Το Κόσσοβο διχάζει πάλι τη Σερβία

Μόνο απρόοπτα δεν ήταν τα επεισόδια που ξέσπασαν στο Βελιγράδι το προηγούμενο Σαββατοκύριακο. Συγκεκριμένα, το Σάββατο το βράδυ χιλιάδες Σέρβοι συγκεντρώθηκαν έξω από τη δημόσια τηλεόραση στο Βελιγράδι και εισέβαλαν στο κτίριο της, φωνάζοντας συνθήματα εναντίον της κυβέρνησης, ενώ ανάλογη συγκέντρωση πραγματοποιήθηκε και την Κυριακή με τους διαδηλωτές να απειλούν ότι θα κρατήσουν εγκλωβισμένο τον πρόεδρο της χώρας Αλεξάνταρ Βούτσιτς στο προεδρικό μέγαρο.


Μόνο απρόοπτα δεν ήταν τα επεισόδια που ξέσπασαν στο Βελιγράδι τo προηγούμενο Σαββατοκύριακο. Συγκεκριμένα, το Σάββατο το βράδυ χιλιάδες Σέρβοι συγκεντρώθηκαν έξω από τη δημόσια τηλεόραση στο Βελιγράδι και εισέβαλαν στο κτίριο της, φωνάζοντας συνθήματα εναντίον της κυβέρνησης, ενώ ανάλογη συγκέντρωση πραγματοποιήθηκε και την Κυριακή με τους διαδηλωτές να απειλούν ότι θα κρατήσουν εγκλωβισμένο τον πρόεδρο της χώρας Αλεξάνταρ Βούτσιτς στο προεδρικό μέγαρo.

Ο ίδιος, ατάραχος, μετά την προγραμματισμένη συνέντευξη Τύπου έπαιξε μια παρτίδα σκάκι δείχνοντας με αυτό τον τρόπο ότι μπορεί να περάσει ατελείωτες ώρες εντός του προεδρικού μεγάρου.

ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΒΑΤΙΚΙΩΤΗΣ

Κάτι που δε χρειάστηκε καθώς μετά από λίγες ώρες οι συγκεντρωμένοι αποχώρησαν κι ο ίδιος ο πρόεδρος της Σερβίας εξήλθε του προεδρικού, μην αφήνοντας χαμένη την ευκαιρία να χαιρετήσει τους ελάχιστους που είχαν απομείνει από τους 2.000 περίπου διαδηλωτές.

Η αφορμή για τη συγκέντρωση του προηγούμενου Σαββατοκύριακου ήταν οι διεργασίες που είναι σε εξέλιξη με εντατικούς μάλιστα ρυθμούς από το καλοκαίρι του 2018 γύρω από το Κόσσοβο. Ειδικότερα οι διαδηλωτές κατήγγειλαν σχέδιο της κυβέρνησης που προωθεί αποφασιστικά ο ίδιος ο πρόεδρος, βάσει του οποίου η Σερβία θα αναγνωρίσει το Κόσσοβο κι ως αντάλλαγμα θα προσαρτήσει στα εθνικά της σύνορα βόρειες επαρχίες του Κοσόβου, όπου κατοικούν περίπου 100.000 Σέρβοι και θεωρούνται μάλιστα ως τόποι ξεχωριστής ιστορικής σημασίας για τους ίδιους. Η πρόοδος που έχει επιτευχθεί μεταξύ των δύο πολιτικών ηγεσιών έγινε εμφανής τον Φεβρουάριο κατά τη διάρκεια του Συνέδριου Ασφαλείας του Μονάχου όταν κι οι δύο ηγέτες άνοιξαν τα χαρτιά τους. Ο μεν σέρβος πρόεδρος δήλωσε ότι «και οι δύο ξέρουμε τι θέλουμε και δεν είναι τόσο μακριά όσο φαίνεται». Ο δε ηγέτης του Κοσόβου Χασίμ Θάτσι δήλωσε την αισιοδοξία του ότι το 2019 θα είναι έτος συμφωνίας.

Η συμφωνία μεταξύ των δύο μερών προωθείται σθεναρά από τις ΗΠΑ και την υπεύθυνη για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Ασφάλειας της ΕΕ, Φεντερίκα Μογκερίνι. Η Γερμανία, δε φαίνεται να στοιχίζεται πλήρως πίσω από το προωθούμενο σχέδιο καθώς η τελευταία δήλωση του Βερολίνου εξέφραζε σοβαρές επιφυλάξεις για τις συνέπειες που θα ακολουθήσουν. Συγκεκριμένα, αυτό που είχε ειπωθεί είναι ότι υπάρχει κίνδυνος ένα τέτοιο σχέδιο να ανοίξει ξανά το κουτί της Πανδώρας στα Βαλκάνια. Μικρά ή μεγάλα εμπόδια σε ένα τέτοιο σχέδιο επίλυσης θα θέσει και η άρνηση πέντε κρατών – μελών της ΕΕ να αναγνωρίσουν το Κόσοβο: Ισπανία, Σλοβακία, Ρουμανία, Κύπρος και Ελλάδα. Παρόλα αυτά προωθητικό ρόλο στην αναγνώριση του Κοσόβου διαδραματίζουν οι Βρυξέλλες κι η προοπτική ένταξης των δυτικών Βαλκανικών χωρών στην ΕΕ, καθώς η επίλυση των διαφορών Σερβίας – Κοσόβου και η αναγνώριση του τελευταίου αποτελούν προϋπόθεση για την ένταξη.

