Σε ερείπια μετέτρεψε ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν τις ελπίδες που δημιούργησε η «διπλωματία των σεισμών», όπως εκφράστηκαν με τις δηλώσεις των υπουργών Εξωτερικών Ελλάδας και Τουρκίας, έπειτα από την επίσκεψη του Ν. Δένδια στην γειτονική χώρα.
Μετέφερα στον @MevlutCavusoglu τα ειλικρινή συλλυπητήρια Κυβέρνησης & λαού της 🇬🇷 για τις χιλιάδες απώλειες συνανθρώπων μας στην 🇹🇷 & την υπερηφάνεια μου για τους διασώστες μας. Συμφώνησα ότι δε χρειάζεται να περιμένουμε φυσικές καταστροφές για να βελτιώσουμε τις σχέσεις μας. pic.twitter.com/Udqa5JHPVJ
Παρότι η περιβόητη διπλωματία των σεισμών κυρίως εκφράζει ευσεβείς πόθους ή έστω την ελπίδα μια προσωρινής ανάπαυλας, καθώς υποτιμάει τόσο τις μακροχρόνιες επεκτατικές βλέψεις της Τουρκίας όσο και τον εμπρηστικό ρόλο των Αμερικανών, οι ελπίδες αυτή τη φορά απέκτησαν βάθος λόγω της σημασίας του σεισμού της 6ης Φεβρουαρίου. Οι εκατόμβες των νεκρών και κυρίως οι τεράστιες οικονομικές καταστροφές που προκάλεσε ο Εγκέλαδος στην Ανατολία (κι οποίες εκτιμώνται σε 84 δισ. δολ. ή 10% του ΑΕΠ) αναγκάζουν τον τούρκο πρόεδρο να στρέψει την προσοχή του στο εσωτερικό. Είναι τέτοιο το βάθος των πληγών που άνοιξε ο σεισμός ώστε ο Ερντογάν αναπόφευκτα είναι αναγκασμένος να γυρίσει την πλάτη του στα διεθνή μέτωπα της Τουρκίας, με πιθανή εξαίρεση εκείνα που θέτουν υπαρξιακές απειλές για τη ακεραιότητα της χώρας του όπως οι Κούρδοι. Προς επίρρωση, η διακοπή του κρεσέντου παραβιάσεων και εικονικών αερομαχιών στο Αιγαίο. Έτσι, η «γαλάζια πατρίδα», ως σχέδιο επιθετικό – επεκτατικό, που δικαιολογείται όμως εντός της Τουρκίας υπό την επίκληση των απειλών που δέχεται η χώρα, στο νέο πλαίσιο που έθεσε ο σεισμός θα μπορούσε να περιμένει. Μέχρι που ήρθε ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών…
Στην ατζέντα της επίσκεψης του Άντονι Μπλίνκεν στην Αθήνα περίοπτη θέση κατείχε η διασφάλιση ότι η Ελλάδα θα συνεχίσει να αποτελεί «έναν από τους πλέον αξιόπιστους εταίρους των ΗΠΑ σε γεωστρατηγικό επίπεδο». Ουσιαστικά ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών αντάμειψε την κυβέρνηση Μητσοτάκη για τον πρωταγωνιστικό ρόλο που έχει διαδραματίσει στην αποστολή όπλων στην Ουκρανία, «χωρίς αστερίσκους και από την πρώτη στιγμή» με τα δικά του λόγια, ανανεώνοντας την εμπιστοσύνη της Ουάσιγκτον στην Αθήνα ως τον πιο πιστό της σύμμαχο στην ανατολική Μεσόγειο. Και φυσικά τον πιο καλό πελάτη. Περισσεύουν οι διθύραμβοι στο ανακοινωθέν για την αγορά των παντελώς άχρηστων για ελληνικές αμυντικές ανάγκες F35…
Μόνη της στον διαγωνισμό …ομορφιάς η Ελλάδα
Τον «διαγωνισμό ομορφιάς» στον οποίο επιδίδεται η Αθήνα για να ικανοποιήσει την Ουάσιγκτον τον αποκάλυψε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος όταν δήλωσε την Δευτέρα 20 Φεβρουαρίου πώς «οι δικές μας σχέσεις με τις ΗΠΑ είναι πολλά κεφάλαια μπροστά από αυτά που προσπαθεί να κατοχυρώσει η Τουρκία, αν και όποτε τα κατοχυρώσει».
Μόνο που η Τουρκία δεν αφήνει ευκαιρία να πάει χαμένη που να μην δείξει ότι οι σχέσεις με τις ΗΠΑ έχουν τεθεί σε δεύτερη μοίρα. Η συνάντηση του Ερντογάν με τον Μπλίνκεν στο αεροδρόμιο (πάλι καλά που δεν τον συνάντησε στην σκάλα του αεροπλάνου) έδειξε όχι μόνο την απόσταση των τούρκων νέο-ισλαμιστών από τους αμερικανικούς σχεδιασμούς στην περιοχή, αλλά και την αποδοχή που συναντά η γραμμή του Ερντογάν τόσο στην βάση του κόμματός του ΑΚΡ όσο και την τουρκική κοινωνία. Από την άλλη, τα 100 εκ. δολ. που ανακοίνωσε ο Μπλίνκεν ότι προσφέρουν οι ΗΠΑ για τους σεισμόπληκτους της Τουρκίας δεν θα στηρίξουν μόνο τους πληγέντες του Εγκέλαδου αλλά και την φιλοαμερικανική αντιπολίτευση ενόψει των εκλογών.
In Türkiye, I saw the horrific devastation caused by the earthquakes—and the incredible work being done by first responders and the international community. We will continue to provide support and lifesaving aid to earthquake-affected areas. pic.twitter.com/3Q5IkODjhl
Ο Μπλίνκεν επιβράβευσε επίσης την κυβέρνηση Κ. Μητσοτάκη επειδή έμπρακτα προασπίζει τα ενεργειακά συμφέροντα των ΗΠΑ, προωθώντας την αμερικανική ατζέντα της διαφοροποίησης των ενεργειακών πηγών. Στρατηγική που στην περίπτωση της Ελλάδας (και κατά ένα μέρος της Ευρώπης) ισοδυναμεί με ενεργειακή εξάρτηση από την Τουρκία ως χώρα διέλευσης και φυσικά με πανάκριβο κόστος καυσίμων. Ακρογωνιαίοι λίθοι της υποταγής των ελληνικών ενεργειακών συμφερόντων στην αμερικανική εξωτερική πολιτική είναι η έναρξη λειτουργίας του διασυνδετήριου αγωγού Ελλάδας – Βουλγαρίας κι ο σχεδιασμός για τον διασυνδετήριο αγωγό με την Βόρεια Μακεδονία, που συνδέονται με την Μονάδα Επαναεριοποίησης Πλωτής Αποθήκευσης (FSRU) στην Αλεξανδρούπολη, η οποία θα τεθεί σε λειτουργία ως το τέλος του 2023. Τι κι αν η στροφή στο φυσικό αέριο (αντί του λιγνίτη) που εγκαινιάστηκε επί Γιώργου Παπανδρέου προ δεκαετίας αποδείχθηκε παταγώδη αποτυχία και αιτία της ενεργειακής κρίσης στην Ελλάδα, τόσο με κριτήριο την τιμή του όσο και με κριτήριο τις βαρύτατες (παρότι μέχρι πρόσφατα υποτιμημένες) επιπτώσεις του μεθανίου στην κλιματική αλλαγή; Από την στιγμή που οι ΗΠΑ παράγουν κι εξάγουν φυσικό αέριο η Ελλάδα όχι μόνο θα εισάγει και θα καταναλώνει φυσικό αέριο αλλά θα μετατραπεί επίσης και σε κόμβο μεταφοράς του στην Βαλκανική χερσόνησο και στη Νότια Ευρώπη…
Στο τελικό ανακοινωθέν του Τέταρτου Στρατηγικού Διαλόγου μάλιστα επιβεβαιώθηκε η «διπλή λειτουργία» της Αλεξανδρούπολης τόσο ως κόμβου εισόδου και διοχέτευσης στην Βαλκανική του υγροποιημένου αερίου, όσο και ως στρατιωτικής βάσης, με την εξής διατύπωση: «Οι Ηνωμένες Πολιτείες υπογράμμισαν την γεωστρατηγική σημασία του λιμένος της Αλεξανδρούπολης ο οποίος έχει μετατραπεί σε ζωτικό κόμβο εφοδιασμού για την αμυντική στάση του ΝΑΤΟ στην ανατολική του πτέρυγα και θα παρέχει κρίσιμη ενεργειακή ασφάλεια στην περιοχή».
