημα της ακύρωσης των νέων δημοσιονομικών κανόνων, έστω ως ευαίσθητος σεισμογράφος, δεν αποτελεί μόνο όρο εκ των ων ουκ άνευ για μια φιλολαϊκή πολιτική, αλλά και κριτήριο για την ψήφο των αριστερών. Κι οι δυνάμεις της Αριστεράς στη σημερινή συγκυρία αδυνατούν να το διαχειριστούν ενωτικά και με ελπίδες νίκης.

Μπούμερανγκ γύρισε το διάγγελμα Μητσοτάκη για το όργιο παρακολουθήσεων

Ακόμη περισσότερο επιδείνωσε την θέση του ο πρωθυπουργός με το διάγγελμά που απηύθυνε την Δευτέρα 8 Αυγούστου στις 2 το μεσημέρι, προκειμένου να απολογηθεί για τις παρακολουθήσεις.

Στο διάγγελμά του δεν κατάφερε να απαντήσει ακόμη και στο πιο απλό και στοιχειώδες ερώτημα που προέκυψε μετά την αποκάλυψη της επιχείρησης παρακολούθησης του τηλεφώνου του ευρωβουλευτή τότε Νικ. Ανδρουλάκη: Γιατί παρακολουθούσαν το κινητό του;

Tου Λεωνίδα Βατικιώτη

Κι αν όλα όσα έγιναν ήταν νόμιμα όπως υποστήριξε γιατί παραιτήθηκαν ο επικεφαλής της ΕΥΠ Κοντολέων και ο εξ απορρήτων και πρώτος του ξάδερφος Δημητριάδης; Από το διάγγελμα ωστόσο μια φράση του θα μείνει, δηλωτική της προσπάθειας αποποίησης κάθε ευθύνης: «δεν το γνώριζα». Κι αυτή όμως η πολιτική επιλογή αποστασιοποίησης, δεν πείθει δεδομένου ότι από την επομένη κιόλας της νίκης του στις εκλογές του 2019 έσπευσε με προεδρικό διάταγμα να πάρει υπό τον έλεγχό του την ΕΥΠ. Το πόσο ολοκληρωτικός ήταν ο έλεγχος του πρωθυπουργού στην ΕΥΠ φάνηκε από την αλλαγή του νόμου ώστε να μπορεί να αναλάβει επικεφαλής της ο ανεπαρκέστατος τυπικά Κοντολέων, αλλά και από σειρά εσωτερικών αλλαγών, με πιο πρόσφατη την έξοδο από την υπηρεσία 200 περίπου στελεχών της…

Το σκάνδαλο των παρακολουθήσεων εκθέτει ανεπανόρθωτα την κυβέρνηση γιατί αποκαλύπτει τις μεθόδους που σταθερά χρησιμοποιεί για την πολιτική της επιβίωση. Σε ό,τι αφορά τον Ν. Ανδρουλάκη συγκεκριμένα ζητούμενο πιθανά ήταν η ήττα του στις εκλογές του ΚΙΝΑΛ τον Δεκέμβριο του 2021, προς όφελος του Α. Λοβέρδου, με τον οποίο η ΝΔ διατηρεί πολιτικές σχέσεις… Η στροφή δε του γραμματέα του ΚΙΝΑΛ προς τον ΣΥΡΙΖΑ τους τελευταίους μήνες (στον αντίποδα μιας πολιτικής ανοιχτών θυρών που ακολουθούσε τόσο προς τα δεξιά όσο και προς τα αριστερά του την πρώτη περίοδο της εκλογής του) επιτάχυνε τα σχέδια πολιτικής εξόντωσής του. Η απογείωσή τους δε ήρθε τις ημέρες της παραίτησης Δημητριάδη και Κοντολέοντα, όταν ο Ανδρουλάκης βρέθηκε στην θέση του απολογούμενου, θυμίζοντας τα θύματα του Λιγνάδη, που στην ακροαματική διαδικασία στοχοποιήθηκαν κι έπρεπε να απολογηθούν!

Πάμε γερά ! Μας στηρίζει και ο Φαήλος pic.twitter.com/kay8ZvKZDh

— Casa De Papel (@Casa_de_pape) August 7, 2022

Το διάγγελμα του Μητσοτάκη του γύρισε μπούμερανγκ γιατί απέδειξε την αδυναμία και τις ευθύνες του. Κι αν μέχρι το πρόσφατο παρελθόν τα ΜΜΕ δημιουργούσαν μια επίπλαστη εικόνα για τον ίδιο και την κυβέρνησή του, αυτή η εποχή ανήκει στο παρελθόν οριστικά και αμετάκλητα. Πλέον, κατά της κυβέρνησης δεν στρέφονται μόνο διεθνή ΜΜΕ που συγκρίνουν την Ελλάδα του σήμερα με την χούντα όπως έκανε ο Guardian, αλλά όλο και περισσότερο θα το κάνουν κι εγχώρια.

Στις αποκαλύψεις για το σκάνδαλο των παρακολουθήσεων της κυβέρνησης της ΝΔ σημαντικό ρόλο διαδραμάτισαν ανεξάρτητα ΜΜΕ και δημοσιογράφοι που εντόπισαν και πρόβαλλαν τις παρακολουθήσεις των κινητών. Εξ ίσου …μαχητικά όμως δραστηριοποιήθηκαν και δημοσιογράφοι που μόνο για την ανεξαρτησία τους δεν μπορούν να καυχηθούν. Οι αποκαλύψεις, που αποτέλεσαν ένα μη αναστρέψιμο πλήγμα για την ΝΔ και τον Μητσοτάκη προσωπικά σηματοδοτώντας το πολιτικό του τέλος, φαίνεται ότι ήταν η κοινή συνισταμένη τριών πολιτικών και οικονομικών δυνάμεων που σε ένα σημαντικό βαθμό έδρασαν συντονισμένα.

Πρώτο, εγχώριων οικονομικών κέντρων που εξ αρχής αντιμετώπιζαν με επιφύλαξη την ανορίωτη αλαζονεία του πρωθυπουργού. Τα κέντρα αυτά πρόκριναν την διεξαγωγή πρόωρων εκλογών την άνοιξη του 2022, έστω την εξαγγελία τους για το φθινόπωρο του τρέχοντος, όχι μάλιστα ως πρώτη Κυριακή λόγω της απλής αναλογικής, με το βλέμμα στραμμένο στην δεύτερη όπου η ΝΔ θα εξασφάλιζε λόγω πλειοψηφικού συστήματος την κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Αλλά, ως μέσο για συγκυβέρνηση με το ΚΙΝΑΛ. Η αλλαγή στάσης απέναντι στην κυβέρνηση με αφορμή τις υποκλοπές συγκροτημάτων και δημοσιογράφων που ήταν λιβανιστήρια του Μητσοτάκη, μόνο τυχαία δεν είναι. Απώτερο ζητούμενο δε, είναι να εισακουσθούν όλα τα τμήματα και τα αιτήματα της ελληνικής ολιγαρχίας, μακριά από οικονομικές …μονοκαλλιέργειες.