Ως προς το παρών, το σχέδιο φαίνεται να έχει τελματώσει καθώς οι αβρότητες μεταξύ Θάτσι και Βούτσιτς επισκιάστηκαν από την άρνηση του Βελιγραδίου να συναινέσει στην ένταξη του Μαυροβουνίου στην Ίντερπολ, με την Πρίστινα να απαντά επιβάλλοντας δασμούς ακόμη και ύψους 100% σε πολλά σερβικά προϊόντα. Στην πράξη δηλαδή ναρκοθετώντας τη συνεργασία μεταξύ των δύο μερών. Η κάθε κίνηση πάντως βρίθει συμβολισμών: Σε ό,τι αφορά την ένταξη του Κοσόβου στην Ίντερπολ έκπληξη δεν πρέπει να προκαλεί το «κόκκινο» της Σερβίας, αλλά το «πράσινο φως» όλων των άλλων κρατών, δεδομένου ότι αποτελεί πρωτεύουσα του οργανωμένου εγκλήματος: Πορνεία, ναρκωτικά και όπλα διατίθενται στις καλύτερες τιμές, άμεσα παραδοτέα. Το κρατίδιο που δημιούργησε το ΝΑΤΟ για να επιταχύνει την αποσύνθεση της Σερβίας φέρει τα πιο αποτρόπαια φυσιογνωμικά χαρακτηριστικά του δημιουργού του. Από την άλλη, η οξύτατη αντίδραση των ΗΠΑ απέναντι στους κοσοβάρικους δασμούς στα σερβικά προϊόντα είναι τουλάχιστον ακατανόητη καθώς κι η Ουάσιγκτον μετέρχεται ακριβώς των ίδιων μέσων για να συνετίσει τους εχθρούς της. Γιατί λοιπόν οι δασμοί των ΗΠΑ απέναντι στην Κίνα να είναι θεμιτοί κι οι δασμοί του Κοσόβου στη Σερβία αθέμιτοι;

Παράλληλα, πολλαπλό ενδιαφέρον παρουσιάζει η στάση της Μόσχας. Αντίθετα με ό,τι θα περίμενε κανείς η Ρωσία δε φέρεται να προβάλλει αντιρρήσεις απέναντι σε αυτό το ενδεχόμενο. Πίσω από την στροφή της ρωσικής διπλωματίας ενδεχομένως να βρίσκεται η εξυπηρέτηση των δικών της άμεσων συμφερόντων. Αρχικά, η αποδοχή του Βελιγραδίου να περάσει από τα εδάφη του η επέκταση του αγωγού Turk Stream, όπως συμφωνήθηκε μεταξύ του Ρώσου ηγέτη Βλαντιμίρ Πούτιν και του σέρβου προέδρου κατά την επίσκεψη του πρώτου στη σερβική πρωτεύουσα τον Ιανουάριο. Το σερβικό τμήμα, με την επωνυμία New Transmission Gas Pipeline (NTGP) με βάση tweet του ρώσου πρέσβη στη Σερβία, Αλεξάντερ Τσέπουριν, θα είναι έτοιμο το 2020 και θα αρχίσει όχι μόνο η προμήθεια ρωσικού αερίου αλλά και η είσπραξη από τη Σερβία τελών διέλευσης για το αέριο που θα φτάνει μέσω της Σερβίας στην Ουγγαρία, αφού πρώτα περάσει από την Βουλγαρία. Η Ρωσία μάλιστα εμφανίστηκε διατεθειμένη να επενδύσει 1,4 δισ. δολ. στον σερβικό αγωγό. Δεν αποκλείεται επομένως η Σερβία να έκανε μια διπλή συμφωνία: αναγνώριση έναντι εδαφών με το Κόσοβο και έγκριση της συμφωνίας έναντι αγωγού με τη Ρωσία. Ένα «ντιλ» ωστόσο που μένει να αποδειχθεί πόσο θα κρατήσει.

Σε κάθε περίπτωση, η συμφωνία Βούτσιτς – Θάτσι είναι αρνητική εξέλιξη και ωρολογιακή βόμβα για τα Βαλκάνια για δύο λόγους: Γιατί, πρώτο, ως αρχή έχει την δημιουργία εθνικά ομοιογενών κρατών. Δεύτερο, θα δώσει νέα αυτοπεποίθηση στους Αλβανούς που μπορεί να ζητήσουν την απόσχισή τους από την Βόρεια Μακεδονία και στη συνέχεια από κοινού με τε τους Κοσοβάρους να ζητήσουν την προσάρτηση των μη βιώσιμων ούτως ή άλλως κρατών τους στην Αλβανία δημιουργώντας την Μεγάλη Αλβανία…

Πηγή: Νέα Σελίδα

Τουρκική επίδειξη δύναμης στη Γερμανία

Από μόνη της η απροθυμία της Άγκυρας να ανανεώσει τις διαπιστεύσεις σε τρεις προβεβλημένους γερμανούς ανταποκριτές, για τους δύο εκ των οποίων σήμανε την άμεση αναχώρησή τους από την γειτονική χώρα καθώς η άδεια παραμονής τους ήταν συνδεδεμένη με τη διαπίστευση, δε σήμαινε και πολλά.

Από μόνη της η απροθυμία της Άγκυρας να ανανεώσει τις διαπιστεύσεις σε τρεις προβεβλημένους γερμανούς ανταποκριτές, για τους δύο εκ των οποίων σήμανε την άμεση αναχώρησή τους από την γειτονική χώρα καθώς η άδεια παραμονής τους ήταν συνδεδεμένη με τη διαπίστευση, δε σήμαινε και πολλά.

Στην πραγματικότητα όμως η εκδίωξη των δύο δημοσιογράφων δεν ήταν παρά η κορυφή του παγόβουνου όξυνσης που διέρχονται οι σχέσεις των δύο χωρών, με πρωταγωνιστή την ίδια την Τουρκία η οποία απαιτεί και επιβάλλει να της συμπεριφέρονται ως τοπική υπερδύναμη και τίποτε λιγότερο!

ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΒΑΤΙΚΙΩΤΗΣ

Η απέλαση των δύο δημοσιογράφων, που με αυτό το τρόπο πλήρωσαν τις καυστικές τους ανταποκρίσεις, δεν έμεινε αναπάντητη από το Βερολίνο. Αμέσως εξέδωσε ταξιδιωτική οδηγία επισημαίνοντας τον κίνδυνο που διατρέχουν όσοι γερμανοί τουρίστες πριν επισκεφθούν την Τουρκία είχαν σχολιάσει αρνητικά τις διώξεις και το κλίμα ανελευθερίας που επέβαλε ο Ερντογάν μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του Ιουλίου του 2016. Η οδηγία στηρίχθηκε σε επίσημες δηλώσεις τούρκων υπουργών