Επί της ουσίας, η αμερικανική αναγνώριση των υπηρεσιών που προσφέρει η Ελλάδα μόνο ανακούφιση δεν προσφέρει στον ελληνικό λαό. Και η Ουκρανία μέχρι πέρυσι ως ο πιο πιστός σύμμαχος των ΗΠΑ στην ανατολική Ευρώπη, ανέλαβε τον ρόλο του προκεχωρημένου φυλακίου του ΝΑΤΟ απέναντι στην Ρωσία. Το αμερικανικό δαχτυλίδι ωστόσο δεν την έσωσε από τον πόλεμο που μαίνεται επί έναν χρόνο. Μάλλον την οδήγησε στον πόλεμο…
Με @npanagioto υποδεχθήκαμε στο #ΥΠΕΘΑ την Assistant Secretary @DeptofDefense κ. Celeste Wallander, εν μέσω Στρατηγικού Διαλόγου🇬🇷🇺🇸 & μετά την χθεσινή επίσκεψη στην Αλεξανδρούπολη & στην Λάρισα με @nhardalias
Η Ελλάδα μπορεί άμεσα να μην κινδυνεύει να εμπλακεί σε πόλεμο για χάρη των ΗΠΑ, με βεβαιότητα όμως αυτές οι σχέσεις δυναμιτίζουν τις σχέσεις με την Τουρκία. Προς επίρρωση το ταξίδι του Μητσοτάκη στις ΗΠΑ τον Μάιο του 2022 που τίναξε στον αέρα όσα συμφωνήθηκαν με τον Ερντογάν στο ταξίδι του πρώτου στην Κωνσταντινούπολη, οδηγώντας στα άκρα τις σχέσεις των δύο χωρών. Έτσι και τώρα η ούτως ή άλλως αμφίβολη διπλωματία των σεισμών θα θαφτεί κάτω από τις ρωγμές που προκάλεσε η επίσκεψη Μπλίνκεν.
Δικαίως η καινούργια ταινία του ιρανού σκηνοθέτη Ασγκάρ Φαραντί, με τίτλο Ένας ήρωας, απέσπασε το Μεγάλο Βραβείο του Φεστιβάλ Καννών. Στο κέντρο του σεναρίου βρίσκεται ο Ραχίμ· ένας μικροεπαγγελματίας που κολυμπάει στα χρέη, καταδικάζεται σε φυλακή και παλεύει να ανταπεξέλθει στις οικονομικές και κοινωνικές υποχρεώσεις του και να ισορροπήσει στις ηθικές και συναισθηματικές δεσμεύσεις του. Ο Ραχίμ είναι ένας τυπικός Ιρανός που δεν θέλει να εξαπατήσει τους οικείους του, αλλά πασχίζει να επιβιώσει δίνοντας μαθήματα αξιοπρέπειας.
Ο Ραχίμ είναι το Ιράν! Το Ιράν των τελευταίων χρόνων που πασχίζει να επιβιώσει και να ξεπεράσει τα τεράστια, καθηλωτικά εμπόδια των οικονομικών κυρώσεων που παράνομα έχουν επιβάλλει οι ΗΠΑ και οι υποτελείς τους χώρες: ΕΕ και αγγλοφωνία (Αγγλία, Καναδάς και Αυστραλία). Τις πολυεπίπεδες συνέπειες των οικονομικών κυρώσεων έφερε στο φως έκθεση ειδικής απεσταλμένης του ΟΗΕ, της καθηγήτριας Διεθνούς Δικαίου Αλίνα Ντουχάν, που έχει ένα αξιοθαύμαστο επιστημονικό βιογραφικό.
Η ειδική εισηγήτρια του ΟΗΕ που έμεινε στην Ισλαμική Δημοκρατία 12 ημέρες και πραγματοποίησε περισσότερες από 50 επαφές για να γράψει την έκθεσή της διατύπωσε το συμπέρασμα ότι οι κυρώσεις «έχουν ένα σοβαρό αρνητικό αποτέλεσμα στην οικονομία της χώρας, που οδηγεί σε σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ανθρωπιστικών προκλήσεων οι οποίες οξύνθηκαν από την πανδημία του Covid-19». Η ειδική εισηγήτρια του ΟΗΕ συστήνει την άρση των κυρώσεων, επικαλούμενη τις επιπτώσεις τους ακόμη και στο δικαίωμα στην ζωή!
Full report on the country visit to Iran to assess impact of unilateral sanctions on human rights https://t.co/AqBh5z7rsa
Στην έκθεσή της η καθηγήτρια διεθνούς δικαίου δεν αναφέρεται μόνο στις κυρώσεις που έχουν επίσημα επιβληθεί και ανακοινωθεί. Αναφέρεται επίσης και στις δευτερογενείς κυρώσεις κι εκείνες που επιβάλλονται λόγω του υπερβάλλοντος …ζήλου που δείχνουν διάφορες κυβερνήσεις και εταιρείες ανά τον κόσμο. Στην τελευταία περίπτωση εντάσσεται προφανώς η Ελλάδα με την κατ’ εντολή των Αμερικανών επιχείρηση κατάσχεσης του ιρανικού πετρελαίου στο δεξαμενόπλοιο Λάνα που έπλεε ανοιχτά της Εύβοιας τον Απρίλιο του 2022. Η ελληνική επιχείρηση ξεκίνησε ως ένα ρεσιτάλ ακραία επικίνδυνων για το είδος του φορτίου αυτοσχεδιασμών και παροιμιώδους έλλειψης προετοιμασίας και εξελίχθηκε σε διπλωματικό φιάσκο που κατέστησε διεθνώς εκτεθειμένη και υπόλογη την ελληνική διπλωματία για ασυγχώρητη άγνοια και ζήλο …άμπαλου νεοφώτιστου, περιορισμένου καταλογισμού…
Οι μονομερείς κυρώσεις σε βάρος του Ιράν από τις ΗΠΑ και τους ακόλουθούς τους, που πλήττουν ιδιαίτερα τον ενεργειακό τομέα, συνδέονται στενά με έντονα αρνητικές μακροοικονομικές επιπτώσεις στη χώρα, παρατηρεί η εισηγήτρια του ΟΗΕ, δεδομένης της υψηλής συμμετοχής των ενεργειακών εσόδων στο σύνολο των δημόσιων εσόδων. Το Ιράν είναι ο πέμπτος μεγαλύτερος παραγωγός αργού πετρελαίου και ο τρίτος μεγαλύτερος παραγωγός φυσικού αερίου.
Από το 2010 ως το 2015 που υπογράφτηκε η συμφωνία για τα πυρηνικά του μεταξύ Κίνας, Γαλλίας, Ρωσίας, Αγγλίας, ΗΠΑ και Γερμανίας το Ιράν εξήγαγε ημερησίως 1,4 εκ. βαρέλια αργού πετρελαίου. Με την υπογραφή της συμφωνίας και την άρση των κυρώσεων, από τον Μάιο του 2016 ως τον Μάιο του 2018, οι εξαγωγές έφτασαν τα 2,5 εκ. βαρέλια. Με την αποχώρηση των Αμερικανών από την συμφωνία, επί Τραμπ, και την επανεισαγωγή των κυρώσεων από τις ΗΠΑ οι ιρανικές εξαγωγές μειώθηκαν τον Ιούλιο του 2020, ενδεικτικά, σε 500.000 βαρέλια ημερησίως. Μεταξύ 2019 και 2021 οι ετήσιες απώλειες από την πτώση των εξαγωγών πετρελαίου εκτιμώνται σε 56 δισ. δολ. ετησίως. Τα ετήσια έσοδα σε ξένο συνάλλαγμα πριν τις κυρώσεις από το 2005 ως το 2011 ανέρχονταν σε 66 δισ. δολ. Την περίοδο 2019 – 2021, μετά δηλαδή τις αμερικανικές κυρώσεις, έπεσαν στα 25 δισ. δολ.