Δεύτερο, διεθνών κέντρων και ειδικότερα κέντρων από Βρυξέλλες και Βερολίνο που αμφισβητούν την ακεραιότητα της κυβέρνησης Κ. Μητσοτάκη να διαχειριστεί τα 32 δισ. ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, λόγω υπερβολικών εξαρτήσεων της. Η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για επιτροπή ελέγχου των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης μόνο τυχαία δεν ήταν, όπως και η απόρριψή της από την κυβέρνηση. Ποιος ξεχνάει άλλωστε το άρθρο του Euroactive τον Φεβρουάριο του 2022 που ανέφερε ότι κύκλοι της Κομισιόν πιέζουν για τον σχηματισμό κυβέρνησης τεχνοκρατών στην Ελλάδα; Κι αν μια τέτοια απαίτηση φαίνεται υπερβολική, αρκεί μια ματιά στη γειτονική Ιταλία και στον διορισμό του τραπεζίτη Ντράγκι…

Τρίτο, λόγω πιέσεων από την ίδια τη ΝΔ. Οι πιέσεις που ασκούνται στον Μητσοτάκη προέρχονται από τα μεσαία και ανώτερα στελέχη της ΝΔ που ποτέ δεν είδαν με καλό μάτι την οικογενειοκρατία των Μητσοτάκηδων κι επίσης την εγκατάλειψη της κεντροδεξιάς γραμμής υπέρ της πλήρους υποταγής στα οικονομικά συμφέροντα και τον ΣΕΒ. Μόνο τυχαία δεν ήταν η αφωνία βουλευτών και υπουργών της ΝΔ από την μέρα της παραίτησης των δύο «μπροστινών» μέχρι το διάγγελμα της Δευτέρας, όταν το σύστημα Μητσοτάκη πέρασε στην αντεπίθεση. Τα πυρά μάλιστα προς τον Μητσοτάκη προέρχονται τόσο από το κέντρο όσο και από την ακροδεξιά– εθνικιστική πτέρυγα του κόμματος. Κατά βάση δε πρόκειται για προσωπικές κι ελάχιστα ή καθόλου για πολιτικές αντιπαραθέσεις.

Το παραπάνω ανάγλυφο ακόμη κι αν οδηγήσει στην πτώση της κυβέρνησης Μητσοτάκη, δεν εγγυάται τίποτε θετικό για τα δημοκρατικά δικαιώματα, που με αφορμή τις παρακολουθήσεις αποδείχθηκαν …πουκάμισο αδειανό. Είναι ενδεικτικά κι ανατριχιαστικά τα στοιχεία που έχουν δοθεί επίσημα στη δημοσιότητα: Το 2020 για παράδειγμα πραγματοποιήθηκαν  13.751 άρσεις απορρήτου επικοινωνιών κατόπιν εισαγγελικής εντολής, αυξήθηκαν οι συνακροάσεις έπειτα από δικαστικά βουλεύματα κατά 39%, κοκ. Οι πραγματικές δε άρσεις του απορρήτου είναι πολλαπλάσιες γιατί αφορούν κι επεκτείνονται «αυτόματα» και σε εκείνους τους τηλεφωνικούς αριθμούς με τους οποίους επικοινωνεί ο αριθμός για τον οποίο δόθηκε αρχικά άδεια από την εισαγγελέα. Καταλαβαίνει ο καθένας ότι έτσι μπορούν οι πράκτορες της ΕΥΠ να παρακολουθούν τους πάντες! Με άλλα λόγια έχει στηθεί ένα κανονικό παρακράτος με ευθύνη της ΕΥΠ και του ίδιου του Μητσοτάκη που έχει στα αρχεία του εκατομμύρια συνδιαλέξεις κι είναι έτοιμο να τις χρησιμοποιήσει κάθε ώρα και στιγμή αξιοποιώντας θεμιτούς κι αθέμιτους τρόπους, κοινώς μαφιόζικους εκβιασμούς για να πετύχει τους σκοπούς του.

Σε αυτή τη συγκυρία απαιτείται όχι μόνο να δοθούν απαντήσεις στα βασικά ερωτήματα, όπως ποιοι και γιατί παρακολουθούνται, αλλά και να απαγορευτεί εξ ορισμού κάθε είδους και μορφής παρακολούθηση των πολιτών. Όλες οι μορφές ελέγχου και διαφάνειας μέχρι σήμερα έχουν αποδειχθεί διαβλητές. Αποδείχθηκε περίτρανα τον Απρίλιο του 2021 όταν με μια τροπολογία που ψηφίστηκε νύχτα η ΑΔΑΕ έπαψε να έχει υποχρέωση να γνωστοποιεί τις παρακολουθήσεις. Η παρακολούθηση μάλιστα, είτε προέρχεται από δημόσιο είτε από ιδιωτικό φορέα είτε αφορά τηλεφωνικές συνδιαλέξεις είτε αφορά ίχνη στο διαδίκτυο να αποτελέσει ιδιώνυμο αδίκημα για όποιον το πράττει ή το επιχειρεί. Μόνο έτσι θα αποκτήσουν πραγματικό περιεχόμενο τα άρθρα του συντάγματος που εγγυώνται το απόρρητο των επικοινωνιών (άρθρο 19), το απαραβίαστο της οικογενειακής και ιδιωτικής ζωής (άρθρο 9) και την προστασία των προσωπικών δεδομένων (άρθρο 9α).

Διαφορετικά είναι προπέτασμα καπνού…

Γερμανική απειλή για τα ελληνικά ομόλογα – σκουπίδια

Οι νόμοι και οι αποφάσεις υπάρχουν για να παραβιάζονται ή τουλάχιστον για να χρησιμοποιούνται επιλεκτικά.