Αυτό που ελάχιστα έχει γίνει ακόμη και τώρα κατανοητό στη Δύση είναι πώς η προσπάθεια ανατροπής του Ερντογάν αποτέλεσε σημείο τομής για το καθεστώς του. Επίσης, την κόκκινη γραμμή που χωρίζει φίλους κι εχθρούς. Και η Γερμανία συγκαταλέγεται στους εχθρούς, καθώς έχει αρνηθεί να εκδώσει τους περισσότερους από 60 Τούρκους που διέφυγαν στη Γερμανία όταν ξεκίνησαν οι συλλήψεις πολιτικών αντιπάλων του Ερντογάν, παρά τα επανειλημμένα αιτήματα η Τουρκία που έχει διατυπώσει με τον πιο επίσημο μάλιστα τρόπο. Το έπραξε και τον Σεπτέμβριο ο τούρκος πρόεδρος με αφορμή την επίσκεψη του στο Βερολίνο κι ας ήξερε πώς ένα τέτοιο αίτημα ακύρωνε εκ προοιμίου το σκοπό του ταξιδιού του, που ήταν η προσπάθεια βελτίωσης των διαταραγμένων γερμανο-τουρκικών σχέσεων. Έστω σε ένα τυπικό επίπεδο…

Γιατί επί της ουσίας η Τουρκία ξέρει πώς τα γερμανικά συμφέροντα επιθυμούν μια Τουρκία υποταγμένη στη Δύση. Το διαπίστωσε πολύ πρόσφατα, τον Αύγουστο του 2018, όταν απευθύνθηκε σε πολλές χώρες, μεταξύ των οποίων και στη Γερμανία, ζητώντας δανεισμό ώστε να αντιμετωπίσει την υποτίμηση της τουρκικής λίρας, που έφτανε το 40%, για να εισπράξει από το Βερολίνο ως απάντηση, την επιλογή που ήθελε να αποφύγει: το ΔΝΤ! Κι αυτό γιατί ήξερε πώς ο διεθνής οργανισμός θα ζητήσει ως αντάλλαγμα πολύ περισσότερα από τόκους…

Η όξυνση των γεμανο-τουρκικών σχέσεων πάντως προηγήθηκε του αποτυχημένου πραξικοπήματος. Αιτία ήταν η ψήφιση νόμου, σχεδόν ομόφωνα μάλιστα, στις 2 Ιουνίου 2016 που αναγνώριζε τη γενοκτονία των Αρμενίων από τον τούρκικο στρατό το 1915. Η απάντηση της Τουρκίας εκδηλώθηκε άμεσα με την ανάκληση του πρέσβη της από το Βερολίνο, ενώ χιλιάδες Τούρκοι διαδήλωσαν στις μεγαλύτερες πόλεις της Γερμανίας.

Σε αυτό το εξαιρετικά εύφλεκτο υπόστρωμα αλλεπάλληλων αντιπαραθέσεων προστέθηκε και η επίσκεψη της γερμανίδας υπουργού Άμυνας, Ούρσουλα βον ντερ Λέγιεν, στην Κύπρο στις 5 Μαρτίου 2019. Μια επίσκεψη που κάθε άλλο παρά εθιμοτυπική αποδείχθηκε. Η παρουσία της στη Λευκωσία επισφράγισε την αμυντική συνεργασία των δυο κρατών, στο πλαίσιο της Μόνιμης Διαρθρωμένη Συνεργασίας (PESCO). Επί της ουσίας, έκανε σαφές ότι το Βερολίνο προσθέτει το δικό του τεράστιο πολιτικό βάρος υπέρ της Κυπριακής Δημοκρατίας στο πλαίσιο των απειλών που διατυπώνει η Άγκυρα όχι μόνο λεκτικά, αλλά και με την επίδειξη της στρατιωτικής της υπεροπλίας όπως έκανε πρόσφατα με την ναυτική άσκηση Γαλάζια Πατρίδα που πραγματοποιήθηκε στο Αιγαίο και τη Μεσόγειο με τη συμμετοχή 120 πλοίων! Η στάση της Γερμανίας διακρίνεται πίσω και από την προειδοποίηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης απέναντι στην Τουρκία, που σύμφωνα με αποκάλυψη της κυπριακής εφημερίδας Φιλελεύθερος αναμενόταν να συμπεριληφθεί στην Κοινή Θέση των 28, εν όψει του Συμβουλίου Σύνδεσης με την Τουρκία που είχε προγραμματιστεί για τις 15 Μαρτίου. Με βάση το σχετικό δημοσίευμα, με αφορμή τις τούρκικες απειλές για γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ, «η ΕΕ καλεί την Τουρκία να απόσχει από τέτοιες έκνομες ενέργειες, στις οποίες η ΕΕ θα απαντήσει κατάλληλα και σε πλήρη αλληλεγγύη με την Κύπρο». Ανεξαρτήτως του κατά πόσο αυτή η διατύπωση θα ανοίξει το δρόμο για την επιβολή κυρώσεων προς την Τουρκία, το σίγουρο είναι πώς η Κυπριακή Δημοκρατία εξασφάλισε την υποστήριξη των 28. Κι αυτό δεν θα είχε επιτευχθεί χωρίς την σύμφωνη γνώμη της Γερμανίας.

Αξίζει, να πούμε πώς η αποφασιστική στάση της Γερμανίας εναντίον της Τουρκίας, που προκαλεί την οργή της Άγκυρας, δεν θα μπορούσε να δρομολογηθεί πριν δύο ή τρία χρόνια όταν η συνοχή της ΕΕ εξαρτιόνταν από την καλή θέληση της Γερμανίας. Η προθυμία της συγκεκριμένα, έστω κι αν επιτεύχθηκε κατόπιν ισχυρού ανταλλάγματος, να συνεργαστεί στο πλαίσιο της επαναπροώθησης των Σύρων προσφύγων έκλεισε με σχετικά αποτελεσματικό τρόπο το μέτωπο που άνοιξαν οι ακροδεξιές δυνάμεις εκτός (με χαρακτηριστικότερη περίπτωση τον ούγγρο πρωθυπουργό Βίκτορ Όρμπαν) κι εντός της Γερμανίας, με την ακροδεξιά Εναλλακτική να λειτουργεί σαν αιχμή του δόρατος. Από την άλλη, η σκλήρυνση της στάσης της Γερμανίας είναι έμμεσο αποτέλεσμα της αντι-μεταναστευτικής γραμμής της Εναλλακτικής, με την καλυμμένη έστω υιοθέτησή της από το Βερολίνο να θρέφει ελπίδες ότι αφαιρεί επιχειρήματα από την άκρα Δεξιά.

