Σαέμπ Ερεκάτ: «Προσηλωμένη στο διεθνές δίκαιο η Παλαιστινιακή Αρχή»

ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΣΤΗΝ ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΗ

ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΒΑΤΙΚΙΩΤΗΣ

Για τον Σαέμπ Ερεκάτ λέγεται ότι διαπραγματευόμενος με τους Ισραηλινούς έχει περάσει πολύ περισσότερες ώρες απ΄ όσες έχει περάσει με την οικογένεια του. Ο Σαέμπ Ερεκάτ, γραμματέας της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης, είναι ο άνθρωπος που πρωταγωνιστεί σε όλες τις διαπραγματεύσεις για την επίλυση του Παλαιστινιακού, με αποκορύφωμα τη συμφωνία του Όσλο του 1992. Με την ομάδα του Τραμπ πραγματοποίησε 73 συναντήσεις, οι 33 εκ των οποίων με τον γαμπρό του αμερικανού προέδρου Γιάρεντ Κούσνερ που έχει αναλάβει προσωπικά την προώθηση του σχεδίου επίλυσης, το οποίο περιγράφεται συχνά κι ως «συμφωνία του αιώνα». Τον συναντήσαμε στη Ραμάλα, στο πλαίσιο της δημοσιογραφικής αποστολής που διοργάνωσε το Advanced Media Institute από 11 ως 17 Ιουνίου 2019.

• Πιά είναι η στάση της Παλαιστινιακής Αρχής απέναντι στο αμερικανικό σχέδιο επίλυσης;
• Κατηγορηματική απόρριψη! Δεν είναι απλώς πώς παραγράφεται ό,τι έχει συμφωνηθεί επί δεκαετίες στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου. Η διοίκηση Τραμπ αντιμετωπίζει υπουργούς και πρωθυπουργούς άλλων κρατών σαν διευθύνοντες συμβούλους επιχειρήσεων. Αντικαθιστούν το πολιτικό σύστημα που ξέραμε με ένα πλαίσιο αποκλειστικά οικονομικών σχέσεων. Η δε, διαπραγματευτική ομάδα του Τραμπ περιλαμβάνει εποίκους στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη. Κι ας πρόκειται για πρακτική που έχει αποδοκιμασθεί σε διεθνές επίπεδο.
• Σε σχέση με την επικείμενη σύνοδο του Μπαχρέιν όπου θα συζητηθεί το οικονομικό μέρος της «συμφωνίας του αιώνα» για το Παλαιστινιακό που προτείνει ο Τραμπ, πώς εκτιμάτε τη στάση της Ευρώπης;
• Πολιτικά μιλώντας, η στάση της Ευρωπαϊκής Ένωσης μας ικανοποιεί. Το Φεβρουάριο είχαμε μια κοινή σύνοδο ευρωπαϊκών και αραβικών χωρών στο Σαρμ Ελ Σαΐχ της Αιγύπτου, με τη συμμετοχή των σημαντικότερων πολιτικών ηγετών της Ευρώπης, όπως η Μέρκελ, κ.α. Το κοινό ανακοινωθέν της συνάντησης στο άρθρο 7 αναφέρει την κοινή μας συμφωνία ότι η μόνη λύση για Παλαιστινιακό είναι η λύση των δύο κρατών, στα σύνορα του 1967, με πρωτεύουσα την ανατολική Ιερουσαλήμ και δικαίωμα επιστροφής των προσφύγων. Είμαι επίσης ικανοποιημένος με την Ευρώπη για την οικονομική βοήθεια που προσφέρει μαζί με αραβικές και άλλες χώρες στους πρόσφυγες. Δεν είμαι ικανοποιημένος από τους Ευρωπαίους επειδή δεν έχουν αναγνωρίσει το παλαιστινιακό κράτος και είμαι θυμωμένος με τους Ευρωπαίους επειδή συνεχίζουν ακόμη να εισάγουν προϊόντα από τους εβραϊκούς εποικισμούς. Δεν αντίκειται απλώς και μόνο στο διεθνές δίκαιο, είναι πλήγμα και για τους φτωχούς Παλαιστίνιους. Οι έποικοι τούς έχουν κλέψει τη γη, το νερό, τη ζωή και στη συνέχεια εξάγουν όλα αυτά τα προϊόντα. Πρέπει να καταλάβετε ότι δεν έχετε το δικαίωμα να εισάγετε, να αγοράζετε και να διαφημίζονται στη χώρα σας προϊόντα κλοπής!