Του Λεωνίδα Βατικιώτη

Μάρτυρας η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και αφορμή η απόφασή της στις 16 Δεκεμβρίου για τα ελληνικά ομόλογα, που κάθε άλλο παρά αναμενόμενη ήταν. Η θετική στάση της Φρανκφούρτης απέναντι στην Ελλάδα από την έναρξη της πανδημίας που επέτρεψε την αγορά τίτλων αξίας 32 δισ. ευρώ, παρότι τα ελληνικά ομόλογα εντάσσονται στην επενδυτική κατηγορία των σκουπιδιών (junk), είχε τεράστια σημασία γιατί έκρινε την πορεία των επιτοκίων των ελληνικών ομολόγων στην δευτερογενή αγορά και την ικανότητα της Ελλάδας να αναχρηματοδοτεί το χρέος της, που βρίσκεται σε επίπεδα ρεκόρ: 350 δισ. ευρώ ή 197% του ΑΕΠ το 2021 βάσει όσων αναφέρει ο προϋπολογισμός του 2022 (και 210% τον Απρίλιο του 2021). Είναι η τρίτη χειρότερη επίδοση παγκοσμίως μετά την Ιαπωνία και το Σουδάν!

Η αγορά των ομολόγων από την ΕΚΤ την προηγούμενη περίοδο εξασφάλισε έτσι τόσο τη ρευστότητα, όσο και την καθήλωση των ονομαστικών επιτοκίων, σε μια περίοδο που απαιτήθηκαν πακτωλοί ρευστού για τη χρηματοδότηση των προγραμμάτων ενίσχυσης κατά της πανδημίας και δημοσιονομικής επέκτασης. Η δυνατότητα αυτή υλοποιήθηκε ωστόσο κατ’ εξαίρεση, δεδομένης της απόφασης της ΕΚΤ να αποκλείει από τα προγράμματα αγοράς ομολόγων όσα δεν εντάσσονται σε επενδυτική βαθμίδα, ανήκουν δηλαδή στην κατηγορία των σκουπιδιών, όπως τα ελληνικά. Επομένως, τυχόν επιστροφή στο προγενέστερο καθεστώς επιλεξιμότητας δυσχεραίνει σημαντικά τις άμεσες προοπτικές της ελληνικής οικονομίας.

Το ευρύτερο περιβάλλον που επέβαλλε στην ΕΚΤ την επανεξέταση και αναθεώρηση της πολιτικής της, σηματοδοτώντας το τέλος του προγράμματος αγοράς ομολόγων PEPP (Pandemic Emergency Purchase Program), σχετίζεται με την άνοδο του πληθωρισμού. Μέχρι στιγμής οι περισσότερες κεντρικές τράπεζες του κόσμου έχουν οδηγηθεί σε αναθεώρηση των προγραμμάτων πιστωτικής χαλάρωσης, μέσω της αγοράς κρατικών ομολόγων ακόμη και ομολόγων ιδιωτικών εταιρειών. Ενδεικτικά, η αμερικανική κεντρική τράπεζα με απόφαση της στις 16 Δεκεμβρίου ανακοίνωσε την επιτάχυνση της μείωσης αγορών ομολόγων, με στόχο το πρόγραμμα αγορών να λήξει στις αρχές κι όχι στα μέσα του 2022 και στη συνέχεια να προχωρήσει σε τρεις(!) αυξήσεις επιτοκίων. Αυξήσεις επιτοκίων προανήγγειλε ακόμη για το 2023 και για το 2024, με στόχο στο τέλος του 2024 να φτάσουν τα επιτόκια του δολαρίου στο 2,1%. Άνοδο των επιτοκίων έχουν ανακοινώσει οι κεντρικές τράπεζες της Νορβηγίας, της Τσεχίας, τη Βραζιλίας κ.α., ενώ δεν λείπουν κι εκείνες που κρατούν στάση αναμονής όπως της Αγγλίας και της Ιαπωνίας, μέχρι στιγμής τουλάχιστον.

Ακόμη ωστόσο και οι κεντρικές τράπεζες που διατήρησαν αμετάβλητα τα επιτόκια τους το έπραξαν για να μην πλήξουν τους ρυθμούς μεγέθυνσης της οικονομίας. Ξέρουν ότι τα κεφάλαια που απελευθέρωσαν ποικιλοτρόπως από την άνοιξη του 2020 (αν όχι απ’ όταν ξεκίνησε η χρηματοπιστωτική κρίση του 2008) μπορεί να μην έφεραν την πολυπόθητη ανάπτυξη, το κλείσιμο της στρόφιγγας όμως μπορεί να εξελιχθεί στη χαριστική βολή που θα φέρει την στασιμότητα. Ενώ την ίδια ώρα, ο πληθωρισμός θα παραμένει στο ύψος του υποκινούμενος κυρίως από τη διάρρηξη των παγκόσμιων αλυσίδων αξίας και ανεφοδιασμού, τις αυξήσεις στα ενεργειακά αγαθά και την προσπάθεια του κεφαλαίου (κυρίως του εφοπλιστικού) να καλύψει τις ζημιές που κατέγραψε το 2020. Με άλλα λόγια, για τον κίνδυνο του πληθωρισμού δεν ανησυχούν, ούτε αμφιβάλλουν. Ανησυχούν μόνο για τις παρενέργειες της ανόδου των επιτοκίων.

Η συγκεκριμένη διαπίστωση έχει ιδιαίτερη σημασία γιατί σχετίζεται με το αιτιολογικό στο οποίο στηρίχθηκε η ΕΚΤ για τη στάση της από δω και πέρα. Η απόφασή της για μια «ήπια προσγείωση», με μείωση των αγορών ομολόγων και διακοπή του προγράμματος τον Μάρτιο κι όχι με άνοδο των επιτοκίων, δικαιολογήθηκε στη βάση προβλέψεων για τον πληθωρισμό. Αυτές οι προβλέψεις ωστόσο αμφισβητήθηκαν! Ρεπορτάζ του Reuters έριξε φως στα παρασκήνια της συνεδρίασης της ΕΚΤ αναδεικνύοντας ότι υπήρξαν τέσσερις κεντρικοί τραπεζίτες που δεν συναίνεσαν στην πρόταση της Κριστίν Λαγκάρντ. Τρεις εξ αυτών, της Γερμανίας, της Αυστρίας και του Λουξεμβούργου, καταψήφισαν, ενώ ο Βέλγος που στερείται δικαιώματος ψήφου, απλώς εξέφρασε τη διαφωνία του. Οι τέσσερις αντέτειναν ότι οι προβλέψεις του επικεφαλής οικονομολόγου της ΕΚΤ, για επιστροφή του πληθωρισμού στο 1,9% στο τέταρτο τρίμηνο του 2022,  είναι αυθαίρετες και θα διαψευστούν. Μάρτυρας η άνοδος του στο 4,9% το Νοέμβριο, που αποτελεί επίπεδο ρεκόρ για την ευρωζώνη. Στην ίδια κατεύθυνση συγκλίνει επίσης και η εξωφρενική, πάνω από κάθε πρόβλεψη, πορεία των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας στην χονδρεμπορική που στις 22 Δεκεμβρίου ξεπέρασαν τα 400 ευρώ στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης, λόγω της υψηλής συμμετοχής του φυσικού αερίου στο ενεργειακό τους μίγμα. Και λόγω επίσης της φαιδρότητας του ευρωπαϊκού ενεργειακού σχεδιασμού, που έχει εξελιχθεί στο μεγαλύτερο τεκμήριο προχειρότητας και απρονοησίας των μανδαρίνων της ΕΕ, που κλεισμένοι και καλοζωισμένοι στους γυάλινους πύργους τους δεν μπορούν να καταλάβουν τι σημαίνει ο διπλασιασμός κι ο τριπλασιασμός της τιμής του ηλεκτρικού για μια εργατική οικογένεια. Ούτε καν για μια επιχείρηση· κι εδώ βρίσκεται η ανικανότητα τους. Αλλά αυτό είναι άλλο θέμα…