Οι αμερικανικές κυρώσεις λοιπόν είναι η αιτία των οικονομικών δεινών στο Ιράν, όλα τα υπόλοιπα έπονται. Ας δούμε τι…
Στην οικονομία, το ΑΕΠ ετησίως αυξανόταν κατά 4,6% σε μέσο όρο από το 2000 ως το 2010, αλλά από το 2011 ως το 2015 μειωνόταν λόγω των μονομερών κυρώσεων κατά 1,7%. Το 2016 και το 2017 όταν εγκαταλείπονταν σταδιακά οι κυρώσεις το ΑΕΠ αυξανόταν κατά 13,6% (επίπεδο ρεκόρ) και 3,7% αντίστοιχα. Το 2018 και 2019 όταν οι ΗΠΑ επανάφεραν τις κυρώσεις η οικονομία συρρικνώθηκε κατά 6% και 6,8%. Σημαντική πτώση σημείωσαν και οι Άμεσες Ξένες Επενδύσεις. Από το 2017 ως το 2018 οι επενδυτικές συμφωνίες μειώθηκαν από 72 σε 20, ενώ η αξία τους από 4,4 δισ. δολ. σε μόλις 154 εκ. δολ. Η πορεία του πληθωρισμού και της συναλλαγματικής ισοτιμίας του εθνικού τους νομίσματος υπήρξε ανάλογη. Ο δείκτης τιμών από 23,8% μεταξύ 2011 και 2015, έπεσε σε 7,2% και 8% το 2016 και 2017 για να αυξηθεί το 2019 στο 39,9%, ενώ οι τιμές των τροφίμων διπλασιάστηκαν. Δε χρειάζονται ιδιαίτερες γνώσεις οικονομικών για να γίνει αντιληπτό ότι η κυβέρνηση του Ιράν αύξησε την ποσότητα του χρήματος πολύ πέραν των εσόδων της, για να καλύψει τις ανάγκες της κοινωνικής πολιτικής και φυσικά της άμυνάς της.
Έτσι, όσοι κι όσες επισκέπτονται την υπέροχη αυτή χώρα οφείλουν να εξοικειωθούν με τη χρήση δύο νομισμάτων που κυκλοφορούν παράλληλα: του ριάλ που έχει μια ισοτιμία εξευτελιστική (περίπου 300.000 ριάλ ανά ευρώ κατά την επίσκεψή μας) και του τουμάν από το οποίο έλειπαν τα 4 μηδενικά του ριάλ, έχοντας έτσι μια πιο λογική και κυρίως λειτουργική ισοτιμία.
Ως αποτέλεσμα των αυξήσεων στις τιμές τα νοικοκυριά ειδικά στις αστικές περιοχές έχουν υποστεί μια σοβαρή επιδείνωση του επιπέδου ζωής τους. Το συνολικό κόστος αυξήθηκε κατά 64% από το 2017 ως το 2019 οδηγώντας σε διατροφικές αλλαγές και μικρότερη κατανάλωση τροφίμων. Η διατροφική ανασφάλεια ειδικά σε ορισμένες περιοχές πλήττει το 60%, σύμφωνα με την ειδική εισηγήτρια του ΟΗΕ.
Σοβαρότατες ελλείψεις έχουν προκαλέσει οι κυρώσεις και στις υποδομές. Η ανάγκη του Ιράν για επενδύσεις σε υποδομές, που δεν αφορούν μόνο την ενεργειακή βιομηχανία ή την επεξεργασία του νερού, ξεπερνάει τις ανάγκες των περισσότερων χωρών του κόσμου επειδή είναι ιδιαίτερα ευάλωτο σε φυσικές καταστροφές. Το 2021 το Ιράν αντιμετώπισε 39 σοβαρούς σεισμούς. Μόνο τα τελευταία 30 χρόνια έχουν πεθάνει περισσότεροι από 80.000 άνθρωποι από σεισμούς, πλημμύρες, ξηρασίες και ακραία υψηλές θερμοκρασίες. Παρόλα αυτά ελικόπτερα έρευνας και διάσωσης ακόμη και ελικόπτερα – ασθενοφόρα είναι σχεδόν αδύνατο να εξαχθούν στη χώρα με το αμερικανικό σκεπτικό ότι η Τεχεράνη θα μπορούσε να τα χρησιμοποιήσει για να επιταχύνει το πυρηνικό της πρόγραμμα. Οι ΗΠΑ χαρακτηρίζουν ως «διπλής χρήσης», δηλαδή κατάλληλο τόσο για ειρηνικούς όσο και για πολεμικούς σκοπούς, κρίσιμο υλικό υψηλής τεχνολογίας, ακόμη και λογισμικό που είναι απαραίτητο για την πολιτική αεροπορία, ώστε να αποτρέψουν την εξαγωγή του.
Το Ιράν παρόλα αυτά καταφέρνει και προσπερνάει πολλές από τις επιπτώσεις των κυρώσεων εξ αιτίας της σοβαρής εγχώριας παραγωγής. Ο γεωργικός τομέας, που αντιπροσωπεύει το 10% του ΑΕΠ, με το 75% της αγροτικής παραγωγής να πραγματοποιείται από μικρές φάρμες, εξασφαλίζει αυτάρκεια στο 85% της κατανάλωσης. Εξ ίσου θαυμαστές είναι οι επιδόσεις της ιρανικής φαρμακοβιομηχανίας. Το Ιράν παράγει το 95% των φαρμάκων και βασικών εμβολίων, περιορίζοντας τις επιπτώσεις των μονομερών κυρώσεων «με αξιόλογα συστήματα διασφάλισης ποιότητας», όπως τονίζει η Αλίνα Ντουχάν.
Η αλήθεια είναι ότι η στέρεη βιομηχανική βάση και η διαφοροποιημένη αγροτική παραγωγή (που δεν απέτρεψε την Τεχεράνη από μια στρατηγική συμφωνία με το Καράκας για την καλλιέργεια 1 εκ. στρεμμάτων στην λατινοαμερικανική χώρα) είναι ορατή δια γυμνού οφθαλμού στο Ιράν. Η ιρανική αυτοκινητοβιομηχανία, αποτελούμενη από δύο ιρανικές βιομηχανίες (Iran Khodro και Saipa) και μια συμφωνία συμπαραγωγής με την Peugeot καλύπτει πάνω από το 80% της εγχώριας ζήτησης, ενώ παράγει το 10% του ΑΕΠ κι απασχολεί το 4% του εργατικού δυναμικού (700.000 εργαζόμενοι). Τα χαμηλού κυβισμού μηχανάκια, με τιμή πώλησης περί τα 1.300 ευρώ, είναι όλα ιρανικής κατασκευής, όπως επίσης τα ελαστικά αυτοκινήτων και μηχανών, οι τηλεοράσεις και δεκάδες άλλα ηλεκτρικά και μηχανολογικά είδη· ακόμη κι οι ανυψωτήρες για τον καθαρισμό των τζαμιών στα υψηλά κτίρια και τα τζαμιά!
Το Ιράν διαθέτει επίσης ανεπτυγμένη ναυπηγική βιομηχανία. Πρόσφατα μάλιστα παρέδωσε το τρίτο στη σειρά δεξαμενόπλοιο στην Βενεζουέλα, για λογαριασμό της κρατικής εταιρείας πετρελαίου PDVSA.
In your face: #Iran delivers third supertanker to #Venezuela. In recent months, the two nations targeted by US sanctions have deepened cooperation in the fields of oil, agriculture, and food production. https://t.co/tFJHbkeyJl
Καλλιεργημένες είναι και όσες εκτάσεις εκτός αστικών κέντρων, δεν είναι έρημοι. Φυστικόδεντρα, κηπευτικά, κ.α. με την βοήθεια των νερών που εξασφαλίζουν οι μεγάλοι ορεινοί όγκοι προσφέρουν όχι μόνο εργασία σε εκατομμύρια Ιρανούς αλλά και την διατροφική αυτάρκεια σε μια χώρα 82 εκ. ανθρώπων.