• Ποιά θα είναι η ανταπόκριση των κρατών της Μέσης Ανατολής στην πρόσκληση των ΗΠΑ να πάρουν μέρος στη σύνοδο του Μπαχρέιν;
• Μέχρι τώρα είναι πολλές οι χώρες που έχουν δηλώσει ότι δε θα πάρουν μέρος στη σύνοδο: Ιράκ, Αλγερία, Λίβανος, Ιορδανία, Αίγυπτος, κ.α. Δεν έχει όμως καμία σημασία ποιοι θα συμμετέχουν, γιατί το κράτος της Παλαιστίνης τους έχει δηλώσει ότι δε θα πάει. Έχουμε αρνηθεί κατηγορηματικά τη συμμετοχή μας. Φανταστείτε να οργανωνόταν αύριο ένα συνέδριο για την Ελλάδα, η κυβέρνηση της χώρας σας να έλεγε ότι δε θα πάρει μέρος κι εγώ να συμμετείχα. Πώς θα το σχολιάζατε;

Ξέρω βέβαια πώς ο γαμπρός του Τραμπ, ο Κουσνέρ, θα χρησιμοποιήσει όλη την κομψότητα και την ευφυία του, μαζί με απειλές για να αναγκάσει πολλές χώρες που δε θέλουν, τελικά να συμμετάσχουν. Σε κάθε περίπτωση εμείς δε θέλουμε κανένας να μιλάει εξ ονόματός μας.

• Σας ανησυχεί μήπως την επομένη της συνόδου υποστείτε κυρώσεις εξ αιτίας της άρνησης σας να πάρετε μέρος;
• Όχι! Η ανεξαρτησία μας είναι δεδομένη. Το Ισραήλ μπορεί να με κρατήσει καθηλωμένο στη γενέτειρά μου την Ιεριχώ, έχει αυτή τη δυνατότητα. Μπορεί να χτίζει εποικισμούς, να κατάσχει γη, να κλέβει και να κατεδαφίζει σπίτια, να κλέβει νερό και άλλους εθνικούς πόρους, να επιβάλει συλλογικές τιμωρίες. Ποτέ όμως δεν πρόκειται να εξασφαλίσουν τη συναίνεσή μου. Δε θα δεχθώ ποτέ τίποτε λιγότερο από το διεθνές δίκαιο. Είμαι εδώ για να μείνω! Δεν πρόκειται να φύγουμε!
• Μια τρίτη ιντιφάντα παραμένει εναλλακτική επιλογή για την Παλαιστινιακή Αρχή;
• Η επιλογή μας είναι εμείς, τα παιδιά μας και τα εγγόνια μας να ζήσουμε σε ειρήνη και ασφάλεια. Αν όμως μας αναγκάσουν να ξεσηκωθούμε και να πολεμήσουμε θα πολεμήσουμε. Δεν έχουμε συνηθίσει να παραδινόμαστε. Η επιλογή μας όμως είναι να ζήσουμε εμείς και τα παιδιά μας σε ειρήνη και κανονικότητα.
• Πώς απαντάτε σε όσους επικρίνουν τη συμφωνία του Όσλο ως αποτυχημένη, υποστηρίζοντας για παράδειγμα πώς το μόνο που κατάφερε είναι οι αραβικές χώρες να αναγνωρίσουν το Ισραήλ;
• Διαφωνώ. Το λάθος δε βρίσκεται στη συμφωνία ειρήνης. Δεν είναι λάθος να υπογράφεις συμφωνία ειρήνης. Οι διαπραγματεύσεις δεν είναι λάθος. Το λάθος βρίσκεται σε αυτούς που παίρνουν τις αποφάσεις στο Ισραήλ που υπέγραψαν τη συμφωνία και δεν τη σεβάστηκαν. Η συμφωνία έγραφε ότι οι εποικισμοί δε θα συνεχιστούν, ότι η παλαιστινιακή δικαιοδοσία θα εγκαθιδρυθεί στη Δυτική Όχθη και τη Γάζα. Όλα αυτά έπρεπε να γίνουν σε 5 χρόνια. Προσπαθούν να μας πείσουν ότι το λάθος δε βρίσκεται στην κατοχή, τους εποικισμούς, αλλά βρίσκεται στη συμφωνία του Όσλο.
• Εξετάζοντας τον πολιτικό χάρτη του Ισραήλ μετά τις πρόσφατες εκλογές διαπιστώνουμε ότι δεν υπάρχει κανένα κόμμα που να ενδιαφέρεται για την ειρήνη και την υλοποίηση των αποφάσεων του ΟΗΕ. Σε αυτό το περιβάλλον ποια είναι η στρατηγική σας;
• Η επιλογή μας είναι να παραμείνουμε εδώ, να μην ενδώσουμε. Πιστεύω όμως βαθιά με την καρδιά και το μυαλό μου ότι όλα όσα κάνουν Νετανιάχου και Τραμπ προδιαγράφουν την καταστροφή του Ισραήλ.
• Θεωρείτε αδύνατο να παραταθεί επ’ άπειρο η σημερινή κατάσταση;
• Υπάρχουν δύο ενδεχόμενα. Το πρώτο είναι η εξόντωση των 6,5 εκ. Παλαιστινίων. Το δεύτερο σενάριο των Ισραηλινών είναι η μαζική εκδίωξη μας. Νομίζω πώς εν έτει 2019 δεν είναι εφικτά.
• Η καθαρή θέση που έχετε υιοθετήσει ενάντια στη «συμφωνία του αιώνα» συνέβαλε στη βελτίωση των σχέσεων σας με τη Χαμάς;
• Με τη Χαμάς διατηρούμε σχέση συνεργασίας στην Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης, όπου συμμετέχουν το Λαϊκό Μέτωπο, το Δημοκρατικό Μέτωπο, το Κομμουνιστικό Κόμμα και δεκάδες άλλες οργανώσεις. Αποφασίζουμε δημοκρατικά. Η Χαμάς όμως είναι παρακλάδι των Αδελφών Μουσουλμάνων της Αιγύπτου. Εμείς τους λέμε ότι προτεραιότητα έχουν τα λόγια κι όχι οι σφαίρες, και η απόκτηση Παλαιστινιακού κράτους. Στις 12 Οκτωβρίου 2017 η Χαμάς κι όλα τα παλαιστινιακά κόμμα υπέγραψαν μια συμφωνία που περιέγραφε πώς βήμα – βήμα θα φτάσουμε στις εκλογές. Η Χαμάς όμως στο τέλος αρνήθηκε να πάμε σε εκλογές. Ο Νετανιάχου σήμερα διατηρεί πέντε μεραρχίες στα σύνορα με τη Γάζα μόνο και μόνο για να την κρατάει αποκομμένη από τη Δυτική Όχθη.