Η απόφαση ωστόσο της ΕΚΤ, που υπονομεύθηκε ακόμη παραπέρα μετά τη συνεδρίαση με την προσθήκη επιπλέον κεντρικών τραπεζιτών (από την Λιθουανία και την Πορτογαλία) στη χορεία των θρηνούντων για την άνοδο του πληθωρισμού και την ακύρωση των προβλέψεων του θεματοφύλακα του ευρώ, δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένη. Η ίδια η διατύπωσή της μάλιστα επιτρέπει την επανεξέταση και αναθεώρησή της επί το δυσμενέστερο, αν για παράδειγμα η Γερμανία αποφασίσει να κάνει κι εντός της ευρωζώνης την επίδειξη δύναμης που κάνει εκτός, προς τη Ρωσία. Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο οι προοπτικές για την Ελλάδα μόνο ευχάριστες δεν είναι.

Επίσης, δεν περνάει απαρατήρητο πώς παρότι η απόφαση της ΕΚΤ ήταν η καλύτερη δυνατή για την Ελλάδα, οι αγορές δεν ένιωσαν καμμιά ασφάλεια. Μάρτυρας οι αποδόσεις του δεκαετούς ελληνικού ομολόγου που συνεχίζουν να αυξάνονται σταθερά από τον Αύγουστο, όταν ξεκίνησαν οι κεντρικές τράπεζες να στέλνουν σημάδια μεταστροφής της νομισματικής πολιτικής. Πιθανότατα, αν η Κριστίν Λαγκάρντ δεν προχωρούσε και σε αυτή τη δήλωση υποστήριξης που έκανε, η απόδοση να είχε ήδη φτάσει στο 3% ή 4%, εκεί δηλαδή που βρισκόταν το 2019 ή στο 7% που ήταν το 2017. Αυτό όμως που δεν δικαιολογείται είναι το κλίμα εφησυχασμού που εκπέμπει η κυβέρνηση, σαν να μην έχει δει την σταθερή ανοδική πορεία των αποδόσεων που -εννοείται- δεν πρόκειται να ανακοπεί. Ενώ, αν τύχει και κάποια αρνητική εξέλιξη, τότε οι αποδόσεις του θα ξεφύγουν, θέτοντας σε κίνδυνο το πρόγραμμα εξόδου στις αγορές…

Σε κάθε περίπτωση ωστόσο αποκαλύπτεται ότι ακόμη κι εντός της Ευρωζώνης, οι περίφημοι σιδερένιοι κανόνες λειτουργίας, που υποτίθεται δημιουργήθηκαν για να αποκλείουν κάθε διακριτική εφαρμογή, ελαστικοποιούνται σε βαθμό ακυρώσεως όταν πρέπει να εξυπηρετηθεί μια φιλική, δεξιά κυβέρνηση όπως της ΝΔ στην Ελλάδα, που αναντίρρητα και ασμένως σπεύδει να εφαρμόζει την πιο αντιλαϊκή πολιτική: από την αποστολή στρατού στο Σαχέλ μέχρι την υλοποίηση ενός προγράμματος πράσινης μετάβασης καθ’ υπόδειξη των γερμανικών μονοπωλίων, που είναι σε βάρος και των εργαζόμενων και του περιβάλλοντος. Ταυτόχρονα, η αλα καρτ εφαρμογή των κανόνων της ευρωζώνης δείχνει σε όποιο κόμμα είναι στη σειρά να γίνει χαλίφης στη θέση του …χαλίφη ότι όλα επιτρέπονται αρκεί να γίνουν οι δέουσες υποχωρήσεις και οι αναγκαίοι συμβιβασμοί…

Σε διαφορετική περίπτωση τη θέση των υψηλών προσδοκιών, που επιτρέπουν στο ελληνικό υπουργείο Οικονομικών να κάνει το 2022 αγώνα δρόμου ώστε όταν θα λήξει οριστικά ακόμη και το πρόγραμμα επανατοποθέτησης, να έχει εισέλθει στην επενδυτική βαθμίδα, θα διαδεχθεί η σκληρή πραγματικότητα. Αυτή που κρύβεται συστηματικά από τα εγχώρια ΜΜΕ (για να μην θιγεί το κύρος της κυβέρνησης Μητσοτάκη) και θέλει τα ελληνικά ομόλογα από το 2009 μέχρι και σήμερα να είναι επιλέξιμα μόνο για κερδοσκόπους, όπως δηλώνει η αξιολόγησή τους, από τους τρεις μεγαλύτερους οίκους αξιολόγησης. Και να βρίσκονται στην ίδια επενδυτική βαθμίδα με τα ομόλογα από τις Μπαχάμες, τη Σενεγάλη και την εξωτική Αρούμπα της Καραϊβικής…

Νόμος για την απολιγνιτοποίηση κατά παραγγελία των ολιγαρχών, πλήρης ασαφειών και προάγγελος φτωχοποίησης

Συρραφή της τελευταίας στιγμής αιτημάτων της ολιγαρχίας, πέρα για πέρα αποκαλυπτική του βαθιά άδικου και ταξικού χαρακτήρα της αποκαλούμενης πράσινης μετάβασης! Αυτό είναι το περιεχόμενο του νόμου για την απολιγνιτοποίηση που ψήφισε μόνη της η Νέα Δημοκρατία την Παρασκευή 10 Δεκεμβρίου στη Βουλή!