Η ανεπτυγμένη εθνική βιομηχανία του Ιράν εξηγεί κατά μεγάλο μέρος και το μίσος των ΗΠΑ εναντίον του. Η εμμονή των Αμερικανών να καταστρέψουν δηλαδή το Ιράν δεν εξηγείται μόνο λόγω της ταπείνωσης που δέχθηκαν με την ομηρία των 52 διπλωματών τους επί 444 ημέρες στην πρεσβεία τους στη Τεχεράνη. Ούτε μόνο επειδή το Ιράν υποστηρίζει ηθικά και υλικά όλες τις δυνάμεις που αντιστέκονται στον ιμπεριαλισμό και το σιωνισμό από την Υεμένη και το Λίβανο μέχρι την Γάζα, με αποτέλεσμα ακόμη κι εκείνες οι αστικές τάξεις της Μέσης Ανατολής που θέλουν να συνεργαστούν με το Ισραήλ να μην μπορούν.
Το Ιράν με μια έκταση ίσης με εκείνη της Γερμανίας, της Γαλλίας, της Ισπανίας, της Αγγλίας, της Ουαλίας και της Σκοτίας μαζί, μπορεί κάλλιστα να συγκριθεί με την Γιουγκοσλαβία, πριν την διάλυσή της από ΗΠΑ, Γερμανία και ΕΕ: Διαθέτει την έκταση, τον πληθυσμό και τους πλουτοπαραγωγικούς πόρους ώστε να μην υπαχθεί στον παγκοσμιοποιημένο καπιταλισμό υπό τους όρους των ΗΠΑ.
Παρότι μάλιστα διαθέτει Coca – Cola, που προφανώς έπρεπε να απαγορευτεί για λόγους σωστής διατροφής και αισθητικής και να επιτραπεί η κατανάλωση κρασιού (για τους ίδιους λόγους)· αλλά μάλλον οι ίδιοι ξέρουν καλύτερα, το Ιράν αντιστέκεται στον αμερικανικό οικονομικό και πολιτικό οδοστρωτήρα. Γι’ αυτό οι Αμερικανοί (Δημοκρατικοί και Ρεπουμπλικανοί) θέλουν να γονατίσουν το Ιράν χρησιμοποιώντας κυρίως, κι όχι μόνο, τις οικονομικές κυρώσεις. Η αύξηση της φτώχειας κατά 11% και η πτώση του βιοτικού επιπέδου κατά 12% από το 2018 ως το 2020 είναι το τίμημα που πληρώνει ο λαός του Ιράν κι όχι φυσικά η ελίτ στα βόρεια της Τεχεράνης επειδή συνεχίζει να αντιστέκεται στην αμερικανοκρατία. Αυτοί είναι οι ήρωες του Ιράν, η εργατική τάξη, οι αγρότες και τα εκατομμύρια μικρέμπορων κι επαγγελματιών, που καθημερινά κι αγόγγυστα μοιράζονται την μοίρα του κινηματογραφικού ήρωα του Φαραντί, αντίθετα φυσικά από την αστική τάξη της χώρας!
Αποτέλεσμα των κυρώσεων είναι τα τεράστια εμπόδια που πρέπει να ξεπεράσει το Ιράν για να εξασφαλίσει το 5% των φαρμάκων και το 15% των τροφίμων που δεν παράγει. Στα φάρμακα περιλαμβάνονται θεραπείες για σπάνιες ασθένειες όπως καρκίνοι, αιμοφιλία, αυτισμός, διαβήτες, κ.α. Ενδεικτικά το 2021 ενώ χρειάστηκε 10 εκ. δόσεις φαρμάκων για ασθενείς θαλασσαιμίας, εξασφάλισε μόλις 1,5 εκ. Ως αποτέλεσμα η θνησιμότητα στο Ιράν μεταξύ των ασθενών θαλασσαιμίας είναι τετραπλάσια της παγκόσμιας!
Με τις εξαγωγές φαρμάκων και ιατρικών ειδών παρατηρείται μάλιστα το εξής …ενδιαφέρον: Ενώ τέτοιου τύπου φάρμακα θεωρητικά εξαιρούνται των κυρώσεων, στην πράξη υπάγονται πλήρως, επειδή οι μεταφορικές εταιρείες αρνούνται να στείλουν τα κιβώτια στο Ιράν, ασφαλιστικές εταιρείες αρνούνται να τα ασφαλίσουν, κ.α. Επικαλούνται τις αμερικανικές κυρώσεις που απαγορεύουν τις μεταφορές, τις ασφάλειες, κοκ. Ως αποτέλεσμα στην πράξη οι εξαιρέσεις δεν έχουν κανένα νόημα… Και η τιμή στις αναπηρικές καρέκλες από το 2016 ως το 2022 δεκαπλασιάστηκε!
Καταστροφικές αποδεικνύονται οι κυρώσεις για το Ιράν και στο πεδίο της διεθνούς συνεργασίας. Αρκούν δύο ενδεικτικά παραδείγματα: Από τον Ιανουάριο ως τον Ιούνιο του 2021 ανεστάλη το δικαίωμα ψήφου της Ισλαμικής Δημοκρατίας στον ΟΗΕ επειδή η Τεχεράνη δεν μπορούσε να καταβάλει με τον ενδεδειγμένο τρόπο τα 18 εκ. ευρώ της συνδρομής της στον διεθνή οργανισμό. Το εμπόδιο ξεπεράστηκε κατόπιν συμφωνίας με τη Ν. Κορέα να καταβληθεί το ποσό από τα δεσμευμένα κεφάλαια της Τεχεράνης στις νοτιοκορεατικές τράπεζες. Ανυπέρβλητα είναι επίσης τα εμπόδια που ορθώνονται στην ακαδημαϊκή κι επιστημονική κοινότητα του Ιράν. Η απαγόρευση μεταφοράς κεφαλαίων σημαίνει ότι δεν μπορούν να αγοράσουν συνδρομές σε περιοδικά, βιβλιοθήκες και βάσεις δεδομένων, ούτε μπορούν να πληρώσουν το κόστος συμμετοχής σε επιστημονικά συνέδρια.
Άπαντες βέβαια κατανοούν πώς πολλές από τις παραπάνω απαγορεύσεις προσπερνιούνται από εφαρμογές εύρεσης και κατεβάσματος δωρεάν βιβλίων και άρθρων που ανθούν στο διαδίκτυο. Το σημαντικότερο είναι ότι οι κυρώσεις δημιουργούν τείχη, με ευθύνη της Δύσης, και βάζουν φραγμούς στην κίνηση των ιδεών και τις επιστημονικές και πολιτιστικές ανταλλαγές. Επίσης, επιταχύνουν το μοίρασμα του κόσμου σε δύο σφαίρες: τον αμερικανικό και τον λεγόμενο πολυ-πολικό.
Η εισηγήτρια του ΟΗΕ ολοκληρώνει την έκθεσή της επισημαίνοντας ότι οι κυρώσεις δεν συμβαδίζουν ή παραβιάζουν πολλούς και σημαντικούς διεθνείς νόμους και άλλες είναι απλώς παράνομες! Χαρακτηρίζει μάλιστα τις κυρώσεις ως «οικονομικό πόλεμο». Τέλος, καλεί τα κράτη που έχουν υποβάλει κυρώσεις στο Ιράν (ΗΠΑ, Καναδά, Αυστραλία, ΕΕ, Αγγλία) να τις άρουν και να αποδεσμεύσουν τα περιουσιακά στοιχεία της κεντρικής τράπεζας του Ιράν για να μπορέσει να εφαρμόσει κοινωνικο-οικονομικές πολιτικές προς όφελος των Ιρανών.