Από το πλαίσιο της όξυνσης των σχέσεων της Τουρκίας με τη Δύση δεν μπορεί να απουσιάζει κι η απόφασή της να ενισχύσει την αεράμυνά της προμηθευόμενη από τη Ρωσία το πυραυλικό σύστημα S-400, με βεληνεκές έως και 600 χιλιόμετρα, παρά τις αμερικανικές αντιρρήσεις. Ενώ, δεν περνάει απαρατήρητος κι ο λόγος για τον οποίο η Άγκυρα απέρριψε την αμερικανική πρόταση αγοράς πυραύλων Πάτριοτ, επικαλούμενη την απροθυμία των ΗΠΑ να κάνουν γνωστή την τεχνολογία κατασκευής τους. Στον αντίποδα, η Μόσχα δέχθηκε όχι μόνο την συμπαραγωγή αλλά ακόμη και την μεταφορά τεχνολογίας προς την Τουρκία, ικανοποιώντας τα φιλόδοξα αυτοκρατορικά σχέδια του Ερντογάν…

Πηγή: Εφημερίδα Νέα Σελίδα

Η Ισπανία σε αρένα πολιτικής κρίσης

Σε χαριστική βολή για την κυβέρνηση μειοψηφίας του πρωθυπουργού Πέδρο Σάντσεθ εξελίχθηκε η συζήτηση στην ισπανική βουλή για το νέο κρατικό προϋπολογισμό την Τετάρτη 13 Φεβρουαρίου.

Σε χαριστική βολή για την κυβέρνηση μειοψηφίας του πρωθυπουργού Πέδρο Σάντσεθ εξελίχθηκε η συζήτηση στην ισπανική βουλή για το νέο κρατικό προϋπολογισμό την Τετάρτη 13 Φεβρουαρίου.

ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΒΑΤΙΚΙΩΤΗΣ

Ο εύθραυστος κυβερνητικός συνασπισμός διαλύθηκε εις τα εξ ων συνετέθη και ο νέος προϋπολογισμός καταψηφίστηκε με 191 ψήφους, έναντι 158 και 1 αποχής. Η αδυναμία  του ισπανού πρωθυπουργού να περάσει ένα τόσο σημαντικό νομοσχέδιο επιτάχυνε τις πολιτικές εξελίξεις στη μεγαλύτερη χώρα της Ιβηρικής χερσονήσου, με την κήρυξη πρόωρων εκλογών στις 28 Απριλίου.

Οι πρόωρες εκλογές στην Ισπανία, τερματίζουν το βίο μίας από τις ελάχιστες εναπομείνασες κεντροαριστερές κυβερνήσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση, επ’ ουδενί ωστόσο δεν πρόκειται να τερματίσουν την πολιτική κρίση που μαίνεται στην Ισπανία μετά την οικονομική κρίση του 2010 – 2011. Η πολιτική κρίση έφτασε στο απόγειό της με τις αλλεπάλληλες εκλογικές αναμετρήσεις του 2015 και 2016, όταν τα αποτελέσματα (με τη δύναμη των άλλοτε κραταιών κομμάτων της Δεξιάς και των σοσιαλιστών να έχουν μειωθεί σχεδόν στο μισό) αδυνατούσαν να οδηγήσουν σε μια κυβέρνηση πλειοψηφίας. Η κυβέρνηση που κατάφερε να σχηματίσει ο Πέδρο Σάντσεθ στηρίχτηκε στις ψήφους βουλευτών από την Καταλονία και τη Χώρα των Βάσκων, έναντι υποσχέσεων φυσικά. Η απώλεια αυτών των ψήφων στην κοινοβουλευτική συνεδρίαση της Τετάρτης είναι που άφησε μετέωρη την κυβέρνηση.

Η ίδια η συζήτηση στη Βουλή ελάχιστα ασχολήθηκε με τον προϋπολογισμό. Πρόκειται άλλωστε για μια διαδικασία  που έχει χάσει κάθε πραγματικό περιεχόμενο από τη στιγμή που για τα πιο σημαντικά μεγέθη αποφασίζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, κι όχι τα εθνικά κοινοβούλια, στο πλαίσιο των διαδικασιών του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου. Το θέμα ωστόσο που κυριάρχησε στην ισπανική Βουλή αφορούσε στην ανεξαρτησία της Καταλονίας και στη σχέση των αυτόνομων περιοχών με τη Μαδρίτη.

Αναλαμβάνοντας ο Σάντσεθ τα καθήκοντά του είχε υποσχεθεί τερματισμό της κρίσης με την επανέναρξη πολιτικού διαλόγου ανάμεσα σε Μαδρίτη και Βαρκελώνη. Αξιοποιώντας μάλιστα το γεγονός ότι την ίδια περίοδο ανέλαβε τα καθήκοντα του κι ο νέος πρόεδρος της Καταλονίας, Κιμ Τόρα, αφού ο προηγούμενος ο Κάρλες  Πουιγκντεμόντ, αναγκάστηκε να διαφύγει στο εξωτερικό για να γλιτώσει τη σύλληψη, η συνάντηση των δύο ηγετών συνοδεύτηκε από μια πλειοδοσία υποσχέσεων για μια νέα αρχή, στον αντίποδα της επίδειξης αδιαλλαξίας του προηγούμενου πρωθυπουργού της Ισπανίας, του ηγέτη του δεξιού Λαϊκού Κόμματος Μαριάνο Ραχόι που χρεώθηκε ένα ρεσιτάλ βίας εναντίον των Καταλανών.