Του Λεωνίδα Βατικιώτη

Το σχέδιο απολιγνιτοποίησης παρά τα κοσμητικά, επευφημιστικά επίθετα με τα οποία το έχουν στολίσει (δίκαιη, αναπτυξιακή, κ.λπ., κ.λπ.), δεν έχει την έγκριση των τοπικών κοινωνιών. Βάσει έρευνας που δημοσίευσε το Νοέμβριο του 2020 η υπεράνω πάσης υποψίας Διανέοσις, με τη βοήθεια της δημοσκοπικής Marc, το 56,3% των κατοίκων των πληττόμενων περιοχών απαντά ότι η απολιγνιτοποίηση μπορεί να καθυστερήσει. Ειδικότερα, την άποψη ότι το κλείσιμο των λιγνιτικών μονάδων μπορεί να γίνει και αργότερα υποστηρίζει το 49,5% των κατοίκων της Περιφερειακής Ενότητας (ΠΕ) Αρκαδίας, το 56,3% των κατοίκων της ΠΕ Φλώρινας και το 64,5% των κατοίκων της ΠΕ Κοζάνης.

Δεν υπάρχει λοιπόν καμμιά αμφιβολία ότι η ΝΔ νομοθετεί παρά κι ενάντια στη θέληση της  κοινωνίας! Οι προσπάθειες της να δείξει ότι η λεγόμενη πράσινη μετάβαση, με τον τρόπο που υλοποιείται, υπηρετεί το γενικό καλό υπονομεύονται από το νόμο που μόνη της ψήφισε η κυβέρνηση της ΝΔ.  

Βάσει της ίδιας έρευνας,

Ας κρατήσουμε τα βασικότερα σημεία του νόμου, που δείχνουν το μέγεθος του σκανδάλου που σηματοδοτεί η «πράσινη μετάβαση»:

Ιδρύεται ένα πολυπλόκαμο γραφειοκρατικό τέρας με επίκεντρο την Μετάβαση ΑΕ (και παρακλάδια την Ειδική Υπηρεσία Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης, την Διαχειριστική Αρχή Επιχειρησιακού Προγράμματος Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης, τη Διεύθυνση Στρατηγικού Σχεδιασμού και Συντονισμού Χρηματοδότησης, τη Διεύθυνση Παρατηρητηρίου κ.α.) για το οποίο κρατάμε τέσσερα στοιχεία πλήρως αντιπροσωπευτικά του προσανατολισμού του: Πρώτο, θα είναι Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου παρότι θα διαχειριστεί δημόσιο χρήμα, υποτίθεται για να απολαμβάνει ευελιξίας, αλλά στην πράξη για να εξασφαλίσει την απουσία λογοδοσίας για τις διαδρομές του χρήματος. Δεύτερο, θα εδρεύει στην Αθήνα, παρότι το έργο του θα αφορά την επόμενη μέρα της απολιγνιτοποίησης δύο περιοχών που κατ’ ελάχιστον απέχουν 200 και 500 χιλιόμετρα από την Αθήνα. Τρίτο, από τη διοίκησή του θα απουσιάζουν πλήρως στελέχη με άποψη για το πεδίο, όπως ενδεικτικά οι αιρετοί της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και των Περιφερειών και, τέταρτο, η κρατικο-ιδιωτική γραφειοκρατία που θα στελεχώσει τις υπηρεσίες θα φτιάξει περιουσία από την απολιγνιτοποίηση, αμειβόμενη ακόμη και με πρόσθετες ετήσιες αμοιβές, υπό την μορφή μπόνους, όπως προβλέπεται στο άρθρο 15, παρ. 2 του νόμου. Για την πλήρωση των θέσεων δε, δεν προβλέπονται καν συγκεκριμένα κριτήρια! Αφήνεται έτσι ανοικτό το ενδεχόμενο να διοριστούν …κολλητοί, όπως συνέβη με την ΕΥΠ που ο πρωθυπουργός το 2019 διόρισε διοκητή (τον Παναγιώτη Κοντολέων) ο οποίος δεν έχει καν πτυχίο! Οι δαπάνες μάλιστα της Ειδικής Υπηρεσίας βαρύνουν τον κρατικό προϋπολογισμό κι όχι τα κονδύλια του Ταμείου Δίκαιης Ανάπτυξης, τα οποίο ακαλείται να διαχειριστεί.

Σε ό,τι αφορά τα εδάφη των ορυχείων, το άρθρο 27 απαλλάσσει τη ΔΕΗ από την αποκατάσταση τους, παρότι η ευθύνη και το συνακόλουθο κόστος ανήκε στην εταιρεία. Η ΔΕΗ ωστόσο είναι πλέον ιδιωτική εταιρεία! Η απαλλαγή της από ένα κόστος που έφερε στους ισολογισμούς της επί δεκαετίες ισοδυναμεί με οικονομικό σκάνδαλο που αναπαράγει το γνωστό σχήμα του αρπακτικού νεοφιλελευθερισμού: τα κέρδη στις εταιρείες και το κόστος στους πολίτες και δη στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας μιας και το κόστος αποκατάστασης που εκτιμάται σε 300 εκ. ευρώ μεταφέρθηκε στους κωδικούς του. Η σκανδαλώδης εύνοια απέναντι στην ανώνυμη εταιρεία, ιδιωτική κατά 76%, ΔΕΗ περιλαμβάνει επίσης το δικαίωμα να καθορίζει μονομερώς τους συντελεστές δόμησης και τους όρους χρήσης κατά παράβαση των ισχυόντων. Η ΔΕΗ έτσι αποκτά δικαιώματα χωροταξίας!  

Το χάος του επιτελικού κράτους είναι τέτοιο που ακόμη αγνοείται η ακριβώς έκταση των προς αποκατάσταση εδαφών! Οι πο φειδωλές εκτιμήσεις τις υπολογίζουν σε 148.000 στρέμματα και οι πιο γενναιόδωρες σε 160.000 στρέμματα. Εν ολίγοις μια απόκλιση 12.000 στρεμμάτων, μεγαλύτερη ακόμη κι από την έκταση του Δήμου Κοζάνης… Το μυστήριο που περιβάλλει την ακριβή έκταση των προς αποκατάσταση εδαφών έχει οδηγήσει και σε ένα ακόμη μυστήριο: της αξίας των εδαφών και του πραγματικού κόστους της αποκατάστασής τους. 