Το Ιράν όμως, μαζί με την γεωγραφική έκταση και την οικονομία, διαθέτει κι έναν αξιοθαύμαστο πολιτισμό. Πιθανά αυτό δεν μπορούν να του συγχωρέσουν οι Αμερικάνοι οι οποίοι έχουν όχι μόνο τον αρχαιότερο …πολιτισμό στην υφήλιο, αλλά κι όπως είναι ευρέως γνωστό διαθέτουν το επίτευγμα της πολύπλευρης και βαθιάς καλλιέργειας κάθε πολίτη της μεγάλης τους χώρας…
Στο Ιράν τον πολιτισμό τον συναντάς παντού. Όχι μόνο στην Περσέπολη και στον εμβληματικό μέσα στην απλότητά του τάφο του Κύρου. Τον συναντάς επίσης στα μνημεία των ποιητών τους, όπως στον τάφο του Χαφέζ στην πόλη Σιράζ. Τον τάφο του, που είναι γεμάτος δέντρα και νερά, επισκέπτονται εκατοντάδες Ιρανοί καθημερινά οικογενειακά, με παρέες ή μόνοι. Μικρά παιδιά και υπερήλικες αγγίζουν τα μάρμαρα του τάφου και κάθονται απέναντι από τοίχους όπου επάνω σε πρασινογάλαζα πλακάκια είναι γραμμένα ποιήματα του αποστηθίζοντας τα!
Στο ερώτημα δηλαδή αν η σχέση των Ιρανών με την ποίηση είναι πράγματι αυτή που περιγράφει ο Κιαροστάμι στην τελευταία σκηνή της ταινίας Ο άνεμος θα μας πάρει, η απάντηση, προς απογοήτευση όσων επιβάλουν κυρώσεις, είναι καταφατική.
Υστερόγραφο: Επί της ουσίας των κυρώσεων για τα πυρηνικά του Ιράν, παρότι είναι αφορμή: Υπάρχουν στην γη δύο κράτη που δεν έχουν δικαίωμα ούτε καν εκφοράς άποψης για τα πυρηνικά. Το ένα είναι οι ΗΠΑ. Το 1945 έριξαν δυο ατομικές βόμβες στην Ιαπωνία προκαλώντας τον θάνατο πάνω από 200.000 ανθρώπων παρότι η Ιαπωνία είχε ήδη συνθηκολογήσει μόνο και μόνο για να φοβίσουν την Σοβιετική ένωση. Το 2003 επικαλέστηκαν τα περίφημα όπλα μαζικής καταστροφής του Ιράκ για να εισβάλουν κι αποδείχθηκε ότι έλεγαν ψέματα, κοκ. Το άλλο κράτος που στερείται του δικαιώματος άποψης στις συζητήσεις για πυρηνικά είναι η εβραϊκή δημοκρατία του Ισραήλ. Τουλάχιστον, μέχρι να παραδεχθεί κι επίσημα ότι κατέχει πυρηνικά όπλα, γεγονός που δεν παραδέχεται παρότι το γνωρίζουν όλοι, αποτελώντας το μοναδικό κράτος κάτοχο πυρηνικών που δεν υπάγεται στις δεσμεύσεις της Συνθήκης για την Μη Διάδοση τους.
Να θέλουν αυτά τα δύο κράτη να τιμωρήσουν το Ιράν για τα υποτιθέμενα πυρηνικά του; Τα ύστερα του κόσμου!
Με αφορμή την κρίση που προκάλεσε η Αθήνα στις σχέσεις της με την Τεχεράνη, ο δημοσιογράφος Λεωνίδας Βατικιώτης, άριστος γνώστης της Μέσης Ανατολής, κάνει μια εξαιρετική ανάλυση για όλα όσα συμβαίνουν και μας αφορούν άμεσα.
Μιλά για την προσπάθεια που φαίνεται ότι ξεκινά το Ισραήλ για να «καλύψει» το ενεργειακό «κενό» από τη Ρωσία. Αυτή η κίνηση δε μπορεί παρά να επηρεάσει Τουρκία και Ελλάδα. Εξηγεί γιατί η Μέση Ανατολή όπως την ξέραμε «έχει φθάσει πια στο τέλος της». Με λίγα λόγια, δεν είναι εποχή για «δεδομένους».
Διαβάστε προσεκτικά τις ακόλουθες δηλώσεις, χωρίς όμως να στοιχηματίσετε για την προέλευσή τους:
«Η Ελλάδα πιστεύει στις ανανεώσιμες. Η Ελλάδα δεν πρόκειται να αρχίσει να τρυπάει το βυθό της θάλασσας στη Μεσόγειο για να βρει αέριο, για να βρει πετρέλαιο, για έναν πολύ, πολύ απλό λόγο. Χρειαζόμαστε 10 ως 20 χρόνια για να το βρούμε και να το εκμεταλλευτούμε και από πλευρά κόστους θα ήταν πολύ πιο ακριβό από εκείνο της Σαουδικής Αραβίας, για παράδειγμα. Έτσι, οικονομικά δεν οραματίζομαι ότι η Ελλάδα θα γίνει μια πετρελαιο-παραγωγική χώρα. Και με όλο το σεβασμό, το Αιγαίο, για παράδειγμα, είναι ένας παράδεισος στη γη. Δε σχεδιάζουμε να τον μετατρέψουμε σε Κόλπο του Μεξικού. Έτσι, η Ελλάδα ελπίζει ότι θα έχει προσφορά ενέργειας. Η Ελλάδα ελπίζει να έχει πολύ καλές σχέσεις με το Σαουδικό Βασίλειο, αλλά η Ελλάδα δε σχεδιάζει στο ορατό μέλλον να γίνει χώρα παραγωγής πετρελαίου και φυσικού αερίου».
Τα παραπάνω λόγια δεν ανήκουν σε κάποιον ακτιβιστή της ριζοσπαστικής οικολογίας, διαπρύσιο πολέμιο των εξορύξεων και των ορυκτών καυσίμων. Προέρχονται από τον έλληνα υπουργό Εξωτερικών Νίκο Δένδια, όπως ειπώθηκαν την Πέμπτη 22 Απριλίου σε συνέντευξή του στο δίκτυο Arab News, που αποτελεί όργανο της σαουδαραβικής μοναρχίας. Οι δηλώσεις του έλληνα υπουργού, που έγιναν σε λιγότερο από μια εβδομάδα από την κοινή συνέντευξή του με τον τούρκο ομόλογό του, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, η οποία ερμηνεύτηκε ως ελληνική αντεπίθεση απέναντι στις προκλήσεις της Τουρκίας, προκάλεσαν σοκ στην Αθήνα και «θάφτηκαν» από τον φιλοκυβερνητικό Τύπο. Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι στην ιστοσελίδα του υπουργείου όπου μεταφέρεται και η πιο ασήμαντη δήλωση των πολιτικών στελεχών της ελληνικής διπλωματίας, μέχρι το πρωί της Κυριακής τουλάχιστον, δεν υπήρχε η παραμικρή αναφορά. Αντίθετα, κατά την πάγια πρακτική, «κύκλοι» του υπουργείου έσπευσαν με διορθωτικές δηλώσεις να υποβαθμίσουν και να μετριάσουν τη βαρύτητα των υπουργικών δηλώσεων από το Ριάντ.
Οι διορθωτικές δηλώσεις ανέφεραν συγκεκριμένα τα εξής τρία σημεία:
Είναι προφανές ότι τα λεχθέντα δεν αφορούν το υπάρχον ενεργειακό πρόγραμμα της χώρας.
Οι απόψεις του υπουργού Εξωτερικών για την πράσινη ενέργεια και την αειφόρο ανάπτυξη είναι γνωστές και διατυπωμένες κατ’ επανάληψη.
Η παγκόσμια τάση τείνει προς την κατεύθυνση της προστασίας του περιβάλλοντος, της πράσινης ενέργειας και των ανανεώσιμων πηγών και υπηρετείται από την κυβέρνηση Μητσοτάκη, όπως αποδεικνύεται από το μεγάλο βήμα της απολιγνιτοποίησης.