Οι όροι για το σημερινό διαχωρισμό τέθηκαν από τον Αριέλ Σαρόν όταν το 2006 αρνήθηκε να συζητήσει μαζί μου το σχέδιο αποχώρησης από τη Γάζα…

Εγώ με τη Χαμάς διαφωνώ στα πάντα: στα κοινωνικά ζητήματα, για τη θέση των γυναικών, τα ανθρώπινα δικαιώματα, την εκπαίδευση κι άλλα πολλά. Είναι κομμάτι του λαού μας όμως. Γι’ αυτό τους καλούμε να συνομιλήσουμε και να προχωρήσουμε στη διενέργεια εκλογών.

Η Χαμάς πρέπει να καταλάβει ότι οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι έχουν το δικό τους κράτος που λέγεται Αίγυπτος, ο Ερντογάν το δικό του κράτος που λέγεται Τουρκία. Το δικό μας κράτος που είναι;

• Έχετε να στείλετε κάποιο μήνυμα προς την ελληνική κυβέρνηση και το λαό;
• Με την Ελλάδα βρισκόμαστε πολύ κοντά. Τα τελευταία χρόνια υπάρχουν κάποιες διαφωνίες για το αέριο, τους αγωγούς, κ.α. Ορισμένες φορές δεχόμαστε τις εξηγήσεις του έλληνα πρέσβη, άλλες φορές όχι. Πρόβλημα όμως υπάρχει με το Ορθόδοξο Πατριαρχείο κι ειδικότερα με τις πύλες της Χεβρώνας και της Τζάφας. Κάτι πρέπει να γίνει με τον Πατριάρχη και το Πατριαρχείο. Δεν είναι δυνατό να επαφίεται σε ένα Πατριάρχη, ο οποίος προστατεύεται από την Ελλάδα ή κάποια άλλη χώρα, η ενοικίαση σε Ισραηλινές εταιρείες της Ιερουσαλήμ. Η Ελλάδα πρέπει να αφυπνίσει αυτόν τον πατριάρχη.

• Κατηγορείστε ωστόσο ότι επιχειρείτε να αλλάξετε την ηγεσία του Πατριαρχείου εγκαθιστώντας αντί του Έλληνα έναν Παλαιστίνιο.
• Και ποιο είναι το πρόβλημα; Έχουμε παλαιστινιακή κοινότητα που είναι ορθόδοξη κι άλλη που είναι καθολική. Δεν ήρθαμε στην Κρήτη να επιβάλουμε παλαιστίνιο πατριάρχη. Το έχουμε αυτό το δικαίωμα.