Η καταστρατήγηση κάθε έννοιας σεβασμού στο περιβάλλον, πάντα στο όνομα της προστασίας του, αποδεικνύεται επίσης από την πρόβλεψη δημιουργίας εργοστασίου καύσης απορριμμάτων στις Ζώνες Απολιγνιτοποίησης ακόμη και χωματερή ενταφιασμού αμιάντου. Πρόκειται για δραστηριότητες εξαιρετικά επιβαρυντικές για το περιβάλλον και την υγεία των κατοίκων. Όσα δε πιστοποιητικά ποιότητας κι εγκεκριμένες διαδικασίες κι αν κομίσουν ή επιδείξουν οι υποψήφιοι επενδυτές, κανείς δεν αμφιβάλλει τι θα γίνει στην πράξη: Η αναζήτηση του εύκολου και γρήγορου κέρδους θα μετατρέψει τα πρώην ορυχεία σε μια ακόμη πληγή για το περιβάλλον, απείρως πιο επικίνδυνη από τη λιγνιτική εποχή.

Επιβλαβής για το περιβάλλον κρίνεται ακόμη και η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών πάνελ στα πρώην ορυχεία που θα πραγματοποιήσει η ΔΕΗ από κοινού με την γερμανική εταιρεία RWE. (Χάος έχει προκαλέσει το επιτελικό κράτος και σε ό,τι αφορά τους περιβαλλοντικούς όρους για την φαραωνική εγκατάσταση των 2 GW μιας κι οι όροι που ανακοινώθηκαν αρχικά αντίβαιναν με εκείνους που ήταν σε ισχύ…). Είναι ενδεικτικό ότι στη Γερμανία, στο πλαίσιο των όρων που συφωνήθηκαν για την αποκατάσταση των περιοχών εξόρυξης άνθρακα, αποκλείστηκε η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών. Στην Ελλάδα ωστόσο είναι τέτοια η αδηφαγία των αρπακτικών που έχουν επενδύσει στις ΑΠΕ, περιμένοντας το ζεστό κρατικό χρήμα, και τέτοια η δουλικότητα της κυβέρνησης της ΝΔ που δεν επέτρεψαν να προστεθεί τέτοιος όρος, ο οποίος θα εξασφάλιζε την πραγματική αποκατάσταση των λιγνιτικών εκτάσεων. Μάλιστα, με τροπολογία της τελευταίας στιγμής προστέθηκε επιπλέον άρθρο στο νομοσχέδιο, βάσει του οποίου διευκολύνεται η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σε δασικές εκτάσεις.

Απέναντι σε αυτή την ζοφερή πραγματικότητα οι αλλεπάλληλες αναφορές στα χρήματα του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης, δεν πείθουν κανένα ότι θα ‘ρθουν καλύτερες μέρες. Το ύψος των προς διάθεση κεφαλαίων ανέρχεται σε 1,6 δισ. ευρώ. Όλα τα υπόλοιπα, για να φτάσουν ακόμη και τα 7,5 δισ. είναι αποτέλεσμα δημιουργικής λογιστικής που προκύπτει από την προσθήκη κεφαλαίων των πιο διαφορετικών πηγών. Με άλλα λόγια, είναι ποσά τα οποία ούτως ή άλλως θα πήγαιναν στις λιγνιτικές περιφέρειες ή κόβονται από τις όμορες περιφέρειες για να πιστωθούν στις λιγνιτικές… Επί της ουσίας, ακόμη κι αυτά τα 1,6 δισ. ευρώ ή 877 ευρώ ανά κάτοικο, δεν πρόκειται να δοθούν σε κανέναν και καμία κάτοικο. Είναι ποσά που, στο συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος τους, θα δοθούν σε 15 περίπου επενδυτές για να υλοποιήσουν τις λεγόμενες εμβληματικές επενδύσεις. Αν κάποιοι επομένως μπορούν να τρίβουν τα χέρια τους είναι οι επενδυτές κι όχι οι 25.000-30.000 κάτοικοι που θα εξαθλιωθούν.

Όλα τα παραπάνω επιβεβαιώνουν ότι η πράσινη μετάβαση δεν θα είναι ούτε δίκαιη, ούτε αναπτυξιακή. Θα είναι μια μετάβαση κομμένη και ραμμένη στα μέτρα των ιδιωτών που έχουν επιλεγεί με εντελώς αδιαφανή κριτήρια και θα επιδοτηθούν αδρά για να υλοποιήσουν τις επενδύσεις. Κι όσο για τους κατοίκους το μόνο που θα εισπράξουν θα είναι ανεργία ή μετανάστευση· εσωτερική ή εξωτερική. Για να αποτραπεί αυτή η εξέλιξη είναι απαραίτητη η μετάθεση της απολιγνιτοποίησης.

Η ανάγκη χρονικής μετάθεσης της απαραίτητης απολιγνιτοποίησης ακόμη και κατά 20 χρόνια, μέχρι να εξαντληθούν τα αποθέματα λιγνίτη με ταυτόχρονη περιβαλλοντική αναβάθμιση των μονάδων κι έξοδο από τον μηχανισμό εμπορίας δικαιωμάτων ρύπων για να πάψει να επιβαρύνεται η λιγνιτική παραγωγή, επιβεβαιώνεται κι από την παροιμιώδη ανικανότητα των αργυρώνητων κρατικών μανδαρίνων που στελεχώνουν το μηχανισμό «Δίκαιης» Μετάβασης.  Πάνω από δύο χρόνια έχουν περάσει από την ανακοίνωση της απολιγνιτοποίησης η οποία υποτίθεται θα ολοκληρωνόταν το 2023 (με εξαίρεση την Πτολεμαΐδα 5, που μένει ακόμη να αποφασιστεί), δηλαδή σε δύο χρόνια από σήμερα κι ακόμη ψηφίζουν νόμους για το τι και πώς θα γίνει, που κι αυτοί μάλιστα θα χρειαστούν βουνά υπουργικών αποφάσεων για να εξειδικευθούν και να υλοποιηθούν. Το επιτελικό τους μπάχαλο είναι τέτοιο που ακόμη παραμένει άδηλο το μέλλον της υπό κατασκευή μονάδας Πτολεμαϊδας 5, κόστους 1,4 δισ. ευρώ: κανείς δεν ξέρει αν θα παραμείνει μονάδα καύσης λιγνίτη, ή θα μετατραπεί σε μονάδα καύσης φυσικού αερίου ή απορριμάτων. Για το μόνο που βιάζονται είναι να παραδώσουν την ενέργεια στους πολιτικούς φίλους και χρηματοδότες της ΝΔ, συγκαλύπτοντας την ιδιωτικοποίηση με τον μανδύα της πράσινης μετάβασης…

Η δυνατότητα της Ελλάδας να καθυστερήσει την απολιγνιτοποίηση, δεδομένου του τεράστιου κοινωνικού κόστους που θα καταβάλει και της παροιμοιώδους ανικανότητας της κρατικής μηχανής, επιβεβαιώνεται από την εξαιρετικά μικρή συμβολή της Ελλάδας στις εκπoμπές διοξειδίου του άνθρακα, που ανέρχονται μόνο στο 0,19% των παγκόσμιων εκπομπών. Επιβεβαιώνεται επίσης και από την συνολική καθυστέρηση που σημειώνεται στα χρονοδιαγράμματα απολιγνιτοποίησης όλης της Ευρώπης.