Η αλήθεια είναι ότι πυκνώνουν οι ανακοινώσεις το τελευταίο χρονικό διάστημα για διακοπή των σχεδίων εξόρυξης ακόμη και της εξάρτησης κρατών από το πετρέλαιο. Το πιο πρόσφατο περιστατικό σημειώθηκε στην Καλιφόρνια όπου ο κυβερνήτης της ανακοίνωσε την Παρασκευή 23 Απριλίου ότι η πολιτεία του όχι μόνο θα απαγορεύσει τις σχιστολιθικές εξορύξεις μέχρι το 2024, αλλά ότι σκέφτεται ακόμη και να διακόψει τις εξορύξεις πετρελαίου μέχρι το 2045! Ανάλογη απόφαση έλαβε και η Βουλή της Δανίας στις 3 Δεκεμβρίου 2020, που ως αποτέλεσμα θα έχει μέχρι το 2050 να σταματήσουν όλες οι εξορύξεις στην Βόρεια Θάλασσα. Η απόφαση της Δανίας, που είναι η μεγαλύτερη πετρελαιοπαραγωγός χώρα της ΕΕ και αντλεί πετρέλαιο από τη Βόρεια Θάλασσα από το 1972, αναμένεται πώς θα της κοστίσει 2,1 δισ. δολ. Και η Βουλή της Γαλλίας επίσης αποφάσισε το 2017 να απαγορευτεί σε όλα τα εδάφη της μέχρι το 2040 κάθε εξόρυξη πετρελαίου και φυσικού αερίου. Κατά ψήφισαν μόνο οι βουλευτές της Δεξιάς… Η απόφαση παρότι δεν είναι σημαντική για τις άμεσες συνέπειές της μιας και η ετήσια παραγωγή της Γαλλίας (815.000 τόνοι) ισοδυναμεί με την παραγωγή μόλις λίγων ωρών της Σαουδικής Αραβίας, θα έχει σοβαρότατες έμμεσες επιπτώσεις καθώς συνοδεύτηκε από την απαγόρευση πωλήσεων πετρελαίου και βενζίνης για οχήματα μέχρι το 2040.
Κι αν όλα αυτά ηχούν μακρινά, για να εκτιμήσουμε την ταχύτητα με την οποία εξελίσσεται η διακοπή των εξορυκτικών δραστηριοτήτων αξίζει να παρατηρήσουμε ότι ανάλογα βήματα σημειώνονται και στην Ελλάδα. Για παράδειγμα, η ισπανική Repsol πρόσφατα ανακοίνωσε ότι αποχωρεί από τις περιοχές παραχώρησης στην Αιτωλοακαρνανία και την Ήπειρο, προς μεγάλη χαρά όσων αγωνίζονταν ενάντια στον εφιάλτη. Διστακτικά εμφανίζονται και τα Ελληνικά Πετρέλαια ως προς τα σχέδια εξορύξεων στα τρία οικόπεδα που έχει εξασφαλίσει δικαιώματα στη Δυτική Ελλάδα, με ρεπορτάζ να κάνουν λόγο για επανεξέταση και αναθεώρηση του προγραμματισμού των ΕΛΠΕ.
Η ακύρωση των σχεδίων εξόρυξης σε όλο τον κόσμο και στη Δυτική Ελλάδα σχετίζεται τόσο με περιβαλλοντικούς λόγους όσο και με την πτώση της τιμής του πετρελαίου δεδομένου ότι όπως φαίνεται και στο συνημμένο διάγραμμα τα …ελαφροαστικά σχέδια μετατροπής της Ελλάδας σε πετρελαιοεξαγωγική χώρα καταστρώθηκαν μια εποχή που η τιμή του πετρελαίου έφτασε σε ιστορικά υψηλά και μη επαναλαμβανόμενα επίπεδα. Στο Αιγαίο παρόλα αυτά η ακύρωση των σχεδίων εξόρυξης δε σχετίζεται με τη στροφή στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και την τιμή του πετρελαίου. Η ακύρωση των σχεδίων εξόρυξης στο Αιγαίο αποτελεί πανηγυρική ήττα και εν κρυπτώ άτακτη υποχώρηση της ελληνικής αστικής τάξης μπροστά στην τουρκική απειλή! Πολύ πιθανά να αποτελεί και το μήνυμα το οποίο μετέφερε ο Ν. Δένδιας στην Άγκυρα κατά την πρόσφατη επίσκεψή του, το οποίο κρύφτηκε πίσω από τη λογομαχία στο πλαίσιο των δηλώσεών του με τον τούρκο ομόλογό του, που αποδεικνύεται προπέτασμα καπνού! Συχνότατα άλλωστε στη διπλωματία και την πολιτική οι πιο μεγάλες υποχωρήσεις κρύβονται πίσω από ηρωικές και πομπώδεις εξαγγελίες. Αυτή τη δοκιμασμένη συνταγή, κοινώς ένα σόου εντυπώσεων, επέλεξε και ο Ν. Δένδιας φεύγοντας από την Άγκυρα με μια επικοινωνιακή επιτυχία, ως ελάχιστο αντάλλαγμα για την ταπεινωτική για την ελληνική αστική τάξη απόθεση στα πόδια του σουλτάνου ενός μεγαλεπήβολου σχεδίου δεκαετίας.
Τιμή βαρελιού αργού πετρελαίου σε δολάρια ΗΠΑ από το 1960
Αξίζει κατ’ αρχήν να σταθούμε στη «διάψευση» των κύκλων του υπουργείου Εξωτερικών, που ακολούθησε τη συνέντυξη. Τα τρία σημεία τους βρίθουν αντιφάσεων. Το πρώτο σημείο εννοεί ότι η ακύρωση των εξορύξεων αφορά μελλοντικές παραχωρήσεις κι ότι οι τρέχουσες θα συνεχιστούν κανονικά. Το πόσο κανονικά θα συνεχιστούν φάνηκε από τη στάση της ελληνικής πλευράς με αφορμή την παρενόχληση του γαλλικού ερευνητικού τη Δευτέρα 19 Απριλίου εντός της ελληνικής ΑΟΖ. Μετά τα όσα είπε ο έλληνας υπουργός Εξωτερικών στο Arab News η δήλωση της κυβερνητικού εκπροσώπου Αρ. Πελώνη επιδέχεται διαφορετικής από την αρχική ερμηνεία. Ας τη θυμηθούμε ξανά: «το περιστατικό αυτό αφορά τη γαλλική πλευρά. Θα επαναλάβω ότι εμείς στόχος μας είναι να αναζητηθούν προοπτικές για μια θετική ατζέντα για να υπάρξει σε μια πρώτη φάση ένα κλίμα αποκλιμάκωσης και το κομμάτι αυτό προωθήθηκε κατά την επίσκεψη του Νίκου Δένδια στην Άγκυρα»…
Δες 15.24 και μετά.
Ακόμη πιο ειλικρινής θα ήταν η δήλωση της Αρ. Πελώνη αν συμπληρωνόταν από μία επιπλέον αλήθεια και μια παραδοχή: Η αλήθεια είναι ότι η θετική ατζέντα στην οποία αναφέρθηκε δεν συμπεριλαμβάνει μόνο τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης, αλλά και την απόσυρση της Ελλάδας από τα σχέδια εξορύξεων, με άλλα λόγια ένα μορατόριουμ σε κάθε είδους ερευνητική δραστηριότητα. Η παραδοχή αφορούσε την παράλειψη της ελληνικής κυβέρνησης από την υποχρέωσή της να ενημερώσει και τους άμεσα ενδιαφερόμενους, όπως είναι οι πετρελαϊκές εταιρείες που συνέχισαν το έργο τους.
Το δεύτερο σημείο για «γνωστές και διατυπωμένες κατ’ επανάληψη απόψεις» ήρθε να προσθέσει μια εσάνς ρουτίνας ώστε να καλυφθεί η στροφή 180 μοιρών που συντελείται.
Το τρίτο σημείο της «διάψευσης» είναι η αποθέωση της δημιουργικής ασάφειας και της διγλωσσίας. Από την μια, υπάρχει αναφορά στο «μεγάλο βήμα της απολιγνιτοποίησης» που παραπέμπει στις ανακοινώσεις του πρωθυπουργού από το βήμα της γενικής συνέλευσης του ΟΗΕ τον Σεπτέμβριο του 2019 όταν εξαγγέλθηκε ο ξαφνικός θάνατος των λιγνιτικών μονάδων μέχρι το 2023, έτσι ώστε να μείνει ανοιχτή η πόρτα για μια ανακοίνωση μετά βαΐων και κλάδων για διακοπή του προγράμματος εξορύξεων. Από την άλλη, δεν υπάρχει καμία αναφορά σε «απο-πετρελαιοποίση» της ελληνικής οικονομίας, ανάλογης αυτής που ψήφισε η Γαλλία ή η Δανία, που να δικαιολογεί την υπενθύμιση της απολιγνιτοποίησης.