Στο πλαίσιο λοιπόν αυτών των διαδικασιών και προσδοκιών, το αίτημα της Βαρκελώνης ήταν να διεξαχθεί ένα νέο δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της Καταλονίας με την έγκριση της κεντρικής κυβέρνησης. Με άλλα λόγια, να μην επαναληφθεί ότι συνέβη το 2017, όταν το δημοψήφισμα που προκήρυξε η Καταλανική Βουλή  χαρακτηρίστηκε αντισυνταγματικό και παρότι το 92% μιας περιορισμένης είναι η αλήθεια συμμετοχής που δεν ξεπέρασε το 43% (2,3 εκ. σε ένα σύνολο 5,3 εκ.) ψήφισε υπέρ της ανεξαρτησίας, το μοναδικό αποτέλεσμα που είχε ήταν η Μαδρίτη να κάνει ακόμη πιο ασφυκτικό τον κλοιό της γύρω από την Βαρκελώνη. Η απάντηση του ισπανού πρωθυπουργού ήταν η αναμενόμενη, με αποτέλεσμα να κατηγορηθεί ότι όλα αυτά τα χρόνια απλώς κέρδιζε χρόνο, διατηρώντας εν ζωή μια ετερόκλητη κυβέρνηση με απειροελάχιστη ημερομηνία λήξης: όχι!  Ο Σάντσεθ από την άλλη χαρακτήρισε πολιτικό εκβιασμό το αίτημα των Καταλανών και άλλων βουλευτών, που αντίκειται στο Σύνταγμα. Αυτή ήταν και η αιτία της καταψήφισης του κρατικού προϋπολογισμού.

Ακροδεξιά στροφή της ισπανικής Δεξιάς

Ο Σάντσεθ μπορεί, σε τελική ανάλυση, να συνεχίζει την πολιτική του Ραχόι απαγορεύοντας στον λαό της Καταλονίας να αποφασίζει για την τύχη του – αν θέλει ή όχι να ανήκει στο ισπανικό κράτος -, δεν παύει ωστόσο να δέχεται την επίθεση της Δεξιάς. Μιας Δεξιάς μάλιστα που αν και ουδέποτε χαρακτηριζόταν για την μετριοπάθειά της (όπως για παράδειγμα η γειτονική Γαλλική Δεξιά) σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα στράφηκε απότομα στην άκρα Δεξιά. Το κέντρο βάρους της μετακινήθηκε τάχιστα προς τα άκρα, ακολουθώντας την ευρύτερη ευρωπαϊκή τάση στο πλαίσιο της οποίας από την Ουγγαρία και την Ιταλία μέχρι την Αυστρία η άκρα Δεξιά παντού αναδεικνύεται σε πρώτο κόμμα.

Στην Ισπανία ρόλο καταλύτη στην ακροδεξιά στροφή διαδραμάτισε το αντι-μεταναστευτικό κόμμα Vox, που στις εκλογές της Ανδαλουσίας τον Δεκέμβρη το 2018 κατάφερε για πρώτη φορά μετά την πτώση της χούντας του στρατηγού Φράνκο να αναδείξει φασίστες πολιτικούς σε τοπικό κοινοβούλιο.

Το Vox όσο γερά εδραιώνει το λόγο του στο παρελθόν, υμνώντας για παράδειγμα την ισπανική μοναρχία και τον ρωμαιοκαθολικισμό και υπερασπίζοντας τις ταυρομαχίες, άλλο τόσο γερά πατάει στις σημερινές αντιθέσεις και τις εκμεταλλεύεται αυξάνοντας την πολιτική και εκλογική του επιρροή. Για παράδειγμα ζητά από την Ισπανία να επανακτήσει τον έλεγχο του Γιβραλτάρ που βρίσκεται στο νότιο άκρο της Ισπανίας και από το 1773 βρίσκεται υπό βρετανική κυριαρχία. Απαιτεί την ανέγερση τοίχων γύρω από τους ισπανικούς θύλακες στη Βόρεια Αφρική της Θέουτα και τη Μελίλια ώστε να τερματιστούν οι εικόνες ντροπής που συνεχώς μεταδίδονται με απελπισμένους αφρικανούς μετανάστες να σκαρφαλώνουν στα πανύψηλα σύρματα επιχειρώντας να περάσουν στην Ισπανία και από κει στην Ευρώπη.

Ο βαθμός που αυτή η εικόνα στοιχειώνει τη συνείδηση των Ισπανών, αποτελώντας ντροπή, φάνηκε κι από την επιλογή του Στίβεν Λάνγκριτζ βρετανού σκηνοθέτη της Κάρμεν, που την απολαύσαμε πιο πρόσφατα το καλοκαίρι του 2018 στο Ηρώδειο, να τοποθετήσει την ηρωίδα – σύμβολο ελευθερίας μπροστά από αυτά τα πανύψηλα σύρματα που επάνω τους ανεβαίνουν σαν αράχνες μετανάστες επιχειρώντας να δραπετεύσουν από την κόλαση της Αφρικής…

Για τον 42χρονο ηγέτη του Vox ωστόσο, τον Σαντάγκο Αμπασκάλ, που ίδρυσε το κόμμα του μετά την αποχώρησή του από το Λαϊκό Κόμμα επικρίνοντάς το για διαφθορά με αφορμή τα σκάνδαλα  χρηματισμού που είχαν δει το φως της δημοσιότητας, οι μετανάστες δεν είναι τίποτε άλλο απειλή. Κι ας μην υπάρχει καμία άλλη περιφέρεια από τις 17 συνολικά της Ισπανίας, που να στηρίζει την οικονομία της σε τέτοιο βαθμό στην  αδήλωτη συνήθως εργασία των μεταναστών. Τα σημαντικότερα πολιτικά κέρδη ωστόσο το ακροδεξιό ισπανικό κόμμα τα ενέγραψε πλειοδοτώντας σε επιθέσεις εναντίον των Καταλανών. Εν μέρει προβλέψιμα και δικαιολογημένα. Περιφέρειες του νότου όπως η Ανδαλουσία, το μόνο που προσφέρουν στην Ισπανία είναι το φολκλόρ και η γραφικότητα. Κατά τ’ άλλα είναι καθαροί λήπτες των δημοσίων ταμείων, σε ένα μοντέλο περιφερειακών εισροών – εκροών, που το βλέπουμε να επαναλαμβάνεται αυτούσιο και στην Ιταλία,  και θέλει τον εύπορο βορρά να χρηματοδοτεί τον χειμαζόμενο νότο. Οι φασίστες του νότου επομένως επιτίθενται στην Καταλονία για πολύ υλικούς λόγους, πέραν φυσικά του ένδοξου ισπανικού παρελθόντος, για το οποίο κανείς δεν αμφιβάλει…

Ο Αμπασκάλ ωστόσο δημιουργεί το προφίλ του, αντλώντας κυρίως υλικό από την πλούσια φασιστική παράδοση της χώρας του.