Η Γερμανία για παράδειγμα που πιέζει όλη την Ευρώπη για την «πράσινη μετάβαση» (ώστε οι ευρωπαίοι πολίτες να χρηματοδοτήσουν την αυτοκινητοβιομηχανία της) και συνεισφέρει το 2,17% των παγκόσμιων ρύπων διοξειδίων του άνθρακα θα απανθρακοποιήσει το 2038, ενώ πολλές άλλες χώρες όπως η Πολωνία, που συνεισφέρουν το 0,83% δεν έχουν καν ανακοινώσει χρονοδιάγραμμα, έχοντας ταυτόχρονα αρνηθεί να συμμετέχουν στο χρηματιστήριο ρύπων, με αποτέλεσμα φθηνή παραγωγή ρεύματος. Κι αν δεν εξήγγειλαν ήδη απανθρακοποίηση, σιγά που θα το ανακοινώσουν τώρα με τις τιμές του φυσικού αερίου να είναι στα ύψη!

Η Eurobank χρωστάει 4,3 δισ. ευρώ στο ελληνικό δημόσιο κι ετοιμάζεται να μοιράσει μέρισμα στους μετόχους!

Οικονομικό σκάνδαλο μεγατόνων σχεδιάζει η τράπεζα Eurobank, μέσω διαρροών στον Τύπο και της κατασκευής μιας εντελώς αναντίστοιχης με την πραγματικότητα εικόνας επιτυχίας για τα οικονομικά της, που υποτίθεται σηματοδοτούν την έξοδό της από το τούνελ στο οποίο εισήλθαν όλες οι τράπεζες πριν 14 χρόνια, με τη χρεοκοπία της Ελλάδας.

του Λεωνίδα Βατικιώτη

Η είδηση είναι ότι το 2022 η Eurobank θα διανείμει μέρισμα στους μετόχους της, για πρώτη φορά από το 2008. Η προσπάθεια ωραιοποίησης της κατάστασης που, βάσει των σχεδίων της διοίκησης, δικαιολογεί την γενναιοδωρία προς τους μετόχους υποστηρίζεται: Πρώτο, από τα σημαντικά κέρδη που κατέγραψε το εννιάμηνο του τρέχοντος έτους, ύψους 298 εκ. ευρώ. Δεύτερο, από τη δέσμευση της διοίκησης ότι το επόμενο έτος θα εξασφαλίσει διψήφιο ποσοστό απόδοσης ιδίων κεφαλαίων, δηλαδή άνω του 10%. Τρίτο, από τον άθλο όπως περιγράφεται της μείωσης των κόκκινων δανείων σε ποσοστό κάτω του 10%. Και τέταρτο, από την μείωση του ποσοστού που κατέχει το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας στο μετοχικό της κεφάλαιο μόλις στο 1,4%! Τέλος τα βάσανα λοιπόν για την Eurobank με την η επιτυχία της να «στέλνει ένα ηχηρό μήνυμα επιστροφής στην οικονομική κανονικότητα», όπως δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος της Φωκίων Καραβίας;

Τα «Eurobank statistics» ανθίζουν σε βάρος της ελληνικής οικονομίας. Η αύξηση των εσόδων από τραπεζικές αμοιβές και προμήθειες (από 413 εκ. το 2019 σε 426 εκ. ευρώ το 2020, βάσει των ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων του 2020) δεν είναι ο μοναδικός μάρτυρας της καθαρά παρασιτικής δράσης της τράπεζας που ίδρυσε ο δοσίλογος και συνεργάτης των Γερμανών, Λάτσης. Κυρίως είναι το σχέδιο «Ηρακλής» (1 και 2) που επέτρεψε στην τράπεζα να ξοφορτωθεί μη εξυπηρετούμενα αλλά και εξυπηρετούμενα δάνεια, «καθαρίζοντας» τον ισολογισμό της, με την εγγραφή των απαραίτητων επιβαρυντικών προβλέψεων. Το μεγάλο ξεφόρτωμα όμως έγινε χάρη στην εγγύηση του ελληνικού δημοσίου, όπως προβλέπει ο νόμος κι όπως συμφώνησε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, που δεν είδε καμία νόθευση του ανταγωνισμού ούτε καμία κρατική ενίσχυση, που ως γνωστό διώκει απηνώς…

Βάσει του σχεδίου «Ηρακλής» η τράπεζα Eurobank, όπως και όλες οι συστημικές τράπεζες, προέβη σε διαδοχικές τιτλοποιήσεις «κόκκινων» και «πράσινων» δανείων. Με την τελευταία τιτλοποίηση, ονόματι Mexico αξίας 3,2 δισ. ευρώ, ο δείκτης των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων (ΜΕΔ) υποχώρησε στο 7,3%, ενώ ο δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας διαμορφώθηκε στο 15,7% και ο δείκτης CET1 (Common Equity Tier 1) στο 13,3%. Το σύνολο δε των ΜΕΔ μειώθηκε σε μόλις 2,9 δισ. ευρώ, όταν το 2016 ανέρχονταν σε 23 δισ. ευρώ. Ξέρουμε ωστόσο ότι η άλλη όψη του ξεφορτώματος των ΜΕΔ στους λεγόμενους εξυπηρετητές είναι η επιτάχυνση των πλειστηριασμών και το ξεσπίτωμα (με τη βοήθεια και του νέου πτωχευτικού νόμου) χιλιάδων οικογενειών που αδυνατούν να πληρώσουν τα δάνεια τους. Επομένως, η άλλη όψη της εξυγίανσης του ισολογισμού της Eurobank είναι η φτωχοποίηση οικογενειών και μικρομεσαίων.

Το κοινωνικό έγκλημα της Eurobank είναι ακόμη μεγαλύτερο αν λάβουμε υπ’ όψη μας, ότι κατ’ εφαρμογή των προβλέψεων του νόμου, τιτλοποιούνται και ξεπουλιούνται όχι μόνο «κόκκινα» αλλά και «πράσινα» δάνεια. Στο χαρτοφυλάκιο Mexico για παράδειγμα, το 10% των δανείων ήταν εξυπηρετούμενα δάνεια, τα οποία προστέθηκαν έτσι ώστε να βελτιωθεί η αξιολόγηση και η τιμή του χαρτοφυλακίου στην δευτερογενή αγορά. Όσο για τους δανειολήπτες, που ενώ πλήρωναν έγκαιρα και στο ακέραιο τις δόσεις για το δάνειο που έλαβαν από την Eurobank, θα μάθουν ξαφνικά ότι χρωστούν στην ιταλική DoValue, …ποιός τους υπολογίζει!

Μέγας χρηματοδότης του Eurobank είναι επίσης και για πολλοστή φορά το ελληνικό δημόσιο και οι φορολογούμενοι που χρηματοδότησαν μέσω του προγράμματος Γέφυρα (1 και 2) τις εμπορικές τράπεζες ως στήριξη στους δανειολήπτες που βρέθηκαν σε δεινή θέση εν μέσω της πανδημίας. Όλες οι τράπεζες έλαβαν συνολικά 2,5 δισ. ευρώ κι έτσι μπορούν σήμερα να εμφανίζουν κέρδη!

Ευχαριστίες επίσης για την κερδοφορία τους τόσο η Eurobank όσο και όλες οι συστημικές τράπεζες οφείλουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση, μιας και οι χρηματοδοτήσεις του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας θα γίνουν μέσω των τραπεζών, όπως έγινε και με τις επιδοτήσεις στη διάρκεια της πανδημίας. Μέρος των δανείων του Ταμείου Ανάκαμψης συνολικού ύψους 12,7 δισ. ευρώ θα δοθούν με την μεσολάβηση των πιστωτικών ιδρυμάτων, με τον καθένα και την καθεμία να υποθέτει με ασφάλεια ότι οι τράπεζες πριν από οποιοδήποτε άλλο πρότζεκτ θα χρηματοδοτήσουν την δική τους επιβίωση…

Υπάρχει ωστόσο κάτι πολύ σημαντικότερο από όλα τα παραπάνω που αποτελούν καθημερινότητα για τον καπιταλισμό σε Ανατολή και Δύση και το οποίο μετατρέπει σε σκάνδαλο τα σχέδια διανομής μερίσματος της διοίκησης της Eurobank: Είναι τα λεφτά που χρωστάει στο ελληνικό δημόσιο η τράπεζα του ομίλου Λάτση από την λεγόμενη αναβαλλόμενη φορολογία και τα οποία ανέρχονται σε 3,7 δισ. ευρώ.

Για τους λάτρεις των αριθμών και της στατιστικής 1: Το ύψος της αναβαλλόμενης φορολογίας της Eurobank (3,7 δισ. ευρώ) είναι 12,4 φορές μεγαλύτερο από τα κέρδη του εννιάμηνου του τρέχοντος έτους (298 εκ. ευρώ)!

Για του λάτρεις των αριθμών και της στατιστικής 2: Το ύψος των αναβαλλόμενων φόρων της Eurobank είναι 6,6 φορές μεγαλύτερο των κονδυλίων που κόπηκαν από το υπουργείο Υγείας στον κρατικό προϋπολογισμό (4,66 δισ. το 2022 από 5,22 δισ. ευρώ το 2021).

Αναγκαίο να ειπωθεί ότι η Eurobank δεν είναι η μοναδική τράπεζα που βάσει νόμου έχει απαλλαγεί από την υποχρέωση πληρωμής φόρων. Το ίδιο έχει συμβεί με όλες τις συστημικές τράπεζες που από κοινού οφείλουν στο ελληνικό δημόσιο 14,73 δισ. ευρώ. Το ύψος αυτών των χρημάτων καθιστά εντελώς εικονική την χρηματοοικονομική υγεία που εμφανίζουν επιδεικνύοντας διάφορους λόγους κεφαλαιακής επάρκειας, γιατί η κάθε επιχείρηση στην Ελλάδα θα μπορούσε να πράξει το ίδιο, αν εξαφάνιζε από τους ισολογισμούς της τις φορολογικές της υποχρεώσεις όπως χωρίς καμία αιδώ πράττουν οι τράπεζες. Καταλαβαίνουμε επομένως ότι η ποιότητα των εποπτικών τους κεφαλαίων είναι αξιοθρήνητη! Οι ελληνικές τράπεζες στηρίζονται σε πήλινα πόδια γι’ αυτό και η κεντρική Τράπεζα, που αποδεδειγμένα λειτουργεί ως θεματοφύλακας της ασυδοσίας των τραπεζών, διαρκώς επισημαίνει τους κινδύνους από τη διάβρωση των εποπτικών κεφαλαίων τους. Σε τέτοιο βαθμό ώστε στην τελευταία της έκθεση (σελ. 26) να κάνει λόγο για «δίδυμα προβλήματα» των ΜΕΔ και της αναβαλλόμενης φορολογίας. Αυτό ωστόσο αφορά τους εποπτικούς μηχανισμούς. Οι τραπεζίτες από την άλλη δεν αναφέρονται ποτέ στα λεφτά που χρωστούν στο ελληνικό δημόσιο, προετοιμάζοντας αργά ή γρήγορα την παραγραφή τους…

Εμάς, εργαζόμενους και φορολογούμενους άμεσα μας αφορά η ματαίωση των σχεδίων διανομής μερίσματος και η άμεση αποπληρωμή των αναβαλλόμενων φόρων, μιας και τώρα δεν συντρέχει κανένας λόγος για την μετάθεση των πληρωμών στο απώτερο μέλλον. Αν από το 2013 που ψηφίστηκε ο περίφημος νόμος Χαρδούβελη (υπουργός της κυβέρνησης Παπαδήμου και στέλεχος της Eurobank) τα σαπρόφυτα των συστημικών τραπεζών μπορούσαν να επικαλεστούν ότι η πληρωμή φόρων θα ισοδυναμούσε με την χρεοκοπία τους (κάτι που ισχύει για όλη την κοινωνία αλλά αφήνει παγερά αδιάφορες τις κυβερνήσεις), τώρα που τα κέρδη αυξάνονται, τι μπορούν να επικαλεστούν για να μην πληρώνουν τους φόρους;