Όσο για την ταύτιση της απολιγνιτοποίησης με την προαγωγή των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας αποτελεί πολιτική απάτη. Στην Ελλάδα η απολιγνιτοποίηση δεν συντελείται για χάρη των φωτοβολταϊκών και των ανεμογεννητριών αλλά για χάρη του Μυτιληναίου. Απολιγνιτοποίηση σημαίνει «φυσικοαεριοποίηση» της ελληνικής οικονομίας, την ίδια ώρα που το φυσικό αέριο χαρακτηρίζεται ελέφαντας στο δωμάτιο και εντείνεται η δημόσια συζήτηση για την απαλλαγή των κρατών. Στην Ελλάδα η κυβέρνηση Μητσοτάκη προς εξυπηρέτηση των ιδιωτών βαφτίζει το φυσικό αέριο ΑΠΕ…
Προσπερνώντας το γράμμα των κυβερνητικών δηλώσεων η συνέντευξη Δένδια σηματοδοτεί τους τίτλους τέλους σε ένα ακόμη αφελές και μικρομέγαλο σχέδιο της ελληνικής αστικής τάξης που ήθελε την κατοχύρωση των απειλούμενων κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας στο Αιγαίο μέσω της συνεργασίας με τον ιμπεριαλισμό. Το σχέδιο στη χειρότερη εκδοχή του προέβλεπε να κερδίσει ο ιμπεριαλισμός τα πετρέλαια και η Ελλάδα τα θαλάσσια σύνορα, τα οποία πλέον θα εγγυούταν οι «άσπονδοι» φίλοι μας. Το …ακράδαντο επιχείρημα που συνόδευε την υπεράσπιση αυτής της θέσης ήταν ότι Αμερικάνοι, Γάλλοι και Ισραηλινοί θα είχαν υλικό συμφέρον από την επέκταση των ελληνικών οικονομικών συνόρων! Καθηγητές πανεπιστημίου, γεωπολιτικοί αναλυτές και ιδρύματα υπεράνω πάσης …υποψίας θυσίασαν εκατομμύρια λέξεων για να εξηγούν γιατί ό,τι είναι καλό για την Ελλάδα θα είναι καλό για τις ΗΠΑ, ακόμη κι ότι οι χώρες που θα εκμεταλλευτούν τους ελληνικούς υδρογονάνθρακες θα αποτελούσαν ασπίδα προστασίας για την Ελλάδα! Η αντίδραση της Τουρκίας θεωρήθηκε εντελώς αδιάφορη για να εκτιμηθεί. Ό,τι ανοησίες πίστευε κι ο Ε. Βενιζέλος, πριν εκατό χρόνια. Η διαφορά, ευτυχώς για την Ελλάδα, σε σχέση με τότε είναι πώς η Τουρκία σήμερα βρίσκεται σε υποχώρηση… Η κρίση του καθεστώτος Ερντογάν και οι οικονομικοί τριγμοί όπως αντανακλώνται στην υποχώρηση της ισοτιμίας της τουρκικής λίρας θέτουν κάποια όρια στα μέτωπα που μπορεί να ανοίξει. Το παραπάνω μικρόνους, επεκτατικό, απειλητικό για την ειρήνη και εχθρικό απέναντι στους λαούς σχέδιο καταστρώθηκε και τροχοδρομήθηκε επί κυβέρνησης Γ. Παπανδρέου πριν ακριβώς δέκα χρόνια και υπηρετήθηκε ανεπιφύλακτα και δραστήρια απ’ όλες τις επόμενες κυβερνήσεις: ΝΔ, ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ.
Και τι έμεινε στο τέλος;
Η αγαστή συνεργασία της Ελλάδας με το κράτος-τρομοκράτη του Ισραήλ, η περαιτέρω πρόσδεση της Ελλάδας στο αμερικανικό άρμα σε βαθμό ώστε ο πρέσβης των ΗΠΑ, Τζέφρι Πάιατ, να γράφει στο Βήμα της Κυριακής 25 Απριλίου «δεν υπάρχει όριο σε αυτό που μπορούμε να κάνουμε μαζί ΗΠΑ και Ελλάδα» και δεκάδες δισεκατομμύρια ευρώ νέων αγορών πολεμικού υλικού από Γαλλία και ΗΠΑ το οποίο θα προσφέρεται γενναιόδωρα στο εγκληματικό καθεστώς της Σαουδικής Αραβίας, όπως συμφώνησε ο Ν. Δένδιας κατά την επίσκεψή του στο Ριάντ. Καθόλου άσχημα για τον ιμπεριαλισμό και την ελληνική αστική τάξη…
Αρχή περιπετειών και προβλημάτων για την Ελλάδα και την Κύπρο αποτελεί το «Νομοσχέδιο για την ασφάλεια και την ενεργειακή συνεργασία στην ανατολική Μεσόγειο του 2019» που κατατέθηκε προς ψήφιση στα αμερικανικά νομοθετικά σώματα.
ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΒΑΤΙΚΙΩΤΗΣ
Πρόκειται για μια πρωτοβουλία μείζονος πολιτικής σημασίας που αναθεωρεί εκ βάθρων την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ στην περιοχή.
Η σοβαρότητα του νομοσχεδίου υπογραμμίζεται από το γεγονός ότι κατατέθηκε από δύο γερουσιαστές που προέρχονται από την «οριζόντια» πτέρυγα των ιεράκων του Ρεπουμπλικανικού και του Δημοκρατικού Κόμματος. Δεν εντάσσεται δηλαδή στα ουκ ολίγα θέματα που διχάζουν τα δύο αμερικανικά κόμματα εξουσίας. Το παρελθόν δε του Δημοκρατικού Μπομπ Μενέντες, ο οποίος είχε διαφωνήσει ακόμη και με τη συμφωνία του Ομπάμα για το Ιράν και του Ρεπουμπλικανού Μάρκο Ρούμπιο που έχει καλέσει δημόσια στη δολοφονία του Μαδούρο εγγυώνται ότι είναι μια συμφωνία επιθετική που προάγει τα συμφέροντα της αμερικανοκρατίας.
Το νομοσχέδιο έρχεται αρχικά να προσαρμόσει
την αμερικανική εξωτερική πολιτική στα νέα δεδομένα, όπως διαμορφώνονται σε
στρατιωτικό και πολιτικό επίπεδο από την ήττα των αμερικανικών σχεδίων στη
Συρία και τη φιλορωσική στροφή της Τουρκίας. Σημείο τομής σε αυτή την πορεία θα
αποδειχθεί η αγορά από την Άγκυρα των ρωσικών πυραυλικών συστημάτων S400, καθώς θέτει σε
αμφισβήτηση ακόμη και τη συμμετοχή της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ. Απειλή που, αξίζει να
κρατήσουμε, δεν ανησύχησε καθόλου τον Ερντογάν…
Εξελίξεις υπάρχουν ωστόσο και σε οικονομικό επίπεδο. Η αναμφισβήτητη πρόοδος που υπάρχει συγκεκριμένα στις έρευνες των υδρογονανθράκων τόσο στην Κύπρο όσο και στην Ελλάδα κι η ενεργός συμμετοχή της Exxon Mobil επιβάλλουν στις ΗΠΑ να δημιουργήσουν ένα κλοιό προστασίας γύρω από τις εξέδρες άντλησης και τους αγωγούς. Η ασπίδα των ΗΠΑ, που εξήγγειλε η εφημερίδα Δημοκρατία την Πέμπτη 11 Απριλίου πράγματι θα διαμορφωθεί, αλλά δε θα αφορά την Ελλάδα…
Τα παραπάνω δεδομένα, που συντείνουν στην
ανάδειξη της Ελλάδας σε τελευταία συνοριακή γραμμή των αμερικανικών συμφερόντων,
αναβαθμίζουν τη χώρα μας και την Κύπρο στο πλαίσιο των ιμπεριαλιστικών
σχεδιασμών. Το ερώτημα των πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων είναι αν κάνουν τις
δύο χώρες και πιο ασφαλείς…
Η Καθημερινή και πολλές ακόμη εφημερίδες,
αναγγέλλοντας από την πρώτη τους σελίδα ότι στο περίφημο αμερικανικό νομοσχέδιο
η Γερουσία θα ζητά στο εξής λίστα των τουρκικών παραβιάσεων στο Αιγαίο,
απαντούν θετικά. Χωρίς να υπάρχει κάποια ρητή αναφορά, μέχρι στιγμής
τουλάχιστον, αυτό που υπονοείται είναι ότι από δω και πέρα οι Τούρκοι θα
λογοδοτούν για τις υπερπτήσεις πάνω από το Φαρμακονήσι κι οι Αμερικάνοι θα
αναλάβουν την προστασία των θαλάσσιων συνόρων μας… Πρόκειται όχι απλά για
αυταπάτη, αλλά για ξεκάθαρη κοροϊδία που έρχεται να χρυσώσει το χάπι της
πολιτικής πλήρους ευθυγράμμισης με τον ιμπεριαλισμό στο οποίο θα περιέλθει η
Ελλάδα, μετατρεπόμενη σε προκεχωρημένο φυλάκιο των ΗΠΑ.
Η Ελλάδα ποτέ δεν πρόκειται να διαδραματίσει
το ρόλο που έπαιζε η Τουρκία στους αμερικανικούς σχεδιασμούς, όπως ονειρεύονται
πολλοί στρατιωτικοί, όταν χωρίς δεύτερη συζήτηση οι ΗΠΑ «άδειαζαν» την Ελλάδα
υιοθετώντας στους επιχειρησιακούς χάρτες του ΝΑΤΟ «γκρίζες ζώνες» στο Αιγαίο ή
δεν αναγνώριζαν την ελληνική κυριαρχία στη Λήμνο. Κι αυτό λόγω διαφοράς …μεγεθών. Η σημασία της
γειτονικής χώρας ήταν ανέκαθεν μεγαλύτερη σε σχέση με την Ελλάδα, ενώ στο
πολιτικό της πρόσωπο ποτέ δεν κυριαρχούσε η πτέρυγα της άνευ όρων συνεργασίας. Επιπλέον,
οι ΗΠΑ δεν πρόκειται ποτέ να εγκαταλείψουν ή να δεχτούν ένα πλήρες διαζύγιο με
την Τουρκία ακόμη κι αν η τελευταία μετακινείται προς το ρώσικο άξονα.
Όσοι δε ευελπιστούν ότι η Ελλάδα θα μετατραπεί
σε «αγαπημένο παιδί» της συμμαχίας ενδέχεται να πέσουν πολύ γρήγορα από τα
σύννεφα αν μετά από 4 χρόνια, όταν γίνουν πάλι εκλογές στη γειτονική χώρα μια
αλλαγή σκυτάλης στην Άγκυρα αποκαταστήσει τις σχέσεις με την Ουάσιγκτον. Το
μεγάλο πρόβλημα ωστόσο είναι τι θα συμβεί ως τότε. Το «ενδιαφέρον» των ΗΠΑ για
τις τουρκικές παραβιάσεις στο Αιγαίο δεν προέρχεται από την έγνοια του Τραμπ
για το σεβασμό στο διεθνές δίκαιο και το απαραβίαστο των συνόρων.
Το πιθανότερο είναι πως οι ΗΠΑ ανάβουν τις μηχανές τους για ένα θερμό επεισόδιο στο Αιγαίο ή και τη Μεσόγειο που θα στείλει μήνυμα στον Ερντογάν πώς η «συμμαχία» δεν ανέχεται «φλερτ» και «απιστίες» με τη Ρωσία.
— President of Russia (@KremlinRussia_E) April 8, 2019
Σε αυτό το σενάριο τα ελληνικά δίκαια θα χρησιμοποιηθούν ως άλλοθι και εύσχημη αφορμή για την εξυπηρέτηση των επιθετικών αμερικανικών συμφερόντων. Η δημιουργία ή η εξαγγελία δημιουργίας τριών νέων βάσεων στην Ελλάδα (Αλεξανδρούπολη, Λάρισα, Κάρπαθος) φέρνει πιο κοντά τον πόλεμο!
Η Ελλάδα σε αυτό το πλαίσιο θα μετατραπεί στον «χρήσιμο ηλίθιο» της περιοχής, αναπόσπαστο τμήμα ενός αμερικανικού επιθετικού σχεδίου από την υλοποίηση του οποίου δεν θα έχει να κερδίσει το παραμικρό. Στο τέλος δε, δεν αποκλείεται το θερμό επεισόδιο ΗΠΑ – Τουρκίας να λήξει με ένα συμβιβασμό που θα παραπέμπει στη Μικρασιατική καταστροφή ή την Κυπριακή τραγωδία: σε βάρος της Ελλάδας που έτσι θα πληρώσει τη αναίδειά της. Ενώ, η ρευστοποίηση των συνόρων θα δώσει νέες αφορμές στις ΗΠΑ για να μονιμοποιήσουν την παρουσία τους ως εγγυητές της …ειρήνης!
Η δε Κύπρος κινδυνεύει να υποστεί ό,τι έπαθαν
τα κράτη του Κόλπου το 1991, μετά την πρώτη Καταιγίδα της Ερήμου. Πίσω από την
συζητούμενη ένταξη της στο ΝΑΤΟ (δες εδώ)
και την άρση του εμπάργκο όπλων στην Κύπρο εκ μέρους των ΗΠΑ, όπως προβλέπεται
στο περίφημο νομοσχέδιο, αν κάτι κρύβεται είναι η δυνατότητα για παραγγελίες
δισεκατομμυρίων. Όσα χρήματα θα φτάνουν στην Κύπρο από τους υδρογονάνθρακες θα
φεύγουν για πολεμικές παραγγελίες. Έτσι, οι Αμερικάνοι στο εξής διασφαλίζοντας
την απρόσκοπτη άντληση πετρελαίου και αερίου στην Exxon Mobil θα πουλάνε και τη σχετική προστασία στην
Κύπρο, που θα είναι υποχρεωμένη να αγοράζει πυραυλικά συστήματα και μαχητικά
αεροπλάνα από τις ΗΠΑ. Ως αποτέλεσμα, πολύ γρήγορα χρέη και ελλείμματα θα
τιναχθούν στον αέρα, χώρια των αλυσιδωτών αντιδράσεων που θα προέλθουν εκ
μέρους των ρώσων ολιγαρχών όσο η Κυπριακή Δημοκρατία θα τους γυρίζει την πλάτη.
Πρόκειται για εξελίξεις που υπονομεύουν την
ασφάλεια και τη σταθερότητα σε Ελλάδα, Κύπρο και Μεσόγειο, και φέρνουν πιο
κοντά τον πόλεμο, με ευθύνη μάλιστα του ΣΥΡΙΖΑ που επωμίζεται τεράστιες
πολιτικές ευθύνες, δεδομένου ότι πρόκειται για αλλαγές ιστορικής σημασίας!
Στον αντίποδα των παραπάνω, η Ελλάδα θα μπορούσε να ρίξει γέφυρες φιλίας με τη Τουρκία του Ερντογάν, ακόμη και να διερευνήσει κοινά σχέδια οικονομικής εκμετάλλευσης των υδρογονανθράκων σε Αιγαίο και Μεσόγειο, υπό τον αυστηρό όρο να εξαλείψουν χρόνιες εστίες έντασης (πχ ανεπιφύλακτη αναγνώριση μιας ενιαίας και ανεξάρτητης Κυπριακής Δημοκρατίας) και να κλείσουν την πόρτα στον ιμπεριαλισμό και τις πολυεθνικές του!
Λεωνίδας Βατικιώτης 
Πρέπει να έχετε συνδεθεί για να σχολιάσετε.