Το αποτύπωμα της σκληρής ισπανικής Δεξιάς έγινε ορατό δια γυμνού οφθαλμού στη μαζική συγκέντρωση της προηγούμενης Κυριακής στη Μαδρίτη που ως κεντρικό σύνθημα είχαν «Για μια ενωμένη Ισπανία εκλογές τώρα». Αφορμή για τη συγκέντρωση στάθηκε η πρόταση της κυβέρνησης να οριστεί εισηγητής για συνομιλίες μεταξύ των κομμάτων σχετικά με το θέμα της Καταλονίας, που αν και παρελκυστική ώστε να εξασφαλίσει την ψήφο στον προϋπολογισμό των Καταλανών αποτέλεσε για την Δεξιά …κόκκινο πανί. Χαρακτηρίστηκε ακόμη και προδοσία!  Στη συγκέντρωση της Μαδρίτης όχι μόνο ο Πάμπλο Κασάδο, ο νέος ηγέτης του Λαϊκού Κόμματος, αλλά τόσο ο φασίστας Σαντιάγκο Αμπασκάλ, όσο και ο ηγέτης του κόμματος Πολίτες (Ciudadanos) Αλμπέρτο Ριβέρα συμφώνησαν στην ανάγκη κατάργησης των βαθμών αυτονομίας που κατέκτησαν οι περιφέρειες της Ισπανίας μετά την πτώση του δικτάτορα Φράνκο και στην αλλαγή του χαρακτήρα του κράτους σε πιο συγκεντρωτική κατεύθυνση. Είναι επομένως εμφανές ότι μια άνοδος της Δεξιάς θα ρίξει λάδι στη φωτιά των εθνικισμών που ήδη διχάζουν και απειλούν την Ισπανία.

Πολιτικές δίκες με Καταλανούς στο εδώλιο

Λάδι στη φωτιά των αποσχιστικών κινημάτων και πιο άμεσα του καταλανικού ρίχνει ήδη η δίκη που ξεκίνησε την Τρίτη με κατηγορούμενους 12 πολιτικούς από την Καταλονία, μεταξύ των οποίων και ο πρόεδρος του τότε κοινοβουλίου. Οι κατηγορίες που τους αποδίδονται είναι βαρύτατες και ξεκινούν από στάση, περιλαμβάνουν οικειοποίηση δημοσίων κονδυλίων και φτάνουν σε απείθεια κατά των αρχών. Ήδη 9 εξ αυτών έχουν μείνει στη φυλακή για πάνω από 1 χρόνο, ενώ η καταδίκη τους επισείει ποινή φυλάκισης από 10 έως και 25 χρόνια. Το γεγονός δε ότι καθήκοντα πολιτικής αγωγής έχει αιτηθεί και θα ασκήσει και το ακροδεξιό κόμμα Vox εγγυάται ότι η δίκη, που επί της ουσίας αφορά το δημοψήφισμα που διεξήχθη την 1η Οκτωβρίου 2017, θα οδηγήσει τις εντάσεις στο …κόκκινο.

Αφήνοντας κατά μέρους τις σκηνές αδιανόητης βίας που είδαμε να εκτυλίσσονται στους δρόμους της Βαρκελώνης από την ισπανική αστυνομία όταν την ημέρα του δημοψηφίσματος λειτουργούσε σαν στρατός επέμβασης και κατοχής, όπως οι Αμερικανοί στο Ιράκ, η ίδια η δίκη έχοντας αμιγώς πολιτικές, φρονηματικές αιτίες εκθέτει ανεπανόρθωτα την Ισπανία στη διεθνή κοινή γνώμη. Η αντίδραση της Μαδρίτης από τότε μέχρι σήμερα είναι εντελώς δυσανάλογη του «ερεθίσματος» που ήταν αμιγώς ειρηνικό και δημοκρατικό, χωρίς να συμπεριλαμβάνει καμιά χρήση ή απειλή χρήσης βίας. Όπως πολύ εύστοχα υπενθύμισε ο πρώην καταλανός πρόεδρος και διωκόμενος σήμερα Κάρλες Ποιγκντεμόντ σε άρθρο γνώμης στη βρετανική εφημερίδα Γκάρντιαν στις 12 Φεβρουαρίου, την ημέρα που ξεκίναγε η δίκη της ντροπής, ανάλογα δημοψηφίσματα διενήργησε η Σκωτία, το Κεμπέκ και η Νέα Καληδονία. Εξ ίσου πειστικά, κι αυτό μάλιστα ανεξάρτητα από την άποψη που μπορεί να έχει κάθε πολίτης για την ανεξαρτησία της Καταλονίας, ο πρώην πρόεδρος της Καταλονίας γράφει: «Η δίκη είναι ένα τεράστιο λάθος που κάνει ακόμη πιο δύσκολο ένα πολιτικό αποτέλεσμα. Η αντικατάσταση των πολιτικών λύσεων από τον ποινικό κώδικα και η προτεραιότητα στους δικαστές και τους πολιτικούς αντί στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια ήταν ένα από τα κολοσσιαία σφάλματα που διέπραξε η Ισπανία».

Πηγή: Εφημερίδα Νέα Σελίδα

Ρώσικη ρουλέτα στη Βρετανία

Αν αναρωτιέστε πόσα μπρα ντε φερ μπορεί να σηκώσει μια πολιτική σκηνή, κοιτάξτε λίγο πιο προσεκτικά την Μεγάλη Βρετανία

Αν αναρωτιέστε πόσα μπρα ντε φερ μπορεί να σηκώσει μια πολιτική σκηνή, κοιτάξτε λίγο πιο προσεκτικά την Μεγάλη Βρετανία

ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΒΑΤΙΚΙΩΤΗΣ

Το πρώτο μπρα ντε φερ, και αναφερόμαστε για την πιο πρόσφατη πράξη του δράματος που ξεκίνησε να εκτυλίσσεται στις 29 Μαρτίου 2017 όταν το Λονδίνο κατέθεσε κι επίσημα αίτηση στις Βρυξέλλες για ενεργοποίηση του άρθρου 50 που προβλέπει την έξοδο μιας χώρας από την ΕΕ, διαδραματίστηκε στις Βρυξέλλες με πρωταγωνιστές Τερέζα Μέι και τον Ζαν Κλοντ Γιουνκέρ. Σκοπός της επίσκεψης της βρετανίδας πρωθυπουργού στην έδρα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ήταν να εκθέσει στον πρόεδρο της Επιτροπής τις αντιρρήσεις του βρετανικού κοινοβουλίου για τους όρους της συμφωνίας εξόδου που συμπεριλαμβάνονται σε ένα κείμενο 585 σελίδων, που συμφώνησε μεν η Μέι με τον Γιουνκέρ, απέρριψε όμως η βρετανική Βουλή. Στο επίκεντρο των συνομιλιών ήταν κυρίως ένα θέμα: τα σύνορα μεταξύ Βόρειας Ιρλανδίας που ανήκει στην Αγγλία και Ιρλανδίας που είναι ενταγμένη στην ΕΕ. Τα όσα συμφωνήθηκαν εξόργισαν τους οπαδούς του σκληρού Brexit επειδή διατηρούν την Αγγλία για απροσδιόριστο χρόνο στην τελωνειακή ένωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αποτρέποντάς την όμως από την υπογραφή εμπορικών συμφωνιών με άλλες χώρες. Η απάντηση του ευρωπαίου αξιωματούχου ήταν ότι η πολυσέλιδη συμφωνία δεν ανοίγει εκ νέου, ενώ το άρθρο για τη σύνδεση Αγγλίας – Ιρλανδίας δεν μπορεί να απαλειφθεί ούτε να έχει περιορισμένο χρονικό ορίζοντα. Κάτι σαν το «take it or leave it» που έλεγαν οι Βρετανοί στους Κυπρίους πριν 15 χρόνια… Το πρώτο μπρα ντε φερ λοιπόν έληξε με ήττα της Μέι…

Το δεύτερο μπρα ντε φερ διεξάγεται εντός Αγγλίας στο εσωτερικό του Συντηρητικού κόμματος και των οπαδών μάλιστα της εξόδου. Επιστρέφοντας η Μέι με άδεια χέρια από την «ήπειρο» οι βουλευτές της Μέι είναι αναγκασμένοι να επιλέξουν ανάμεσα σε αυτή τη συμφωνία, που την έχουν ήδη απορρίψει, και στο ενδεχόμενο να οδηγηθούν στις 29 Μαρτίου, όταν με τη συμπλήρωση δύο χρόνων από την υποβολή του αιτήματος η Αγγλία τίθεται αυτόματα εκτός ΕΕ, χωρίς συμφωνία! Οπότε, να περιέλθουν στο καθεστώς ενός απλού κράτους μέλους του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου. Κι αν αυτό το ενδεχόμενο δεν τους ανησυχεί, προκειμένου η διακοπή των σχέσεων με την ΕΕ να είναι μη αντιστρεπτή, τους καίει το θέμα των σχέσεων Βόρειας Ιρλανδίας και Ιρλανδίας. Το ενδεχόμενο δηλαδή η οριοθέτηση των συνόρων μετά την έξοδο της Αγγλίας από την ΕΕ να ξυπνήσει φαντάσματα του παρελθόντος που να ζητούν την ένωση του νησιού. Αποδεικνύεται έτσι ότι το συγκεκριμένο θέμα εξελίχθηκε σε άσσο στο μανίκι των ευρωπαίων διαπραγματευτών που έθεσαν στους Τόρηδες το δίλημμα: σκληρή έξοδο και κατάτμηση της Μεγάλης Βρετανίας εις τα εξ ων συνετέθη ή τελωνειακή ένωση και «βελούδινα σύνορα» με την Ιρλανδία; Aκόμη και τώρα το μπρα ντε φερ μεταξύ οπαδών του σκληρού Brexit και της Μέι δεν έχει λήξει, όπως έδειξε και η νέα ψηφοφορία στο βρετανικό κοινοβούλιο την προηγούμενη εβδομάδα.

Το τρίτο μπρα ντε φερ, μεταξύ του ηγέτη των Εργατικών, Τζέρεμι Κόρμπιν, από τη μια και της βρετανίδας πρωθυπουργού από την άλλη, είναι ομολογουμένως το πιο άνευρο και αδιάφορο, μιας και οι θέσεις των Εργατικών υπέρ της ΕΕ είναι μειοψηφικές ενώ οι ψήφοι των Εργατικών παραμένουν πάντα ένα σχέδιο σωτηρίας για την Μέι. Σε επιστολή που απέστειλε προς τη βρετανίδα πρωθυπουργό ο Κόρμπιν τάσσεται υπέρ μιας μόνιμης τελωνειακής ένωσης που θα βρίσκεται σε στενή ευθυγράμμιση με την ενιαία αγορά, ενώ δημοσίως επικρίνει την Ντάουνινγκ Στριτ ότι δεν έχει πρόγραμμα κι αφήνει το χρόνο να περνάει. Να ομολογήσουμε όμως ότι παρόλα αυτά ο Κόρμπιν υφίσταται, αντίθετα για παράδειγμα με μια σύγκρουση που πολλοί την ανέμεναν αλλά η θέση απέναντι από τη βρετανίδα πρωθυπουργό παραμένει κενή.

Ο μεγάλος απών δεν είναι άλλος από τον πρώην πρωθυπουργό Ντέιβιντ Κάμερον, που όπως ο Μπλερ θα μείνει γνωστός για την επέμβαση στο Ιράκ, ο Κάμερον θα περάσει στην ιστορία για το δημοψήφισμα του 2016, που άνοιξε τις πόρτες της εξόδου…

Δυσφορεί η οικονομική ελίτ

Σε μπρα ντε φερ έχει εξελιχθεί κι η σχέση μεταξύ της βρετανικής πολιτικής και οικονομικής ελίτ, με κοινό παρανομαστή των θέσεων που διατυπώνουν φορείς της οικονομίας μια απλή ερώτηση: «πόσο θα πάει;». Τελευταίος κρίκος στην αλυσίδα των αντιδράσεων ήταν το Βρετανικό Εμπορικό Επιμελητήριο που έθεσε 20 κρίσιμες ερωτήσεις, οι οποίες 50 μέρες πριν την έξοδο παραμένουν αναπάντητες. Το Επιμελητήριο που αντιπροσωπεύει χιλιάδες επιχειρήσεις κατέθεσε την έντονη ανησυχία του επειδή η χώρα δεν είναι επαρκώς προετοιμασμένη για όλα τα ενδεχόμενα που είναι ανοιχτά την επομένη της εξόδου. Μεταξύ των ερωτήσεων τίθεται το ζήτημα για το αν οι βρετανικές επιχειρήσεις θα μπορούν και υπό ποιους όρους να εισάγουν αγαθά και να καλούν εργαζόμενους από την ΕΕ, τι ύψους δασμοί θα υπάρχουν, κοκ.

Στο ίδιο κλίμα κινούταν και ανακοίνωση της κεντρικής Τράπεζας της Αγγλίας, που έκανε λόγο για ομιχλώδες τοπίο στις σχέσεις Αγγλίας – ΕΕ. Ειδικότερα για τις επιχειρήσεις, αναφέρει ότι «η οικονομία ως σύνολο, δεν είναι ακόμη προετοιμασμένη για μη-συμφωνία, καμία μεταβατική περίοδο πριν την έξοδο. Ως παράδειγμα να αναφερθεί ότι οι μισές επιχειρήσεις δεν είναι έτοιμες για ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Επίσης, οι πραγματικές επενδύσεις των επιχειρήσεων είναι πιθανό να έχουν μειωθεί κατά 3% τον προηγούμενο χρόνο παρά τη συνεχιζόμενη εγχώρια επέκταση, τους ισχυρούς εταιρικούς ισολογισμούς και την υψηλή επιχειρηματική κερδοφορία». Εν ολίγοις, ψηφίστε το σχέδιο της Μέι να σωθεί η οικονομία…

Πηγή: Νέα Σελίδα

Μεσογειακή άσκηση του ΝΑΤΟ απάντηση στους ρωσικούς βομβαρδισμούς στη Συρία (Πριν, 25/10/2015)

1453825799173421971Η πράγματι εντυπωσιακή διακλαδική άσκηση του ΝΑΤΟ με την επωνυμία «Σύζευξη τρίαινας» που είναι σε εξέλιξη στη Μεσόγειο και θα ολοκληρωθεί στις αρχές Νοεμβρίου (αρκεί να αναφερθεί ότι πέρα από 60 πλοία, 140 αεροσκάφη και 36.000 στρατιώτες, συμμετέχουν και 30 χώρες δηλαδή …2 περισσότερες από τα μέλη του) μπορεί να είχε αποφασιστεί δύο χρόνια πριν, όταν κανείς δεν ήταν σε θέση να προβλέψει τη ρωσική ανάμειξη στη Συρία, υπό το φως ωστόσο των τελευταίων εξελίξεων αποκτά τεράστιους συμβολισμούς. Μετατρέπεται σε επίδειξη δύναμης των Αμερικανών εναντίον της Ρωσίας, μια κάθε άλλο παρά συμβολική υπόδειξη ότι οι ΗΠΑ επ’ ουδενί δε συζητούν έναν άτυπο γεωπολιτικό διαμελισμό της Μεσογείου σε ρωσικό ανατολικό και αμερικανικό δυτικό, και θα συνεχίσουν να αποκαλούν τη Μεσόγειο «mare nostrum».

ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΒΑΤΙΚΙΩΤΗΣ

Όπως ακριβώς συνέβαινε σε όλη την μεταψυχροπολεμική περίοδο, όταν η Ρωσία, οικεία βουλήσει, ποτέ δεν έκανε εμφανή την παρουσία της στη Μεσόγειο, παρότι διατηρούσε δύο ναυτικές βάσεις στο έδαφος της Συρίας.

Τώρα όμως τα πράγματα άλλαξαν. Η αποτελεσματικότητα των ρωσικών βομβαρδισμών στη Συρία (για καταστροφή 819 στόχων κάνει λόγο μέχρι στιγμής η Μόσχα), πολύ περισσότερο αν συγκριθεί με την αμερικανική δημόσια αποστασιοποίηση και ιδιωτική υποστήριξη του Ισλαμικού Κράτους, της δίνει πρωτοφανή περιθώρια διαπραγματεύσεων και οικοδόμησης νέων συμμαχιών με τα γειτονικά κράτη. Καθόλου τυχαία δεν είναι η πρόσφατα εγκαινιασθείσα στρατιωτική συνεργασία της Ρωσίας με την Ιορδανία που καίγεται να εξασφαλίσει τα βόρεια σύνορα της από το Ισλαμικό Κράτος, παρότι ετησίως λαμβάνει από την Ουάσινγκτον 1 δισ. δολ. ως στρατιωτική βοήθεια. Επίσης αναβαθμίζει σημαντικά το κύρος της Μόσχας στους λαούς, που ανήμποροι να αντιδράσουν παρατηρούσαν επί πέντε σχεδόν χρόνια τις ΗΠΑ και τα συμμαχικά τους καθεστώτα στον Περσικό Κόλπο, από κοινού με την Τουρκία, να στηρίζουν με κάθε τρόπο το Ισλαμικό Κράτος.

Παρότι τα άμεσα οφέλη της Ρωσίας είναι τεράστια από κάθε άποψη (λαμβάνοντας επίσης υπ’ όψη τη δημιουργία αντίβαρου στην Ουκρανία και το μήνυμα που έστειλε στους φονταμενταλιστές του Καυκάσου), το μέλλον της Συρίας και του Άσαντ, ο οποίος είχε πετύχει με έναν μαγικό τρόπο να ικανοποιεί τα πιο αταίριαστα δίδυμα (Αμερικάνους και Ρώσους, Ισραηλινούς και Παλαιστίνιους) παραμένουν άδηλα. Τα συντριπτικά πλήγματα των ρωσικών βομβαρδιστικών θα ολοκληρώνονταν υπό δύο αυστηρές συνθήκες: την προέλαση χερσαίων δυνάμεων που θα εξάλειφαν και τους τελευταίους θύλακες των τζιχαντιστών και, το σημαντικότερο, τη δρομολόγηση μιας ενοποιητικής πολιτικής διαδικασίας που θα αφαιρούσε το έδαφος στο οποίο επωάστηκε ο αυταρχισμός του Άσαντ με τον άλληλοτροφοδοτούμενο μεσαίωνα των τζιχαντιστών. Είναι όροι που ο Άσαντ δεν μπορεί και δε θέλει να υλοποιήσει…

Αρέσει σε %d bloggers: